Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich (Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD www.edps.europa.eu)

Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich

(Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD www.edps.europa.eu)

(2022/C 154/05)

(Dz.U.UE C z dnia 8 kwietnia 2022 r.)

Dnia 8 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich. Wniosek jest częścią większego pakietu ustawodawczego, zwanego "kodeksem współpracy policyjnej", który obejmuje również wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zautomatyzowanej wymiany danych na potrzeby współpracy policyjnej ("Prüm II"), zmieniającego decyzje Rady 2008/615/WSiSW i 2008/616/WSiSW ("decyzje w sprawie konwencji z Prüm") oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1726, 2019/817 i 2019/818 (z zastrzeżeniem odrębnej opinii EIOD), a także wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie operacyjnej współpracy policyjnej.

Wniosek ma na celu ułatwienie organom ścigania równorzędnego dostępu do informacji przechowywanych w innym państwie członkowskim, z zachowaniem istoty praw podstawowych, w tym wymogów ochrony danych, a także zapewnienie wszystkim państwom członkowskim skutecznie funkcjonującego pojedynczego punktu kontaktowego oraz zaradzenie mnożeniu się kanałów komunikacyjnych wykorzystywanych do wymiany informacji w zakresie ochrony porządku publicznego między państwami członkowskimi, przy jednoczesnym wzmocnieniu roli Europolu jako unijnego węzła informacyjnego w zakresie przestępczości w UE.

Choć Europejski Inspektor Ochrony Danych rozumie potrzebę korzystania przez organy ścigania z najlepszych możliwych narzędzi prawnych i technicznych służących wymianie informacji w celu zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania lub ścigania, uważa, że niektóre elementy wniosku należy zmienić, aby zapewnić zgodność z wymogami ochrony danych.

Po pierwsze, we wniosku należy jasno określić zakres podmiotowy wymiany informacji i w każdym przypadku ograniczyć kategorie danych osobowych, które mogą być wymieniane na temat świadków i ofiar, zgodnie z art. 6 dyrektywy 680/2016 dotyczącej egzekwowania prawa i podobnie do podejścia przyjętego w załączniku II do rozporządzenia o Euro- polu (UE).

EIOD uważa również, że zgodnie z zasadą ograniczenia przechowywania przyszła dyrektywa powinna wyraźnie określać, że dane osobowe w systemach zarządzania sprawami pojedynczych punktów kontaktowych powinny być przechowywane jedynie przez bardzo krótkie okresy, które powinny zasadniczo odpowiadać terminom udzielania informacji określonym w art. 5 wniosku.

Ponadto EIOD jest zdania, że państwa członkowskie powinny być zobowiązane, by w poszczególnych przypadkach oceniać, czy i w jakim celu Europol powinien otrzymać kopię wymienianych informacji. We wniosku powinno się również wyraźnie określić wymóg, aby cel ten, wraz z wszelkimi ograniczeniami zgodnie z art. 19 rozporządzenia o Europolu, był przekazywany Europolowi.

W opinii przeanalizowano także i przedstawiono zalecenia dotyczące szeregu innych konkretnych kwestii, takich jak związek proponowanej dyrektywy z istniejącymi ramami prawnymi w zakresie ochrony danych oraz wykorzystanie aplikacji SIENA jako głównego kanału komunikacji między państwami członkowskimi.

1. WPROWADZENIE I INFORMACJE OGÓLNE

1. Dnia 8 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich, uchylającej decyzję ramową Rady 2006/960/WSiSW ("wniosek") 1 .

2. Wniosek jest częścią większego pakietu legislacyjnego, zwanego "kodeksem współpracy policyjnej", który obejmuje również:

- wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zautomatyzowanej wymiany danych na potrzeby współpracy policyjnej ("Prüm II"), zmieniającego decyzje Rady 2008/615/WSiSW i 2008/ 616/WSiSW oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1726, 2019/817 i 2019/818 2 , oraz

- Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie operacyjnej współpracy policyjnej 3 .

3. Celem kodeksu współpracy policyjnej jest usprawnienie, wzmocnienie, rozwinięcie, zmodernizowanie i ułatwienie współpracy w zakresie egzekwowania prawa między odpowiednimi agencjami krajowymi 4 . W tym względzie wniosek dotyczący dyrektywy ma zapewnić organom ścigania każdego państwa członkowskiego równorzędny dostęp do informacji dostępnych w innych państwach członkowskich, aby zapobiegać przestępstwom i wykrywać przestępstwa, prowadzić dochodzenia lub operacje karne, a tym samym pokonać trudności wynikające z obecnie obowiązujących przepisów na szczeblu krajowym, które utrudniają skuteczny i wydajny przepływ informacji 5 . Celem wniosku jest zatem ustanowienie ram prawnych, które zapewnią ujednolicenie praktyk krajowych oraz umożliwią lepsze monitorowanie i egzekwowanie przepisów na szczeblu unijnym i krajowym. Ponadto wniosek ma zbliżyć minimalne standardy zapewniające wydajne i skuteczne funkcjonowanie pojedynczych punktów kontaktowych. Te wspólne minimalne wymagania obejmują skład, struktury, obowiązki, personel i możliwości techniczne.

4. Wniosek, a bardziej ogólnie kodeks współpracy policyjnej, jest powiązany z celami politycznymi kilku dokumentów strategicznych UE w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, w szczególności ze strategią UE w zakresie unii bezpieczeństwa 6 , unijną strategią zwalczania przestępczości zorganizowanej 2021-2025 7  oraz strategią na rzecz w pełni funkcjonującej i odpornej strefy Schengen 2021 8 . Ponadto wnioski ustanawiające kodeks współpracy policyjnej należy rozpatrywać w świetle trwającej reformy Europolu i rosnącej roli agencji jako unijnego węzła informacyjnego w zakresie przestępczości gromadzącego i przetwarzającego coraz większe ilości danych 9 .

5. Komisja skonsultowała się z EIOD w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania w dniu 7 stycznia 2022 r., zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725. Uwagi i zalecenia zawarte w przedmiotowej opinii ograniczają się do tych przepisów wniosku, które są najistotniejsze z punktu widzenia ochrony danych.

4. WNIOSKI

33. W świetle powyższego EIOD wydaje następujące główne zalecenia:

- w motywach należy jaśniej przedstawić związek z istniejącymi ramami prawnymi w zakresie ochrony danych, a ponadto we wniosku należy zrezygnować z odniesień do RODO, ponieważ nie wydaje się ono istotne w kontekście przetwarzania danych osobowych przewidzianego we wniosku;

- we wniosku należy jasno określić zakres podmiotowy przewidywanej wymiany informacji i ograniczyć kategorie danych osobowych, które mogą być wymieniane na temat świadków i ofiar, zgodnie z art. 6 dyrektywy dotyczącej egzekwowania prawa i podobnie do podejścia przyjętego w załączniku II do rozporządzenia o Europolu (UE).

- EIOD uważa, że zgodnie z zasadą ograniczenia przechowywania wniosek powinien wyraźnie określać, że dane osobowe w systemach zarządzania sprawami pojedynczych punktów kontaktowych powinny być przechowywane jedynie przez bardzo krótkie okresy, które powinny zasadniczo odpowiadać terminom udzielania informacji określonym w art. 5 wniosku.

- EIOD uważa, że wniosek powinien wyraźnie zobowiązywać państwa członkowskie, by w poszczególnych przypadkach oceniały, czy i w jakim celu Europol powinien otrzymać kopię wymienianych informacji. Wniosek powinien również wyraźnie przewidywać, że o tym celu, wraz z ewentualnymi ograniczeniami zgodnie z art. 19 rozporządzenia o Europolu, informuje się Europol. EIOD zaleca także usunięcie ostatniego zdania motywu 18.

Bruksela, dnia 7 marca 2022 r.
Wojciech Rafał WIEWIÓROWSKI
1 COM(2021) 782 final.
2 COM(2021) 784 final.
3 COM(2021) 780 final.
4 Uzasadnienie, s. 2.
5 Uzasadnienie, s. 3.
6 Komunikat Komisji w sprawie strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa, COM(2020) 605 final.
7 Komunikat Komisji w sprawie unijnej strategii zwalczania przestępczości zorganizowanej 2021-2025, COM(2021) 170 final.
8 Komunikat Komisji "Strategia na rzecz w pełni funkcjonującej i odpornej strefy Schengen", COM(2021) 277 final.
9 Więcej informacji można znaleźć w opinii EIOD nr 4/2021, https://edps.europa.eu/system/files/2021-03/21-03-08_opinion_europol_ reform_en.pdf.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2022.154.7

Rodzaj: Informacja
Tytuł: Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich (Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD www.edps.europa.eu)
Data aktu: 08/04/2022
Data ogłoszenia: 08/04/2022