Opinia Europejskiego Banku Centralnego z dnia 4 października 2017 r. uziuw sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1095/2010 w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 w odniesieniu do procedur i organów związanych z udzielaniem zezwolenia kontrahentom centralnym oraz wymogów dotyczących uznawania kontrahentów centralnych z państw trzecich (CON/2017/39).

OPINIA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

z dnia 4 października 2017 r.

w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1095/2010 w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 w odniesieniu do procedur i organów związanych z udzielaniem zezwolenia kontrahentom centralnym oraz wymogów dotyczących uznawania kontrahentów centralnych z państw trzecich

(CON/2017/39)

(2017/C 385/03)

(Dz.U.UE C z dnia 15 listopada 2017 r.)

Wprowadzenie i podstawa prawna

W dniach 22 sierpnia 2017 r. i 15 września 2017 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał odpowiednio od Rady Unii Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego wnioski o wydanie opinii w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1095/2010 w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 w odniesieniu do procedur i organów związanych z udzielaniem zezwolenia kontrahentom centralnym (CCP) oraz wymogów dotyczących uznawania CCP z państw trzecich ¹  (zwanego dalej "projektem rozporządzenia").

Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 127 ust. 4 i art. 282 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z uwagi na fakt, że projekt rozporządzenia zawiera postanowienia wpływające na:

1) podstawowe zadania Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC) w zakresie definiowania i realizacji polityki pieniężnej oraz wspierania sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych zgodnie z art. 127 ust. 2 tiret pierwsze i czwarte Traktatu;

2) zadanie polegające na przyczynianiu się przez ESBC do należytego wykonywania polityk prowadzonych przez właściwe organy w odniesieniu do nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i do stabilności systemu finansowego zgodnie z art. 127 ust. 5 Traktatu; oraz

3) zadania powierzone EBC w zakresie nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi zgodnie z art. 127 ust. 6 Traktatu, w granicach wyznaczonych zakresem art. 1 rozporządzenia Rady (UE) nr 1024/2013 ² . Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.

Uwagi ogólne

EBC zdecydowanie popiera inicjatywę przedstawioną w projekcie Komisji w zakresie wzmocnienia roli właściwych członków ESBC jako banków centralnych emitujących waluty, w których denominowane są instrumenty finansowe rozliczane przez CCP, w ramach procesu zmierzającego do nadzoru nad CCP z Unii oraz uznawania CCP z państw trzecich. EBC z dużym zadowoleniem przyjmuje oraz popiera propozycję, by Eurosystem, jako bank centralny emitujący euro, odgrywał bardziej znaczącą rolę w odniesieniu do CCP z Unii oraz z państw trzecich. Jest to uzasadnione z uwagi na ryzyko, jakie potencjalnie mogłoby zaistnieć ze względu na nieprawidłowe funkcjonowanie CCP lub określone działania podejmowane przez CCP w zakresie zarządzania ryzykiem dla wykonywania podstawowych zadań w ramach Eurosystemu, w szczególności dla definiowania i realizacji polityki pieniężnej Unii oraz wspierania sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych. Ryzyko to mogłoby ostatecznie wpłynąć na realizację podstawowego celu Eurosystemu, jakim, zgodnie z art. 127 ust. 1 Traktatu, jest utrzymywanie stabilności cen.

Problemy dotyczące CCP mogą mieć wpływ na podstawowy cel Eurosystemu za pośrednictwem szeregu kanałów. Nieprawidłowości takie mogą wpłynąć np. na poziom płynności instytucji kredytowych strefy euro, potencjalnie zakłócając

sprawne funkcjonowanie systemów płatniczych strefy euro. Mogłoby to doprowadzić do wzmożonego zapotrzebowania na wsparcie płynności udzielane przez bank centralny oraz do możliwych wyzwań w zakresie realizacji wspólnej polityki pieniężnej Eurosystemu. Ponadto nieprawidłowości takie mogą negatywnie wpływać na funkcjonowanie segmentów rynków finansowych, które są kluczowe dla transmisji polityki pieniężnej, w tym rynków denominowanych w euro transakcji finansowania papierów wartościowych oraz kontraktów pochodnych na stopę procentową.

Przewiduje się, że znaczne zmiany zarówno na poziomie globalnym, jak i europejskim, przyczynią się do podwyższenia stwarzanego przez CCP ryzyka dla sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych i realizacji wspólnej polityki pieniężnej. Po pierwsze, rozliczenia centralne w większym stopniu nabrały charakteru transgranicznego oraz znaczenia systemowego. Z tego względu Komisja przedstawiła już wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ram na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do kontrahentów centralnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, (UE) nr 648/2012 i (UE) 2015/2365 ³ . Po drugie, wystąpienie z Unii Zjednoczonego Królestwa będzie miało istotny wpływ na zdolność Eurosystemu do wykonywania zadań jako banku centralnego emitującego euro. Aktualnie określone CCP mające siedzibę w Zjednoczonym Królestwie rozliczają znaczną liczbę transakcji denominowanych w euro. Z tego względu istotna nieprawidłowość mająca wpływ na ważne CCP ze Zjednoczonego Królestwa może mieć poważne konsekwencje dla stabilności euro. Zdolność Eurosystemu do monitorowania ryzyka stwarzanego przez CCP ze Zjednoczonego Królestwa oraz zarządzania tym ryzykiem ulegnie zmniejszeniu, gdy CCP ze Zjednoczonego Królestwa przestaną podlegać unijnym ramom regulacyjnym i nadzorczym dotyczących unijnych CPP na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 ⁴ .

W projekcie rozporządzenia przewidziano zwiększenie roli Eurosystemu jako banku centralnego emitującego euro w ramach określonych rozporządzeniem (UE) nr 648/2012. W celu zapewnienia zdolności Eurosystemu do pełnienia tej roli niezwykle ważne jest, aby posiadał on odpowiednie uprawnienia wynikające z Traktatu oraz ze Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (zwanego dalej "Statutem ESBC"). Z tego powodu EBC powinny zostać przyznane kompetencje regulacyjne względem systemów rozliczeń instrumentów finansowych, w szczególności CCP, na drodze zmiany art. 22 Statutu ESBC. Powierzenie EBC kompetencji regulacyjnych nie stoi w sprzeczności z art. 12 ust. 1 Statutu ESBC, zgodnie z którym "w zakresie uznanym za możliwy i odpowiedni oraz bez uszczerbku dla postanowień niniejszego artykułu EBC ma prawo zwracać się do krajowych banków centralnych (KBC) w celu przeprowadzenia operacji stanowiących część zadań ESBC". Obejmuje to zadania Eurosystemu jako banku centralnego emitującego euro. EBC przyjął zatem zalecenie Europejskiego Banku Centralnego EBC/2017/18 z dnia 22 czerwca 2017 r. ⁵ .

W przypadku gdy EBC zaleca zmianę projektu rozporządzenia, szczegółowe propozycje zmian wraz z ich uzasadnieniem zostały zawarte w odrębnym roboczym dokumencie o charakterze technicznym. Dokument roboczy o charakterze technicznym jest dostępny w języku angielskim na stronie internetowej EBC.

Uwagi szczegółowe

1. Zasady głosowania w kolegiach organów nadzoru

1.1. Zgodnie z uwagą uprzednio wyrażoną przez EBC w odniesieniu do kolegiów, w sytuacji, w której banki centralne Eurosystemu, które razem stanowią "bank centralny emisji" euro, są reprezentowane w kolegium przez EBC lub KBC a nadzór ostrożnościowy nad instytucjami kredytowymi, które są istotnymi członkami rozliczającymi CCP, jest sprawowany przez EBC, tym dwóm funkcjom powinny być przypisane odrębne prawa głosu. Przy tej samej okazji EBC podkreślił również, że te dwie funkcje są odrębne, co znajduje odzwierciedlenie w prawnym i operacyjnym rozdzieleniu polityki pieniężnej EBC od roli nadzorcy ostrożnościowego ⁶ . EBC z dużym zadowoleniem przyjmuje zatem fakt, że w projekcie rozporządzenia odniesiono się do tej kwestii, zapewniając przypisanie odrębnego prawa głosu obu tym funkcjom.

1.2. EBC z zadowoleniem przyjmuje zatem postanowienia projektu rozporządzenia zmieniające odpowiednie postanowienia rozporządzenia (UE) nr 648/2012. Po pierwsze, art. 18 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 648/2012 zostaje zmieniony w celu określenia, że w skład kolegium wchodzą m.in.: a) członkowie stali Kolegium Wykonawczego ds. CCP; b) właściwe organy odpowiedzialne za nadzór nad członkami rozliczającymi CCP mającymi siedzibę w trzech państwach członkowskich, które przekazują łącznie w okresie jednego roku największe składki do prowadzonego przez CCP funduszu na wypadek niewykonania zobowiązania, w tym także, w razie potrzeby, EBC, zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) nr 1024/2013 ⁷ ; oraz c) banki centralne emitujące waluty unijne o największym znaczeniu dla rozliczanych instrumentów finansowych. Po drugie, art. 19 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 648/2012 zostaje zmieniony w celu sprecyzowania, że w przypadku gdy EBC będzie członkiem kolegium na mocy różnych punktów art. 18 ust. 2 tego rozporządzenia, będzie on dysponować maksymalnie dwoma głosami w kolegiach liczących do 12 członków włącznie oraz maksymalnie trzema głosami w przypadku kolegiów liczących więcej niż 12 członków ⁸ .

2. Wymóg uzyskania zgody emisyjnych banków centralnych w odniesieniu do określonych projektów decyzji

2.1. Zgodnie z projektem rozporządzenia właściwe organy, przed przyjęciem decyzji dotyczących unijnych CCP w zakresie udzielenia i cofnięcia zezwolenia, rozszerzenia zakresu świadczenia usług oraz wymogów ostrożnościowych dotyczących środków kontroli ryzyka utraty płynności, wymogów dotyczących zabezpieczenia, rozrachunku oraz zatwierdzania uzgodnień interoperacyjnych, mają obowiązek przedkładania projektów takich decyzji właściwym emisyjnym bankom centralnym ⁹ . Właściwe organy mają obowiązek uzyskania zgody emisyjnego banku centralnego w odniesieniu do wszelkich aspektów powyższych decyzji związanych z realizacją przez emisyjne banki centralne ich polityki pieniężnej. W przypadku gdy emisyjny bank centralny zgłosi poprawki, właściwy organ może przyjąć decyzję wyłącznie w formie uwzględniającej poprawki, natomiast jeżeli emisyjny bank centralny zgłosi zastrzeżenia do projektu decyzji, właściwy organ nie ma prawa przyjąć takiej decyzji. W projekcie decyzji wymaga się także, aby w odniesieniu do uznanych CCP Tier II z państw trzecich Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA), przed podjęciem decyzji dotyczących środków kontroli ryzyka utraty płynności, wymogów dotyczących zabezpieczenia, rozrachunku oraz zatwierdzania uzgodnień interoperacyjnych, a także depozytu zabezpieczającego, przedkładał projekty takich decyzji emisyjnemu bankowi centralnemu ¹⁰ . ESMA również ma obowiązek uzyskania zgody właściwego emisyjnego banku centralnego w odniesieniu do wszelkich aspektów powyższych decyzji związanych z realizacją przez emisyjne banki centralne ich polityki pieniężnej. W przypadku gdy emisyjny bank centralny zgłosi poprawki, ESMA może przyjąć decyzję wyłącznie w formie uwzględniającej poprawki, natomiast jeżeli emisyjny bank centralny zgłosi zastrzeżenia do projektu decyzji, ESMA nie ma prawa przyjąć takiej decyzji. EBC ze zdecydowaną aprobatą odnosi się do przewidzianej w projekcie rozporządzenia roli emisyjnych banków centralnych, która umożliwi członkom ESBC znaczące i skuteczne zaangażowanie w proces podejmowania decyzji w sprawach bezpośrednio związanych z wypełnianiem podstawowych zadań ESBC wynikających z Traktatów, a także osiągnięcie jego podstawowego celu, jakim jest utrzymywanie stabilności cen. EBC pragnie poczynić szereg uwag w tym kontekście.

2.2. Po pierwsze, w przypadkach gdy w projekcie rozporządzenia precyzuje się, że zgoda emisyjnego banku centralnego musi być uzyskana "w odniesieniu do wszelkich aspektów powyższych decyzji związanych z realizacją przez emisyjne banki centralne ich polityki pieniężnej" powinno się podkreślić, że zwrot ten ma na celu doprecyzowanie kontekstu polityki pieniężnej, w jakim emisyjny bank centralny wypełnia swoją rolę oraz celu, jakiemu ta rola służy. Dotyczy to także odwołania do zgodności CCP Tier II z państw trzecich z wymogami emisyjnych banków centralnych nałożonymi "w związku z realizacją przez nie ich zadań z zakresu polityki pieniężnej" ¹¹ . Zwrot ten powinien być czytany w związku z motywem 7 projektu rozporządzenia. Należy podkreślić, że zwrot ten nie ma na celu przyznania swobody uznania właściwym organom lub ESMA w zakresie decydowania, czy zgoda emisyjnych banków centralnych w odniesieniu do poszczególnych projektów decyzji powinna być uzyskana, czy też nie, ani nie ma on na celu przyznania swobody uznania w zakresie tego, czy zmiany lub zastrzeżenia emisyjnego banku centralnego w odniesieniu do projektu decyzji są wiążące. W tym kontekście należy zauważyć, że Eurosystemowi przysługuje szeroka swoboda uznania w zakresie definiowania i realizacji polityki pieniężnej. Zostało to uznane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ¹²  i jest konieczne dla zapewnienia niezależności EBC i KBC zgodnie z art. 130 Traktatu. Z uwagi na wymogi jasności i pewności prawnej w projekcie rozporządzenia powinno się dodać nowy motyw odzwierciedlający tę kwestię.

2.3. Po drugie, w odniesieniu do tego, które projekty decyzji powinny być objęte obowiązkiem uzyskania zgody emisyjnych banków centralnych, EBC uważa, że projekt rozporządzenia powinien przewidywać zaangażowanie emisyjnego banku centralnego odnośnie do pewnych dalszych kluczowych aspektów zarządzania ryzykiem przez CCP. Zdaniem EBC, w odniesieniu do zarówno do unijnych CCP, jak i CCP z państw trzecich, zgoda emisyjnego banku centralnego powinna być także wymagana w stosunku do projektów decyzji podejmowanych w odniesieniu do wymogów wobec CCP dotyczących depozytu zabezpieczającego (artykuł 41). Jest to istotne dla emisyjnego banku centralnego z uwagi na kluczowe powiązania pomiędzy zarządzaniem ryzykiem płynności, które leży w centrum uwagi emisyjnego banku centralnego, a procesami dotyczącymi depozytu zabezpieczającego stosowanymi przez CCP. Przykładowo ustalenia dotyczące śróddziennego poboru depozytów zabezpieczających mają istotny wpływ na możliwość CCP uzyskania płynności na pokrycie wymagalnych zobowiązań. Procesy i procedury związane z depozytem zabezpieczającym, w tym zasady dotyczące dostosowania poziomów depozytu zabezpieczającego w okresach napięć rynkowych, mogą mieć także istotne konsekwencje w kontekście procykliczności: nieodpowiednio zarządzane, mogą one wytworzyć dużą presję płynnościową na członków rozliczających, potencjalnie negatywnie wpływając na zdolność emisyjnego banku centralnego do realizacji jego celów polityki pieniężnej.

Ponadto projekt rozporządzenia powinien przewidywać obowiązek uzyskania zgody emisyjnego banku centralnego w odniesieniu do decyzji dotyczących przeglądu modeli, testów warunków skrajnych oraz weryfikacji historycznej w celu walidacji modeli i parametrów przyjętych przez CCP na potrzeby obliczenia wymogów dotyczących depozytów zabezpieczających, składek na rzecz funduszu na wypadek niewykonania zobowiązania, wymogów dotyczących zabezpieczenia i innych środków kontroli ryzyka wynikających z art. 49 rozporządzenia (UE) nr 648/2012. Jest to istotne dla emisyjnego banku centralnego, ponieważ decyzje podejmowane na podstawie art. 49 mogą mieć bezpośrednie konsekwencje dla spełniania przez CCP wymogów proceduralnych i materialnych określonych w rozporządzeniu (UE) nr 648/2012, w odniesieniu do których zgoda emisyjnego banku centralnego jest w innych przypadkach wymagana. Przykładowo zmiana metodologii CCP przeprowadzania testów warunków skrajnych w odniesieniu do adekwatności wymogów dotyczących zabezpieczenia danego CCP miałaby bezpośredni wpływ na spełnianie przez CCP wymogów dotyczących zabezpieczenia wynikających z art. 46 rozporządzenia (UE) nr 648/2012.

W odrębnym roboczym dokumencie o charakterze technicznym dołączonym do niniejszej opinii EBC określa szczegółowe propozycje zmian dotyczące rodzajów decyzji, w przypadku których zgoda emisyjnego banku centralnego powinna być wymagana.

2.4. Po trzecie, EBC pragnie zauważyć, że właściwym organom przysługuje pewien margines decyzyjny co do tego, czy zmiany zaproponowane przez CCP powinny być przedmiotem decyzji na podstawie art. 15 rozporządzenia (UE) nr 648/2012, w odniesieniu do rozszerzenia działalności i usług nieobjętych pierwotnym zezwoleniem, czy też decyzji na podstawie art. 49, w odniesieniu do przeglądu modeli, stosowania testu warunków skrajnych i weryfikacji historycznej. W przypadku uznania przez właściwy organ, że zmiany proponowane przez CCP nie stanowią rozszerzenia jego działalności o "dodatkowe usługi lub rodzaje działalności" ani nie stanowią "istotnych zmian" modeli i parametrów, zmiany takie nie stanowią przedmiotu decyzji odpowiednio na podstawie art. 15 i art. 49. W celu zbudowania jednolitej unijnej kultury nadzorczej i zapewnienia spójnych praktyk nadzorczych ESMA niedawno publikowała opinię ¹³  w sprawie wspólnych wskaźników dodatkowych produktów i usług na podstawie art. 15 oraz istotnych zmian na podstawie art. 49. EBC jest zdania, że w celu zapewnienia zwracania się o zgodę do odpowiednich emisyjnych banków centralnych we wszystkich przypadkach, gdy taka zgoda jest konieczna, przestrzeganie kryteriów określonych w opinii ESMA będzie miało kluczowe znaczenie. EBC proponuje zatem nadanie charakteru wiążącego wskazówkom ESMA dotyczącym interpretacji wspomnianych artykułów. W tym celu ESMA powinna opracować je jako projekty regulacyjnych standardów technicznych, które powinny zostać następnie przyjęte przez Komisję w formie aktu delegowanego. W tym celu szczegółowe propozycje zmian zostały określone przez EBC w odrębnym roboczym dokumencie o charakterze technicznym dołączonym do niniejszej opinii.

3. Przegląd i ocena

3.1. W projekcie rozporządzenia dokonuje się zmiany art. 21 rozporządzenia (UE) nr 648/2012, zgodnie z którą właściwe organy będą dokonywać we współpracy z ESMA przeglądu uzgodnień, strategii, procesów i mechanizmów wdrożonych przez CCP w celu przestrzegania rozporządzenia (UE) nr 648/2012 oraz dokonywać oceny ryzyka, na jakie dane CCP są lub mogą być narażone. Zgodnie ze zmienionym art. 21 CCP będą także podlegały kontrolom w miejscu prowadzenia działalności, do udziału w których zapraszany będzie personel ESMA. Ponadto właściwy organ ma obowiązek przekazywać ESMA wszelkie informacje otrzymane od CCP i występować do właściwego CCP o wszelkie informacje wymagane przez ESMA, których nie jest w stanie dostarczyć.

3.2. Proces przeglądu i oceny nadzorczej, po zmianach wprowadzonych w projekcie rozporządzenia, będzie służył kluczowemu celowi w postaci zapewniania bieżącego przestrzegania przez CCP rozporządzenia (UE) nr 648/2012. EBC jest zdania, że konsultacja z emisyjnym bankiem centralnym w ramach procesu przeglądu i oceny, w przypadku, gdy właściwy organ uzna, że jest ona konieczna dla zapewnienia wypełniania przez emisyjny bank centralny jego roli na podstawie projektu rozporządzenia, byłaby ważnym następstwem wymogów określonych w art. 21a ust. 2. Możliwość wniesienia wkładu do przeglądu dokonywanego przez właściwe organy, we współpracy z ESMA, pozwoliłaby emisyjnemu bankowi centralnemu zapewnić, by CCP nie stwarzały ryzyka dla wykonywania przez Eurosystem jego podstawowych zadań wynikających z Traktatów oraz osiągania jego podstawowego celu, jakim jest utrzymywanie stabilności cen.

3.3. W odrębnym roboczym dokumencie o charakterze technicznym dołączonym do niniejszej opinii EBC określa szczegółowe propozycje zmian dotyczące konsultacji z emisyjnym bankiem centralnym w procesie przeglądu i oceny na podstawie art. 21.

4. Kompetencje opiniodawcze EBC w odniesieniu do projektów aktów delegowanych i wykonawczych

4.1. Warto przypomnieć, że projekty aktów delegowanych i wykonawczych Komisji są "projektowanymi aktami Unii" i "projektami aktów Unii" w rozumieniu art. 127 ust. 4 oraz art. 282 ust. 5 Traktatu. Zarówno akty delegowane, jak i akty wykonawcze są aktami prawnymi Unii. Należy zatem zasięgać opinii EBC w odpowiednim terminie w sprawie wszelkich projektów aktów Unii, w tym projektów aktów delegowanych i wykonawczych, wchodzących w zakres jego kompetencji. Obowiązek zasięgnięcia opinii EBC został doprecyzowany przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Komisja przeciwko EBC ¹⁴  w odniesieniu do funkcji i wiedzy eksperckiej EBC. W świetle faktu, że bezpieczne i wydajne infrastruktury rynku finansowego, w szczególności systemy rozliczeń instrumentów finansowych, są niezbędne dla wypełniania podstawowych zadań przez ESBC, o których mowa w art. 127 ust. 2 Traktatu, oraz dla realizacji jego podstawowego celu w postaci utrzymywania stabilności cen zgodnie z art. 127 ust. 1 Traktatu, EBC powinien otrzymywać wnioski o wydanie opinii w sprawie aktów delegowanych i wykonawczych na podstawie rozporządzenia (UE) nr 648/2012. Jakkolwiek obowiązek zasięgania opinii EBC wynika bezpośrednio z Traktatu, w celu zapewnienia jasności wymóg ten powinien być także wskazany w jednym z motywów projektu rozporządzenia. Mając na uwadze znaczenie aktów delegowanych i wykonawczych dla tworzenia prawodawstwa Unii w dziedzinie usług finansowych, EBC będzie wykonywał funkcję opiniodawczą w odniesieniu do kwestii należących do jego kompetencji przy pełnym uwzględnieniu terminów przyjmowania tych aktów oraz potrzeby zapewnienia sprawnego przyjmowania aktów wykonawczych ¹⁵ .

4.2. Ponadto, w odniesieniu do szeregu elementów projektu rozporządzenia - poza kwestią zasięgania opinii EBC - zaangażowanie na wczesnym etapie odpowiednich członków ESBC w opracowanie projektów regulacyjnych i wykonawczych standardów technicznych, aktów delegowanych i wykonawczych mogłoby być szczególnie przydatne i powinno być wyraźnie przewidziane.

4.3. Po pierwsze, szereg postanowień projektu rozporządzenia dotyczy roli emisyjnego banku centralnego. Jak wskazano w pkt 2, obejmują one sytuacje, w których zgoda emisyjnego banku centralnego jest wymagana w odniesieniu do określonych decyzji podejmowanych przez właściwe organy lub przez ESMA. Ponadto dotyczy to przypadków, w których emisyjny bank centralny ma obowiązek przekazania ESMA pisemnego potwierdzenia, że CCP Tier II z państwa trzeciego spełnia wszystkie wymogi nałożone przez dany emisyjny bank centralny ¹⁶ , a także w których ESMA uznaje, w porozumieniu z właściwym emisyjnym bankiem centralnym, że dany CCP ma "duże znaczenie systemowe" ¹⁷ . W celu określenia, który emisyjny bank centralny powinien być zaangażowany, w projekcie rozporządzenia zawarto odwołanie do art. 18 ust. 2 lit. h) rozporządzenia (UE) nr 648/2012, w którym wskazuje się, że w skład kolegium wchodzą "banki centralne emitujące waluty unijne o największym znaczeniu dla rozliczanych instrumentów finansowych". Komisja ma prawo przyjąć akt delegowany na podstawie projektów regulacyjnych standardów technicznych opracowanych przez ESMA określających warunki, na jakich waluty unijne, o których mowa w art. 18 ust. 2 lit. h), uznaje się za waluty o największym znaczeniu. I tak w 2013 r. przyjęte zostało rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 876/2013 ¹⁸ , które obecnie może wymagać rewizji i aktualizacji, w celu zapewnienia odpowiedniego zaangażowania banków centralnych emitujących waluty państw członkowskich nienależących do strefy euro, przy uwzględnieniu wpływu, jaki na takie waluty mogą mieć zakłócenia działania CCP. Opracowanie w tym celu projektów regulacyjnych standardów technicznych przez ESMA powinno odbyć się w ścisłej współpracy z odpowiednimi członkami ESBC. Ponadto akt delegowany powinien zostać przyjęty dopiero po formalnym zasięgnięciu opinii EBC. EBC sugeruje również, aby, z uwagi na wymogi pewności prawnej, odwołanie do art. 18 ust. 2 lit. h) rozporządzenia (UE) nr 648/2012 znalazło się także w postanowieniach projektu rozporządzenia odnoszących się tylko do "odpowiedniego emisyjnego banku centralnego".

4.4. Po drugie, projekt rozporządzenia wprowadza nowy art. 25 ust. 2a, zgodnie z którym ESMA ustala, czy CCP z państwa trzeciego ma lub może mieć systemowe znaczenie dla stabilności finansowej Unii albo jej państwa członkowskiego lub państw członkowskich (taki CCP jest zwany dalej "CCP Tier II"). Określa się kryteria, jakie ESMA bierze pod uwagę, dokonując takich ustaleń, oraz zobowiązuje się Komisję do przyjęcia aktu delegowanego w celu dalszego sprecyzowania tych kryteriów. W celu zapewnienia należytego zaangażowania emisyjnych banków centralnych w opracowywanie odpowiednich kryteriów akt delegowany powinien być przygotowany przez Komisję w ścisłej współpracy z odpowiednimi członkami ESBC.

5. CCP z państw trzecich o "dużym znaczeniu systemowym"

W projekcie rozporządzenia dodaje się nowy art. 25 ust. 2c), który stanowi, że ESMA, "w porozumieniu" z właściwymi emisyjnymi bankami centralnymi, może uznać, że znaczenie systemowe CCP jest tak duże, że nie powinien on zostać uznany. EBC rozumie, że zwrot "w porozumieniu" oznacza, że ESMA nie ma prawa wydać zalecenia, aby Komisja przyjęła akt wykonawczy potwierdzający, że dany CCP nie powinien zostać uznany, bez uprzedniego uzyskania zgody odpowiednich emisyjnych banków centralnych.

6. Współpraca i wymiana informacji pomiędzy Kolegium Wykonawczym ds. CCP a kolegiami organów nadzoru

EBC pragnie zauważyć, że Kolegium Wykonawcze ds. CCP nie obejmuje wszystkich członków kolegiów organów nadzoru ani nie obejmuje Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (ERRS). Kolegium organów nadzoru składa się nie tylko z właściwych organów nadzorujących CCP, ale także z organów nadzoru właściwych dla podmiotów, na które działalność CCP może mieć wpływ, w szczególności wybranych członków rozliczających, systemów obrotu, interoperacyjnych CCP oraz centralnych depozytów papierów wartościowych. ERRS odpowiada za nadzór makroostrożnościowy nad systemem finansowym w Unii. W celu zapewnienia ERRS oraz członkom kolegiów organów nadzoru niebędącym jednocześnie członkami Kolegium Wykonawczego ds. CCP wszystkich odpowiednich informacji niezbędnych do wykonywania ich zadań konieczne jest wprowadzenie obowiązku wymiany informacji pomiędzy Kolegium Wykonawczym ds. CCP i ERRS a pozostałymi członkami kolegiów organów nadzoru niebędącymi członkami Kolegium Wykonawczego ds. CCP. Informacje podlegające wymianie z ERRS i kolegium organów nadzoru powinny być kompletne oraz powinny uwzględniać informacje dostępne dla Kolegium Wykonawczego ds. CCP, które są niezbędne dla ERRS i członków kolegium organów nadzoru w celu wykonywania ich zadań. Także informacje dotyczące CCP z państw trzecich powinny być przedmiotem wymiany z ERRS oraz odpowiednimi właściwymi organami wskazanymi w art. 25 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 648/2012, w przypadku gdy jest to konieczne do wykonywania przez nie ich zadań.

7. EBC jako nieposiadający prawa głosu członek Rady Organów Nadzoru ESMA

EBC odnotowuje, że projekt rozporządzenia wprowadza zmiany do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 ¹⁹  w celu włączenia naczelnika i dyrektorów Kolegium Wykonawczego ds. CCP w skład Rady Organów Nadzoru ESMA jako członków bez prawa głosu ²⁰ . EBC z dużym zadowoleniem przyjmuje takie rozwiązanie, ponieważ zapewnia ono uwzględnienie spojrzenia i wiedzy eksperckiej naczelnika i dyrektorów Kolegium Wykonawczego ds. CCP w wytycznych, zaleceniach i innych instrumentach praktycznych i narzędziach służących konwergencji opracowywanych przez Radę Organów Nadzoru ESMA. EBC uważa jednak, że istotne jest, aby również EBC był włączony jako członek bez prawa głosu w skład Rady Organów Nadzoru ESMA w celu zapewnienia skutecznej współpracy, koordynacji i wymiany informacji pomiędzy bankami centralnymi i organami nadzoru, a także w celu zapewnienia, aby wytyczne, zalecenia i inne instrumenty praktyczne i narzędzia służące konwergencji opracowywane przez Radę Organów Nadzoru ESMA uwzględniały spojrzenie i wiedzę ekspercką EBC ²¹ . Jest to istotne nie tylko w odniesieniu do CCP, ale także w odniesieniu do innych uczestników rynku finansowego, w tym centralnych depozytów papierów wartościowych i repozytoriów transakcji. Z tego względu EBC zaleca włączenie go jako członka bez prawa głosu w skład Rady Organów Nadzoru ESMA.

8. Powiązanie z projektem rozporządzenia w sprawie ram na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do kontrahentów centralnych

EBC w pełni popiera ocenę Komisji przedstawioną w uzasadnieniu projektu, zgodnie z którą dostosowania i usprawnienia nadzoru będą musiały także zostać odpowiednio odzwierciedlone w projekcie rozporządzenia w sprawie ram na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do CCP. EBC zgadza się, że uwzględnienie nowej roli Kolegium Wykonawczego ds. CCP w kolegiach przewidzianych na podstawie rozporządzenia (UE) nr 648/2012, a następnie w kolegiach ds. restrukturyzacji

i uporządkowanej likwidacji, może wymagać wprowadzenia ukierunkowanych zmian. EBC dostrzega potrzebę wspierania spójności i skutecznej interakcji planów naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dla wszystkich CCP, a także monitorowania i ograniczania związanego z nimi skumulowanego ryzyka dla stabilności finansowej w Unii. EBC z zadowoleniem przyjąłby fakt rozważenia przez Komisję, Radę oraz Parlament Europejski podczas finalizacji projektu rozporządzenia potencjalnej roli Kolegium Wykonawczego ds. CCP w tym kontekście ²² .

Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 4 października 2017 r.

	Mario DRAGHI
	Prezes EBC

1 COM(2017) 331 final.

2 Rozporządzenie Rady (UE) nr 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. powierzające Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi (Dz.U. L 287 z 29.10.2013, s. 63).

3 COM(2016) 856 final.

4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji (Dz.U. L 201 z 27.7.2012, s. 1).

5 Zalecenie EBC/2017/18 z dnia 22 czerwca 2017 r. dotyczące decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany art. 22 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (Dz.U. C 212 z 1.7.2017, s. 14).

6 Zob. pkt 2.1.2 opinii Europejskiego Banku Centralnego CON/2017/38 z dnia 20 września 2017 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ram na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do kontrahentów centralnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, (UE) nr 648/2012 i (UE) 2015/2365, dotychczas nieopublikowanej w Dzienniku Urzędowym. Opinie EBC są publikowane na stronie internetowej EBC pod adresem www.ecb.europa.eu. Zob. także odpowiedź EBC na konsultację Komisji w temacie przeglądu rozporządzenia EMIR z dnia 2 września 2015 r., dostępną na stronie internetowej EBC pod adresem www.ecb.europa.eu.

7 Zob. art. 2 ust. 3 projektu rozporządzenia.

8 Zob. art. 2 ust. 4 projektu rozporządzenia.

9 Na mocy art. 2 ust. 7 projektu rozporządzenia dodaje się nowy art. 21a ust. 2.

10 Na mocy art. 2 ust. 10 projektu rozporządzenia dodaje się nowy art. 25b ust. 2.

11 Na mocy art. 2 ust. 9 projektu rozporządzenia dodaje się nowy art. 25 ust. 2b lit. b).

12 Pkt 68 wyroku w sprawie Gauweiler i in., C-62/14, ECLI:EU:C:2015:400 oraz pkt 68 wyroku w sprawie Accorinti i inni przeciwko EBC, T-79/13, ECLI:EU:T:2015:756.

13 Opinia ESMA z dnia 15 listopada 2016 r. w sprawie wspólnych wskaźników dodatkowych produktów i usług na podstawie art. 15 oraz istotnych zmian na podstawie art. 49 rozporządzenia EMIR (ESMA/2016/1574), dostępna na stronie internetowej ESMA pod adresem www.esma.europa.eu.

14 Komisja przeciwko EBC, C-11/00, ECLI:EU:C:2003:395, w szczególności pkt 110 i 111. W pkt 110 Trybunał Sprawiedliwości wyjaśnił, że obowiązek konsultacji z EBC "ma co do istoty zapewniać, że autor takiego aktu nie przyjmie go bez zasięgnięcia opinii instytucji, która ze względu na szczególne zadania, jakie wykonuje w ramach Wspólnoty w danej dziedzinie i wysoki stopień znajomości tematu, może mieć szczególnie wartościowy wkład w planowany proces uchwalania aktu".

15 Zob. pkt 2 opinii CON/2015/10, pkt 2 opinii CON/2012/77, pkt 4 opinii CON/2012/5, pkt 8 opinii CON/2011/44 oraz pkt 4 opinii CON/2011/42.

16 Na mocy art. 2 ust. 9 projektu rozporządzenia dodaje się nowy art. 25 ust. 2b lit. b).

17 Na mocy art. 2 ust. 9 projektu rozporządzenia dodaje się nowy art. 25 ust. 2c.

18 Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 876/2013 z dnia 28 maja 2013 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących kolegiów ds. kontrahentów centralnych (Dz.U. L 244 z 13.9.2013, s. 19).

19 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/77/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 84).

20 Na mocy art. 1 ust. 4 projektu rozporządzenia dodaje się nową lit. f) do art. 40 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

21 Zob. opinię CON/2010/5. Zob. także wkład EBC do konsultacji Komisji Europejskiej w sprawie działalności Europejskich Organów Nadzoru opublikowanej 7 lipca 2017 r., dostępny na stronie internetowej EBC pod adresem www.ecb.europa.eu.

22 Zob. pkt 1.4 opinii CON/2017/38.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2017.385.3
• Rodzaj: Akt przygotowawczy
• Tytuł: Opinia Europejskiego Banku Centralnego z dnia 4 października 2017 r. uziuw sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1095/2010 w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 w odniesieniu do procedur i organów związanych z udzielaniem zezwolenia kontrahentom centralnym oraz wymogów dotyczących uznawania kontrahentów centralnych z państw trzecich (CON/2017/39).
• Data aktu: 04/10/2017
• Data ogłoszenia: 15/11/2017