(Sprawa C-223/23, Redu 1 )Język postępowania: rumuński
(2023/C 261/13)
(Dz.U.UE C z dnia 24 lipca 2023 r.)
Sąd odsyłający
Curtea de Apel Bra§ov
Strona skarżąca
L.D.
Pytania prejudycjalne
1) Czy art. 2, art. 19 ust. 1 akapit drugi i art. 4 [ust. 3] TUE w związku z motywami 2, 15 i 22 oraz [z] art. 11 ust. 4 dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy 2 , pod względem zobowiązania państwa członkowskiego do przyjęcia wszelkich właściwych i koniecznych środków do osiągnięcia celu polegającego na poprawie bezpieczeństwa na drogach w kontekście swobodnego przepływu osób w Unii Europejskiej oraz na podstawie decyzji Komisji 2006/928/WE 3 , w odniesieniu do art. 49 ust. 1 zdanie ostatnie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie sytuacji prawnej takiej jak będąca przedmiotem postępowania głównego, w której skazany skarżący wnosi, w ramach nadzwyczajnego środka odwoławczego, o uchylenie prawomocnego wyroku karnego skazującego go za przestępstwo kierowania pojazdem przez osobę, której prawo jazdy zostało zawieszone, co pozwoliłoby mu na ponowne skorzystanie z uprawnienia do kierowania pojazdami, obejmującego swobodę przemieszczania się w całej Unii Europejskiej, powołując się na zastosowanie zasady łagodniejszej ustawy karnej, która byłaby stosowana w toku postępowania co do istoty, a przewidziany w niej termin przedawnienia byłby krótszy i upłynąłby przed rozstrzygnięciem sprawy, ale zostałby wskazany po tej chwili, orzeczeniem krajowego sądu konstytucyjnego, w którym za niezgodny z konstytucją uznano tekst ustawy dotyczącej przerwania biegu terminu przedawnienia odpowiedzialności karnej (orzeczenie z 2022 r.), podnosząc zarzut bezczynności ustawodawcy, który nie podjął działania w celu dostosowania tekstu ustawy do innego orzeczenia tego samego sądu konstytucyjnego, wydanego cztery lata przed tym ostatnim orzeczeniem (orzeczenie z 2018 r.) - w którym to okresie orzecznictwo sądów powszechnych ukształtowane na podstawie pierwszego orzeczenia już się utrwaliło w tym znaczeniu, że tekst ów wciąż istniał w formie zamierzonej po pierwszym orzeczeniu sądu konstytucyjnego - czego praktycznym skutkiem było to, że termin przedawnienia wszystkich przestępstw, w odniesieniu do których nie zapadł prawomocny wyrok skazujący przed wydaniem pierwszego orzeczenia sądu konstytucyjnego, został skrócony o połowę oraz to, że w konsekwencji postępowanie karne wobec [oskarżonego] w sprawie zostało umorzone?
2) Czy art. 2 TUE, odnoszący się do wartości państwa prawa i poszanowania praw człowieka w społeczeństwie charakteryzującym się sprawiedliwością, oraz art. 4 [ust. 3] TUE, dotyczący zasady lojalnej współpracy między Unią a państwami członkowskimi, w ramach stosowania decyzji Komisji 2006/928/WE, jeśli chodzi o zobowiązanie do zagwarantowania skuteczności rumuńskiego systemu sądownictwa, w odniesieniu do art. 49 [ust. 1] zdanie ostatnie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, który ustanawia zasadę łagodniejszej ustawy karnej, należy interpretować, w odniesieniu do krajowego systemu sądownictwa jako całości, w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie sytuacji prawnej takiej jak będąca przedmiotem postępowania głównego, w której skazany skarżący wnosi, w ramach nadzwyczajnego środka odwoławczego, o uchylenie prawomocnego wyroku karnego skazującego go za przestępstwo kierowania pojazdem przez osobę, której prawo jazdy zostało zawieszone, co pozwoliłoby mu na ponowne skorzystanie z uprawnienia do kierowania pojazdami, obejmującego swobodę przemieszczania się w całej Unii Europejskiej, powołując się na zastosowanie zasady łagodniejszej ustawy karnej, która byłaby stosowana w toku postępowania co do istoty, a przewidziany w niej termin przedawnienia byłby krótszy i upłynąłby przed rozstrzygnięciem sprawy, ale zostałby wskazany po tej chwili, orzeczeniem krajowego sądu konstytucyjnego, w którym za niezgodny z konstytucją uznano tekst ustawy dotyczącej przerwania biegu terminu przedawnienia odpowiedzialności karnej (orzeczenie z 2022 r.), podnosząc zarzut bezczynności ustawodawcy, który nie podjął działania w celu dostosowania tekstu ustawy do innego orzeczenia tego samego sądu konstytucyjnego, wydanego cztery lata przed tym ostatnim orzeczeniem (orzeczenie z 2018 r.) - w którym to okresie orzecznictwo sądów powszechnych ukształtowane na podstawie pierwszego orzeczenia już się utrwaliło w tym znaczeniu, że tekst ów wciąż istniał w formie zamierzonej w pierwszym orzeczeniu sądu konstytucyjnego - czego praktycznym skutkiem było to, że termin przedawnienia wszystkich przestępstw, w odniesieniu do których nie zapadł prawomocny wyrok skazujący przed wydaniem pierwszego orzeczenia sądu konstytucyjnego, został skrócony o połowę oraz to, że w konsekwencji postępowanie karne wobec [oskarżonego] w sprawie zostało umorzone?
3) W przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej i tylko wtedy, gdy nie można dokonać wykładni zgodnej z prawem Unii, czy zasadę pierwszeństwa prawa Unii należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie przepisom krajowym lub praktyce krajowej, na mocy których krajowe sądy powszechne są związane orzeczeniami krajowego sądu konstytucyjnego i wiążącymi orzeczeniami krajowego sądu najwyższego i z tego powodu nie mogą, nie popełniając przewinienia dyscyplinarnego, odstąpić od stosowania z urzędu orzecznictwa wynikającego z tych orzeczeń, nawet jeśli uznają w świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości, że orzecznictwo to jest sprzeczne z art. 2, art. 19 ust. 1 akapit drugi i art. 4 [ust. 3] TUE w związku z motywami 2, 15 i 22 oraz art. 11 ust. 4 dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy, pod względem zobowiązania państwa członkowskiego do przyjęcia wszelkich właściwych i koniecznych środków do osiągnięcia celu polegającego na poprawie bezpieczeństwa na drogach oraz na podstawie decyzji Komisji 2006/928/WE, w odniesieniu do art. 49 [ust. 1] zdanie ostatnie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, jak ma to miejsce w sytuacji rozpatrywanej w postępowaniu głównym?