Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 września 2017 r. w sprawie strategii kosmicznej dla Europy (2016/2325(INI)).

Strategia kosmiczna dla Europy

P8_TA(2017)0323

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 września 2017 r. w sprawie strategii kosmicznej dla Europy (2016/2325(INI))

(2018/C 337/03)

(Dz.U.UE C z dnia 20 września 2018 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 4 i Tytuł XIX art. 189 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 października 2016 r. zatytułowany "Strategia kosmiczna dla Europy" (COM(2016)0705),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 lutego 2013 r. zatytułowany "Kosmiczna polityka przemysłowa UE" (COM(2013)0108),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 4 kwietnia 2011 r. zatytułowany "Ku strategii Unii Europejskiej w zakresie przestrzeni kosmicznej w służbie obywateli" (COM(2011)0152),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 września 2016 r. pt. "Łączność dla konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego: w kierunku europejskiego społeczeństwa gigabitowego" (COM(2016)0587) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2016)0300),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 września 2016 r. pt. "Sieć 5G dla Europy: plan działania" (COM(2016)0588) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2016)0306),

- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 14 września 2016 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Europejski kodeks łączności elektronicznej (COM(2016)0590),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 czerwca 2010 r. dotyczący planu działania w sprawie zastosowań globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS) (COM(2010)0308),

- uwzględniając porozumienie paryskie, decyzja 1/CP.21, 21. konferencję stron (COP 21) konwencji UNFCCC oraz 11. konferencję stron służącą jako spotkanie stron protokołu z Kioto (CMP 11), które odbyły się w Paryżu (Francja) w dniach 30 listopada - 11 grudnia 2015 r.,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 377/2014 z dnia 3 kwietnia 2014 r. ustanawiające program Copernicus i uchylające rozporządzenie (UE) nr 911/2010 ¹ "

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1285/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie realizacji i eksploatacji europejskich systemów nawigacji satelitarnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 876/2002 i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 683/2008 ² ,

- uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 541/2014/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiającą ramy wsparcia obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych ³ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 512/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 912/2010 ustanawiające Agencję Europejskiego GNSS ⁴ ,

- uwzględniając odpowiednie konkluzje Rady i ministerialną Deklarację amsterdamską z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie współpracy w obszarze systemów automatycznego kierowania połączonym pojazdem,

- uwzględniając manifest haski w sprawie polityki kosmicznej z czerwca 2016 r.,

- uwzględniając wspólne oświadczenie w sprawie wspólnej wizji i celów na przyszłość Europy w przestrzeni kosmicznej wydane przez Unię Europejską i Europejską Agencję Kosmiczną, podpisane przez Komisję i Agencję w dniu 26 października 2016 r.

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie zdolności europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony do działania w przestrzeni kosmicznej ⁵ ,

- uwzględniając rezolucję z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie rozwoju rynku kosmicznego ⁶ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie kosmicznej polityki przemysłowej EU - uwolnienie potencjału wzrostu gospodarczego w sektorze kosmicznym ⁷ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2012 r. w sprawie strategii Unii Europejskiej w zakresie przestrzeni kosmicznej w służbie obywateli ⁸ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 czerwca 2011 r. w sprawie zastosowań w transporcie globalnych systemów nawigacji satelitarnej - krótko- i średnioterminowej polityki UE ⁹ ,

- uwzględniając analizę ze stycznia 2016 r. w sprawie wprowadzania na rynek w Europie produktów przemysłu kosmicznego ¹⁰ ,

- uwzględniając art. 52 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, Komisji Transportu i Turystyki oraz Komisji Rybołówstwa (A8-0250/2017),

A. mając na uwadze, że płynące z przestrzeni kosmicznej korzyści dla społeczeństwa są wielorakie i mogą prowadzić do bardziej konkurencyjnej gospodarki dla Europy przez stymulowanie rozwoju wielu nowych produktów i usług oraz wsparcie rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa i transportu morskiego; mając na uwadze, że technologia satelitarna może prowadzić do zapewnienia lepszego dostępu do technologii komunikacyjnych, systemów obserwacji Ziemi wysokiej rozdzielczości, które umożliwiają wymianę informacji w czasie rzeczywistym, szybkie reagowanie na katastrofy naturalne i skuteczniejszą kontrolę granic i kontrolę bezpieczeństwa;

B. mając na uwadze, że technologie kosmiczne, dane dotyczące przestrzeni kosmicznej i usługi z sektora przestrzeni kosmicznej wspierają różne polityki publiczne UE i kluczowe priorytety polityczne, takie jak pobudzenie jednolitego rynku cyfrowego, stymulowanie europejskiej gospodarki i przeciwdziałanie zmianie klimatu;

C. mając na uwadze, że przestrzeń kosmiczna nie jest dla obywateli europejskich kosztem, lecz inwestycją oraz że ambitna strategia kosmiczna może zapewnić UE autonomię i pozycję w strategicznym obszarze przestrzeni kosmicznej, a jednocześnie pobudzić wzrost gospodarczy, konkurencyjność i tworzenie miejsc pracy w produkcji, operacjach oraz usługach pochodnych związanych z przestrzenią kosmiczną;

D. mając na uwadze, że decyzje polityczne podjęte przez Parlament i Radę w 2007 r. doprowadziły do przydziału środków na europejskie programy nawigacji satelitarnej EGNOS (europejski system wspomagania satelitarnego) i Galileo oraz umożliwiły zawarcie porozumienia w sprawie struktury zarządzania tymi programami;

1. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany "Strategia kosmiczna dla Europy" oraz popiera pełne zaangażowanie Komisji na rzecz maksymalizacji korzyści gospodarczych i społecznych z przestrzeni kosmicznej, zwiększenia wykorzystywania technologii i zastosowań związanych z przestrzenią kosmiczną w celu wspierania polityk publicznych, wspierania konkurencyjnego na skalę globalną i innowacyjnego europejskiego sektora kosmicznego, wzmocnienia niezależności Europy w przestrzeni kosmicznej i wzmocnienia roli Europy jako podmiotu globalnego, a także współpracy międzynarodowej w tej dziedzinie;

2. przypomina Komisji, że konieczne jest zapewnienie ciągłości unijnych programów kosmicznych i refleksja nad przyszłym rozwojem systemu Galileo oraz programu Copernicus, w szczególności aby stworzyć pozytywny klimat inwestycyjny w sektorze niższego szczebla; uważa, że cel ten można osiągnąć jedynie pod warunkiem zagwarantowania w perspektywie długoterminowej publicznego finansowania sztandarowych programów kosmicznych i infrastruktury przesyłu danych, przy równoczesnym uznaniu potrzeby znacznego zaangażowania sektora prywatnego;

3. podkreśla osiągnięcia w dziedzinie przestrzeni kosmicznej państw członkowskich, Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i Europejskiej Organizacji Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT) przy wykorzystaniu nowych technologii, misji eksploracyjnych, obserwacji Ziemi i możliwości meteorologicznych;

4. uważa, że należy dokonać oceny programów Galileo i Copernicus zanim Komisja przedstawi nowe wnioski ustawodawcze w kolejnych WRF; jest zdania, że ocena ta powinna dotyczyć między innymi przyszłej roli Agencji Europejskiego GNSS (GSA) w systemie Galileo i jej potencjalnej roli w programie Copernicus, kwestii uproszczenia stosunków GSA z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) i obecnego podziału między podstawowymi i delegowanymi zadaniami Agencji; wzywa w związku z tym Komisję do zapewnienia, by GSA miała zdolność do podjęcia nowych zadań przed powierzeniem jej tych zadań;

5. podkreśla, że w przyszłych dyskusjach na temat stosunków między UE i ESA należy uwzględnić wyniki tej oceny z uwzględnieniem wspólnego oświadczenia UE i ESA podpisanego w dniu 26 października 2016 r.; zwraca się do Komisji, aby we współpracy z ESA zbadała różne opcje uproszczenia skomplikowanej struktury instytucjonalnej europejskiego zarządzania działalnością kosmiczną, aby usprawnić podział obowiązków z myślą o większej skuteczności i opłacalności;

6. uważa, że GSA powinna dysponować odpowiednim zapleczem kadrowym, aby mogła gwarantować sprawne funkcjonowanie i wykorzystanie europejskich programów GNSS; zwraca się do Komisji o przeprowadzenie przeglądu adekwatności zasobów przydzielanych GSA, biorąc pod uwagę jej obecne i przyszłe zadania; uważa, że polityka kadrowa oraz związane z nią procedury powinny być dostosowane do nowych zadań, które zostały powierzone Agencji, zgodnie z porozumieniem międzyinstytucjonalnym z dnia 2 grudnia 2013 r.;

7. podkreśla, że aby sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom, kolejny budżet UE powinien obejmować budżet przeznaczony na sektor kosmiczny większy niż obecnie, aby wspierać cały łańcuch wartości (segment kosmiczny i naziemny, obserwacja Ziemi, nawigacja i komunikacja), zapewniony w zbliżającym się przeglądzie wieloletnich ram finansowych; przypomina, że pomyślny rozwój rynków niższego szczebla zależy zwłaszcza od terminowego wdrożenia i ciągłego rozwoju systemu Galileo i programu Copernicus, których właściwe finansowanie powinno stanowić priorytet; podkreśla potrzebę zachowania i rozwijania europejskiej wartości dodanej i wyjątkowego wkładu elementów programów kosmicznych UE przy podejmowaniu decyzji budżetowych w kolejnych WRF;

8. zwraca się do Komisji o zbadanie możliwości skorzystania z efektu synergii pomiędzy programami kosmicznymi UE w celu zwiększenia skuteczności i efektywności pod względem kosztów; uważa także, że ważne jest, by zintensyfikować wymianę informacji między agencjami UE zaangażowanymi w europejską politykę kosmiczną w celu osiągnięcia dalszych efektów synergii; zwraca uwagę na rosnącą konwergencję różnych obszarów działalności; wzywa Komisję do opublikowania rocznego sprawozdania na temat rodzaju i zakresu współpracy między agencjami UE;

9. podkreśla znaczenie zidentyfikowania i zlikwidowania istniejących przeszkód dla funkcjonowania rynku wewnętrznego w obszarze produktów i usług kosmicznych;

Maksymalizacja korzyści z działalności związanej z przestrzenią kosmiczną dla społeczeństwa i gospodarki UE

10. podkreśla, że programy kosmiczne i związane z nimi usługi są kluczowymi zasobami w obszarach polityki i sektorach gospodarczych takich jak energia, klimat, środowisko, bezpieczeństwo i obronność, zdrowie, rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo, transport, turystyka, rynek cyfrowy i łączność ruchoma, polityka regionalna i planowanie lokalne; jest zdania, że istnieje ogromny potencjał do podejmowania takich wyzwań jak migracja, zarządzanie granicami i zrównoważony rozwój; podkreśla też znaczenie europejskiej strategii kosmicznej dla kompleksowej unijnej polityki morskiej; zwraca również uwagę na znaczne korzyści, jakie wynikają dla społeczeństwa z gospodarczego wykorzystania satelitów oraz systemów teledetekcyjnych;

11. wzywa Komisję do przyspieszenia pełnego gospodarczego wykorzystania systemu Galileo, EGNOS oraz programu Copernicus poprzez: ustanowienie odpowiednich celów w zakresie wprowadzania na rynek, ulepszenie dostępu do danych z programu Copernicus i przetwarzania ich w celu umożliwienia przedsiębiorstwom, a zwłaszcza MŚP i startupom, rozwoju zastosowań opartych na danych pozyskanych w przestrzeni kosmicznej; zapewnianie lepszej integracji z innymi usługami cyfrowymi - takimi jak inteligentne systemy transportowe (ITS), europejski system zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS), usługi informacji rzecznej (RIS), SafeSeaNet oraz konwencjonalne systemy nawigacji - i zwiększanie potencjału rozwiązań kosmicznych; podkreśla korzyści, jakie odnoszą obywatele i przedsiębiorstwa z nawigacji satelitarnej oraz usług i danych w dziedzinie obserwacji Ziemi;

12. przyjmuje z zadowoleniem działania Komisji dotyczące pozyskiwania platform opartych na chmurze dla danych pochodzących z obserwacji Ziemi, aby zagwarantować, by Europa czerpała pełne korzyści gospodarcze ze swoich sztandarowych programów kosmicznych, oraz aby zapewnić stały dostęp dla użytkowników i budowanie kompetencji; wzywa Komisję do przyspieszenia działań w tym obszarze, aby pierwsze platformy danych mogły funkcjonować w 2018 r,; uważa, że wszystkie przetargi na te platformy powinny być otwarte dla podmiotów prywatnych;

13. zwraca się do Komisji o dokonanie oceny funkcjonowania podmiotów objętych programem Copernicus, w szczególności w celu uproszczenia i usprawnienia ich procedur przetargowych, aby ułatwić MŚP składanie wniosków;

14. podkreśla potrzebę prawodawstwa umożliwiającego wykorzystywanie przestrzeni kosmicznej i ponawia wniosek, wysunięty w wyżej wymienionej rezolucji w sprawie rozwoju rynku kosmicznego, aby Komisja prowadziła systematyczną kontrolę pod kątem użyteczności dla sektora kosmicznego przed złożeniem nowych wniosków ustawodawczych i nieustawodawczych; wzywa Komisję do usunięcia przeszkód w wykorzystywaniu technologii kosmicznych przez sektor publiczny, np. w celu monitorowania zgodności z nowym i istniejącym prawodawstwem europejskim; uważa, że dzięki wykorzystywaniu technologii kosmicznych można znacząco ulepszyć politykę publiczną, opierając się na przykładach, takich jak eCall i tachograf cyfrowy; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o stymulowanie wprowadzania technologii kosmicznych przez organy europejskie, krajowe, regionalne i lokalne, na przykład przez nabywanie europejskich danych pochodzących z obserwacji Ziemi do realizacji celów polityki;

15. zwraca uwagę na projekt pilotażowy w zakresie czystszej przestrzeni kosmicznej dzięki sprowadzaniu z orbity i użyciu innowacyjnych materiałów do produkcji sprzętu kosmicznego, którego celem jest przetestowanie wykonalności i skuteczności przyszłej wspólnej inicjatywy technologicznej (WIT) dotyczącej sektora kosmicznego; uznaje, że właściwe zasoby, zarówno publiczne, jak i prywatne, mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia zrównoważonego charakteru i konkurencyjności europejskiego sektora kosmicznego i rozwoju roli UE jako globalnego podmiotu działającego w dziedzinie przestrzeni kosmicznej;

16. uważa, że należy dalej rozwijać wkład programu Copernicus w walkę ze zmianą klimatu; wzywa Komisję do jak najszybszego ustanowienia możliwości w ramach programu Copernicus dotyczących monitorowania emisji gazów cieplarnianych, w tym emisji CO₂, które są obecnie opracowywane w ramach programu "Horyzont 2020" ¹¹ , z myślą o zaspokojeniu potrzeb zapisanych w porozumieniu osiągniętym w ramach COP 21, oraz do umożliwienia jego skutecznego wdrożenia; wspiera opracowywanie przyszłych satelitów przeznaczonych do monitorowania CO₂ i metanu;

17. przyjmuje z zadowoleniem deklarację w sprawie wstępnych usług Galileo z dnia 15 grudnia 2016 r.; podkreśla, że powszechne stosowanie sygnału Galileo jest warunkiem wstępnym rozwoju silnego rynku niższego szczebla dla zastosowań i usług kosmicznych oraz że należy podjąć odpowiednie środki, w tym w stosownych przypadkach środki regulacyjne, w celu zapewnienia pełnej kompatybilności wyrobów sprzedawanych w UE z Galileo i EGNOS oraz zachęcania do wykorzystywania na światowym rynku urządzeń przygotowanych do Galileo i EGNOS; zachęca również Komisję do rozważenia środków mających na celu wzmocnienie konkurencyjności europejskiego przemysłu niższego szczebla GNSS;

18. wzywa Komisję do zapewnienia, że zegary oparte na GNSS w infrastrukturze krytycznej są gotowe do obsługi Galileo i EGNOS, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa;

19. podkreśla zdolność satelitów do zapewnienia ciągłości połączeń o bardzo wysokiej przepustowości, w szczególności na obszarach oddalonych i w regionach najbardziej oddalonych, co ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia przepaści cyfrowej, rozwoju sieci dużych prędkości oraz rozszerzenia internetu rzeczy i usług wspierających, takich jak bezzałogowe kierowanie pojazdami, zarządzanie flotą i transportem towarowym, aplikacje e-rządzenia, e-uczenia się i e-zdrowia; podkreśla komplementarność technologii naziemnych i kosmicznych dla zapewnienia sieci o bardzo wysokiej przepustowości; nalega, by Komisja uznała ten fakt i odpowiednio uwzględniała wkład satelitów w tej dziedzinie; podkreśla również konieczność rezerwowania odpowiednich zakresów częstotliwości dla takich usług satelitarnych; wzywa do uwzględnienia tej kwestii w obecnych pracach legislacyjnych w sprawie sieci telekomunikacyjnych, przy odpowiednich inwestycjach w badania i rozwój; uważa również, że strategia kosmiczna dla Europy powinna być wdrażana w koordynacji ze strategią cyfrową Komisją, przy wsparciu ze strony państw członkowskich i przemysłu, w celu promowania skutecznego i stymulowanego przez popyt wykorzystywania komunikacji satelitarnej, tak aby wspierać powszechny dostęp do sieci internetowej w całej UE;

20. podkreśla ważną rolę europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w stymulowaniu rynków związanych z przestrzenią kosmiczną, zwłaszcza poprzez zamówienia publiczne, w tym w krajach, w których nie ma jeszcze dużego sektora kosmicznego, zauważając, że problem ten należy uwzględnić w bieżących dyskusjach na temat przyszłości polityki spójności; popiera wprowadzanie ukierunkowanych środków dotyczących budowania zdolności, które pomagają państwom członkowskim i regionom o powstających zdolnościach w zakresie wykorzystywania przestrzeni kosmicznej; podkreśla, że wymiar regionalny ma zasadnicze znaczenie dla umożliwiania obywatelom czerpania korzyści z przestrzeni kosmicznej oraz że zaangażowanie organów lokalnych i regionalnych może prowadzić do tworzenia synergii ze strategiami inteligentnej specjalizacji i agendą miejską UE; w związku z tym popiera większe zaangażowanie organów regionalnych i lokalnych w zapewnienie powodzenia unijnej polityki kosmicznej, z uwzględnieniem regionów najbardziej oddalonych oraz krajów i terytoriów zamorskich; podkreśla, że Komitet Regionów powinien być członkiem forum użytkowników programu Copernicus, aby podkreślić znaczenie regionalnych i lokalnych podmiotów jako użytkowników danych z programu Copernicus;

21. podkreśla, że użytkownicy tacy jak MŚP oraz organy lokalne i regionalne nadal nie są wystarczająco świadome możliwości finansowania, w tym możliwości udostępnianych przez Europejski Bank Inwestycyjny, w odniesieniu do projektów powiązanych z programami Galileo lub Copernicus, i że należy bezzwłocznie poprawić ukierunkowane rozpowszechnianie informacji na temat tych możliwości;

22. uznaje rolę technologii kosmicznych i dwa sztandarowe programy kosmiczne UE w dążeniu do inteligentniejszego, bezpieczniejszego, pewniejszego, bardziej zrównoważonego i zintegrowanego transportu lądowego, morskiego, lotniczego i kosmicznego, zintegrowanego z przyszłymi sektorami strategicznymi, takich jak samochody autonomiczne i podłączone do sieci lub bezzałogowe statki powietrzne; uważa, że strategia kosmiczna może być on elementem odpowiedzi na nowe potrzeby transportowe związane z bezpieczną i płynną zdolnością przyłączeniową, lepszym pozycjonowaniem, intermodalnością i interoperacyjnością; zachęca Komisję, by włączyła główne podmioty w sektorze transportu do dialogu z sektorem kosmicznym w celu zwiększenia przejrzystości i ułatwiania wprowadzania europejskiej technologii kosmicznej na rynek transportowy z zamiarem zwiększenia konkurencyjności unijnych usług transportowych na rynku europejskim i światowym; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwrócenia uwagi na rozwój turystyki kosmicznej;

23. apeluje do Komisji o wspieranie procedur lądowania opartych na EGNOS dla mniejszych portów lotniczych, jak również dla większych portów lotniczych; przypomina, że wykorzystywanie EGNOS na potrzeby zastosowań o istotnym znaczeniu dla bezpieczeństwa, takich jak lądowanie statków powietrznych, i przypomina o znaczeniu rozszerzenia zasięgu ENOS priorytetowo na państwa Europy Południowo-Wschodniej i Wschodniej, a następnie na kraje Afryki i Bliskiego Wschodu; uważa także, że program Galileo może odegrać kluczową rolę w kontroli ruchu lotniczego jako fundament przejścia z systemu kontroli radarowej na system satelitarny;

24. ponadto podkreśla znaczenie statków powietrznych wyposażonych w technologię kosmiczną automatycznego zależnego dozorowania - rozgłaszania (ADS-B) oraz upoważnienia operatorów do wyposażania statków powietrznych w ADS-B dla zapewnienia dokładności i niezawodności śledzenia samolotów w czasie rzeczywistym oraz oszczędności paliwa;

25. podkreśla znaczenie unijnych programów w dziedzinie przestrzeni kosmicznej dla kwestii morskich i działalności połowowej oraz niebieskiej gospodarki w ujęciu ogólnym, na przykład w zakresie: nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów; nadzoru i oceny w kwestii stanu i kondycji oceanów i zasobów rybnych; wspierania wydajności hodowli ryb; ułatwiania badań morskich; oraz zapewniania działania poszukiwawczo-ratowniczych, jak również łącz satelitarnych w odniesieniu pokładowego sprzętu medycznego; zwraca w związku z tym uwagę na potrzebę posiadania infrastruktury nadzoru oceanów z przestrzeni kosmicznej i sprawnej koordynacji usług Galileo, EGNOS i Copernicus;

Rozwijanie europejskiego sektora kosmicznego konkurencyjnego i innowacyjnego w skali globalnej

26. podkreśla, że sukces i konkurencyjność sektora kosmicznego oraz rozwój przełomowych technologii są w dużym stopniu uzależnione od badań naukowych i innowacji; apeluje o wzmocnienie i wydłużenie dedykowanej linii budżetowej przeznaczonej na sektor kosmiczny w dziewiątym programie ramowym; podkreśla znaczenie pełnej współpracy między UE, ESA i państwami członkowskimi, aby zapewnić skuteczność i unikać powielania, w szczególności w dziedzinach, w których finansowanie badań naukowych zapewnia szereg podmiotów; uważa, że badania i innowacje powinny być stymulowane i finansowane z korzyścią dla szeregu technologii kosmicznych; wzywa Komisję do rozszerzenia wykorzystywania instrumentu MŚP w celu zwiększania możliwości biznesowych w zakresie produktów i usług kosmicznych zarówno w programie "Horyzont 2020", jak i przyszłych programach ramowych;

27. zwraca się do Komisji o zapewnienie równego traktowania przedsiębiorstw UE wobec przedsiębiorstw z państw trzecich w dziedzinie zamówień publicznych, w szczególności biorąc pod uwagę ceny, jakie przedsiębiorstwa stosują wobec innych klientów na całym świecie, tak aby zagwarantować przestrzeganie sprawiedliwych zasad oraz przestrzeganie sprawiedliwych praktyk przez podmioty rynkowe w duchu uczciwej konkurencji; podkreśla, że europejski przemysł kosmiczny stawia czoła coraz bardziej brutalnej konkurencji międzynarodowej,; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący wzmocnienia wykorzystywania innowacyjnych systemów zamówień publicznych;

28. podkreśla znaczenie wzmocnienia europejskiej bazy przemysłowej i zagwarantowania strategicznej autonomii UE przez dywersyfikację źródeł zaopatrzenia i najlepsze wykorzystywanie wielu unijnych dostawców; uważa w związku z tym, że zaangażowanie sektora przemysłu na wszystkich szczeblach powinno być promowane w sposób zrównoważony i wzywa Komisję do wspierania europejskiego sektora kosmicznego w całym łańcuchu wartości; uważa, że klastry kosmiczne mogą odgrywać ważną rolę w strategii przemysłu kosmicznego;

29. zwraca się do Komisji o wsparcie ogólnoeuropejskiego rozwoju nowych kosmicznych modeli biznesowych i technologii mogących rewolucjonizować sektor i ograniczać koszty (na przykład europejskich technologii, które umożliwiają wysyłanie w przestrzeń kosmiczną małych satelitów, takich jak balony stratosferyczne czy wahadłowce wielokrotnego użytku);

30. zwraca się do Komisji o rozważenie sytuacji i potrzeb MŚP przy określaniu czasu trwania zamówień publicznych w dziedzinie infrastruktury i usług kosmicznych w celu stworzenia równych warunków działania dla przedsiębiorstw działających w branży kosmicznej;

31. podkreśla konieczność zdecydowanego zwiększenia inwestycji w kształcenie i szkolenie obywateli europejskich w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, także aby móc w pełni wykorzystać możliwości, jakie stwarza sektor związany z przestrzenią kosmiczną w przejściu do społeczeństwa cyfrowego; podkreśla znaczenie, jakie mają osiągnięcia polityki kosmicznej dla inspirowania przyszłych pokoleń i rozwijania poczucia tożsamości europejskiej; w związku z tym podkreśla potrzebę kontynuowania i rozwijania skoordynowanego podejścia do europejskiego kształcenia w zakresie przestrzeni kosmicznej, które może przyciągnąć młodych ludzi do kariery zawodowej w sektorze nauki i technologii kosmicznej;

32. podkreśla, że podstawowym i najważniejszym narzędziem rozwoju potencjału europejskiego przemysłu kosmicznego jest udział w opcjonalnych programach ESA, w których ramach europejskie przedsiębiorstwa i uczelnie lub instytucje badawcze uczestniczą w opracowywaniu najbardziej zaawansowanych technologii dla misji i systemów kosmicznych; podkreśla, że właśnie udział w takich programach otwiera im drogę do prowadzenia działalności w tym sektorze, a także może zapewnić dostęp do wysoce zaawansowanych technologicznie i wymagających kompleksowej wiedzy projektów naukowych, co może mieć korzystny wpływ również na dziedzinę transportu;

Wzmocnienie autonomii Europy w zakresie dostępu do przestrzeni kosmicznej i jej wykorzystania w bezpiecznym i zabezpieczonym środowisku

33. przypomina, że unijne programy kosmiczne mają charakter cywilny i potwierdza swoje zobowiązanie do niedokonywania militaryzacji przestrzeni kosmicznej; dostrzega jednak strategiczny wymiar sektora kosmicznego dla Europy i potrzebę poprawy synergii między aspektami cywilnymi a bezpieczeństwa i obrony oraz potrzebę wykorzystania możliwości w zakresie wykorzystania przestrzeni kosmicznej w celu zaspokojenia potrzeb w zakresie bezpieczeństwa i ochrony, biorąc pod uwagę również środowisko geopolityczne i wspólną politykę bezpieczeństwa i obrony; uważa, że Komisja powinna przeanalizować synergie między europejskimi programami kosmicznymi i europejskim planem działań w sektorze obrony zaproponowanym w listopadzie 2016 r., aby zapewnić spójność w tym strategicznym obszarze;

34. wzywa Komisję do agregowania zapotrzebowania klientów instytucjonalnych z Unii Europejskiej i państw członkowskich, aby zapewnić niezależny, opłacalny i niezawodny dostęp do przestrzeni kosmicznej przez wykorzystywanie europejskich rakiet nośnych Ariane, Vega i ich przyszłych modeli; uważa, że ma to ogromne znaczenie strategiczne dla funkcji zarządzania kryzysowego i postępowania w sytuacjach awaryjnych i dla stabilnej europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony;

35. wspiera cel Komisji dotyczący oceny różnych sposobów wspierania europejskich obiektów infrastruktury startowej, gdy jest to potrzebne do osiągnięcia celów i potrzeb wynikających z polityki UE, biorąc pod uwagę autonomię, bezpieczeństwo i konkurencyjność; podkreśla w związku z tym strategiczne znaczenie europejskiego portu kosmicznego w Kourou (Gujana Francuska) i konieczności zwracania bacznej uwagi na korzyści gospodarcze i społeczne na terytorium, na którym ma siedzibę;

36. przypomina, że kwestii niezależnego dostępu do przestrzeni kosmicznej nie można oddzielać od niezależnej zdolności Europy w zakresie projektowania, rozwijania, uruchamiania, eksploatacji i wykorzystywania systemów kosmicznych;

37. stwierdza, że brak jest czytelnych perspektyw, jeśli chodzi o kontynuację programu rakiet nośnych w Europie po upływie trzech-czterech lat (Ariane 6 i Vega C) i sytuację finansową tego programu; jest zaniepokojony brakiem programu rakiet nośnych w perspektywie średnio- i długoterminowej; wzywa Komisję do przedstawienia propozycji programu prac dotyczącego rakiet nośnych w Europie na następne 20 lat;

38. wzywa Komisję, by zachęcała do rozwoju alternatywnych technologii wynoszenia oraz do uwzględniania zasad ekoprojektowania we wszystkich rakietach nośnych i zasobach kosmicznych;

39. uważa, że w kolejnych generacjach systemów satelitarnych należy dalej rozwijać bezpieczeństwo infrastruktury Galileo, w tym segmentu naziemnego, oraz możliwość podwójnego wykorzystywania systemu Galileo i programu Copernicus, wraz z lepszą precyzją i kodowaniem; przypomina, że usługi publiczne o regulowanym dostępie w ramach Galileo ograniczone do autoryzowanych przez rząd użytkowników mogłyby odgrywać ważną rolę w przyszłości w odniesieniu do reagowania na zmieniające się zagrożenia, w szczególności w przypadku kryzysu;

40. zwraca uwagę na podatność technologii kosmicznych na ingerencję lub atak podmiotów państwowych i niepaństwowych, a także na wiele innych zagrożeń, w tym zderzenia ze śmieciami kosmicznymi i innymi satelitami; przypomina o znaczeniu zabezpieczenia kluczowej infrastruktury i środków komunikacji, jak również rozwoju odpornych technologii; uznaje rosnące znaczenie przestrzeni kosmicznej oraz technologii kosmicznych dla podwójnego wykorzystywania, szczególnie w obszarach komunikacji, wywiadu, obserwacji i rozpoznania, reagowania w przypadku katastrof oraz kontroli zbrojeń, i podkreśla istotne znaczenie zdolności do działania w przestrzeni kosmicznej w walce z terroryzmem; ponadto zachęca do inwestycji w celu przyspieszenia rozwoju nowych zdolności do działania w przestrzeni kosmicznej i technologii kosmicznej; uważa, że należy zwiększyć zdolności do wyeliminowania pojawiających się zagrożeń w przestrzeni kosmicznej, co zwiększyłoby z kolei zdolność europejskiego sektora przestrzeni kosmicznej do reagowania na zmieniające się rynki, podmioty i technologie;

41. wzywa Komisję do złagodzenia zagrożenia stwarzanego przez śmieci kosmiczne poprzez usprawnienie obecnego systemu usług obserwacji i śledzenia obiektów kosmicznych (SST) w celu utworzenia programu niezależnego systemu, który będzie w stanie rozpoznawać zagrożenia związane ze śmieciami kosmicznymi dla europejskiej infrastruktury kosmicznej, wraz ze środkami w celu uniknięcia kolizji oraz aktywnym usuwaniem śmieci w dłuższej perspektywie; popiera plan rozszerzenia zakresu unijnego systemu SST w celu umożliwienia prognozy pogody opartej na danych kosmicznych i proponuje dodatkowy nacisk na obiekty znajdujące się blisko Ziemi ze względu na potencjalnie katastrofalne skutki kolizji takiego przedmiotu z Ziemią; podkreśla, że zdolności i wiedza fachowa w tych dziedzinach, także te dostępne w ESA, powinny być pogłębiane i rozszerzane; potwierdza potrzebę zapewniania możliwie jak najbardziej otwartych danych, aby wspierać badania naukowe i innowacje;

42. przypomina o rosnącym znaczeniu cyberbezpieczeństwa dla programów kosmicznych i zwraca uwagę, że problem ten jest szczególnie dotkliwy, biorąc pod uwagę fakt, że znakomita część naszej gospodarki zależy od usług związanych z przestrzenią kosmiczną; wzywa Komisję do zmniejszenia zagrożenia dla unijnych zasobów kosmicznych przez podjęcie odpowiednich środków, w tym w stosownych przypadkach stosowanie protokołów szyfrowania, w celu ochrony infrastruktury kosmicznej przed zagrożeniami cybernetycznymi; zwraca się ponadto do Komisji o zapewnienie, by wszystkie odpowiednie agencje posiadały plany awaryjne na wypadek możliwych ataków cybernetycznych;

43. uważa planowaną inicjatywę GOVSATCOM za obiecujący środek, który może zapewnić dostęp do bezpiecznych, efektywnych i opłacalnych usług dla europejskich podmiotów instytucjonalnych, zaspokajając przyszłe potrzeby użytkowników w szerokim zakresie dziedzin, stymulując jednocześnie wzrost, konkurencyjność i innowacje w całym europejskim sektorze łączności satelitarnej; jeśli ocena skutków będzie wystarczająco pozytywna, wzywa Komisję do opracowania zaplanowanej inicjatywy GOVSATCOM w sposób racjonalny pod względem kosztów, co może obejmować łączenie zdolności i dzielenie się nimi lub zakup usług od certyfikowanych komercyjnych satelitów komunikacyjnych, a także w celu zapewnienia, by inicjatywa ta tworzyła znaczną wartość dodaną i pozwalała uniknąć powielania istniejących struktur;

44. podkreśla znaczenie kompleksowej europejskiej polityki kosmicznej mającej na celu skuteczne przyczynianie się do wzmocnienia wspólnego bezpieczeństwa, polityki zagranicznej i polityki obrony przez zapewnienie odpowiednim instytucjom niezależnych usług wywiadowczych, takich jak świadomość sytuacyjna w czasie rzeczywistym;

Wzmacnianie roli Europy jako podmiotu o znaczeniu globalnym i wspieranie współpracy międzynarodowej

45. wzywa Komisję do promowania aktywów unijnych w przestrzeni kosmicznej i kosmicznych zdolności przemysłowych we wszystkich odpowiednich aspektach swoich stosunków zewnętrznych;

46. uważa, że zapewnienie pokojowego i bezpiecznego środowiska przestrzeni kosmicznej będzie wymagało zaangażowania we współpracę z partnerami międzynarodowymi w celu promowania norm odpowiedzialnego zachowania i zrównoważonego rozwoju, w szczególności w zakresie badania przestrzeni kosmicznej, i wzywa Komisję do ścisłej współpracy z ESDZ i państwami członkowskimi w tym względzie;

47. podkreśla potrzebę międzynarodowej koordynacji w zakresie zarządzania ruchem w przestrzeni kosmicznej i śmieciami kosmicznymi, które zapewne wzrosną ze względu na planowane rozmieszczenie tzw. "megakonstelacji" i zagęszczenie orbit krążących blisko Ziemi, które może wynikać z dalszego obniżania kosztów wystrzeliwania satelitów;

48. zwraca się do Komisji o monitorowanie istniejących w sektorze prywatnym ambicji w dziedzinie eksploracji przestrzeni kosmicznej oraz do rozważenia konsekwencji, które mogą one mieć dla obecnych ram prawnych, a w szczególności dla układu o przestrzeni kosmicznej; uważa, że podstawowe zasady układu powinny zostać utrzymane w mocy oraz że konieczne jest, aby uniknąć wyścigu o ulegające degradacji zasoby w przestrzeni kosmicznej; wzywa państwa członkowskie do pracy na rzecz skoordynowanego podejścia europejskiego i wzywa Komisję do przejęcia wiodącej roli w negocjowaniu porozumienia; uznaje, że przestrzeń kosmiczna stanowi wspólne dziedzictwo ludzkości;

49. z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji, jakim jest stosowanie dyplomacji gospodarczej, aby stworzyć nowe możliwości biznesowe dla europejskiego przemysłu kosmicznego; podkreśla, że europejskie podmioty na rynkach państw trzecich powinny być wspierane przez Komisję oraz, w stosownych przypadkach, organy państw członkowskich, indywidualnie lub przez ESA, i podmioty takie jak Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA); zaleca, by wsparcie dla takich skoordynowanych planów było sporządzane z wyprzedzeniem;

Zapewnienie skutecznej realizacji

50. zwraca uwagę na fakt, że Parlament powinien odgrywać aktywną rolę w rozwoju polityki UE w zakresie przestrzeni kosmicznej oraz że powinien być angażowany we wszystkie wymiany prowadzone przez Komisję, ESDZ i Radę ESA w sprawie zagadnień związanych z przestrzenią kosmiczną;

51. uważa, że wsparcie demokratyczne jest ważne dla inwestycji w przestrzeń kosmiczną; wzywa Komisję do przedstawienia dobrze zaprojektowanej i kompleksowej strategii komunikacyjnej dotyczącej korzyści wynikających z technologii kosmicznych dla obywateli i przedsiębiorstw; wzywa Komisję, by przy wdrażaniu tej strategii miała na uwadze jej następujące trzy filary, z których każdy dotyczy ważnej grupy docelowej: a) podnoszenie świadomości społeczeństwa na temat konieczności inwestowania w przestrzeń kosmiczną; b) informowanie MŚP i przedsiębiorców o możliwościach sztandarowych programów kosmicznych; c) włączenie przestrzeni kosmicznej w kształcenie, aby zlikwidować niedobór umiejętności; zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi planu działania w sprawie jak najszybszego utworzenia tej strategii komunikacyjnej;

52. wzywa Komisję do sporządzenia harmonogramu wdrożenia środków zaproponowanych w strategii, do składania regularnych sprawozdań na temat postępów UE w realizacji, do proponowania przepisów w razie konieczności oraz do opracowywania dodatkowych konkretnych i mierzalnych działań koniecznych do osiągnięcia w odpowiednim czasie celów nakreślonych w strategii;

o

o o

53. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej.

1 Dz.U. L 122 z 24.4.2014, s. 44.

2 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 1.

3 Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 227.

4 Dz.U. L 150 z 20.5.2014, s. 72.

5 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0267.

6 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0268.

7 Dz.U. C 468 z 15.12.2016, s. 12.

8 Dz.U. C 227 E z 6.8.2013, s. 16.

9 Dz.U. C 380 E z 11.12.2012, s. 1.

10 Wprowadzanie na rynek w Europie produktów przemysłu kosmicznego, analiza dla komisji ITRE, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, Departament Tematyczny A, 2016, ISBN 978-92-823-8537-1.

11https://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/wp/2016_2017/main/h2020-wp1617-leit-space_en.pdf s. 48.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2018.337.11
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 września 2017 r. w sprawie strategii kosmicznej dla Europy (2016/2325(INI)).
• Data aktu: 12/09/2017
• Data ogłoszenia: 20/09/2018