P8_TC1-COD(2018)0202(Dz.U.UE C z dnia 27 listopada 2020 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 175 akapit trzeci,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 3 ,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Zasady horyzontalne określone w art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej ("TUE") oraz w art. 9 i 10 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w tym zasady pomocniczości i proporcjonalności określone w art. 5 TUE, powinny być przestrzegane przy wdrażaniu funduszy, z uwzględnieniem Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 8 TFUE państwa członkowskie i Komisja powinny dążyć do wyeliminowania nierówności i promowania równości kobiet i mężczyzn, oraz do uwzględniania perspektywy płci, a także do zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Cele funduszy powinny być osiągane w ramach zrównoważonego rozwoju oraz unijnego wsparcia dla celu zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska, zgodnie z art. 11 i art. 191 ust. 1 TFUE, z uwzględnieniem zasady "zanieczyszczający płaci". [Popr. 2]
(2) W dniu 17 listopada 2017 r. Parlament Europejski, Rada i Komisja wspólnie ogłosiły europejski filar praw socjalnych 4 jako odpowiedź na wyzwania społeczne w Europie. Biorąc pod uwagę zmieniające się realia na rynku pracy, należy przygotować Unię na obecne i przyszłe wyzwania związane z globalizacją i cyfryzacją, sprawiając, aby rozwój gospodarczy w większym stopniu sprzyjał włączeniu społecznemu oraz udoskonaleniu polityki zatrudnienia i polityki społecznej. Dwadzieścia głównych zasad filaru podzielono na trzy kategorie: równe szanse i dostęp do zatrudnienia; uczciwe warunki pracy; ochrona socjalna i włączenie społeczne. Europejski filar praw socjalnych funkcjonuje jako nadrzędne ramowe wytyczne Europejskiego Funduszu Dostosowania' do Globalizacji na rzecz Transformacji (EFG EFT) oraz pozwala Unii na wprowadzenie odpowiednich zasad w życie w przypadku poważnych przypadków restrukturyzacji.
(3) W dniu 20 czerwca 2017 r. Rada zatwierdziła odpowiedź Unii 5 na program ONZ "Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030" 6 - zrównoważona przyszłość Europy. Rada podkreśliła znaczenie osiągnięcia zrównoważonego rozwoju w trzech wymiarach (gospodarczym, społecznym i środowiskowym) w sposób wyważony i zintegrowany. Istotne jest, aby zrównoważony rozwój został włączony do ram polityki europejskiej oraz by w polityce odpowiadającej na globalne wyzwania Unia była ambitna. Rada z zadowoleniem przyjęła komunikat Komisji "Kolejne kroki w kierunku zrównoważonej przyszłości Europy" z dnia 22 listopada 2016 r. jako pierwszy krok w kierunku włączenia celów zrównoważonego rozwoju i stosowania zrównoważonego rozwoju jako podstawowej zasady przewodniej dla wszystkich polityk Unii, w tym za pośrednictwem jej instrumentów finansowych.
(4) W lutym 2018 r. Komisja przyjęła komunikat "Nowe, nowoczesne wieloletnie ramy finansowe dla Unii Europejskiej, która skutecznie realizuje swoje priorytety po 2020 r." 7 . W komunikacie tym podkreśla się, że budżet Unii służy wyjątkowemu europejskiemu modelowi społecznej gospodarki rynkowej. W związku z tym niezwykle ważne będzie ulepszenie możliwości zatrudniania i sprostanie wyzwaniom związanym z umiejętnościami, w szczególności związanymi z cyfryzacją, automatyzacją i przejściem na zasobooszczędną gospodarkę, przy pełnym poszanowaniu porozumienia klimatycznego z Paryża z 2015 r. w następstwie 21. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu. Elastyczność budżetowa stanowi podstawową zasadę w kolejnych wieloletnich ramach finansowych. Mechanizmy elastyczności pozostają w mocy, aby umożliwić Unii reagowanie na nieprzewidziane zdarzenia oraz zapewnienie wykorzystywania środków budżetowych tam, gdzie są najpilniej potrzebne. [Popr. 3]
(5) W swojej Białej księdze w sprawie przyszłości Europy 8 Komisja wyraziła obawy dotyczące ruchów izolacjonistycznych, narastających wątpliwości co do korzyści z otwartego handlu oraz ogólnego stanu społecznej gospodarki rynkowej Unii.
(6) W swoim dokumencie otwierającym debatę w sprawie wykorzystania możliwości płynących z globalizacji 9 Komisja wskazała połączenie powiązanej z handlem globalizacji i zmian technologicznych jako elementy stanowiące główną siłę napędową zwiększonego zapotrzebowania na wykwalifikowaną siłę roboczą oraz zmniejszającego się zapotrzebowania na słabiej wykwalifikowaną siłę roboczą. Przy ogromnych korzyściach płynących z Uznając zalety bardziej otwartego handlu i dalszej integracji światowych gospodarek należy zająć się również wspomnianymi negatywnymi efektami ubocznymi, konieczne są odpowiednie środki w celu przeciwdziałania, związanym z nim negatywnym efektom ubocznym. Jako że obecne korzyści z globalizacji są już nierówno rozdzielone pomiędzy ludzi i regiony, wywierając znaczny wpływ na tych, którzy odnoszą mniej korzyści, istnieje ryzyko, iż coraz szybciej rozwijająca się technologia zmiany technologiczne i środowiskowe dodatkowo pogłębi pogłębią te różnice. W związku z tym, zgodnie z zasadami solidarności i zrównoważonego rozwoju, konieczne będzie zapewnienie sprawiedliwszego podziału korzyści wynikających z globalizacji. Wszelkie równoczesne negatywne skutki globalizacji oraz zmian technologicznych i środowiskowych powinny być szerzej przewidywane przez odpowiednie unijne fundusze strukturalne, takie jak Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+), w celu lepszego dostosowania świata biznesu i siły roboczej poprzez pogodzenie otwarcia wzrostu gospodarczego i postępu technologicznego z odpowiednią ochroną socjalną i aktywnym wspieraniem dostępu do zatrudnienia i możliwości pracy na własny rachunek. [Popr. 4]
(7) W swoim Dokumencie dotyczącym przyszłości finansów UE 10 Komisja podkreśla potrzebę zmniejszenia rozbieżności gospodarczych i społecznych między państwami członkowskimi i wewnątrz nich. W związku z tym kluczowym priorytetem jest inwestowanie w zrównoważony rozwój, równość, włączenie społeczne, kształcenie i szkolenie, a także w zdrowie. [Popr. 5]
(8) Zmiana klimatu, globalizacja i rozwój technologii prawdopodobnie jeszcze bardziej zwiększą wzajemne powiązania i współzależność między gospodarkami światowymi. Realokacja siły roboczej jest integralną i nieuniknioną częścią takiej zmiany gospodarczej. Jeżeli korzyści płynące ze zmiany mają być sprawiedliwie rozdzielone, oferowanie pomocy zwolnionym pracownikom i osobom zagrożonym zwolnieniem ma bardzo duże znaczenie. Główne instrumenty Unii mające na celu pomoc pracownikom dotkniętym tymi skutkami to Europejski Fundusz Socjalny Plus (ESF+), który opracowano w celu zapewnienia pomocy w sposób wyprzedzający, oraz EFT, który opracowano w celu oferowania pomocy w przypadku poważnych przypadków restrukturyzacji w sposób zaradczy. "Ramy jakości UE na rzecz przewidywania zmian i restrukturyzacji" 11 to instrument polityki Unii, który określa ramy najlepszych praktyk dotyczących przewidywania restrukturyzacji przedsiębiorstw i postępowania w takich przypadkach. Zapewniają one kompleksowe ramy dotyczące sposobu, w jaki, poprzez odpowiednie środki polityki, należy sprostać wyzwaniom dostosowania gospodarczego i restrukturyzacji gospodarczej oraz ich skutków społecznych i wpływu na zatrudnienie. Wezwano w nich również państwa członkowskie do korzystania z funduszy unijnych i krajowych w taki sposób, aby zapewnić skuteczne złagodzenie społecznych skutków restrukturyzacji, zwłaszcza negatywnego wpływu na zatrudnienie. Główne instrumenty Unii mające na celu pomoc pracownikom dotkniętym tymi skutkami to Europejski Fundusz Socjalny Plus (ESF+), który opracowano w celu zapewnienia pomocy w sposób wyprzedzający, oraz EFG, który opracowano w celu oferowania pomocy w przypadku nieprzewidzianych poważnych przypadków restrukturyzacji w sposób zaradczy. [Popr. 6]
(9) Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG) ustanowiono rozporządzeniem (WE) nr 1927/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady 12 na okres wieloletnich ram finansowych na okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. EFG utworzono w celu umożliwienia Unii Europejskiej wykazanie solidarności z pracownikami zwolnionymi w wyniku poważnych zmian strukturalnych w kierunkach światowego handlu spowodowanych globalizacją.
Ramy jakości UE na rzecz przewidywania zmian i restrukturyzacji, (COM(2013)0882 final z 13.12.2013).
(10) W 2009 r. na mocy rozporządzenia (WE) nr 546/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady 13 zakres rozporządzenia (WE) nr 1927/2006 został rozszerzony w ramach Europejskiego planu naprawy gospodarczej na pracowników zwolnionych z pracy bezpośrednio w wyniku światowego kryzysu finansowego i gospodarczego.
(11) Na okres wieloletnich ram finansowych trwający od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r., rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 14 rozszerzono zakres, aby Fundusz obejmował nie tylko przypadki utraty pracy wynikające z poważnych zakłóceń gospodarczych, o ile spowodowane zostały dalszym trwaniem światowego kryzysu finansowego i gospodarczego, o czym mowa w rozporządzeniu (WE) nr 546/2009, ale również wynikające z każdego kolejnego światowego kryzysu finansowego i gospodarczego.
(11a) Program EFT powinien być widoczny i wymagać większej ilości danych lepszej jakości, aby umożliwić odpowiednią ocenę naukową EFT i uniknąć administracyjnych ograniczeń w funkcjonowaniu programu pomocy w dostosowaniu do rynku. [Popr. 7]
(12) Komisja przeprowadziła ocenę śródokresową EFG służącą przeanalizowaniu sposobu i zakresu, w jakich realizowane są cele EFG. EFG okazał się skuteczny, ponieważ osiągnięto wyższy poziom reintegracji zwolnionych pracowników niż w poprzednim okresie programowania. W wyniku oceny wykazano również, że EFG wytworzył europejską wartość dodaną. Dotyczy to w szczególności jego efektów ilościowych, co oznacza, że wsparcie z EFG nie tylko zwiększa liczbę i różnorodność świadczonych usług, lecz również poziom ich intensywności. Co więcej, interwencje z EFG są wysoce widoczne i wykazują wartość dodaną UE wynikającą z interwencji bezpośrednio ogółowi społeczeństwa. Zidentyfikowano jednak kilka wyzwań. Z jednej strony procedurę uruchamiania środków uznano za zbyt długą. Ponadto państwa członkowskie zgłosiły problemy związane z przeprowadzeniem szeroko zakrojonej analizy okoliczności zdarzenia, które spowodowało zwolnienia. Podstawową przyczynę, dla której państwa członkowskie mogące ewentualnie wnioskować o EFG w konkretnym przypadku nie składają wniosku, stanowią problemy w zakresie możliwości finansowych i zdolności instytucjonalnych. Z jednej strony może to być po prostu brak odpowiedniej liczby pracowników - państwa członkowskie obecnie mogą poprosić o pomoc techniczną tylko w przypadkach, gdy wdrażają pomoc z EFG. Ponieważ do zwolnień może dojść niespodziewanie, ważne jest, aby państwa członkowskie były gotowe niezwłocznie zareagować i mogły złożyć wniosek bez jakichkolwiek opóźnień. Ponadto w niektórych państwach członkowskich konieczne wydaje się wzmożone budowanie zdolności instytucjonalnych w celu sprawnego i skutecznego wdrażania wsparcia EFG. Próg 500 zlikwidowanych miejsc pracy był krytykowany jako zbyt wysoki, zwłaszcza w regionach o mniejszym zaludnieniu 15 .
(13) Komisja podkreśla, że w dalszym ciągu duże znaczenie ma rola EFG EFT jako elastycznego funduszu udzielającego pracownikom, którzy stracili pracę w wyniku poważnych przypadków restrukturyzacji, wsparcia oraz pomocy w jak najszybszym znalezieniu nowej pracy. Unia powinna dalej zapewniać konkretne jednorazowe wsparcie w celu ułatwienia reintegracji zawodowej zwolnionych pracowników do trwałego zatrudnienia o wysokiej jakości w obszarach, sektorach, terytoriach lub na rynkach pracy przeżywających wstrząs spowodowany poważnymi zakłóceniami gospodarczymi. Biorąc pod uwagę oddziaływanie i wzajemne skutki otwartego handlu, rozwoju technologii, cyfryzacji i automatyzacji lub innych czynników, takich jak wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej czy przejście na gospodarkę niskoemisyjną, tym samym uwzględniając fakt, że wskazanie jednego czynnika, który powoduje przypadki utraty pracy jest coraz trudniejsze, uruchomienie środków z EFG EFT w przyszłości będzie powinno opierać się jedynie na znacznym wpływie przypadku restrukturyzacji. Biorąc pod uwagę cel, jakim jest zapewnianie wsparcia w nagłych i niespodziewanych okolicznościach oraz w uzupełnieniu bardziej wyprzedzającej pomocy oferowanej przez EFS +, EFG EFT powinien pozostać elastycznym i szczególnym instrumentem poza pułapami budżetowymi przewidzianymi w wieloletnich ramach finansowych, jak określono w komunikacie Komisji. Nowoczesny budżet dla Unii, która chroni, wspiera i broni - Wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 oraz załącznik do tego komunikatu 16 . [Popr. 8 i 97]
(13a) W rezolucji z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 i zasobów własnych Parlament Europejski ponownie potwierdził swoje stanowisko w sprawie niezbędnego poziomu finansowania kluczowych strategii politycznych UE w WRF na lata 2021-2027, aby umożliwić im realizację ich zadań i celów. Podkreślił w szczególności apel o podwojenie specjalnych środków finansowych WRF dla MŚP i na rzecz walki z bezrobociem ludzi młodych; z zadowoleniem przyjął kilka wniosków, które ulepszają obecne przepisy, w szczególności zwiększenie przydziałów środków na instrumenty specjalne; oraz wyraził zamiar negocjowania dodatkowych ulepszeń tam, gdzie będzie to konieczne. [Popr. 9]
(14) Jak stwierdzono powyżej, aby zachować europejski charakter EFG EFT, wniosek o wsparcie powinien być składany w przypadkach, gdy poważny przypadek restrukturyzacji spowoduje znaczny wpływ na lokalną lub regionalną gospodarkę. Wpływ taki powinna określać minimalna liczba zwolnionych pracowników w określonym okresie odniesienia. Uwzględniając ustalenia wynikające z oceny śródokresowej, próg należy określić jako 250 200 przypadków utraty pracy w okresie odniesienia wynoszącym cztery miesiące (lub 6 miesięcy w przypadkach sektorowych) odpowiednich okresach odniesienia. Biorąc pod uwagę, że fale zwolnień w różnych sektorach, ale w tym samym regionie mają równie znaczący wpływ na lokalny rynek pracy, składanie wniosków regionalnych również powinno być możliwe. W odniesieniu do niewielkich rynków pracy, takich jak małe państwa członkowskie czy regiony peryferyjne, w tym regiony najbardziej oddalone, o których mowa w art. 349 TFUE, lub w wyjątkowych okolicznościach wnioski mogą być składane powinno być możliwe składanie wniosków w przypadku mniejszej liczby zwalnianych pracowników. [Popr. 10]
(14a)EFT powinien dążyć do wyrażania solidarności ze zwolnionymi pracownikami ze wszystkich typów przedsiębiorstw bez względu na ich wielkość, przy jednoczesnym poszanowaniu zasady pomocniczości i uwzględnieniu, że znaczny wpływ przypadku restrukturyzacji powinien stanowić próg zastosowania EFT. [Popr. 11]
(14b) EFT powinien pozostać szczególnym instrumentem Unii stosowanym w sposób zaradczy w sytuacjach wywołujących poważne przypadki restrukturyzacji na europejskim rynku pracy. Unia powinna jednak nadal dążyć do opracowania bardziej zrównoważonych sposobów przeciwdziałania zmianom i wyzwaniom strukturalnym, które wywierają wpływ na rynki pracy i prowadzą do takich zdarzeń w państwach członkowskich. [Popr. 12]
(15) Aby wyrazić solidarność Unii z pracownikami zwolnionymi i z osobami, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek, stawka współfinansowania kosztu pakietu zindywidualizowanych usług i jego realizacji powinno być równa stawce współfinansowania z EFS+ w danym państwie członkowskim.
(16) Część budżetu Unii przeznaczona na finansowanie EFG EFT powinna być wykonywana przez Komisję w ramach zarządzania dzielonego z państwami członkowskimi w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) [nr nowego rozporządzenia finansowego] 17 ("rozporządzenie finansowe"). W związku z tym, wdrażając EFG EFT w ramach zarządzania dzielonego, Komisja i państwa członkowskie powinny przestrzegać zasad określonych w rozporządzeniu finansowym, takich jak należyte zarządzanie finansami, przejrzystość oraz niedyskryminacja.
(17) Europejskie Centrum Monitorowania Zmian, mające siedzibę w Europejskiej Fundacji na rzecz poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound) w Dublinie, dostarcza Komisji oraz zainteresowanemu państwu członkowskiemu analiz jakościowych i ilościowych, pomagając w ocenianiu tendencjitendencji, takich jak trendy w globalizacji, zmianach technologicznych i środowiskowych, w globalizacji, restrukturyzacji oraz wykorzystaniu EFG EFT. Analizy takie powinny zawierać wystarczające dane zdezagregowane, szczególnie z perspektywy płci, w celu skuteczniejszego zwalczania nierówności płci. [Popr. 13]
(17a) Europejskie Obserwatorium Restrukturyzacji należące do Eurofoundu monitoruje w czasie rzeczywistym sprawozdania dotyczące przypadków restrukturyzacji na dużą skalę w całej Unii w oparciu o sieć korespondentów krajowych. Obserwatorium ma zasadnicze znaczenie dla EFT i powinno wspierać jego działanie, w szczególności pomagając identyfikować ewentualne przypadki do interwencji na ich wczesnym etapie. [Popr. 14]
(18) Pracownikom zwolnionym i osobom, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek, powinien przysługiwać równy dostęp do EFG EFT niezależnie od rodzaju ich umowy o pracę lub stosunku pracy. Na potrzeby niniejszego rozporządzenia zwolnionych pracowników bez względu na rodzaj i czas trwania stosunku pracy, oraz osoby, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek, należy zatem traktować jak możliwych beneficjentów EFG EFT. [Popr. 15]
(19) Wkłady finansowe z EFG EFT powinny być nakierowane przede wszystkim na aktywne środki rynku pracy i usługi spersonalizowane, mające na celu szybką trwałą reintegrację zawodową beneficjentów w sposób zapewniający wysoką jakość w sektorze przyszłościowym, tak w obrębie ich pierwotnego sektora działalności, jak i poza nim, ale również mające wspierać samozatrudnienie i samodzielne tworzenie miejsc pracy, w tym przez zakładanie spółdzielni. Środki powinny odzwierciedlać przyszłe potrzeby rozwój potrzeb lokalnego lub regionalnego rynku pracy. W stosownych przypadkach jednak należy również wspierać mobilność zwolnionych pracowników, aby pomóc w znalezieniu nowego zatrudnienia w innym miejscu. Należy w szczególny sposób skoncentrować się na upowszechnianiu umiejętności wymaganych w epoce cyfrowej oraz, w razie potrzeby, pokonywaniu stereotypów płci w zatrudnieniu. Włączanie świadczeń pieniężnych w skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług powinno być ograniczone. Wkłady finansowe nie powinny zastępować, lecz stanowić uzupełnienie wszelkich środków, za które odpowiedzialne są państwa członkowskie lub przedsiębiorstwa i które wynikają z prawa krajowego lub z układów zbiorowych. Można Należy zachęcać przedsiębiorstwa do uczestnictwa w krajowym współfinansowaniu środków wspieranych z EFG EFT. [Popr. 16]
(93a) Podczas wdrażania i opracowywania skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług, mającego na celu ułatwienie reintegracji zawodowej beneficjentów objętych pomocą, państwa członkowskie powinny wykorzystywać cele Europejskiej agendy cyfrowej i strategii jednolitego rynku cyfrowego i lepiej się do nich dostosowywać, by zmierzyć się z poważną różnicą w zatrudnieniu między kobietami a mężczyznami w sektorach ICT i STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka) przez promowanie nabywania nowych kwalifikacji zawodowych w sektorach ICT i STEM przez kobiety. Podczas wdrażania i opracowywania skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług państwa członkowskie powinny również unikać utrwalania dominacji jednej płci w tych branżach i sektorach, w których tradycyjnie występowała. Zwiększenie reprezentacji mniej licznie reprezentowanej płci w różnych sektorach, takich jak finanse, ICT i STEM, przyczyniłoby się do zmniejszenia zróżnicowania wynagrodzeń i emerytur ze względu na płeć. [Popr. 17]
(20) Podczas przygotowywania skoordynowanego pakietu środków aktywnej polityki rynku pracy państwa członkowskie powinny preferować te środki, które znacząco przyczyniają się do zwiększenia szans beneficjentów na zatrudnienie. Państwa członkowskie powinny dążyć do trwałej reintegracji zawodowej jak największej liczby beneficjentów objętych tymi środkami, jak najszybciej w ciągu sześciu miesięcy przed terminem sprawozdania końcowego z wykonania wkładów finansowych. Podczas opracowywania skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług powinno się w stosownych przypadkach brać pod uwagę przyczyny zwolnień oraz przewiduje perspektywy na rynku pracy oraz wymagane w przyszłości umiejętności. Skoordynowany pakiet powinien być zgodny z przejściem w kierunku gospodarki przyjaznej dla klimatu i zasobooszczędnej. [Popr. 18]
(21) Przy opracowywaniu skoordynowanego pakietu środków aktywnej polityki rynku pracy państwa członkowskie powinny zwrócić szczególną uwagę na beneficjentów znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, w tym na osoby niepełnosprawne, posiadające bliskich na utrzymaniu, młode i starsze osoby bezrobotne, osoby o niskim poziomie kwalifikacji oraz z tłem migracyjnym i osoby w większym stopniu zagrożone ubóstwem, zważywszy, że grupy te mają szczególne trudności z ponownym wejściem na rynek pracy. Niezależnie od powyższego przy wdrażaniu EFG EFT powinno się respektować i promować zasady równości płci i niedyskryminacji, które należą do podstawowych wartości Unii i są zapisane w Europejskim filarze praw socjalnych. [Popr. 19]
(21a) W okresie od marca 2007 r. do marca 2017 r. Komisja otrzymała 148 wniosków o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) z 21 państw członkowskich na łączną sumę prawie 600 mln EUR przeznaczonych na pomoc dla 138 888 zwolnionych pracowników i 2 944 osób niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (NEET). [Popr. 20]
(22) W celu skutecznego i szybkiego wspierania zwolnionych beneficjentów państwa członkowskie powinny w trybie pilnym dołożyć wszelkich starań, aby w trybie pilnym przedstawiać kompletne wnioski o przyznanie wkładu finansowego z EFG EFT, a instytucje UE powinny dołożyć wszelkich starań, by je szybko ocenić. W przypadku gdy Komisja zażąda dalszych informacji do przeprowadzenia oceny wniosku, dostarczanie dodatkowych informacji powinno być ograniczone w czasie. [Popr. 21]
(22a) Należy bardziej promować EFT, by ułatwić wdrożenie niniejszego rozporządzenia i osiąganie jego celów i oferowanych przez niego możliwości, szczególnie na poziomie właściwych organów państw członkowskich. [Popr. 22]
(22b) Komisja powinna ułatwić dostęp do organów krajowych i regionalnych za pośrednictwem specjalnego punktu informacyjnego, który zapewniałby ogólne informacje i wyjaśnienia na temat procedur i sposobu składania wniosków. Punkt ten powinien udostępniać standardowe formularze do celów statystyk i dalszej analizy. [Popr. 23]
(23) W interesie beneficjentów i organów odpowiedzialnych za wdrażanie rzeczonych środków państwo członkowskie składające wniosek powinno na bieżąco informować wszystkie podmioty uczestniczące w procesie rozpatrywania wniosku o postępach dotyczących tego wniosku i zaangażować te podmioty podczas procesu wdrażania. [Popr. 24]
(24) Zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami wkłady finansowe z EFG nie powinny zastępować środków wsparcia, które są dostępne dla beneficjentów w ramach unijnych funduszy lub innych strategii czy programów unijnych, lecz w miarę możliwości powinny te środki uzupełniać. Wkład finansowy z EFT nie może też zastępować środków krajowych ani środków, za które odpowiedzialne są zwalniające przedsiębiorstwa i które wynikają z prawa krajowego lub układów zbiorowych, lecz powinien w zamian budować rzeczywistą europejską wartość dodaną. [Popr. 25]
(25) W świetle zasady równości państwa członkowskie powinny zapewnić skuteczny dostęp do informacji na temat EFT na całym swoim terytorium, również na terenach wiejskich. Komisja powinna przede wszystkim wspierać upowszechnianie istniejących dobrych praktyk, zwiększać widoczność kryteriów kwalifikowalności EFT i procedur składania wniosków oraz w większym stopniu zapoznać obywateli i pracowników w UE z tym funduszem. Należy przewidzieć szczegółowe przepisy w zakresie działań informacyjnych i komunikacyjnych na temat przypadków wsparcia z EFG EFT i jego wyników. [Popr. 26]
(26) W celu ułatwienia wdrażania niniejszego rozporządzenia wydatki powinny być kwalifikowalne od dnia, w którym państwo członkowskie rozpoczyna świadczenie zindywidualizowanych usług lub od dnia, w którym państwo członkowskie ponosi wydatki administracyjne związane z wdrożeniem pomocy z EFG EFT.
(27) Aby pokryć potrzeby powstałe przede wszystkim w pierwszych miesiącach każdego roku, kiedy to dokonywanie przesunięć środków z innych linii budżetowych jest szczególnie utrudnione, w rocznej procedurze budżetowej należy udostępnić odpowiednią kwotę środków na płatności w linii budżetowej EFG EFT.
(27a) Aby pokryć potrzeby powstałe przede wszystkim w pierwszych miesiącach każdego roku, kiedy to możliwości dokonania przesunięć środków z innych pozycji budżetowych są szczególnie ograniczone, w rocznej procedurze budżetowej należy udostępnić odpowiednią kwotę środków na płatności w linii budżetowej EFT. [Popr. 27]
(28) [Ramy budżetowe EFG EFT określono w wieloletnich ramach finansowych oraz w porozumieniu międzyinstytu- cjonalnym pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją z dnia [przyszła data] o współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami 18 (zwane dalej "porozumieniem międzyinstytucjonalnym")].
(29) W interesie beneficjentów pomoc powinna być udostępniana możliwie szybko i skutecznie. Państwa członkowskie oraz instytucje unijne zaangażowane w proces podejmowania decyzji dotyczących EFG EFT powinny dołożyć wszelkich starań w celu ograniczenia czasu trwania procedur oraz ich uproszczenia, aby zapewnić sprawne i szybkie przyjmowanie decyzji w sprawie uruchomienia EFG EFT. W związku z tym w przyszłości władza budżetowa będzie podejmować decyzję w sprawie wniosków złożonych przez Komisję dotyczących przesunięcia środków bez konieczności przedstawiania przez Komisję wniosku w sprawie uruchomienia środków z EFG. [Popr. 28]
(30) W razie zamknięcia przedsiębiorstwa zwolnieni pracownicy mogą otrzymać pomoc na przejęcie części lub całości działalności swojego byłego pracodawcy, a państwo członkowskie, w którym przedsiębiorstwo ma siedzibę, może wypłacić środki, które są pilnie potrzebne, by to umożliwić. [Popr. 29]
(31) W celu umożliwienia sprawowania kontroli politycznej przez Parlament Europejski oraz stałego monitorowania przez Komisję wyników uzyskanych dzięki pomocy EFG EFT państwa członkowskie powinny złożyć sprawozdanie końcowe z wdrażania EFG EFT, które powinno odpowiadać jasnym wymogom dotyczącym monitorowania oraz obejmować dalsze losy beneficjentów i ocenę skutków w zakresie równouprawnienia płci. [Popr. 30]
(32) Państwa członkowskie powinny pozostać odpowiedzialne za realizację wkładu finansowego oraz za zarządzanie działaniami wspieranymi przez finansowanie unijne i kontrolowanie ich, zgodnie z odpowiednimi przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (zwanego dalej "rozporządzeniem finansowym") 19 lub zastępującego je rozporządzenia. Państwa członkowskie powinny uzasadnić sposób wykorzystania wkładu finansowego otrzymanego z EFG EFT. Z uwagi na krótki okres realizacji działań EFG EFT obowiązki sprawozdawcze powinny odzwierciedlać szczególny charakter interwencji tego EFG EFT.
(32a) Państwa członkowskie powinny zapewnić skuteczne działania komunikacyjne w celu propagowania wkładów finansowych z EFT, przedstawiania pochodzenia unijnego finansowania i zwiększania widoczności działań finansowych przez Unię w ramach tego funduszu. [Popr. 31]
(33) Państwa członkowskie powinny ponadto zapobiegać nieprawidłowościom, w tym nadużyciom finansowym, jakich dopuszczają się beneficjenci, a także skutecznie je wykrywać i zwalczać. Ponadto, zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 883/2013 20 i rozporządzeniem (WE, Euratom) nr 2988/95 21 i nr 2185/96 22 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia administracyjne, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycia finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie, naruszające interesy finansowe Unii. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 23 Prokuratura Europejska może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe i inne przestępstwa naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 24 w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii. Państwa członkowskie powinny wprowadzić niezbędne środki w celu zagwarantowania, że każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, w pełni współpracują w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznają konieczne prawa i dostęp Komisji, Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), Prokuraturze Europejskiej (EPPO) i Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu (ETO) oraz zapewniają, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa. Państwa członkowskie powinny informować Komisję o wykrytych nieprawidłowościach, w tym nadużyciach finansowych, oraz o działaniach następczych, a także o działaniach podjętych w następstwie dochodzeń prowadzonych przez OLAF.
(34) Zgodnie z rozporządzeniem finansowym, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013[1], rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/95[2], rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96[3] i rozporządzeniem Rady (UE) 2017/1939[4] interesy finansowe Unii należy chronić za pomocą proporcjonalnych środków, w tym środków zapobiegania nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, ich wykrywania, korygowania i dochodzenia, a także odzyskiwania środków straconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładania sankcji administracyjnych. W szczególności, zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 883/2013 i rozporządzeniem (Euratom, WE) nr 2185/96 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie, naruszające interesy finansowe Unii. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 Prokuratura Europejska (EPPO) może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe i inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie (UE) 2017/1371. Zgodnie z rozporządzeniem finansowym każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, w pełni współpracują w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznają konieczne prawa i dostęp Komisji, OLAF-owi, EPPO i Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu (ETO) oraz zapewniają, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa.
(35) Do niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają horyzontalne przepisy finansowe przyjęte przez Parlament Europejski i Radę na podstawie art. 322 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Przepisy te, ustanowione rozporządzeniem finansowym, określają w szczególności procedurę ustanawiania i wykonania budżetu w drodze dotacji, zamówień, nagród i wykonania pośredniego oraz przewidują kontrole wykonywania obowiązków przez podmioty upoważnione do działań finansowych. Przepisy przyjęte na podstawie art. 322 TFUE dotyczą również ochrony budżetu Unii w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich, jako że poszanowanie praworządności jest niezbędnym warunkiem wstępnym należytego zarządzania finansami i skutecznego unijnego finansowania.
(36) Zgodnie z pkt 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 25 istnieje potrzeba oceny tego programu na podstawie informacji zgromadzonych za pośrednictwem szczegółowych wymogów dotyczących monitorowania, jednocześnie unikając nadmiernej regulacji i obciążeń administracyjnych, w szczególności dla państw członkowskich. Wymogi te, w stosownych przypadkach, mogą obejmować mierzalne wskaźniki jako podstawę oceny skutków programu w praktyce.
(37) Odzwierciedlając znaczenie przeciwdziałania zmianie klimatu zgodnie ze zobowiązaniami Unii na rzecz realizacji porozumienia paryskiego i celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych, program ten przyczyni się do włączenia działań w dziedzinie klimatu do głównego nurtu polityki Unii i do osiągnięcia celu ogólnego, w ramach którego wydatki na realizację celów klimatycznych w budżecie UE obejmującym WRF na lata 2021-2027 mają sięgnąć 25 %%, oraz rocznego celu na poziomie 30 % jak najszybciej, a najpóźniej do 2027 r. Podczas przygotowania i wdrażania funduszu zostaną określone odpowiednie działania, które zostaną poddane ponownej ocenie w kontekście jej oceny. [Popr. 32]
(38) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte w stopniu wystarczającym przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na ich skalę i skutki możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,
(39) Biorąc pod uwagę fakt, że cyfrowa transformacja gospodarki wymaga pewnego poziomu kompetencji cyfrowych wśród pracowników, upowszechnianie umiejętności wymaganych w epoce cyfrowej powinno być obowiązkowym elementem przekrojowym każdego oferowanego skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług oraz obejmować cel zwiększenia udziału kobiet w zawodach w dziedzinach STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka), [Popr. 33]
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
Przewodniczący |
Przewodniczący |