(2016/C 8/02)(Dz.U.UE C z dnia 12 stycznia 2016 r.)
Pismem z dnia 23 listopada 2015 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Węgry o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w ciągu jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Greffe
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Faks: +32 22961242
E-mail: Stateaidgreffe@ec.europa.eu
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom węgierskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
Procedura
W oparciu o artykuły prasowe i nieformalne kontakty z władzami Węgier w dniu 13 marca 2014 r. Komisja wszczęła z własnej inicjatywy wstępne postępowanie wyjaśniające w sprawie domniemanej pomocy państwa na budowę elektrowni jądrowej Paks II. Po wymianie kilku pism informacyjnych i odbyciu formalnych spotkań w dniu 22 maja 2015 r. władze węgierskie zgłosiły środek w celu uzyskania pewności prawa, twierdząc, że projekt nie obejmuje pomocy państwa w rozumieniu art. 107 TFUE.
Opis środka
W 2014 r. Federacja Rosyjska i Węgry zawarły umowę międzyrządową w sprawie programu jądrowego. Na podstawie tej umowy Rosja udzieli pożyczki w wysokości 10 mld EUR na rzecz państwa węgierskiego, które wykorzysta tę kwotę na wsparcie budowy dwóch reaktorów jądrowych elektrowni Paks (budowanych obok działających tam już obecnie czterech reaktorów). Na mocy umowy międzyrządowej pożyczka musi zostać wykorzystana przez Węgry do sfinansowania 80 % ceny nabycia, zaś 20 % każdej kwoty przypadającej do zapłaty Węgry wniosą ze środków własnych.
Budowę dwóch nowych reaktorów powierzono wyznaczonej przez Rosję spółce akcyjnej Nizhny Novgorod Engineering Company Atomenergoproekt (JSC NIAEP), zaś ich właścicielem i operatorem będzie wyznaczona przez Węgry spółka MVM Paks II Nuclear Power Plant Development Private Company Limited by Shares (Paks II).
Węgry udzielą spółce Paks II wsparcia inwestycyjnego w formie kapitału własnego na budowę reaktorów. Węgry twierdzą, że energia jądrowa jest koniecznym elementem składowym koszyka paliw, umożliwiającym zastąpienie wycofywanych mocy wytwórczych, zaspokojenie potrzeby nowych mocy wytwórczych oraz poszanowanie europejskich celów w zakresie klimatu (szczególnie w odniesieniu do przewidywanego zmniejszenia emisji CO2).
Węgry twierdzą w swoim zgłoszeniu, że inwestycja nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu art. 107 TFUE, ponieważ Paks II nie odnosi z niej żadnej korzyści gospodarczej, jako że spełnione są kryteria testu prywatnego inwestora.
Ocena środka
Komisja doszła do wstępnego wniosku, że istnieją wątpliwości co do tego, czy przedmiotowy środek stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu WE. W szczególności Komisja ma wątpliwości, czy taki środek mógłby zostać wdrożony na podobnych warunkach przez jakiegokolwiek prywatnego inwestora.
Ze zgłoszenia wynika, że zgodnie z analizą ekonomiczną projektu po opodatkowaniu wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) podczas operacji będzie wyższa od średniego ważonego kosztu kapitału (WACC), co oznacza, że inwestycja państwowa będzie opłacalna, tj. zgodna z testem prywatnego inwestora.
Węgry nie przekazały jednak wystarczających informacji na temat tego, czy inwestycja będzie opłacalna z ekonomicznego punktu widzenia, biorąc pod uwagę podział ryzyka w ramach umowy i oczekiwania dotyczące przyszłych przychodów (na podstawie przyszłych cen energii).
Ponadto na obecnym etapie na podstawie otrzymanych informacji Komisja nie ma wystarczającej wiedzy, aby stwierdzić, czy - jeśli środek zostanie uznany za pomoc państwa - spełnione zostały warunki zgodności z rynkiem wewnętrznym zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE. Chodzi przede wszystkim o kwestię konieczności pomocy oraz o to, czy występują niedoskonałości rynku, które miałyby wpływ na nowe inwestycje w projekty jądrowe na Węgrzech, a jeśli tak, to jakie są to niedoskonałości. Komisja potrzebuje informacji dotyczących możliwości prowadzenia nowych inwestycji jądrowych (bez pomocy państwa) oraz ich harmonogramu, biorąc pod uwagę specyfikę węgierskiego rynku energii elektrycznej, jego przewidywany rozwój i modele rynkowe w tym zakresie.
Ponadto Komisja ma wątpliwości, czy zgłoszony środek jest proporcjonalny, ponieważ na obecnym etapie nie jest jasne, w jaki sposób i w jakim zakresie Paks II zwróci państwu jego inwestycję. Komisja zastanawia się także, czy środek nie zakłóca konkurencji i handlu. Węgierski rynek wytwarzania energii elektrycznej charakteryzuje się stosunkowo wysoką koncentracją. Obecnie działająca elektrownia jądrowa Paks NPP zapewnia około 50 % krajowej produkcji. Na obecnym etapie niewiele wiadomo o nowych mocach wytwórczych, jakie mogłyby zasilić rynek, mimo prognozowanej luki pokoleniowej. Można się więc spodziewać, że w 2030 r. Paks II będzie zaspokajać co najmniej jedną trzecią prognozowanego popytu krajowego. W takiej sytuacji mógłby on przyczynić się, wraz z wciąż działającymi/jeszcze nie zamykanymi reaktorami Paks NPP do zwiększenia koncentracji rynku. Komisja uważa również, że pomoc na tego rodzaju podstawowe moce wytwórcze, charakteryzujące się wysokim współczynnikiem wykorzystania oraz niższym poziomem uśrednionych kosztów energii, może stanowić barierę wejścia na rynek dla nowych podmiotów oraz może zepchnąć niektóre istniejące moce wytwórcze o wyższych kosztach na niższą pozycję na krzywej wartości.
Zgodnie z art. 16 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 wszelka niezgodna z prawem pomoc może podlegać odzyskaniu od beneficjenta.
TEKST PISMA
grafika