(2020/C 292/05)(Dz.U.UE C z dnia 3 września 2020 r.)
Niniejsze sprawozdanie końcowe urzędnika przeprowadzającego spotkanie wyjaśniające w sprawie nr 71480 - Telenor przedkłada się na podstawie art. 16 decyzji Urzędu Nadzoru EFTA nr 442/12/COL z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie funkcji i zakresu uprawnień urzędnika przeprowadzającego spotkanie wyjaśniające w niektórych postępowaniach z zakresu konkurencji ("zakres uprawnień").
Przeprowadzona procedura oraz projekt decyzji, który ma zostać przedłożony komitetowi doradczemu, w omawianej sprawie stanowią podstawę sformułowania następujących uwag.
W dniu 26 marca 2014 r. Urząd wszczął postępowanie przeciwko Telenor (zdarzenie nr 697590; decyzja nr 135/14/COL) na podstawie art. 2 ust. 1 rozdziału III protokołu 4 do porozumienia o nadzorze i Trybunale w celu podjęcia decyzji na mocy działu III rozdziału II protokołu 4 do tego porozumienia.
Do przedsiębiorstwa Telenor wystąpiono o udzielenie odpowiedzi na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń do dnia 11 kwietnia 2016 r. Na wniosek Telenor (dokument nr 796438) Urząd przedłużył ten termin do dnia 25 kwietnia 2016 r. (dokument nr 796492). W dniu 25 kwietnia 2016 r. przedsiębiorstwo Telenor udzieliło odpowiedzi na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń (dokumenty nr 802028 i 802055).
W sprawozdaniu okresowym z dnia 21 listopada 2019 r. (dokument nr 922733) przedstawiono ocenę, zgodnie z którą w ramach złożenia ustnych wyjaśnień na spotkaniu wyjaśniającym zapewniono przedsiębiorstwu Telenor wystarczającą możliwość przedstawienia jego poglądów na temat wstępnych ustaleń Urzędu, zgodnie z art. 10 ust. 4 zakresu uprawnień.
Jeżeli chodzi o uwagę Telenor, że uzupełniające pisemne zgłoszenie zastrzeżeń nie zawierało kontekstu ani analiz, w związku z czym przedsiębiorstwo Telenor nie otrzymało wystarczających informacji, aby udzielić odpowiedniej odpowiedzi, urzędnik stwierdza, że uzupełniające pisemne zgłoszenie zastrzeżeń zawierało wystarczający kontekst i analizy, aby Telenor mogło na nie odpowiednio odpowiedzieć. Przykładowo, gdy Urząd odniósł się do dokumentów jako do dodatkowych dowodów na poparcie swoich wstępnych wniosków, odniósł się do nich w konkretnym kontekście, w odniesieniu do konkretnego tematu i wskazał odpowiednie części tych dokumentów na poparcie swoich wniosków.
Wraz z pismem przedstawiającym okoliczności faktyczne Urząd przyznał przedsiębiorstwu Telenor dostęp do wszystkich dokumentów, które włączono do akt po wydaniu uzupełniającego pisemnego zgłoszenia zastrzeżeń. Ponieważ w piśmie przedstawiającym okoliczności faktyczne Urząd opierał się również na ograniczonych informacjach, które były poufne w stosunku do przedsiębiorstwa Telenor, zewnętrzni doradcy Telenoru otrzymali możliwość dostępu do tych informacji poufnych za pośrednictwem procedury biura danych. Przedsiębiorstwo Telenor nie zdecydowało się jednak skorzystać z tej możliwości.
Dnia 23 marca 2020 r. przedsiębiorstwo Telenor udzieliło odpowiedzi na pismo przedstawiające okoliczności faktyczne (dokumenty nr 1123012, 1133599, 1135608, 1133600 i 1133601).
W dniu 30 kwietnia 2020 r. Urząd wysłał do przedsiębiorstwa Telenor wniosek o udzielenie informacji, zwracając się o przekazanie danych dotyczących obrotu (dokumenty nr 1130626 i 1126651); przedsiębiorstwo Telenor odpowiedziało na ten wniosek w dniu 15 maja 2020 r. (dokumenty nr 1133295, 1133296, 1133371 i 1133372).
Wiadomością e-mail z dnia 18 maja 2020 r. (dokument nr 1133872) Urząd przesłał przedsiębiorstwu Telenor pytanie dotyczące dokumentów bazowych na temat opcji dwuczęściowej wyceny danych, o której mowa w odpowiedzi Telenor na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń. Telenor odpowiedziało na to pytanie wiadomością e-mail z dnia 25 maja 2020 r. (dokument nr 1134573).
W kolejnym uzupełniającym pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń (zob. sekcja 5 akapit pierwszy powyżej) Urząd zdecydował, ze względu na ustalanie priorytetów, o przerwaniu dochodzenia w sprawie drugiego domniemanego nadużycia określonego w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń, tj. klauzul uzależniających od jednego dostawcy w połączeniu z karami za przedterminowe rozwiązanie umowy na rynku detalicznym świadczenia usług łączności ruchomej na rzecz klientów biznesowych w Norwegii. W związku z tym uzupełniające pisemne zgłoszenie zastrzeżeń dotyczyło jedynie domniemanego nadużycia polegającego na zawężeniu marży, o którym była już mowa w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń. Tego samego nadużycia dotyczy również projekt decyzji.
W projekcie decyzji Urząd stwierdza, że przedsiębiorstwo Telenor dopuściło się nadużycia pozycji dominującej w rozumieniu art. 54 Porozumienia EOG, narzucając zawężenie marży między rynkiem hurtowym usług dostępu do sieci i rozpoczynania połączeń w publicznych sieciach telefonii ruchomej a rynkiem detalicznym samodzielnych usług szerokopasmowych w sieci ruchomej dla klientów indywidualnych w Norwegii w okresie od dnia 1 stycznia 2008 r. włącznie do dnia 31 grud nia 2012 r. włącznie (zwanym dalej "okresem objętym postępowaniem").
W projekcie decyzji Urząd określa rynek hurtowy usług dostępu do sieci i rozpoczynania połączeń w publicznych sieciach telefonii ruchomej w Norwegii jako właściwy rynek wyższego szczebla oraz rynek detaliczny świadczenia samodzielnych usług szerokopasmowych w sieci ruchomej dla klientów indywidualnych w Norwegii jako właściwy rynek niższego szczebla.
W projekcie decyzji Urząd stwierdza, że przedsiębiorstwo Telenor miało pozycję dominującą na rynku hurtowym usług dostępu do sieci i rozpoczynania połączeń w publicznych sieciach telefonii ruchomej w Norwegii w okresie objętym postępowaniem oraz że w tym samym czasie przedsiębiorstwo to miało znaczącą pozycję rynkową na rynku detalicznym świadczenia samodzielnych usług szerokopasmowych w sieci ruchomej sprzedawanych klientom indywidualnym w Norwegii.
Ponadto Urząd stwierdza w projekcie decyzji, że w okresie objętym postępowaniem różnica między ceną stosowaną na rynku wyższego szczebla przez przedsiębiorstwo Telenor wobec konkurentów za świadczenie hurtowych usług dostępu do sieci i rozpoczynania połączeń w jego publicznej sieci telefonii ruchomej, z jednej strony, a ceną stosowaną przez przedsiębiorstwo Telenor wobec jego własnych klientów na rynku niższego szczebla z tytułu samodzielnych usług szerokopasmowych w sieci ruchomej dla klientów indywidualnych w Norwegii, z drugiej strony, nie pozwalała równie skutecznemu konkurentowi korzystającemu z takich usług hurtowych na konkurowanie z Telenorem na rynku niższego szczebla bez ponoszenia straty.
W związku z tym Urząd stwierdza, że przedsiębiorstwo Telenor stosowało zawężenie marży w odniesieniu do następujących klientów korzystających z hurtowych usług dostępu do sieci i rozpoczynania połączeń w jego publicznej sieci telefonii ruchomej:
W odniesieniu do wspomnianych trzech naruszeń projekt decyzji ma węższy zakres niż pierwotne pisemne zgłoszenie zastrzeżeń. W zgłoszeniu tym Urząd stwierdził istnienie zawężenia marży w przypadku Network Norway przez okres trzech lat od stycznia 2008 r. do końca 2010 r., który ograniczono w projekcie decyzji do okresu od dnia 1 sierpnia 2008 r. włącznie do dnia 31 sierpnia 2010 r. włącznie. W odniesieniu do Ventelo w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń była mowa o pięcioletnim okresie od stycznia 2008 r. do końca 2012 r., natomiast projekt decyzji obejmuje obecnie okres od dnia 1 stycznia 2008 r. włącznie do dnia 30 listopada 2010 r. włącznie. Ponadto projekt decyzji nie dotyczy zawężenia marży w odniesieniu do klienta hurtowego przedsiębiorstwa Telenor, tj. TDC, jak pierwotnie przewidziano w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń. W uzupełniającym pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń Urząd stwierdził w odniesieniu do TDC, że przedsiębiorstwo to nie prowadziło działalności na rynku detalicznym ani nie zamierzało wchodzić na ten rynek w okresie objętym postępowaniem. Uznano zatem, że TDC nie było faktycznym ani potencjalnym konkurentem na właściwym rynku niższego szczebla w tamtym okresie. W związku z tym ustalenia Urzędu dotyczące zawężenia marży nie dotyczą TDC.
W projekcie decyzji Urząd stwierdza ponadto, że zawężenie marży mogło wywierać antykonkurencyjny wpływ na właściwy rynek detaliczny oraz że nie można obiektywnie uzasadnić postępowania przedsiębiorstwa Telenor.
Wszystkie powyższe ustalenia zawarte w projekcie decyzji odpowiadają zastrzeżeniom zawartym już w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń i uzupełniającym pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń, uzupełnionych pismem przedstawiającym okoliczności faktyczne. W projekcie decyzji przyjęto takie same właściwe rynki geograficzny i produktowy na poziomie wyższego i niższego szczebla jak rynki określone w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń i uzupełniającym pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń. Jeżeli chodzi o nadużycie polegające na zawężeniu marży, okres objęty postępowaniem zawiera się w okresach, o których mowa w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń i w uzupełniającym pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń, przy czym jest obecnie krótszy (jak wyjaśniono powyżej). Ponadto Urząd stwierdza, że Telenor nadużywał pozycji dominującej, stosując zawężenie marży w odniesieniu do Network Norway, Ventelo i dostawców usług; są to trzy odrębne naruszenia przepisów art. 54 Porozumienia EOG. Wspomniane trzy odrębne naruszenia wskazano w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń i uzupełniającym pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń, uzupełnionych pismem przedstawiającym okoliczności faktyczne.
W opinii urzędnika przeprowadzającego spotkanie wyjaśniające, a także zgodnie z art. 16 ust. 1 zakresu uprawnień, projekt decyzji dotyczy wyłącznie tych zastrzeżeń, w odniesieniu do których Telenor miał możliwość przedstawienia stanowiska.
