Rozporządzenie Komisji (UE) 2019/424 1 ustanawiające wymogi dotyczące ekoprojektu dla serwerów i produktów do przechowywania danych stosuje się od dnia 1 marca 2020 r. W szczególności pkt 1.1 załącznika II do tego rozporządzenia zawiera wymogi dotyczące minimalnej sprawności zasilaczy wykorzystywanych w serwerach i produktach do przechowywania danych. Pierwszy minimalny poziom sprawności określony w pkt 1.1.1 załącznika II wszedł w życie w dniu 1 marca 2020 r. Od dnia 1 stycznia 2023 r. zacznie obowiązywać bardziej rygorystyczna (w porównaniu z obecnie obowiązującymi wartościami) wartość minimalnej sprawności zasilaczy.Rozporządzenie Komisji (UE) 2019/1784 2 ustanawiające wymogi dotyczące ekoprojektu dla sprzętu do spawania stosuje się od dnia 1 stycznia 2021 r. Pkt 1 załącznika II do rozporządzenia zawiera minimalne wymogi dotyczące sprawności źródła zasilania, którą należy osiągnąć dla sprzętu do spawania. Wymogi te będą stosowane od dnia 1 stycznia 2023 r.
Aby poprawić efektywność energetyczną zasilaczy serwerów i produktów do przechowywania danych oraz efektywność energetyczną źródeł zasilania urządzeń do spawania zgodnie z nowymi wymogami, producenci muszą zainstalować komponenty zawierające nowe płytki obwodów drukowanych. Te nowe płytki obwodów drukowanych są produkowane przy użyciu chipów półprzewodnikowych. Jednak ze względu na trwający światowy kryzys dostaw czipów półprzewodnikowych spowodowany pandemią COVID-19 producenci płytek obwodów drukowanych nie są w stanie zaspokoić rosnącego popytu. W związku z tym klienci borykają się z znacznie dłuższymi niż początkowo oczekiwano czasami realizacji dostaw tych istotnych komponentów.
Te wyjątkowe okoliczności uniemożliwiają producentom zapewnienie zgodności produktów, które mają zostać wprowadzone do obrotu od dnia 1 stycznia 2023 r., z nowymi wymogami w zakresie efektywności energetycznej. Znaczenie globalnego niedoboru czipów dla przemysłu wytwórczego zostało zilustrowane w ostatnich sprawozdaniach, w tym w Badaniu na temat czipów w Europie 3 , i było kluczowym czynnikiem napędzającym niedawny wniosek Komisji dotyczący europejskiego aktu w sprawie czipów. Oczekuje się, że sytuacja ta będzie miała charakter krótkoterminowy i powinna zostać w dużej mierze rozwiązana przed dniem 1 stycznia 2024 r.
Kilka państw członkowskich poinformowało Komisję, że zdaje sobie sprawę z trudności, z którymi musi zmierzyć się branża oraz wyraziło zrozumienie dla problemów związanych z wypełnieniem ich obowiązków. Do Komisji zwróciło się również kilka stowarzyszeń branżowych, aby zwrócić uwagę na problemy, które napotykają. Obejmuje to branże dostarczające produkty do szeregu kluczowych sektorów gospodarki, takich jak sektor przechowywania danych, bankowość i budownictwo.
Zgodność z prawodawstwem harmonizacyjnym UE, takim jak wymogi dotyczące ekoprojektu, jest monitorowana i egzekwowana poprzez nadzór rynku prowadzony przez organy nadzoru rynku państw członkowskich, zgodnie z art. 11 i art. 14-20 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 4 w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów.
W związku z problemami, jakie mogą napotkać producenci pragnący spełnić wymogi dotyczące ekoprojektu w zakresie efektywności energetycznej zasilaczy serwerów i produktów do przechowywania danych oraz efektywności energetycznej źródeł zasilania urządzeń do spawania, Komisja przedstawia szereg kwestii, które należy wziąć pod uwagę w kontekście egzekwowania tych obowiązków.
Po pierwsze należy zauważyć, że spoczywający na organach nadzoru rynku państw członkowskich obowiązek monitorowania zgodności jest ciągły i nie jest powiązany z żadną konkretną datą po wejściu w życie wymogów w dniu 1 stycznia 2023 r.
Po drugie, jeżeli chodzi o zapewnienie skutecznego nadzoru rynku, Komisja przypomina wymóg ustanowiony w art. 14 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2019/1020, zgodnie z którym organy nadzoru rynku muszą wykonywać swoje uprawnienia w sposób skuteczny i efektywny, zgodnie z zasadą proporcjonalności.
Komisja przypomina, że ani ona, ani poszczególne państwa członkowskie nie mają uprawnień do uchylenia jakichkolwiek wiążących terminów lub innych wymogów ustanowionych w przepisach Unii, chyba że terminy lub wymogi zostaną zmienione w drodze odpowiednich procedur.
Jednak przy egzekwowaniu prawa Unii państwa członkowskie muszą należycie uwzględnić zasadę proporcjonalności. W tym kontekście, gdy państwa członkowskie stosują prawo UE i wprowadzają w życie wymogi określone w odpowiednich rozporządzeniach, są proszone o uwzględnienie wszystkich następujących warunków:
- wykazane przez producentów wyjątkowe i nieprzewidziane okoliczności światowego kryzysu dostaw czipów półprzewodnikowych wywołane przez kryzys związany z COVID-19, które mogą uniemożliwić im terminowe spełnianie odpowiednich wymogów dotyczących ekoprojektu;
- ograniczony w czasie charakter tego problemu, biorąc pod uwagę stosunkowo krótki okres, w którym producenci mogliby nadal wprowadzać do obrotu produkty, które nie są zgodne z nowymi wymogami w zakresie efektywności energetycznej;
- konieczność utrzymania przez producentów możliwości wprowadzania ich produktów do obrotu, również w świetle znaczenia bezpieczeństwa dostaw produktów regulowanych dla funkcjonowania szeregu kluczowych sektorów gospodarki.
Jeżeli krajowe organy nadzoru rynku - zgodnie z tymi warunkami - nie będą egzekwować wymogów dotyczących ekopro- jektu w zakresie efektywności energetycznej zasilaczy serwerów i produktów do przechowywania danych oraz efektywności energetycznej źródeł zasilania urządzeń do spawania od dnia 1 stycznia 2023 r., Komisja powstrzyma się od wszczynania postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, o ile taki brak egzekwowania nie wykracza poza to, co jest wymagane i jest ograniczony w czasie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 1 stycznia 2024 r.
Podejście to powinno mieć zastosowanie do wszystkich pojedynczych egzemplarzy modelu produktu wprowadzonych do obrotu we wskazanym okresie. Oznacza to również, że jeżeli po dniu 1 stycznia 2024 r. organy nadzoru rynku stwierdzą istnienie jednostki produktu niezgodnej z wymogami, która jednak została wprowadzona do obrotu przed tą datą, zastosowanie mają te same względy.
