Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2017 r. w sprawie sprawozdania Komisji za rok 2016 dotyczącego Albanii (2016/2312(INI)).

Sprawozdanie za rok 2016 dotyczące Albanii

P8_TA(2017)0036

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2017 r. w sprawie sprawozdania Komisji za rok 2016 dotyczącego Albanii (2016/2312(INI))

(2018/C 252/12)

(Dz.U.UE C z dnia 18 lipca 2018 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Albanii, z drugiej strony,

- uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia krajów Bałkanów Zachodnich do UE,

- uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dni 26-27 czerwca 2014 r. o przyznaniu Albanii statusu kraju kandydującego do członkostwa w UE, a także konkluzje Rady z dnia 15 grudnia 2015 r.,

- uwzględniając konkluzje prezydencji z dnia 13 grudnia 2016 r.,

- uwzględniając ósme posiedzenie Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia między Albanią a UE, które odbyło się w Brukseli dnia 8 września 2016 r.,

- uwzględniając deklarację końcową przewodniczącego szczytu w sprawie Bałkanów Zachodnich, który odbył się dnia 4 lipca 2016 r. w Paryżu, oraz zalecenia organizacji społeczeństwa obywatelskiego na szczyt w Paryżu w 2016 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie polityki rozszerzenia UE w 2016 r. (COM(2016)0715) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji zatytułowany "Sprawozdanie za rok 2016 dotyczące Albanii" (SWD(2016)0364),

- uwzględniając wspólne wnioski przyjęte w Tiranie dnia 30 marca 2016 r. w ramach szóstego dialogu na wysokim szczeblu dotyczącego kluczowych priorytetów,

- uwzględniając sprawozdania końcowe OBWE/ODIHR dotyczące wyborów parlamentarnych z 2013 r. i wyborów samorządowych z 2015 r.,

- uwzględniając sprawozdanie OBWE dotyczące monitorowania procesów administracyjnych z 2015 r.,

- uwzględniając zalecenia przyjęte na jedenastym posiedzeniu Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Albania, które odbyło się w Brukseli w dniach 7-8 listopada 2016 r.,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Albanii,

- uwzględniając art. 52 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A8-0023/2017),

A. mając na uwadze, że Albania czyni postępy w wypełnianiu kryteriów politycznych niezbędnych do członkostwa oraz stałe postępy w realizacji pięciu priorytetów kluczowych dla rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych; mając na uwadze, że dalsze wdrażanie między innymi pakietu reform sądownictwa, reformy ordynacji wyborczej i tak zwanej ustawy o dekryminalizacji jest niezbędne dla umacniania zaufania obywateli do instytucji publicznych i przedstawicieli politycznych;

B. mając na uwadze, że nadal istnieją wyzwania, którym należy stawić czoło szybko i skutecznie oraz w duchu dialogu, współpracy i kompromisu między rządem i opozycją, tak aby zapewnić dalsze postępy na drodze do przystąpienia tego kraju do UE;

C. mając na uwadze, że konstruktywny i trwały dialog polityczny między siłami politycznymi na temat reform związanych z UE jest niezbędny dla poczynienia dalszych postępów w procesie akcesyjnym;

D. mając na uwadze, że w kwestii przystąpienia Albanii do UE panuje konsensus polityczny, a proces ten cieszy się w tym kraju dużym poparciem opinii publicznej;

E. mając na uwadze, że negocjacje akcesyjne stanowią silną zachętę do przyjmowania i wdrażania reform związanych z przystąpieniem do UE;

F. mając na uwadze, że reforma sądownictwa ma w dalszym ciągu kluczowe znaczenie dla przyspieszenia procesu akcesyjnego Albanii;

G. mając na uwadze, że w 2017 r. odbędą się w Albanii wybory prezydenckie i parlamentarne;

H. mając na uwadze, że ochrona wolności wyznania, dziedzictwa kulturowego, praw mniejszości i zarządzania majątkiem należą do podstawowych wartości Unii Europejskiej;

I. mając na uwadze, że UE podkreśliła konieczność wzmocnienia zarządzania gospodarczego, praworządności i zdolności administracji publicznej we wszystkich krajach Bałkanów Zachodnich;

J. mając na uwadze pozytywne podejście władz albańskich do współpracy regionalnej na rzecz promowania rozwoju infrastruktury, walki z terroryzmem, handlu i mobilności młodzieży;

1. z zadowoleniem przyjmuje stałe postępy Albanii w zakresie reform związanych z UE, w szczególności przyjęcie w lipcu 2016 r. na zasadzie konsensusu nowelizacji konstytucji, która toruje drogę do głębokiej i kompleksowej reformy sądownictwa; podkreśla, że nie tylko spójne przyjęcie, lecz także pełne i terminowe wdrożenie reform we wszystkich pięciu czołowych obszarach priorytetowych oraz trwałe zaangażowanie polityczne mają kluczowe znaczenie dla dalszych postępów na drodze do przystąpienia do UE; zachęca Albanię do wykazania się solidnymi wynikami w realizacji tych reform;

2. z zadowoleniem przyjmuje zalecenie Komisji w sprawie rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z Albanią; w pełni popiera przystąpienie Albanii do UE i apeluje o rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych, kiedy tylko poczynione zostaną wiarygodne i trwałe postępy w realizacji kompleksowej reformy sądownictwa oraz w walce ze zorganizowaną przestępczością i korupcją, tak aby utrzymać tempo reformy; oczekuje, że Albania utrwali osiągnięte postępy oraz utrzyma tempo realizacji wszystkich czołowych priorytetów;

3. przypomina, że konstruktywny dialog, trwała współpraca polityczna, wzajemne zaufanie i gotowość do kompromisu mają zasadnicze znaczenie dla powodzenia reform i dla całego procesu przystąpienia do UE; w związku z tym wyraża zadowolenie z przyjęcia przepisów zakazujących piastowania urzędów publicznych przez osoby skazane w postępowaniach karnych; wzywa wszystkie partie polityczne do czynienia dalszych wysiłków w celu nawiązania faktycznego dialogu politycznego i osiągnięcia konstruktywnej współpracy;

4. pochwala zgodne uchwalenie nowelizacji konstytucji z myślą o reformie sądownictwa oraz przyjęcie ustaw o reorganizacji instytucjonalnej sądownictwa, prokuratury i Trybunału Konstytucyjnego; wzywa do szybkiego przyjęcia i rzetelnego wprowadzenia w życie wszystkich stosownych towarzyszących ustaw i przepisów wewnętrznych, w szczególności ustawy o ponownej ocenie (weryfikacji) sędziów, prokuratorów i radców prawnych, oraz pakietu projektów ustaw niezbędnych do przeprowadzenia reformy wymiaru sprawiedliwości; odnotowuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z konstytucją ustawy o weryfikacji po wydaniu pozytywnej opinii przez Komisję Wenecką; przypomina, że kompleksowa reforma sądownictwa jest ważnym postulatem obywateli Albanii chcących odzyskać zaufanie do przedstawicieli politycznych i instytucji publicznych oraz że wiarygodność i skuteczność całego procesu reform, w tym zwalczania korupcji i przestępczości zorganizowanej, zależy od sukcesu procedury weryfikacji i wdrożenia reformy sądownictwa; przypomina, że przyjęcie i wdrożenie takiej reformy ma zasadnicze znaczenie w walce z korupcją, dla umocnienia praworządności i upowszechnienia przestrzegania praw człowieka w Albanii, a także w perspektywie zwiększenia zaufania do systemu sądownictwa wśród wszystkich obywateli;

5. z zadowoleniem przyjmuje nową strategię reformy wymiaru sprawiedliwości na lata 2017-2020 i związany z nią plan działania, mające na celu zapewnienie większego profesjonalizmu, większej wydajności i niezawisłości wymiaru sprawiedliwości, w tym systemu sądów, oraz ponowną ocenę wszystkich pracowników wymiaru sprawiedliwości, a także zwiększenie środków budżetowych na realizację strategii i planu działania; ubolewa, że administracja wymiaru sprawiedliwości wciąż jest opieszała i niewydajna; odnotowuje brak postępów w obsadzaniu wakatów w Sądzie Najwyższym i w sądach administracyjnych oraz w kwestii skutecznego korzystania z jednolitego systemu zarządzania sprawami; domaga się, aby zaradzić wszelkim niedociągnięciom w funkcjonowaniu systemu sądowego, a niedociągnięcia te dotyczą między innymi braku niezależności od wpływów politycznych i innych gałęzi władzy, wybiórczej sprawiedliwości, ograniczonej rozliczalności, nieskutecznych mechanizmów nadzoru, korupcji, całkowitego czasu trwania postępowań sądowych i egzekwowania prawa; ubolewa nad ingerencjami politycznymi w dochodzenia i sprawy sądowe i dlatego apeluje o wzmocnienie niezawisłości wymiaru sprawiedliwości w praktyce; wzywa do dalszych działań w dziedzinie sądownictwa administracyjnego poprzez podejmowanie takich kwestii, jak skuteczny dostęp do sądów, oraz przyznawanie zasobów w celu umożliwienia wydajnej pracy sądów; przypomina, że reforma systemu sądownictwa karnego powinna mieć na celu pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności oraz wspieranie ich rehabilitacji i ponownej integracji przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony praw ofiar i świadków przestępstw;

6. zwraca się do komisji parlamentarnej ad hoc do spraw reformy ordynacji wyborczej o szybkie sfinalizowanie przeglądu kodeksu wyborczego przy jednoczesnym uwzględnieniu wszystkich wcześniejszych zaleceń OBWE/ODIHR oraz zwiększeniu przejrzystości finansowania partii i integralności procesów wyborczych; wzywa właściwe władze do zapewnienia wdrożenia we właściwym czasie przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi w czerwcu 2017 r. oraz do zapewnienia niezależności i odpolitycznienia administracji wyborczej; przypomina, że wszystkie partie polityczne odpowiadają za dopilnowanie, by demokratyczne wybory były przeprowadzane zgodnie z międzynarodowymi standardami; wzywa władze, by zachęcały organizacje społeczeństwa obywatelskiego do aktywnego udziału w przeglądzie całego procesu wyborczego; przypomina, że wolne i uczciwe wybory mają zasadnicze znaczenie dla dalszych postępów w procesie przystępowania do UE; podkreśla konieczność rozwiania obaw związanych z finansowaniem partii politycznych i rozliczalnym systemem kontroli;

7. wzywa partie polityczne w Albanii, by przy sporządzaniu list kandydatów w następnych wyborach przestrzegały ducha i litery ustawy dotyczącej zakazu piastowania urzędów publicznych przez osoby skazane w postępowaniach karnych; domaga się pełnego wprowadzenia w życie tej ustawy;

8. zachęca władze albańskie, by podjęły środki ułatwiające obywatelom Albanii mieszkającym za granicą oddawanie głosu w wyborach poza krajem;

9. z zadowoleniem przyjmuje poprawę przejrzystości i pluralistycznego charakteru działalności parlamentarnej, lecz apeluje o wzmocnienie potencjału parlamentarnego w celu monitorowania wdrażania reform i ich zgodności ze standardami UE oraz o lepsze wykorzystywanie mechanizmów i instytucji nadzoru w celu pociągania rządu do odpowiedzialności; wzywa do zatwierdzenia parlamentarnego kodeksu etyki i do uwzględnienia w regulaminie wewnętrznym ustawy o roli parlamentu w procesie integracji z UE; proponuje zbadać sposoby ściślejszej współpracy z parlamentem Albanii w ramach przygotowywanego przez Parlament Europejski programu wsparcia dla parlamentów krajów objętych procesem rozszerzenia w celu zwiększenia jego zdolności do zapewnienia wysokiej jakości stanowionego prawa zgodnego z dorobkiem prawnym UE i do wykonywania uprawnień kontrolnych przy wdrażaniu reform;

10. odnotowuje wysiłki na rzecz bardziej przyjaznej obywatelom administracji publicznej i stałych postępów w realizacji reformy administracji publicznej oraz reformy zarządzania finansami publicznymi; wzywa do dalszych postępów w umacnianiu stosowania ustawy o służbie cywilnej i ustawy o procedurach administracyjnych, aby usprawnić procedury rekrutacji i awansów w oparciu o zasługi i wyniki oraz wzmocnić zdolności instytucjonalne i w zakresie zasobów ludzkich z myślą o ugruntowaniu osiągnięć na rzecz wydajnej, odpolitycznionej, przejrzystej i profesjonalnej administracji publicznej, która zapewniałaby również skuteczne prowadzenie negocjacji dotyczących przystąpienia do UE; wzywa do zwiększenia autorytetu, niezależności, skuteczności i zasobów struktur zajmujących się prawami człowieka, w tym urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich; wyraża uznanie dla Krajowej Rady Integracji Europejskiej za inicjatywy na rzecz wzmocnienia zdolności administracji publicznej i społeczeństwa obywatelskiego przy monitorowaniu wdrażania reform związanych z akcesją; podkreśla konieczność ochrony niezależności organów regulacyjnych i nadzorczych;

11. odnotowuje wdrożenie reformy terytorialnej; podkreśla, że potrzebne są znaczne wysiłki, aby zwiększyć zdolności finansowe i administracyjne nowo utworzonych jednostek samorządu lokalnego;

12. z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie ważnych aktów antykorupcyjnych, w tym dotyczących ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia; stale ubolewa jednak, że poziom korupcji jest nadal wysoki oraz że jest ona powszechna w wielu dziedzinach i wciąż stanowi poważny problem, co osłabia zaufanie obywateli do instytucji państwowych; jest zaniepokojony faktem, że najważniejsze instytucje antykorupcyjne nadal są przedmiotem ingerencji ze strony polityków i mają ograniczone zdolności administracyjne; zauważa, że słaba współpraca międzyinstytucjonalna i wymiana informacji w dalszym ciągu utrudnia proaktywne dochodzenia i skuteczne ściganie korupcji; podkreśla potrzebę bardziej odpowiednich ram prawnych dotyczących konfliktów interesów, uregulowania lobbingu i lepszej współpracy międzyinstytucjonalnej, zwłaszcza między policją a prokuraturą, w celu poprawy wyników w zakresie dochodzeń, ścigania i skazywania, również w sprawach wysokiego szczebla;

13. z zadowoleniem przyjmuje trwające wdrażanie strategii i planu działania na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz nasilenie międzynarodowej współpracy policyjnej; wzywa również do zdemontowania sieci przestępczości zorganizowanej i do zwiększenia liczby prawomocnych wyroków skazujących w sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej poprzez zacieśnienie współpracy między organizacjami międzynarodowymi, policją a prokuraturą oraz wzmocnienie zdolności instytucjonalnych i operacyjnych; jest zaniepokojony bardzo słabymi wynikami w zakresie zamrażania i konfiskowania nielegalnie uzyskanego majątku oraz wzywa do zwiększenia możliwości i częstszego stosowania dochodzeń finansowych w celu poprawy wyników w tym zakresie; zauważa, że pomimo tendencji wzrostowej w prowadzeniu dochodzeń w sprawach o pranie pieniędzy liczba prawomocnych wyroków skazujących pozostaje ograniczona;

14. chociaż z zadowoleniem przyjmuje niedawne operacje wymierzone w plantacje konopi indyjskich, apeluje o nasilenie środków mających na celu likwidację upraw narkotykowych, produkcji narkotyków i handlu nimi w Albanii oraz związanych z tym sieci przestępczości zorganizowanej, m.in. poprzez wzmocnienie współpracy międzynarodowej i regionalnej; zauważa jednak, że policja i prokuratura nie są w stanie zidentyfikować siatek przestępczych stojących za uprawami narkotyków;

15. apeluje o intensywne działania na rzecz powstrzymania niekontrolowanego rozprzestrzeniania się zjawiska nielegalnego handlu bronią, m.in. poprzez zacieśnienie współpracy z UE, zniszczenie pozostałego zapasu broni strzeleckiej i lekkiej oraz poprawienie warunków jej przechowywania; jest zaniepokojony bardzo wysokim wskaźnikiem zabójstw z użyciem broni palnej w Albanii;

16. wzywa do wzmocnienia zdolności rządu do szukania, zajmowania i konfiskowania dochodów pochodzących z cyberprzestępczości oraz do przeciwdziałania praniu pieniędzy w internecie;

17. zachęca Albanię do dalszego usprawniania ram prawnych w zakresie określania statusu ochrony międzynarodowej dla uchodźców; wyraża uznanie dla wysiłków albańskiej policji mających na celu nasilenie wymiany informacji z Fronteksem i wzywa do dalszego zacieśnienia współpracy między UE i Albanią w celu ochrony praw uchodźców zgodnie z międzynarodowymi standardami i podstawowymi wartościami UE; wyraża zaniepokojenie z powodu niedawnego wzrostu liczby przypadków handlu ludźmi; wzywa do wzmożenia wysiłków w celu zapobiegania handlowi ludźmi, ze szczególnym uwzględnieniem głównych ofiar tego zjawiska, a mianowicie nieletnich pozbawionych opieki, kobiet i dziewczynek;

18. jest zaniepokojony przeludnieniem więzień, doniesieniami o niewystarczającej opiece lekarskiej w miejscach przetrzymywania, a także złym traktowaniem podejrzanych na posterunkach policji; zaleca przegląd represyjnego podejścia, ponowną klasyfikację przestępstw i częstsze korzystanie ze środków alternatywnych wobec kary pozbawienia wolności;

19. odnotowuje poprawę związanej z UE współpracy między instytucjami państwowymi a organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, w tym udział tych organizacji w posiedzeniach Krajowej Rady Integracji Europejskiej; zauważa, że upodmiotowione społeczeństwo jest kluczowym elementem każdego demokratycznego systemu; podkreśla zatem potrzebę jeszcze lepszej koordynacji działań na wszystkich szczeblach administracji, w tym na szczeblu lokalnym, z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; w tym kontekście wyraża zadowolenie z ustanowienia Krajowej Rady ds. Społeczeństwa Obywatelskiego; wzywa do skutecznej realizacji prawa do informacji i konsultacji publicznych oraz do lepszego stanowienia prawa w kwestiach budżetowych dotyczących organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

20. przypomina, że jednym z głównych priorytetów jest konieczność wzmocnienia ochrony praw człowieka, praw mniejszości i strategii antydyskryminacyjnych, np. poprzez usprawnienie ich egzekwowania; zwraca się do właściwych organów o dalszą poprawę klimatu integracji i tolerancji względem wszystkich mniejszości w kraju zgodnie z europejskimi normami ochrony mniejszości, w tym przez zwiększenie roli Państwowego Komitetu ds. Mniejszości; z zadowoleniem przyjmuje pierwsze kroki mające na celu poprawę ram prawnych dotyczących ochrony mniejszości oraz wzywa Albanię do uchwalenia przepisów ramowych dotyczących ochrony mniejszości i do ratyfikowania Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych; odnotowuje szeroko zakrojony proces konsultacji z udziałem niezależnych instytucji, stowarzyszeń mniejszości i społeczeństwa obywatelskiego; podkreśla potrzebę poprawy warunków życiowych Romów, Egipcjan i innych mniejszości etnicznych; wzywa do konkretnych działań, takich jak rejestrowanie Romów, Egipcjan (akty urodzenia, dokumenty tożsamości); wzywa do podejmowania nieustannych wysiłków na rzecz poprawy ich dostępu do zatrudnienia oraz do wszystkich usług publicznych i społecznych, do edukacji, opieki zdrowotnej, mieszkań socjalnych i pomocy prawnej; jest zaniepokojony faktem, że mimo poprawy poziom włączenia dzieci romskich do systemu edukacji pozostaje najniższy w regionie;

21. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki biura Rzecznika Praw Obywatelskich na rzecz usprawnienia prawodawstwa w dziedzinie praw człowieka, w szczególności w ramach reformy sądownictwa; z zadowoleniem przyjmuje aktywne wspieranie praw słabszych grup społecznych, a także zasad poszanowania godności ludzkiej, wolności, równości i praworządności; wyraża ubolewanie, że praca biura Rzecznika Praw Obywatelskich jest nadal ograniczona ze względu na brak środków finansowych i personelu zarówno w siedzibie centralnej, jak i w ośrodkach lokalnych; wzywa do zwiększenia autorytetu, niezależności, skuteczności i zasobów urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich;

22. w dalszym ciągu jest zaniepokojony dyskryminacją kobiet i brakiem odpowiednich środków na rzecz ochrony kobiet i dziewcząt należących do grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji i grup zmarginalizowanych, a także dużą liczbą przypadków przemocy domowej wobec kobiet i dziewcząt; podkreśla potrzebę podjęcia dodatkowych wysiłków w celu opracowania wykazu spraw dotyczących przeciwdziałania dyskryminacji; wzywa właściwe władze do dalszego podnoszenia świadomości i zapobiegania przemocy domowej oraz zwiększenia wsparcia dla jej ofiar; ponawia apel o pełne wdrożenie Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (Konwencja stambulska); wzywa władze do zwalczania stereotypowych uprzedzeń ze względu na płeć poprzez systematyczne kształcenie, debatę publiczną i działania rządowe;

23. apeluje o lepsze instytucjonalne mechanizmy ochrony praw dziecka i zapobiegania pracy dzieci;

24. zwraca uwagę, że konieczne są dalsze wysiłki w celu ochrony praw wszystkich mniejszości w Albanii poprzez pełne wdrożenie stosownego prawodawstwa; zaleca, by prawa obywateli pochodzenia bułgarskiego w regionach Prespa, Golo Brdo i Gora zostały zapisane w prawie i były zapewniane w praktyce;

25. z zadowoleniem przyjmuje poprawę ochrony praw osób LGBTI i przyjęcie krajowego planu działania na rzecz osób LGBTI na lata 2016-2020 oraz zachęca rząd do dalszego wdrażania środków programu i do dalszego zacieśniania współpracy rządu z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego zajmującymi się sprawami osób LGBTI; zachęca również rząd i władzę ustawodawczą do dopilnowania, by warunki uznawania płci spełniały standardy określone w zaleceniu CM/ Rec(2010)5 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich w sprawie środków zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową;;

26. ubolewa nad tym, że właściwym organom nie udało się jak na razie przeprowadzić skutecznego dochodzenia dotyczącego ofiar śmiertelnych podczas demonstracji z dnia 21 stycznia 2011 r.; zachęca właściwe organy do bezzwłocznego podjęcia działań zmierzających do zadośćuczynienia ofiarom tych wydarzeń;

27. pochwala tolerancję religijną i dobrą współpracę między wspólnotami religijnymi; zachęca właściwe organy i wspólnoty religijne do współpracy w zakresie ochrony i umacniania harmonii religijnej zgodnie z konstytucją; uważa, że należy koniecznie zapobiegać islamskiej radykalizacji poprzez ukierunkowane podejście służb wywiadowczych, organów ścigania i instytucji sądowych, w tym również poprzez demobilizację i reintegrację powracających zagranicznych bojowników, w celu przeciwdziałania brutalnemu ekstremizmowi we współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i wspólnotami religijnymi oraz zacieśniania współpracy regionalnej i międzynarodowej w tej dziedzinie; wyraża uznanie dla kompleksowych ram prawnych kraju dotyczących zapobiegania finansowaniu terroryzmu i zwalczania tej praktyki; apeluje, aby wszystkie działania były w każdym wypadku prowadzone z poszanowaniem praw człowieka i podstawowych wolności zgodnie z międzynarodowymi normami; podkreśla znaczenie specjalnych programów edukacyjnych dla zapobiegania radykalizacji oraz dla rehabilitacji i reintegracji tych osób w społeczeństwie;

28. wyraża ubolewanie w związku z tym, że w ubiegłym roku poczyniono ograniczone postępy w obszarze wolności mediów; ponownie zwraca uwagę na decydujące znaczenie profesjonalnych i niezależnych mediów publicznych i prywatnych; jest zaniepokojony wpływami politycznymi w mediach i powszechną wśród dziennikarzy autocenzurą; odnotowuje powolne wdrażanie ustawy o mediach audiowizualnych oraz opóźnienia w obsadzaniu wolnych stanowisk w Radzie ds. Mediów Audiowizualnych; apeluje o środki służące podnoszeniu standardów zawodowych i etycznych dziennikarstwa, powszechnemu stosowaniu zwykłych umów o pracę dla dziennikarzy, zwiększeniu przejrzystości reklam rządowych w mediach oraz zagwarantowaniu niezależności, bezstronności i rozliczalności urzędu ds. regulacji i nadawcy publicznego, zwłaszcza w kontekście zbliżających się wyborów parlamentarnych; przypomina o potrzebie sfinalizowania i przyjęcia wewnętrznego statutu nadawcy publicznego RTSH oraz zakończenia procesu przechodzenia na nadawanie cyfrowe;

29. z zadowoleniem przyjmuje postępy w konsolidacji budżetowej, lepsze wyniki w prowadzeniu działalności gospodarczej oraz wysiłki na rzecz zwalczania szarej strefy w gospodarce; nadal zauważa jednak niedociągnięcia w zakresie praworządności oraz uciążliwe otoczenie regulacyjne, które utrudnia inwestycje; jest zaniepokojony tym, że przekazy migrantów stanowią ważną siłę napędową popytu krajowego; wzywa właściwe organy do podjęcia środków służących poprawie egzekwowania umów i lepszemu poborowi podatków oraz do dalszego wdrażania reformy sądownictwa w celu poprawy otoczenia biznesowego; wyraża zaniepokojenie dużą skalą zamówień bezpośrednich i ofert bez konkurencji oraz przyznawaniem długoterminowych umów dotyczących outsourcingu i umów PPP o wątpliwym wpływie pod względem interesu publicznego;

30. zaleca władzom przyspieszenie budowy dużych projektów infrastrukturalnych, takich jak linia kolejowa i nowoczesna autostrada między Tiraną a Skopje w ramach korytarza VIII;

31. zauważa z zaniepokojeniem ograniczony charakter zdolności administracyjnych w zakresie egzekwowania prawa ochrony środowiska oraz niewłaściwe gospodarowanie odpadami i zasobami wodnymi, co często prowadzi do przestępstw przeciwko środowisku zagrażających zasobom gospodarczym Albanii i stanowiących przeszkodę dla oszczędnego gospodarowania zasobami; podkreśla konieczność poprawy jakości ocen oddziaływania na środowisko, a także zagwarantowania udziału społeczeństwa i konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim w sprawie odnośnych projektów; podkreśla jednak, jak ważne jest, by osiągnąć cele związane ze zmianą klimatu bez wywierania negatywnego wpływu na różnorodność biologiczną, krajobraz, zasoby wodne, florę i faunę oraz dane populacje lokalne; wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że według Komisji 44 z 71 projektów elektrowni wodnych realizuje się na obszarach chronionych;

32. podkreśla, że często nie ocenia się właściwie wpływu elektrowni wodnych na środowisko w celu zapewnienia zgodności z normami międzynarodowymi i odpowiednimi przepisami UE dotyczącymi środowiska; zaleca rządowi rozważenie utworzenia parku narodowego rzeki Wjosy na całej długości rzeki i zaniechanie planów budowy nowych elektrowni wodnych wzdłuż tej rzeki i jej dopływów; wzywa do dalszego ujednolicania ustawodawstwa z prawem UE w dziedzinie energetyki, a w szczególności do przyjęcia krajowej strategii energetycznej, w celu zwiększenia niezależności i efektywności energetycznej; z zadowoleniem przyjmuje krajowy plan działania na okres 2015-2020 na rzecz odnawialnych źródeł energii;

33. zauważa, że wciąż należy zapewnić skuteczne egzekwowanie praw własności; wzywa do działania na rzecz ukończenia procesu rejestracji własności, jej zwrotu i wypłaty odszkodowań z nią związanych oraz aktualizacji i skutecznej realizacji strategii dotyczącej praw własności na lata 2012-2020; apeluje ponadto do władz o opracowanie planu działania określającego wyraźne obowiązki i terminy w tym względzie oraz o przeprowadzenie publicznej kampanii informacyjnej w celu poinformowania byłych posiadaczy o ich prawach i obowiązkach dotyczących zwrotu własności; apeluje o większą przejrzystość, pewność prawa i równe traktowanie w odniesieniu do prawa dotyczącego odszkodowania za własność skonfiskowaną w czasach komunizmu; wzywa do wyznaczenia krajowego koordynatora ds. prawa własności i do przyspieszenia procesu rejestracji i lokalizacji własności, w tym jej digitalizacji;

34. podkreśla znaczenie badań naukowych w procesie ujawniania zbrodni popełnionych przez były reżim komunistyczny, a także moralnej, politycznej i prawnej odpowiedzialności instytucji państwowych w tym procesie; wzywa władze do opracowania odpowiednich środków legislacyjnych sprzyjających rehabilitacji ofiar, takich jak odszkodowania dla osób indywidualnych i ich rodzin, a także do uchylenia wszystkich wciąż obowiązujących decyzji sądowych umotywowanych politycznie; nalega, aby instytucje państwowe przeprowadziły dochodzenia i postawiły przed sądem sprawców zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych w czasie dyktatury komunistycznej;

35. zauważa, że rozliczenie przeszłości komunistycznej ma kluczowe znaczenie pod względem stawienia czoła naruszaniu praw człowieka, dojścia do prawdy i przywrócenia sprawiedliwości dla ofiar; z zadowoleniem przyjmuje ustawę ustanawiającą organ odpowiedzialny za otwarcie rejestrów Sigurimi; z zadowoleniem przyjmuje opublikowanie przez biuro OBWE w Albanii i ambasadę Niemiec badania na temat wiedzy o komunistycznej przeszłości w Albanii i jej postrzegania przez obywateli oraz oczekiwań na przyszłość; uważa, że te starania pomogą nawiązać dialog o przeszłości i stworzyć perspektywy na przyszłość;

36. podkreśla znaczenie wzmocnienia dialogu społecznego, zaangażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego, potencjału partnerów społecznych oraz mechanizmów egzekwowania praw socjalnych; wzywa rząd do modernizacji systemu edukacji, aby budować bardziej integracyjne społeczeństwo, zmniejszać nierówności i dyskryminację oraz umożliwić młodym ludziom zdobywanie lepszych umiejętności i wiedzy; podkreśla znaczenie wsparcia z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) przeznaczonego na kształcenie, zatrudnienie i politykę społeczną;

37. wzywa władze Albanii do wzmocnienia strategii politycznych na rzecz osób niepełnosprawnych, które wciąż napotykają trudności w dostępie do edukacji, zatrudnienia, opieki zdrowotnej i usług społecznych oraz w zakresie podejmowania decyzji, a także trafiają na przeszkody uniemożliwiające im swobodne korzystanie z prawa do głosowania;

38. zauważa z zaniepokojeniem, że ponownie wzrosła liczba wniosków o azyl składanych przez Albańczyków w państwach członkowskich UE, które zostały uznane za nieuzasadnione; wzywa rząd do podjęcia niezwłocznych i zdecydowanych działań, aby zwalczyć to zjawisko, do zintensyfikowania działań zapobiegawczych i podnoszących świadomość w tym zakresie oraz do przeciwdziałania czynnikom zachęcającym do migracji powiązanym z bezrobociem i brakami strukturalnymi w polityce ochrony socjalnej, edukacji i opieki zdrowotnej; podkreśla potrzebę zapewnienia wystarczających zasobów ludzkich dyrekcji generalnej zajmującej się granicami i migracją oraz policji granicznej, a także potrzebę usprawnienia współpracy międzyinstytucjonalnej w celu lepszego zwalczania nielegalnej migracji;

39. wyraża uznanie dla Albanii za ciągłe i pełne stosowanie się do odpowiednich oświadczeń UE i konkluzji Rady, gdyż świadczy to o jednoznacznym zaangażowaniu na rzecz europejskiej integracji i solidarności; podkreśla znaczenie i konieczność stałego konstruktywnego wkładu Albanii w stabilizację polityczną w regionie;

40. z zadowoleniem przyjmuje decyzję władz Albanii o dostosowaniu polityki zagranicznej kraju do decyzji Rady (WPZiB) 2016/1671 przedłużającej obowiązywanie unijnych środków ograniczających wobec Rosji;

41. podkreśla znaczenie zapewnienia dobrosąsiedzkich stosunków, które pozostają kwestią zasadniczą jako integralna część warunków procesu rozszerzenia oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia; z zadowoleniem przyjmuje konstruktywną i proaktywną rolę Albanii w promowaniu współpracy regionalnej i dobrosąsiedzkich stosunków z innymi krajami objętymi procesem rozszerzenia i z sąsiednimi państwami członkowskimi UE; z zadowoleniem przyjmuje udział Albanii w tzw. inicjatywie "zachodniobałkańskiej szóstki";

42. wyraża uznanie dla Albanii i Serbii za stałe zaangażowanie na rzecz poprawy stosunków dwustronnych oraz wzmacniania współpracy regionalnej na szczeblu politycznym i społecznym, na przykład za pośrednictwem regionalnego biura ds. współpracy na rzecz młodzieży (RYCO) z siedzibą w Tiranie; zachęca oba kraje do kontynuowania dobrej współpracy w celu wspierania pojednania w regionie, zwłaszcza za pośrednictwem programów skierowanych do osób młodych, jak programy dostępne w ramach Programu pozytywnych działań na rzecz młodzieży z krajów regionu Bałkanów Zachodnich;

43. zwraca uwagę na niedawne tarcia w stosunkach między Albanią i Grecją oraz zaleca obu stronom unikanie działań czy oświadczeń, które mogłyby mieć negatywny wpływ na ich relacje;

44. ponownie wzywa Komisję, by w swoich sprawozdaniach zawierała informacje o pomocy IPA dla Albanii oraz o skuteczności wdrożonych środków, w szczególności o wsparciu z IPA przydzielonym na realizację kluczowych priorytetów i odnośnych projektów;

45. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządowi i parlamentowi Albanii.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2018.252.122
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2017 r. w sprawie sprawozdania Komisji za rok 2016 dotyczącego Albanii (2016/2312(INI)).
• Data aktu: 15/02/2017
• Data ogłoszenia: 18/07/2018