Konkluzje Rady o polityce własności intelektualnej.

Konkluzje Rady o polityce własności intelektualnej

(2021/C 247/02)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

1. PRZYWOŁUJĄC:

– Konkluzje Rady z dnia 10 listopada 2020 r. w sprawie polityki w zakresie własności intelektualnej i zmiany systemu wzorów przemysłowych w Unii ¹ .

– Komunikat Komisji z dnia 25 listopada 2020 r. pt. "Plan działania w zakresie własności intelektualnej wspierający odbudowę i odporność UE" ² , w którym to komunikacie uznano własność intelektualną za kluczowy atut UE, a zarazem stwierdzono, że by system ten był skuteczny, wdrożona powinna zostać wyważona polityka, która pomoże przedsiębiorstwom kapitalizować wynalazki i twórczość, a jednocześnie sprawi, że będą one służyły gospodarce i całemu społeczeństwu.

– Konkluzje z nadzwyczajnego posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 24-25 maja 2021 r. ³ , w szczególności apel o zintensyfikowanie prac, by zapewnić sprawiedliwy globalny dostęp do szczepionek przeciwko COVID-19, oraz zobowiązanie UE i państw członkowskich, by przyspieszyć dzielenie się szczepionkami i wesprzeć kraje w potrzebie oraz pomóc w rozwoju lokalnych zdolności produkcyjnych, zgodnie z deklaracją rzymską z Globalnego Szczytu Zdrowotnego.

– Konkluzje Rady z dnia 23 kwietnia 2021 r. w sprawie "Drużyny Europy" ⁴ , mówiące o globalnych aspektach pandemii COVID-19 i stwierdzające, że zasadnicze znaczenie ma zapewnienie szybkiego, sprawiedliwego i równego globalnego dostępu do bezpiecznych, przystępnych cenowo i skutecznych szczepionek, terapii i diagnostyki w zakresie COVID-19. W tym kontekście w konkluzjach potwierdzono, że UE i jej państwa członkowskie odgrywają zasadniczą rolę w odpowiednich działaniach wielostronnych, w szczególności jeśli chodzi o akcelerator dostępu do narzędzi walki z COVID-19 i działający w jego ramach program COVAX.

– Komunikat Komisji z dnia 17 lutego 2021 r. pt. "Inkubator HERA wspólne antycypowanie zagrożeń związanych z wariantami COVID-19" ⁵ , w którym to komunikacie uznano, że jednym z najszybszych sposobów podniesienia produkcji szczepionek jest zwiększenie zdolności produkcyjnych i zdolności do realizacji ostatnich etapów produkcji, co może oznaczać dobrowolne dzielenie się wiedzą fachową i własnością intelektualną związanymi ze szczepionkami oraz technologiami ich wytwarzania, po to by skrócić czas potrzebny na transfer tych technologii.

– Przystąpienie Unii do aktu genewskiego Porozumienia lizbońskiego w sprawie nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych, który przyczynił się do poprawy i modernizacji systemów ochrony oznaczeń geograficznych na poziomie globalnym; i przypomina, że jest gotowa rozważyć wprowadzenie systemu ochrony sui generis produktów nie- rolnych na szczeblu UE, na podstawie dokładnej oceny skutków pod kątem jej potencjalnych kosztów i korzyści oraz na bazie informacji zwrotnych od interesariuszy z niedawnej wstępnej oceny skutków opracowanej przez Komisję i z konsultacji publicznych.

– Konkluzje Rady z dnia 21 września 2020 r. ⁶ , zawierające apel o to, by umożliwić małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) pełne korzystanie z szans jednolitego rynku i w tym celu m.in. sprzyjać inwestycjom prowzrostowym w drodze ułatwiania MŚP inwestycji opartych na własności intelektualnej; w konkluzjach tych z zadowoleniem przyjęto również komunikat Komisji z dnia 10 marca 2020 r. pt. "Długofalowy plan działania na rzecz lepszego wdrażania i egzekwowania przepisów dotyczących jednolitego rynku" ⁷ , w którym to komunikacie podkreśla się, że należy usprawnić egzekwowanie praw własności intelektualnej oraz zakazów lub ograniczeń dotyczących wprowadzania do obrotu na jednolitym rynku towarów nielegalnych lub podrobionych,

Plan działania w zakresie własności intelektualnej

2. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE opracowany przez Komisję plan działania w zakresie własności intelektualnej i zapowiedziane w nim inicjatywy: lepszą ochronę własności intelektualnej, promowanie skutecznego wykorzystywania i wdrażania własności intelektualnej, łatwiejszy dostęp do aktywów chronionych prawem własności intelektualnej i ich wymiana, zwalczanie naruszeń praw własności intelektualnej, a także zasady fair play na poziomie globalnym;

3. APELUJE do Komisji, by potraktowała priorytetowo terminową prezentację stosownych wniosków ustawodawczych, w tym jak najszybsze przedstawienie wniosku zmieniającego i unowocześniającego prawodawstwo UE w zakresie wzorów przemysłowych w celu jego uprzystępnienia, zwłaszcza dla MŚP; Z ZAINTERESOWANIEM OCZEKUJE na postępy prac nad programem nieustawodawczym zapowiedzianym w planie działania, w tym na przyszły unijny zestaw narzędzi przeciwko [...] podrabianiu towarów oraz na prace w dziedzinie sztucznej inteligencji, wymiany danych oraz lepszej "infrastruktury praw autorskich";

Rola własności intelektualnej w skuteczniejszym reagowaniu na pandemię COVID-19

4. MAJĄC ŚWIADOMOŚĆ, że pandemia COVID-19 poważnie wpłynęła i nadal wpływa na światową gospodarkę, i zdając sobie sprawę, że były i są potrzebne pilne środki, które wsparłyby badania i rozwój i zwiększyły zdolność produkcji szczepionek, tak by UE w najbliższej przyszłości mogła odzyskać globalną konkurencyjność i ponownie odnotować wzrost gospodarczy;

5. PODKREŚLAJĄC, że mimo kryzysu innowacje i kreatywność w Unii nie ustały i że system własności intelektualnej okazał się - i powinien pozostać - czynnikiem innowacji, konkurencyjności, wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju oraz kluczowymi ramami wspomagającymi współpracę i transfer wiedzy i technologii;

6. UZNAJĄC, że ścisła współpraca wszystkich stosownych podmiotów publicznych i prywatnych, opierająca się w razie potrzeby na dobrowolnych rozwiązaniach w zakresie wymiany własności intelektualnej, wiedzy technologicznej i danych, to obiecujący sposób, by odpowiedzieć na ewentualne wyzwania i szybko zwiększyć zdolności produkcyjne i podaż na całym świecie oraz zapewnić dostęp do produktów krytycznych dla diagnozowania, leczenia i profilaktyki COVID-19, w tym szczepionek;

7. UZNAJĄC, że Unia aktywnie angażuje się w kompleksowy dialog w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO) i innych forów międzynarodowych w celu zbadania, w jaki sposób skuteczne i pragmatyczne podejścia, takie jak grupowanie patentów, inicjatywy licencyjne i platformy wymiany wiedzy/szczepionek, mogłyby wesprzeć niedrogi i sprawiedliwy dostęp do produktów leczniczych, diagnostyki, szczepionek i terapii na COVID-19, a tym samym zapewnić zdecydowaną, szybką i powszechną reakcję na pandemię; UZNAJĄC, że Unia jest również gotowa omówić inne narzędzia, w tym elastyczne rozwiązania przewidziane w art. 31 i art. 31bis porozumienia TRIPS;

8. ZDAJĄC SOBIE SPRAWĘ, że pandemia wpływa również na pracę urzędów ds. własności intelektualnej; UZNAJĄC, że urzędy te dostosowały się do tego wyzwania, zwłaszcza promując procedury internetowe i niepapierowe, a tym samym gwarantując bezpieczeństwo użytkownikom systemu własności intelektualnej i pracownikom urzędów, a jednocześnie zapewniając płynność funkcjonowania w UE, z myślą o innowacjach;

9. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE środki wsparcia w obliczu COVID-19 autorstwa Komisji, skutkujące solidnym, silnym i zrównoważonym systemem własności intelektualnej, opartym na bazie ekologicznocyfrowej, który przyczyni się do bardziej zrównoważonej gospodarki;

10. Z ZAINTERESOWANIEM OCZEKUJE na dalsze debaty nad ewentualnymi narzędziami i możliwościami związanymi z własnością intelektualną, które pozwoliłyby na lepszą koordynację działań podejmowanych w reakcji na transgra- niczne sytuacje kryzysowe; ODNOTOWUJE gotowość Komisji do zapewnienia wsparcia - w kontekście prac grupy zadaniowej ds. przyspieszenia produkcji szczepionek przeciwko COVID-19 - we wszelkich ewentualnych kwestiach związanych z własnością intelektualną;

11. PRZYPOMINAJĄC, że UE jest głównym eksporterem szczepionek na świecie, wysyłającym połowę swojej produkcji do pozostałych krajów świata, i jednym z czołowych współuczestników finansowych programu COVAX, ZWRACA UWAGĘ, że potrzebne jest większe globalne wsparcie dla programu COVAX, i APELUJE DO wszystkich krajów produkujących szczepionki o umożliwienie wywozu i unikanie wszelkich środków zakłócających łańcuchy dostaw, a tym samym o aktywne przyczynianie się do globalnych wysiłków na rzecz zwiększenia podaży na całym świecie;

MŚP i ich odbudowa gospodarcza

12. MAJĄC ŚWIADOMOŚĆ, że pogarszająca się sytuacja epidemiologiczna spowodowała przyjęcie licznych restrykcji mających zapobiegać i przeciwdziałać pandemii;

13. UZNAJĄC, że należy pilnie opracować i wdrożyć nowe instrumenty, które wesprą MŚP w opłacaniu kosztów operacyjnych, w tym związanych z ochroną należących do nich praw własności intelektualnej i z zarządzaniem tymi prawami, po to by złagodzić negatywny wpływ na ogólną sytuację finansową tych przedsiębiorstw;

14. ZDAJE SOBIE SPRAWĘ ze zwiększonych trudności wynikających z obecnego kryzysu i z jego nieuniknionego wpływu na podmioty gospodarcze, w szczególności MŚP, mianowicie jeżeli chodzi o definiowanie strategii biznesowych służących zwiększaniu ich konkurencyjności i przyspieszaniu wzrostu gospodarczego;

15. PODKREŚLA, że ochrona i monetyzacja praw własności intelektualnej i tajemnic handlowych to dla MŚP zasadniczy czynnik konkurencyjności, innowacji, generowania wartości i gwarancji trwałości;

16. ZDAJE SOBIE SPRAWĘ, że infrastruktura badawcza tworzy wartość dodaną, gdy jest wykorzystywana jednocześnie do celów badań i zastosowań technologicznych: to dziedzina, w której własność intelektualna odgrywa ważną rolę, obejmującą współpracę z przedsiębiorstwami, w szczególności MŚP, a tym samym uwalnianie potencjału innowacyjnego umożliwiającego realizację szerszych priorytetów strategicznych UE;

17. ZGADZA SIĘ z oceną zawartą w planie działania w zakresie własności intelektualnej, że duża część MŚP i naukowców nie w pełni korzysta jeszcze z możliwości, jakie daje ochrona i monetyzacja własności intelektualnej, i dlatego APELUJE o dalsze działania promujące skuteczne wykorzystanie i wdrażanie własności intelektualnej w MŚP;

18. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE więc zainaugurowanie i wdrażanie przez Komisję i Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) Funduszu Wsparcia MŚP, który oferuje środki na doradztwo w sprawie roli własności intelektualnej jako elementu strategii biznesowej MŚP oraz na rejestrację znaków towarowych i wzorów przemysłowych poprzez krajowe, regionalne i unijne systemy własności intelektualnej; SĄDZI, że użyteczne byłoby w przyszłości objęcie tym wsparciem także patentów;

19. ODNOTOWUJE, że dla powodzenia nowej inicjatywy sprawą zasadniczą będą prace EUIPO oraz krajowych i regionalnych urzędów ds. własności intelektualnej w ramach Sieci Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPN), w szczególności we współpracy z ogólnymi instrumentami wsparcia biznesu, takimi jak Europejska Sieć Przedsiębiorczości, inicjatywy klastrowe, oraz z innymi sieciami wsparcia związanymi z własnością intelektualną, np. ośrodkami informacji patentowej;

20. ZWRACA SIĘ do Komisji, by rozwinęła i wzmocniła współpracę z EUIPN i różnymi sieciami wsparcia i usługodawcami związanymi z własnością intelektualną, tak by zapewnić spójność i komplementarność obecnych i przyszłych środków wsparcia MŚP w zakresie własności intelektualnej we wszystkich państwach członkowskich UE i objąć środkami wszystkie prawa własności intelektualnej, a tym samym wesprzeć konkurencyjność, innowacyjność i dostęp małych przedsiębiorstw do rynków zagranicznych;

Technologie ekologiczne i cyfrowe

21. UZNAJĄC, że zrównoważona przyszłość, która byłaby bardziej obiecująca dla następnego pokolenia, wymaga skutecznych i efektywnych naukowo-biznesowych interakcji między własnością intelektualną a innowacjami;

22. ZDAJE SOBIE SPRAWĘ, że potrzebna jest debata nad znaczeniem ochrony innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie technologii ekologicznych i cyfrowych jako sposobu promowania wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju nowoczesnych społeczeństw;

23. ODNOTOWUJE, że prawa własności intelektualnej mają zasadnicze znaczenie jako zachęta do rozwijania i rozpowszechniania zrównoważonych technologii przyjaznych środowisku, zgodnie z wnioskami z konferencji ONZ z 2019 r. w sprawie zmiany klimatu, które zmotywowały kraje i organizacje przedsiębiorców do postawy bardziej odpowiedzialnej społecznie i środowiskowo, prowadzącej także do korzystania z praw własności intelektualnej jako narzędzia tworzenia wspólnych strategii dzielenia się technologiami;

24. PODKREŚLAJĄC wagę kwestii ekologicznych i cyfrowych w odbudowie gospodarczej i rozwoju przedsiębiorstw, w tym MŚP, w szczególności dzięki technologiom ekologicznym i cyfrowym oraz otwartym innowacjom jako strategii, o czym mowa w planie działania w zakresie własności intelektualnej;

25. ZAZNACZA, że UE musi zrobić jak najlepszy użytek ze swoich doskonałych wyników badawczo-innowacyjnych, by wesprzeć ekologicznocyfrową transformację unijnej gospodarki, w tym poprzez skuteczne stosowanie inteligentnej ochrony własności intelektualnej i zarządzania tą własnością poprzez efektywne mechanizmy wymiany własności intelektualnej i transferu technologii;

26. JEST ZDANIA, że należy pilnie zadbać, by własność intelektualna pozostała czynnikiem umożliwiającym transformację ekologicznocyfrową, i uważa, że na tym powinna się skupić odporna, twórcza i zrównoważona UE;

27. APELUJE DO Komisji i państw członkowskich, by w jak najszerszy sposób zachęcały do zaprzęgnięcia potencjału kreatywnego i innowacyjnego na rzecz technologii ekologicznych i cyfrowych w całej UE;

Egzekwowanie praw własności intelektualnej

28. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE działania podejmowane obecnie przez sektor publiczny i prywatny w celu zwalczania naruszeń praw własności intelektualnej w internecie i poza nim i odwrócenia narastającej tendencji związanej z tym procederem, utrzymując tym samym, że istnieje wyraźna potrzeba zintensyfikowania wysiłków, i uznając, że istotną rolę w realizacji celów w tej dziedzinie mogą odegrać nowe technologie;

29. UZNAJE, że walka z naruszeniami praw własności intelektualnej musi koniecznie obejmować skuteczne stosowanie obowiązujących ram prawnych, i PODKREŚLA, że w walce z naruszeniami praw własności intelektualnej ważny jest odpowiedni potencjał organów ścigania;

30. UZNAJE, że aby pomóc zapewnić skuteczniejsze środki przeciwko naruszeniom praw własności intelektualnej, należy zachęcać do refleksji nad prewencją i zwalczaniem przestępczego łamania praw własności intelektualnej, w szczególności podrabiania towarów i piractwa, i nad ich związkiem z międzynarodową przestępczością gospodarczą i finansową - z uwagi na zaangażowanie zorganizowanych grup przestępczych - w tym nad ewentualną potrzebą dokonania przeglądu istniejących różnic prawnych między przepisami prawnokarnymi państw członkowskich, ewentualnych luk w zakresie prawa karnego i ścigania oraz prawnych i praktycznych przeszkód w transgranicznej współpracy w UE;

31. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE opracowane przez Komisję "Sprawozdanie z funkcjonowania protokołu ustaleń w sprawie sprzedaży towarów podrobionych w internecie" ⁸ ; MAJĄC NA UWADZE, że sygnatariusze protokołu ustaleń uważają go za cenny instrument wymiany informacji i sprawdzonych rozwiązań, zapewniający skuteczną współpracę posiadaczy praw i platform internetowych; WYRAŻA POGLĄD, że ponieważ ilość podrabianych towarów na rynkach internetowych wciąż jest niedopuszczalnie wysoka, wysiłki te zostaną znacznie wzmocnione poprzez akt o usługach cyfrowych i przyszły unijny zestaw narzędzi przeciwko podrabianiu towarów;

32. UZNAJE za niezbędne, by UE starała się zminimalizować istniejące słabości, oceniając potrzebę unowocześnienia obowiązujących ram prawnych, a tym samym zapewniając inteligentne i strategiczne korzystanie z własności intelektualnej oraz skuteczną walkę z naruszeniami praw w tym zakresie;

33. ZWRACA UWAGĘ, że należy uwzględnić walkę z naruszeniami praw własności intelektualnej, w tym podrabianiem towarów i piractwem, w priorytetach wszystkich stosownych polityk Unii;

Patenty

34. PONAWIA wyrazy uznania w związku z cennymi dyskusjami Rady Administracyjnej Europejskiej Organizacji Patentowej, w tym jej Komisji ds. Prawa Patentowego, w sprawie zdolności patentowej czysto biologicznych procesów wytwarzania roślin lub zwierząt oraz produktów uzyskiwanych w takich procesach, które to dyskusje miały za cel doprowadzić do głębszego zrozumienia - na podstawie podejścia opartego na dowodach - dyrektywy 98/44/WE w sprawie ochrony prawnej wynalazków biotechnologicznych i odpowiadających jej postanowień Konwencji o patencie europejskim. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE działania monitorujące i sprawozdawcze zainicjowane przez Europejski Urząd Patentowy (EPO) w odniesieniu do praktyk udzielania przez niego patentów zgodnie z opinią G 3/19 jego Rozszerzonej Komisji Odwoławczej z dnia 14 maja 2020 r.;

35. PRZYPOMINAJĄC, że dodatkowe świadectwa ochronne mają kompensować innowatorom utratę skutecznej ochrony patentowej wynikającą z czasu potrzebnego na obowiązkowe badania kliniczne i procedury wydawania pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, a tym samym zachęcać do innowacji w Unii i przyczyniać się do zapobiegania opuszczaniu Unii przez te gałęzie przemysłu;

36. ZAUWAŻAJĄC, że ochrona w postaci dodatkowych świadectw ochronnych jest zapewniana na szczeblu krajowym, co może skutkować odmiennymi decyzjami w UE, a w konsekwencji równoległymi postępowaniami sądowymi, potencjalnie powodując nieefektywność, niepewność prawa oraz brak jasności i przewidywalności w UE;

37. ZDAJE SOBIE SPRAWĘ z wagi dalszych prac nad spójniejszym systemem i w tym kontekście z wagi poszukiwania dalszych bardziej zharmonizowanych rozwiązań w celu przezwyciężenia wszelkich istniejących przeszkód; Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE działania przedstawione w planie działania w zakresie własności intelektualnej w celu poprawy systemu dodatkowych świadectw ochronnych.

1 Dz.U. C 379I z 10.11.2020, s. 1.

2 Dok. 13354/20.

3 Dok. EUCO 5/21, pkt 3.

4 Dok. 7894/21.

5 Dok. 6375/21.

6 Dok. 10698/20.

7 Dok. 6778/20.

8 Dok. 10189/20.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2021.247.3
• Rodzaj: Informacja
• Tytuł: Konkluzje Rady o polityce własności intelektualnej.
• Data aktu: 18/06/2021
• Data ogłoszenia: 25/06/2021