Zalecenie Parlamentu Europejskiego z dnia 1 marca 2018 r. dla Rady w sprawie zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji oraz wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie odcięcia dżihadystów od źródeł dochodu - walka z finansowaniem terroryzmu (2017/2203(INI)).

Odcięcie dżihadystów od źródeł dochodu - walka z finansowaniem terroryzmu

P8_TA(2018)0059

Zalecenie Parlamentu Europejskiego z dnia 1 marca 2018 r. dla Rady w sprawie zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji oraz wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie odcięcia dżihadystów od źródeł dochodu - walka z finansowaniem terroryzmu (2017/2203(INI))

(2019/C 129/07)

(Dz.U.UE C z dnia 5 kwietnia 2019 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Międzynarodową konwencję o zwalczaniu finansowania terroryzmu z 1999 r.,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 października 2016 r. w sprawie sytuacji w północnym Iraku i Mosulu ¹  i rezolucję z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie niszczenia zabytków kultury przez ISIS/Daisz ² ,

- uwzględniając globalną strategię na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1210/2003 z dnia 7 lipca 2003 r. dotyczące niektórych szczególnych ograniczeń w stosunkach gospodarczych i finansowych z Irakiem oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 2465/96 ³ ,

- uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1267 (1999), 1373 (2001), 1989 (2011), 2133 (2014), 2199 (2015), 2253 (2015) i 2368 (2017),

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniającą rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE ⁴ ,

- uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu i zmieniającej dyrektywę 2009/101/WE (COM(2016)0450),

- uwzględniając deklarację z Manamy z dnia 9 listopada 2014 r. w sprawie zapobiegania finansowaniu terroryzmu,

- uwzględniając dokument Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF) dotyczący najlepszych praktyk w zakresie ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z terroryzmem i finansowaniem terroryzmu,

- uwzględniając oświadczenie FATF z dnia 24 października 2014 r. w sprawie przeciwdziałania finansowaniu organizacji terrorystycznej Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie (ISIL), a także sprawozdanie FATF z lutego 2015 r. dotyczące finansowania ISIL,

- uwzględniając 11. sprawozdanie w sprawie postępów w realizacji unii bezpieczeństwa, opublikowane przez Komisję dnia 18 października 2017 r.,

- uwzględniając dokument Światowego Forum na rzecz Zwalczania Terroryzmu z września 2015 r. pt. "Addendum to the Algiers Memorandum on Good Practices on Preventing and Denying the Benefits of Kidnapping for Ransom by Terrorists" [Addendum do memorandum z Algieru w sprawie dobrych praktyk w zakresie przeciwdziałania uzyskiwaniu korzyści z porwań dla okupu przez terrorystów i pozbawiania ich tychże korzyści],

- uwzględniając oświadczenie G-7 z Taorminy z dnia 26 maja 2017 r. w sprawie walki z terroryzmem i brutalnym ekstremizmem,

- uwzględniając powołaną niedawno Komisję Specjalną ds. Terroryzmu,

- uwzględniając art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

- uwzględniając art. 7 i 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej dotyczące ochrony danych osobowych,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2015/827 z dnia 28 maja 2015 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 36/ 2012 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii ⁵ ,

- uwzględniając Plan działania Komisji z lutego 2016 r. na rzecz skuteczniejszego zwalczania finansowania terroryzmu,

- uwzględniając sprawozdanie Europolu dotyczące sytuacji i tendencji w zakresie terroryzmu w UE w 2017 r. (sprawozdanie TE-SAT),

- uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2017 r. w sprawie oceny ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, które ma wpływ na rynek wewnętrzny i dotyczy działalności transgranicznej (COM(2017)0340),

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu i zastępującą decyzję ramową Rady 2002/475/WSiSW oraz zmieniającą decyzję Rady 2005/ 671/WSiSW ⁶ ,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylającą decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW ⁷ ,

- uwzględniając wniosek z dnia 13 lipca 2017 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przywozu dóbr kultury (COM(2017)0375),

- uwzględniając 9. sprawozdanie w sprawie postępów w realizacji unii bezpieczeństwa, opublikowane przez Komisję dnia 27 lipca 2017 r.,

- uwzględniając opublikowany dnia 18 października 2017 r. komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady pt. "Jedenaste sprawozdanie z postępu prac nad stworzeniem rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa" (COM(2017)0608),

- uwzględniając art. 113 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A8-0035/2018),

A. mając na uwadze, że jednym z głównych elementów walki z terroryzmem jest ograniczenie źródeł jego finansowania, uzyskiwanego również dzięki tajnym układom umożliwiającym nadużycia i oszustwa podatkowe, praniu pieniędzy i rajom podatkowym;

B. mając na uwadze, że część środków finansowych może pochodzić z krajów europejskich i być przeznaczonych na organizacje terrorystyczne działające na innych obszarach, a część pochodzi spoza Europy i służy do finansowania radykalizacji postaw i samych aktów terrorystycznych; mając na uwadze, że zewnętrzny i wewnętrzny wymiar walki z terroryzmem są ze sobą powiązane oraz mając na uwadze, że ograniczenie źródeł finansowania terroryzmu powinno stanowić element szerszej strategii UE uwzględniającej zarówno zewnętrzny, jak i wewnętrzny wymiar bezpieczeństwa;

C. mając na uwadze, że nowoczesne sieci komunikacyjne, w szczególności finansowanie społecznościowe, okazały się być tanim i skutecznym sposobem pozyskiwania środków na finansowanie działalności terrorystycznej lub zarządzanie siatką dżihadystów; mając na uwadze, że ugrupowaniom terrorystycznym udaje się pozyskiwać dodatkowe środki na finansowanie działalności dzięki stosowaniu phishingu, kradzieży tożsamości lub kupowaniu na forach internetowych danych dotyczących skradzionych kart kredytowych;

D. mając na uwadze, że środki finansowe mogą być wykorzystywane na trzy sposoby: na akty terrorystyczne, które wymagają znacznego nakładu funduszy; na akty terrorystyczne, które - choć równie brutalne w skutkach - wymagają mniejszych nakładów finansowych; i na finansowanie propagandy, która stanowi inspirację dla terrorystów działających w pojedynkę i dokonujących ataków nie wymagających wielu przygotowań lub nakładów finansowych; mając na uwadze, że reakcja musi być skuteczna we wszystkich tych sytuacjach;

E. mając na uwadze, że środki finansowe z legalnych źródeł mogą być przekierowywane przez odbiorcę do stron trzecich, jednostek, ugrupowań, spółek lub podmiotów powiązanych z działalnością terrorystyczną;

F. mając na uwadze, że w związku z tym, że terroryzm jest przestępstwem o skali globalnej, skuteczna reakcja musi być również globalna i całościowa, a podstawowe znaczenie ma ścisła koordynacja między instytucjami finansowymi, organami ścigania i organami wymiaru sprawiedliwości oraz wymiana podstawowych informacji na temat osób fizycznych i prawnych oraz podejrzanej działalności, nie zapominając o ochronie danych osobowych i poszanowaniu prywatności, które są ważnymi prawami podstawowymi;

G. mając na uwadze, że w następstwie wycieków informacji, do których dochodziło w ostatnich latach, znacząco zwiększyła się świadomość powiązań między praniem pieniędzy i oszustwami podatkowymi a zorganizowaną przestępczością i finansowaniem terroryzmu, a te kwestie znalazły się wśród najważniejszych zagadnień politycznych podejmowanych na forum międzynarodowym; mając na uwadze, że według niedawnych doniesień mediów, co zostało potwierdzone przez Komisję, istnieje również powiązanie między nadużyciami finansowymi na dużą skalę w związku z VAT i akcyzą a zorganizowaną przestępczością, w tym terroryzmem ⁸ ;

H. mając na uwadze, że jurysdykcje niemal wszystkich państw członkowskich uznały w prawie karnym finansowanie terroryzmu za odrębne przestępstwo;

I. mając na uwadze, że dane finansowe stanowią istotne narzędzie umożliwiające zbieranie informacji wywiadowczych w celu analizowania siatek terrorystycznych i skuteczniejszego rozbijania ich działalności; mając na uwadze, że stale konieczne jest właściwe egzekwowanie prawodawstwa w celu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu; mając na uwadze, że potrzebne są kompleksowe strategie prewencyjne oparte na wymianie podstawowych informacji i ściślejszej współpracy między jednostkami analityki finansowej, służbami wywiadowczymi i organami ścigania zaangażowanymi w zwalczanie finansowania terroryzmu; mając na uwadze, że wśród tych informacji powinny się znaleźć ewoluujące tendencje w dziedzinie finansów międzynarodowych, takie jak m.in. Bitmap, kodowanie kluczy SWIFT, kryptowaluty oraz mechanizmy regulacyjne w ich zakresie; mając na uwadze, że rozwiązanie problemu finansowania terroryzmu w skali globalnej musi obejmować ogólnoświatowe standardy w zakresie przejrzystości w odniesieniu do ostatecznych uprawnionych właścicieli podmiotów korporacyjnych, funduszy powierniczych i podobnych układów, aby wyjaśnić zawiłości finansowe sprzyjające praniu pieniędzy stanowiących dochód z działalności przestępczej oraz finansowaniu organizacji terrorystycznych i sprawców aktów terrorystycznych;

J. mając na uwadze, że trzeba stworzyć umocowaną formalnie europejską platformę w ramach istniejących struktur - do tej pory działała ona nieformalnie - która gromadziłaby informacje znajdujące się obecnie w 28 państwach członkowskich, a dzięki której państwa członkowskie będą mogły dostarczać informacji o swoim szczeblu zaangażowania, a także informować o postępach poczynionych w zakresie zwalczania finansowania terroryzmu; mając na uwadze, że taka wymiana informacji powinna mieć charakter proaktywny;

K. mając na uwadze, że wiele międzynarodowych organizacji non-profit, organizacji charytatywnych, innych fundacji, sieci i prywatnych darczyńców, rzeczywiście lub rzekomo mających cele społeczne lub kulturalne, położyło podwaliny pod potencjał finansowy ISIS/Daisz, Al-Kaidy oraz innych organizacji dżihadystycznych, a także działa jako przykrywka dla nadużyć; mając na uwadze, że śledzenie i zbieranie informacji wywiadowczych na temat tych organizacji, ich założycieli, działalności oraz ich powiązań z podmiotami na terenie UE, które często są bardzo rozległe, ma zatem kluczowe znaczenie; mając na uwadze, że należy zablokować wsparcie, jakie te organizacje zapewniają ekspansji dżihadystycznego radykalizmu w Afryce, na Bliskim Wschodzie, w Azji i w Europie; mając na uwadze, że szczególnie niepokojąca jest ekspansja tego radykalizmu u granic Unii oraz w krajach sąsiadujących z Unią i krajach partnerskich; mając na uwadze, że pełne wdrożenie przez Radę Współpracy Państw Zatoki (RWPZ) oraz jej państwa członkowskie zaleceń FATF w tych dziedzinach ma zasadnicze znaczenie w walce z globalnym terroryzmem;

L. mając na uwadze, że globalna sieć pozyskiwania środków prowadzona przez Al-Kaidę opiera się na darowiznach na rzecz organizacji charytatywnych i pozarządowych, które kontaktują się z darczyńcami za pośrednictwem mediów społecznościowych i forów internetowych; mając na uwadze, że konta użytkowników również są wykorzystywane do zwracania się do zwolenników o przekazywanie darowizn na wsparcie dżihadu; mając na uwadze, że w ostatnich latach organizacje terrorystyczne opracowały wiele aplikacji na smartfony w celu maksymalnego zwiększenia zasięgu i zachęcania swych zwolenników, w większości znajdujących się na terenie krajów Zatoki Perskiej, do przekazywania darowizn;

M. mając na uwadze, że minipaństwa oraz państwa wykazujące niedostateczne osiągnięcia w obszarze rządów prawa znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji i są narażone na ryzyko, że to właśnie one staną się preferowanymi ośrodkami finansowania terroryzmu;

N. mając na uwadze, że dane wywiadowcze sugerują, że instytucje i osoby prywatne w Zatoce Perskiej zapewniają finansowe i logistyczne wsparcie Al-Kaidzie, ISIS/Daisz i innym radykalnym ugrupowaniom; mając na uwadze, że bez tego finansowania wiele z tych ugrupowań terrorystycznych nie mogłoby przetrwać;

O. mając na uwadze, że ISIS/Daisz i Al-Kaida stały się finansowo samowystarczalne; mając na uwadze, że ISIS/Daisz i Al-Kaida podejmują próby przekierowania swoich środków pieniężnych do Syrii i Iraku za pośrednictwem eksportu ropy i inwestycji biznesowych, do czego wykorzystują tzw. słupy i profesjonalnych kurierów, nielegalne transfery środków pieniężnych i firmy świadczące profesjonalne usługi pieniężne; mając na uwadze, że ISIS/Daisz i Al-Kaida dokonują prania zysków z działalności przestępczej przez wykupywanie przedsiębiorstw i aktywów wszelkiego rodzaju; mając na uwadze, że ISIS/Daisz i Al-Kaida dokonują również prania pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży za granicą, w tym na rynkach państw członkowskich, kradzionych antyków i przemycanych dzieł sztuki i artefaktów; mając na uwadze, że nielegalny handel towarami, bronią, ropą, narkotykami, papierosami i dobrami kultury, a także handel ludźmi, niewolnictwo, wykorzystywanie dzieci, ściąganie haraczy i wymuszenia stanowią dla ugrupowań terrorystycznych sposoby finansowania działalności; mając na uwadze, że coraz ściślejszy związek między przestępczością zorganizowaną i ugrupowaniami terrorystycznymi stanowi rosnące zagrożenie dla bezpieczeństwa Unii; mając na uwadze, że te źródła mogą umożliwić ISIS/Daisz i Al-Kaida dalsze finansowanie przestępstw w przyszłości, już po klęsce i utracie terytoriów w Syrii i Iraku;

P. mając na uwadze, że wprowadzono międzynarodowy zakaz płacenia okupu w ramach szeregu międzynarodowych zobowiązań popartych w rezolucjach Rady Bezpieczeństwa i w krajowych przepisach prawnych; mając na uwadze, że w praktyce zakaz ONZ nie ma poparcia kluczowych sygnatariuszy, którzy priorytetowo traktują natychmiastową ochronę życia, a nie zobowiązania na rzecz zwalczania terroryzmu, przez co pozwalają na finansowanie organizacji terrorystycznych;

1. kieruje do Rady, Komisji oraz wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa następujące zalecenia:

a) wzywa państwa członkowskie i Komisję do uznania ograniczenia źródeł finansowania siatek terrorystycznych za podstawowy priorytet, ponieważ stanowi ono skuteczne narzędzie zmniejszania ich skuteczności; uważa, że kluczowe znaczenie dla zwalczania finansowania terroryzmu i zapobiegania samym atakom terrorystycznym mają strategie prewencyjne oparte na wymianie najlepszych praktyk i budzących podejrzenia oraz istotnych informacji finansowych między służbami wywiadowczymi; wzywa zatem służby wywiadowcze państw członkowskich do poprawy koordynacji i współpracy przez ustanowienie stałej europejskiej platformy antyterrorystycznych służb wywiadowczych w ramach istniejących struktur (np. Europolu), aby uniknąć tworzenia kolejnej agencji, z dużym naciskiem na proaktywną wymianę informacji dotyczących wsparcia finansowego dla siatek terrorystycznych; uważa, że dzięki tej platformie powstałaby wspólna baza danych o osobach fizycznych i prawnych oraz podejrzanych operacjach; podkreśla, że dane o dużej wartości zgromadzone przez dowolną agencję bezpieczeństwa narodowego powinny być szybko przekazywane już w momencie rejestracji w systemie centralnym, który powinien dopuszczać rejestrowanie informacji na temat obywateli państw spoza UE, uwzględniając szczególnie ewentualny wpływ na prawa podstawowe, a zwłaszcza prawo do ochrony danych osobowych i zasadę celowości; podkreśla, że na tej liście powinny znaleźć się między innymi banki, instytucje finansowe i podmioty gospodarcze europejskie i pozaeuropejskie, a także państwa trzecie, w których odnotowuje się braki w zakresie zwalczania finansowania terroryzmu; wzywa Komisję, by jak najszybciej opracowała taką listę w oparciu o własne kryteria oraz na podstawie analizy przeprowadzonej zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/849; przypomina, że osoby, które bezpośrednio lub pośrednio dopuszczają się aktów terrorystycznych, organizują je i je wspierają, muszą odpowiedzieć za swoje czyny;

b) wzywa państwa europejskie, zarówno państwa członkowskie UE, jak i państwa trzecie, do finansowania programów, w których ramach służby wywiadowcze wymieniają się dobrymi praktykami, w tym w zakresie badania i analizy metod stosowanych przez terrorystów i organizacje terrorystyczne w celu rekrutacji i transferu funduszy na cele działalności terrorystycznej; zaleca wprowadzenie kwartalnych ocen zagrożeń dla bezpieczeństwa publicznego łączących informacje wywiadowcze oraz informacje zgromadzone przez Europol i Centrum Analiz Wywiadowczych Unii Europejskiej (INTCEN); wzywa państwa członkowskie do zapewnienia służbom wywiadowczym dostatecznego finansowania i dostatecznych zasobów ludzkich;

c) podkreśla, zgodnie z tym co wskazała FATF, która opracowała strategię zwalczania finansowania terroryzmu, jak ważne jest sprawniejsze i szybsze dzielenie się informacjami między jednostkami analityki finansowej, między jednostkami analityki finansowej a siłami bezpieczeństwa i organami ścigania oraz służbami wywiadowczymi w danej jurysdykcji i między własnymi jurysdykcjami, jak również z sektorem prywatnym, zwłaszcza bankowym;

d) z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie RWPZ w prace FATF; wzywa Komisję i ESDZ do aktywnego zachęcania partnerów UE, w szczególności RWPZ i jej państw członkowskich, do pełnego wdrożenia zaleceń FATF na rzecz wyeliminowania luk w obszarach przeciwdziałania praniu pieniędzy i zwalczania finansowania terroryzmu, a także do zapewnienia wsparcia technicznego umożliwiającego osiąganie postępów w tych dziedzinach;

e) apeluje do wysokiej przedstawiciel o wsparcie wysiłków FATF i priorytetowe potraktowanie przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu, w szczególności o wskazanie - we współpracy z państwami członkowskimi ONZ - strategicznych luk w przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;

f) wzywa do zacieśnienia współpracy Europolu i kluczowych partnerów strategicznych UE, którzy odgrywają zasadniczą rolę w zwalczaniu terroryzmu na świecie; uważa, że bliższa współpraca pozwoli na skuteczniejsze zapobieganie tworzeniu ośrodków finansowania terroryzmu oraz skuteczniejsze wykrywanie tych ośrodków i reagowanie na ich działalność; zwraca się do państw członkowskich, aby lepiej wykorzystywały nieformalną sieć europejskich jednostek analityki finansowej (FIU.net), w oparciu o wyniki pracy Europolu, przez wdrożenie piątej dyrektywy w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz przyjęcie środków regulacyjnych w celu rozwiązania innych problemów wynikających z rozbieżności w zakresie statusu i kompetencji jednostek wywiadu finansowego, w szczególności w celu ułatwienia koordynacji i wymiany informacji zarówno między jednostkami wywiadu finansowego, jak i między tymi jednostkami i organami ścigania, z myślą o wymianie odnośnych informacji z europejską platformą antyterrorystycznych służb wywiadowczych;

g) przypomina o podstawowym znaczeniu wzmocnionego dialogu politycznego, zwiększonej pomocy finansowej i wsparcia na rzecz budowania zdolności partnerów UE, którzy znajdują się na pierwszej linii walki z terroryzmem, do jego zwalczania;

h) wzywa państwa członkowskie, aby lepiej monitorowały podejrzane organizacje prowadzące takie działania jak nielegalny handel, przemyt, podrabianie i nadużycia, przez utworzenie wraz z Europolem wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych, ułatwiających służbom bezpieczeństwa dostęp do podejrzanych transakcji; należy przy tym pamiętać o zasadzie proporcjonalności i prawie do prywatności; zwraca się do państw członkowskich, by zapewniły w tym celu osobom prowadzącym dochodzenia więcej szkoleń i lepszą specjalizację; wzywa Komisję do wspierania i odpowiedniego finansowania rozwoju programów szkoleniowych dla organów ścigania i organów sądowych w państwach członkowskich;

i) wzywa państwa członkowskie i Komisję do przedstawienia rocznego sprawozdania dotyczącego poczynionych postępów i podjętych środków na rzecz zwalczania finansowania terroryzmu, a w szczególności wysiłków na rzecz przeciwdziałania finansowaniu ISIS/Daisz i Al-Kaidy; przypomina, że niektóre państwa członkowskie są bardziej od innych zaangażowane w działania na rzecz zwalczania finansowania terroryzmu, dlatego najlepszą reakcją byłoby zwiększenie wymiany informacji, w szczególności w zakresie skuteczności przyjętych środków;

j) z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący ustanowienia rejestrów rachunków bankowych i ułatwienia dostępu do nich jednostkom analityki finansowej oraz innym właściwym organom zaangażowanym w walkę z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu; zwraca uwagę, że Komisja wystąpi wkrótce z inicjatywą zapewniającą organom ścigania większy dostęp do tych rejestrów; podkreśla konieczność przestrzegania zasad współpracy policji i organów sądowych w zakresie wymiany informacji dotyczących rachunków bankowych, w szczególności w odniesieniu do postępowań karnych; w tym kontekście wzywa państwa członkowskie, które nie dokonały jeszcze transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/41/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych, by jak najszybciej to uczyniły;

k) zwraca się do państw członkowskich o przyjęcie niezbędnych środków prawnych gwarantujących, że banki dokładnie nadzorują przedpłacone karty debetowe, tak by można było je doładowywać jedynie przelewem bankowym z rachunków należących do osób, których tożsamość można zidentyfikować; podkreśla znaczenie łańcucha powiązań umożliwiającego służbom wywiadowczym wykrywanie transakcji, w przypadku których istnieje wysokie ryzyko, że środki zostaną wykorzystane do popełnienia aktu terrorystycznego lub innego poważnego przestępstwa; ponadto zwraca się do państw członkowskich o przyjęcie niezbędnych przepisów, aby w pełni umożliwić otworzenie rachunku bankowego wszystkim osobom znajdującym się na ich terytorium;

l) podkreśla konieczność zlikwidowania wszystkich rodzajów rajów podatkowych, które ułatwiają pranie pieniędzy, unikanie opodatkowania i uchylanie się od opodatkowania, a także mogą odgrywać rolę w finansowaniu sieci terrorystycznych; wzywa w tym kontekście państwa członkowskie do walki z uchylaniem się od opodatkowania i apeluje do Komisji, by zaproponowała i wdrożyła środki umożliwiające ścisłą kontrolę przepływów finansowych i rajów podatkowych;

m) odnotowuje udaną współpracę z USA i innymi partnerami oraz przydatność informacji uzyskiwanych dzięki umowie między UE a USA w sprawie dzielenia się informacjami pochodzącymi z amerykańskiego programu śledzenia środków finansowych terrorystów (TFTP); apeluje do Komisji, aby zaproponowała ustanowienie specjalnego europejskiego systemu w tej dziedzinie, który uzupełniłby obecne ramy i wypełniłby istniejące luki, zwłaszcza w odniesieniu do płatności SEPA, gwarantując równowagę między bezpieczeństwem a wolnościami osobistymi; przypomina, że do tego systemu wewnątrzeuropejskiego będą miały zastosowanie europejskie standardy ochrony danych;

n) zwraca się do wysokiej przedstawiciel i państw członkowskich o opracowanie - we współpracy z Koordynatorem UE ds. Zwalczania Terroryzmu - listy osób i podmiotów, które prowadzą działalność w ramach systemów o niewielkiej przejrzystości i o wysokich wskaźnikach podejrzanych transakcji finansowych, w przypadku gdy istnieją dowody na to, że właściwe organy nie podjęły działań, zwłaszcza jeśli są one powiązane z radykalizmem dżihadystycznym; zwraca się do wysokiej przedstawiciel i państw członkowskich, aby w stosunkach z danym państwem brały pod uwagę jego udział w finansowaniu terroryzmu;

o) zachęca Radę Unii Europejskiej do bardziej zdecydowanego nakładania ukierunkowanych sankcji i przyjmowania innych środków ograniczających wobec wszystkich osób fizycznych i podmiotów, które w jakikolwiek sposób udostępniają zasoby gospodarcze ISIS/Daisz, Al-Kaidzie czy innym ugrupowaniom dżihadystycznym; apeluje o zamrażanie środków pieniężnych i innych aktywów finansowych lub zasobów gospodarczych osób fizycznych, grup, przedsiębiorstw i podmiotów, w tym środków finansowych, których źródłem jest majątek posiadany lub kontrolowany bezpośrednio lub pośrednio przez te osoby, grupy, przedsiębiorstwa i podmioty lub osoby działające w ich imieniu lub na ich polecenie; z zadowoleniem przyjmuje powołanie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ komisji odpowiedzialnej za nadzorowanie stosowania sankcji; zauważa, że na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2253 z 2015 r. wszystkie państwa członkowskie są zobowiązane do szybkiego blokowania środków i aktywów finansowych ISIS/Daisz, Al-Kaidy oraz powiązanych z nimi osób, ugrupowań, przedsiębiorstw i podmiotów; zwraca się do wysokiej przedstawiciel o poparcie apelu Rady Bezpieczeństwa ONZ do państw członkowskich ONZ o szybsze i bardziej zdecydowane ograniczenie przepływu środków finansowych, innych aktywów finansowych i zasobów gospodarczych na rzecz osób i podmiotów znajdujących się na liście dotyczącej sankcji wobec ISIS/Daisz i Al-Kaidy;

p) zwraca się do państw członkowskich UE o ustanowienie systemu kontroli i rozliczenia, aby zagwarantować, że miejsca kultu i kształcenia, instytucje, ośrodki, organizacje charytatywne, stowarzyszenia kulturalne i tym podobne podmioty, w przypadku których zachodzi zasadne podejrzenie o powiązania z ugrupowaniami terrorystycznymi, przedstawiają szczegółowe informacje o tym, od kogo otrzymują środki i jak je wykorzystują, zarówno w UE, jak i poza nią, a także apeluje, aby rejestrować wszystkie transakcje wychodzące od tych osób fizycznych i prawnych w scentralizowanej bazie danych utworzonej z uwzględnieniem wszelkich odpowiednich zabezpieczeń; apeluje o wprowadzenie obowiązkowej kontroli ex ante pochodzenia środków pieniężnych i ich przeznaczenia w przypadku organizacji charytatywnych, co do których zachodzi zasadne podejrzenie o związki z terroryzmem, aby zapobiec przekazaniu pieniędzy na cele terrorystyczne w wyniku świadomego działania lub zaniechania; apeluje, aby wszelkie takie działania prowadzić w ramach specjalnych programów na rzecz walki z islamofobią, aby uniknąć nasilania się przestępstw z nienawiści, ataków na muzułmanów lub wszelkich innych ataków rasistowskich i ksenofobicznych na tle wyznaniowym lub etnicznym;

q) zwraca się do państw członkowskich o zapewnienie lepszego nadzoru nad tradycyjnymi metodami przekazywania środków (takimi jak hawala lub chiński system fei ch'ien), czy nieformalnymi systemami przekazywania środków, oraz o ich uregulowanie, w szczególności w drodze toczącej się procedury przyjęcia rozporządzenia w sprawie kontroli środków pieniężnych wwożonych do Unii lub wywożonych z Unii (2016/0413(COD)), tak aby pośrednicy prowadzący te transakcje mieli obowiązek zgłaszania właściwym organom każdej poważnej operacji realizowanej w ramach tych systemów; podkreśla jednocześnie w rozmowach z grupami objętymi tymi środkami, że nie są one wymierzone w tradycyjne nieformalne przekazy pieniężne, lecz w handel związany ze zorganizowaną działalnością przestępczą, terroryzmem lub zyskami przemysłowymi/handlowymi pochodzącymi z brudnych pieniędzy; w związku z tym apeluje o to, by:

(i) wszyscy pośrednicy lub osoby uczestniczące w takiej działalności (kontrolerzy lub maklerzy giełdowi, pośrednicy i pomocnicy, koordynatorzy, poborcy i operatorzy transferów) mieli obowiązek zarejestrowania się we właściwym organie krajowym;

(ii) wszystkie transakcje były zgłaszane i dokumentowane w sposób ułatwiający przekazywanie informacji na żądanie;

(iii) ustanowiono odstraszające kary dla pośredników lub innych osób uczestniczących w niezgłoszonych transakcjach;

r) wzywa Komisję, by wystąpiła z wnioskiem w sprawie niezbędnych przepisów umożliwiających lepsze monitorowanie wszystkich elektronicznych operacji finansowych i działalności przedsiębiorstw emitujących walutę wirtualną, w tym pośredników, tak aby zapobiegać przekazywaniu środków użytkownikom, którzy nie są w pełni zidentyfikowani, co może mieć miejsce w przypadku użytkowników sieci publicznych lub anonimowych systemów nawigacji; w związku z tym podkreśla, że wymiana kryptowaluty na środki pieniężne i odwrotnie musi się odbywać obowiązkowo za pośrednictwem możliwego do zidentyfikowania rachunku bankowego; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny skutków finansowania terroryzmu za pośrednictwem elektronicznych gier hazardowych, walut wirtualnych, kryptowalut, łańcucha bloków i technologii finansowej; ponadto apeluje do Komisji, by rozważyła możliwe środki, w tym prawne, pozwalające na stworzenie ram regulujących tego rodzaju działalność w celu ograniczenia narzędzi służących finansowaniu terroryzmu;

s) wzywa Komisję i państwa członkowskie do ściślejszego monitorowania w zakresie regulacji i kontroli handlu złotem, kamieniami i metalami szlachetnymi, tak aby towary te nie były wykorzystywane do finansowania działalności terrorystycznej; wzywa do ustanowienia kryteriów, które państwa członkowskie mogłyby przyjąć i stosować; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zakazania i karania wszelkiej działalności handlowej (w zakresie zarówno wywozu, jak i przywozu) prowadzonej z terrorystami i organizacjami pozostającymi pod kontrolą dżihadystów, z wyłączeniem artykułów pomocy humanitarnej niezbędnych dla podporządkowanej ludności; wzywa do ścigania i karania osób fizycznych i prawnych, które przez nieostrożność lub złą wolę uczestniczą w takiej działalności handlowej w jakiejkolwiek formie (kupno, sprzedaż, dystrybucja, pośrednictwo itp.); odnotowuje szczególne ryzyko finansowania terroryzmu za pośrednictwem usług przekazu pieniężnego; wzywa państwa członkowskie do wypracowania zacieśnionego partnerstwa i współpracy między podmiotami zajmującymi się usługami przekazu pieniężnego a europejskimi organami ścigania, a także do wydania wytycznych w celu identyfikowania i eliminowania wszelkich konkretnych ograniczeń stojących na drodze do wymiany informacji na temat podejrzanych przekazów pieniężnych;

t) z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przywozu dóbr kultury i podkreśla jego znaczenie dla rozwiązania problemu nielegalnego przywozu tych dóbr w celu finansowania terroryzmu; zwraca się do Komisji o wprowadzenie certyfikatu identyfikowalności dzieł sztuki i antyków wprowadzanych na rynek UE, w szczególności jeżeli pochodzą one z terytoriów lub miejsc kontrolowanych przez jakiekolwiek uzbrojone podmioty niepaństwowe, a także organizacje, ugrupowania i osoby wpisane na unijną listę organizacji terrorystycznych; wzywa Komisję do zacieśnienia współpracy z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak ONZ, UNESCO, Interpol, Światowa Organizacja Celna czy Międzynarodowa Rada Muzeów, aby usprawnić walkę z nielegalnym handlem dobrami kultury na potrzeby finansowania terroryzmu; wzywa państwa członkowskie do ustanowienia jednostek policji specjalizujących się w przemycie dóbr kultury oraz do zapewnienia koordynacji działań tych jednostek w poszczególnych państwach członkowskich; zwraca się do państw członkowskich, aby nałożyły na przedsiębiorstwa handlujące dziełami sztuki obowiązek zgłaszania każdej podejrzanej transakcji oraz aby nakładały na właścicieli przedsiębiorstw zajmujących się handlem dziełami sztuki i antykami, uwikłanymi w przemyt dóbr tego rodzaju, proporcjonalne i odstraszające kary, włącznie z sankcjami karnymi, za finansowanie terroryzmu przez zaniechanie; wzywa Komisję do zwiększenia wsparcia dla państw trzecich, w szczególności państw sąsiadujących, w ich działaniach na rzecz walki z przestępczością i handlem, które służą finansowaniu działalności terrorystycznej;

u) wzywa Komisję do zaproponowania środków na rzecz zwiększenia przejrzystości pochodzenia, transportu towarów i pośrednictwa w handlu nimi, w szczególności w odniesieniu do wyrobów petrochemicznych, w celu zwiększenia identyfikowalności oraz położenia kresu mimowolnemu finansowaniu organizacji terrorystycznych przez europejskie przedsiębiorstwa;

v) wzywa Komisję do rozważenia możliwości zmiany odnośnych rozporządzeń i dyrektyw, tak aby nałożyć na instytucje finansowe obowiązek uzyskania informacji dotyczących powodów realizowania podejrzanych transakcji na małą i dużą skalę, w celu monitorowania przypadków płacenia okupu organizacjom terrorystycznym; wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań zapobiegawczych ukierunkowanych na podmioty gospodarcze działające w strefach podwyższonego ryzyka, aby pomóc im w kontynuowaniu działalności;

w) wzywa ESDZ do powołania specjalisty ds. analityki finansowej w ramach nowej misji WPBiO w Iraku, w celu wsparcia rządu Iraku w zapobieganiu wypływaniu aktywów ISIS/Daisz z kraju, a także wsparcia irackich władz w rozwijaniu programów przeciwdziałania praniu pieniędzy;

x) zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby w ramach dialogu z partnerskimi państwami trzecimi na temat walki z terroryzmem skoncentrowały się na współpracy policyjnej i sądowej oraz na wymianie danych i dobrych praktyk w celu zwiększenia synergii na szczeblu globalnym w zakresie zwalczania finansowania terroryzmu;

y) z zadowoleniem przyjmuje utworzenie sieci ekspertów ds. zwalczania terroryzmu w delegaturach UE; wzywa do umocnienia tej sieci oraz do jej rozszerzenia na większą liczbę regionów, w szczególności na obszar Rogu Afryki i Azji Południowo-Wschodniej; podkreśla znaczenie uwzględnienia celów w zakresie walki z terroryzmem w mandatach unijnych misji i operacji w dziedzinie WPBiO, w szczególności w Libii, Sahelu, Rogu Afryki i na Bliskim Wschodzie; wzywa ESDZ do powołania specjalisty ds. analityki finansowej w ramach nowych misji w dziedzinie WPBiO w krajach, w których mogą znajdować się ośrodki terrorystyczne, i w regionie Sahelu, oraz do nawiązania ścisłej współpracy z organami rządowymi na tych obszarach;

z) apeluje do Komisji i państw członkowskich o wzmożenie działań mających zachęcić partnerskie państwa trzecie do podpisania i ratyfikowania Międzynarodowej konwencji o zwalczaniu finansowania terroryzmu z 1999 r., w której określono szereg zasad i standardów dotyczących likwidacji finansowania terroryzmu, a także wzywa je do skutecznego wdrożenia tej konwencji;

aa) podkreśla, że rozwiązywanie i łagodzenie konfliktów społeczno-gospodarczych, wspieranie państw w dążeniu do samodzielnego funkcjonowania i zapewnienie poszanowania praw człowieka mają zasadnicze znaczenie dla ograniczenia wielkości obszarów stanowiących podatny grunt dla ISIS/Daisz, Al-Kaidy i innych ugrupowań dżihadystycznych, w tym pod względem ich zdolności do autonomii finansowej;

ab) wzywa wysoką przedstawiciel i ESDZ do zacieśnienia współpracy z krajami, w których przechowywane są środki pochodzące z handlu narkotykami, handlu ludźmi lub handlu towarami, a także z państwami pochodzenia nielegalnych papierosów, z myślą o zajęciu tych środków;

ac) wzywa wysoką przedstawiciel i ESDZ do podejmowania na międzynarodowych forach inicjatyw na rzecz zwiększenia przejrzystości w zakresie własności przedsiębiorstw, tj. przez stworzenie publicznych rejestrów podmiotów prawnych, w tym spółek, funduszy powierniczych i fundacji, a także centralnego rejestru rachunków bankowych, instrumentów finansowych, nieruchomości, umów ubezpieczenia na życie oraz innych istotnych aktywów, które mogą być nadużywane w celu prania pieniędzy i finansowania terroryzmu;

ad) apeluje do Rady i Komisji o ustanowienie i wdrożenie mechanizmu rocznych sprawozdań porównawczych dla Parlamentu w zakresie środków podjętych przez państwa członkowskie i Komisję na rzecz przeciwdziałania finansowaniu terroryzmowi;

ae) wzywa wysoką przedstawiciel i ESDZ do wsparcia naszych partnerów zagranicznych w ich wysiłkach na szczeblu krajowym zmierzających do ograniczenia przepływów finansowych od osób prywatnych na rzecz organizacji uznawanych za organizacje zapewniające pomoc i zasoby terrorystom;

af) wzywa państwa członkowskie do szybkiego przyjęcia wniosków Komisji dotyczących reformy VAT, aby uniemożliwić organizacjom przestępczym wykorzystywanie luk w europejskim systemie VAT do finansowania terroryzmu i innej działalności przestępczej;

ag) z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie wzajemnego uznawania nakazów zabezpieczenia i konfiskaty;

ah) ponownie zaznacza, że stawianie czoła ISIS/Daisz, Al-Kaidzie i innym ugrupowaniom dżihadystycznym oraz ich zwalczanie zarówno pod względem finansowym, jak i militarnym czy ideologicznym, musi pozostać priorytetowym punktem agendy bezpieczeństwa i obrony; wzywa ESDZ do wykorzystania kontaktów dyplomatycznych z państwami tego regionu, by podkreślić wspólny interes UE i podmiotów regionalnych w tym zakresie;

2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszego zalecenia Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz państwom członkowskim.

1 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0422.

2 Dz.U. C 346 z 21.9.2016, s. 55.

3 Dz.U. L 169 z 8.7.2003, s. 6.

4 Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73.

5 Dz.U. L 132 z 29.5.2015, s. 1.

6 Dz.U. L 88 z 31.3.2017, s. 6.

7 Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 89.

8http://europa.eu/rapid/press-release_IP-17-3441_en.htm;https://www.euractiv.com/section/economy-jobs/news/eu-targets-terror-fi-nancing-with-vat-fraud-crackdown/

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2019.129.49
• Rodzaj: Zalecenie
• Tytuł: Zalecenie Parlamentu Europejskiego z dnia 1 marca 2018 r. dla Rady w sprawie zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji oraz wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie odcięcia dżihadystów od źródeł dochodu - walka z finansowaniem terroryzmu (2017/2203(INI)).
• Data aktu: 05/04/2019
• Data ogłoszenia: 05/04/2019