Sprawozdanie z postępów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w 2012 r. (2013/2866(RSP)).

Sprawozdanie w sprawie postępów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w 2012 r.

P7_TA(2013)0226

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie sprawozdania z postępów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w 2012 r. (2013/2866(RSP))

(2016/C 055/15)

(Dz.U.UE C z dnia 12 lutego 2016 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 16 grudnia 2005 r. o przyznaniu Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii statusu kraju kandydującego do członkostwa w UE oraz uwzględniając konkluzje prezydencji Rady Europejskiej z posiedzeń w dniach 15-16 czerwca 2006 r. i 14-15 grudnia 2006 r.,
-
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 13 grudnia 2012 r.,
-
uwzględniając wspólne oświadczenie szefów misji UE i USA z dnia 11 stycznia 2013 r.,
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji dotyczące postępów w 2012 r. (SWD(2012)0332) oraz komunikat Komisji z dnia 10 października 2012 r. pt. "Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania na lata 2012-2013" (COM(2012)0600),
-
uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 845(1993) i 817(1993), rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 47/225(1993) oraz umowę przejściową z 1995 r.,
-
uwzględniając wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w kwestii stosowania porozumienia tymczasowego z 13 września 1995 r.,
-
uwzględniając zalecenie nr 329 (2012) Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy dotyczące demokracji lokalnej w kraju,
-
uwzględniając swe poprzednie rezolucje, w tym rezolucję z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie rozszerzenia: strategie polityczne, kryteria i strategiczne interesy UE 1 ,
-
uwzględniając 10. posiedzenie wspólnej komisji parlamentarnej, które odbyło się w dniu 7 czerwca 2012 r.,
-
uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A.
mając na uwadze, że wszystkie kraje kandydujące oraz potencjalne kraje kandydujące powinno się traktować w procesie integracji według swych indywidualnych osiągnięć;
B.
mając na uwadze, że dialog akcesyjny na wysokim szczeblu nadał nową dynamikę procesowi reform w kraju;
C.
mając na uwadze, że przystąpienie do UE ma zasadnicze znaczenie dla długoterminowej stabilności kraju i dobrych stosunków między grupami etnicznymi;
D.
mając na uwadze, że czwarty rok z rzędu Rada Europejska postanowiła nie podejmować negocjacji akcesyjnych z Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii mimo pozytywnych zaleceń Komisji w tej sprawie; mając na uwadze, że to kolejne odroczenie coraz bardziej pogłębia frustrację społeczeństwa macedońskiego z powodu zastoju w procesie integracji z UE i grozi nasileniem problemów i napięć wewnętrznych; mając na uwadze, że problemy dwustronne nie powinny stanowić przeszkody dla oficjalnego rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych, chociaż kwestie te powinny zostać rozwiązane przed zakończeniem procesu akcesyjnego;
E.
mając na uwadze, że kraj ten jest przygotowany do przystąpienia do negocjacji akcesyjnych z UE;
F.
mając na uwadze, że współpraca regionalna i stosunki dobrosąsiedzkie są kluczowymi elementami procesu rozszerzenia;
G.
mając na uwadze, że do problemów dwustronnych należy podchodzić w konstruktywnym duchu z uwzględnieniem ogólnych interesów i wartości UE;

Uwagi ogólne

1.
ponownie wzywa Radę do niezwłocznego ustalenia daty rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z tym krajem;
2.
wyraża ubolewanie, że podczas ostatniego posiedzenia w dniu 11 grudnia 2012 r. Rada postanowiła czwarty rok z rzędu nie stosować się do zalecenia Komisji i nie rozpoczęła jeszcze negocjacji akcesyjnych z Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii; niemniej jednak jest przekonany, że konkluzje Rady Europejskiej przyjęte jednogłośnie w celu wydania ograniczonej czasowo decyzji w oparciu o sprawozdanie Komisji stanowią prawdziwy krok naprzód; uznając znaczenie znacznego postępu w kluczowych dziedzinach, na jaki wskazuje się w konkluzjach Rady Europejskiej z grudnia 2012 r.; składa wyrazy uznania komisarzowi ds. rozszerzenia w związku z podjętymi przez niego inicjatywami i wzywa go do załączenia do kolejnego sprawozdania oceny kosztów nierozszerzania Unii Europejskiej, w tym głównych zagrożeń kraju w przypadku przedłużania się status quo; z zadowoleniem przyjmuje wiosenne sprawozdanie Komisji Europejskiej z dnia 16 kwietnia 2013 r. i wzywa prezydencję irlandzką do podjęcia intensywnych zabiegów dyplomatycznych na rzecz osiągnięcia zadowalających rezultatów jeżeli chodzi o decyzję Rady w sprawie rozpoczęcia negocjacji z Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii do końca czerwca 2013 r.;
3.
podkreśla fakt, że stosunki dobrosąsiedzkie stanowią podstawę procesu przystąpienia do UE; z zadowoleniem przyjmuje ogólną konstruktywną rolę tego kraju, jeżeli chodzi o stosunki z innymi krajami zainteresowanymi przystąpieniem do UE; zachęca do kontynuowania wymiany dyplomatycznej, która odbywa się pomiędzy Atenami, Sofią i Skopje, oraz podkreśla znaczenie, jakie ma wykazanie prawdziwego zaangażowania w stosunki dobrosąsiedzkie w oparciu o wzajemny szacunek i przyjaźń, konstruktywny dialog oraz rzeczywiste pragnienie wyjaśnienia nieporozumień i przezwyciężenia wrogości; wzywa do unikania gestów, wypowiedzi i działań, które mogłyby negatywnie wpływać na dobrosąsiedzkie stosunki; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje niedawne pierwsze posiedzenie przedstawicieli rządów ze Skopje i Sofii w celu wypracowania możliwości podpisania porozumienia między oboma krajami; wzywa komisarza ds. rozszerzenia, by w swoim sprawozdaniu zwrócił szczególną uwagę na kwestię stosunków dobrosąsiedzkich; wzywa również do nasilenia współpracy społecznokulturalnej z myślą o zacieśnieniu powiązań między narodami w regionie;
4.
przypomina swoje stanowisko, że problemy dwustronne powinno się rozwiązywać na możliwie wczesnym etapie procesu akcesyjnego, w konstruktywnej i dobrosąsiedzkiej atmosferze, a najlepiej przed rozpoczęciem negocjacji akcesyjnych; przypomina, że nie należy powoływać się na problemy dwustronne w celu zahamowania procesu przystąpienia do UE;
5.
nalega, aby wszystkie kraje kandydujące oraz potencjalne kraje kandydujące były traktowane w procesie integracji według swych indywidualnych osiągnięć;
6.
jest głęboko przekonany, że rozpoczęcie negocjacji może samo w sobie być motorem dalszych reform, stanowić pozytywny bodziec oraz skuteczny instrument dalszych reform, poprawić sytuację wewnętrzną, ułatwić dialog między grupami etnicznymi i zachęcić do pomyślnych stosunków z sąsiadami;
7.
jest zdania, że dialog akcesyjny na wysokim szczeblu jest ważnym instrumentem pozwalającym na przełamanie obecnego impasu i nadanie nowej dynamiki procesowi przystąpienia do UE; z zadowoleniem przyjmuje postępy, jakie poczyniono w ponad 75 % wskazanych dziedzin; przypomina o znaczeniu pełnego i nieodwracalnego wdrożenia; podkreśla, że dialog akcesyjny na wysokim szczeblu nie jest substytutem negocjacji; wzywa Radę, by zwróciła się do Komisji o jak najwcześniejsze rozpoczęcie procesu przeglądu prawodawstwa w celu umożliwienia dalszych postępów;
8.
z zadowoleniem przyjmuje i w pełni popiera niedawne porozumienie prowadzące do przełamania impasu w wewnętrznej sytuacji politycznej w tym kraju, wzywa do pełnego wprowadzenia w życie porozumienia politycznego i uważa, że niniejsza umowa umożliwi dalsze postępy w procesie przystąpienia do UE przed rozmowami w Radzie Europejskiej; wzywa wszystkie partie do kontynuowania dialogu politycznego i podkreśla potrzebę szerokiego międzypartyjnego wsparcia i zaangażowania w program integracji z UE; podkreśla fakt, że parlament narodowy do główna instytucja demokratyczna, w której omawia się i rozwiązuje różnice polityczne, zwraca się zatem do wszystkich sił politycznych w kraju, by działały w duchu demokracji, przestrzegając procedur parlamentarnych oraz wartości demokratycznych, na których opiera się parlament; wspiera inicjatywy prowadzące do poprawy funkcjonowania parlamentu, w tym propozycję komisji śledczej, by znaleźć winnych wydarzeń z 24 grudnia 2012 r., wysunąć dodatkowe zalecenia dotyczące kompleksowej reformy procedur parlamentarnych opartej na rzeczywistym podejściu międzypartyjnym, nadać parlamentowi większy autorytet, zapewnić jego większą niezależność i legitymację, a także zapobiegać powtarzaniu się podobnych incydentów; wzywa władze do bezzwłocznego powołania komisji śledczej, tak aby mogła ona rozpocząć swoją ważną pracę z myślą o wznowieniu normalnego procesu politycznego w kraju; ubolewa z powodu wydalenia dziennikarzy z parlamentu i domaga się wznowienia dialogu pomiędzy rządem a stowarzyszeniem dziennikarzy na warunkach, jakie będą wzbudzały zaufanie tych ostatnich;
9.
wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu napięć, jakie narosły w negocjacjach międzyetnicznych w ciągu roku; jest przekonany, że wzmocniony dialog polityczny ma podstawowe znaczenie dla dalszych postępów w zakresie tworzenia pokojowego społeczeństwa wieloetnicznego, wielokulturowego i wieloreligijnego, a także dla wyeliminowania zagrożenia etnicznej polaryzacji społeczeństwa; zdecydowanie potępia wszelkie incydenty i oznaki braku tolerancji ze względów etnicznych;
10.
z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie rządu w sprawie wdrażania umowy ramowej z Ochrydy i oczekuje na podanie tego sprawozdania do wiadomości publicznej w celu uzyskania szerokiego poparcia społecznego i politycznego dla wieloetnicznej przyszłości kraju; zachęca rząd do sprawniejszego przejścia do kolejnego etapu przeglądu;
11.
z zadowoleniem przyjmuje program decentralizacyjny na lata 2011-2014 oraz domaga się pełnego wdrożenia ustawy w sprawie rozwoju regionalnego; zachęca rząd do dalszej decentralizacji fiskalnej, na którą władze lokalne i regionalne będą w średniej perspektywie czasowej przeznaczać 9 % PKB; chwali wysiłki UNDP i szerszej społeczności darczyńców, którzy współpracują z rządem w celu budowania potencjału samorządów lokalnych, aby zapewnić dobre sprawowanie władzy i równy dostęp dla wszystkich obywateli;
12.
z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podejmowane przez władze w związku z procesem przezwyciężania komunistycznej przeszłości, publiczne ujawnianie nazwisk agentów związanych z byłymi jugosłowiańskimi służbami tajnymi oraz przedłużenie okresu stosowania prawa lustracyjnego do czasu przyjęcia ustawy o swobodnym dostępie do informacji publicznych; jednocześnie zachęca władze do odzyskania od Serbii archiwów jugosłowiańskich tajnych służb oraz objęcia procesem lustracji pracowników służb wywiadu i kontrwywiadu; zachęca do wzmocnienia uprawnień komisji ds. weryfikacji danych przez przekazanie na stałe do siedziby komisji wszystkich niezbędnych dokumentów pochodzących od służb wywiadu i kontrwywiadu; zwraca uwagę na konieczność zreformowania sektora bezpieczeństwa i wzmocnienia nadzoru parlamentarnego nad służbami wywiadu i kontrwywiadu;
13.
uważa, że najlepszą drogą do stworzenia społeczeństwa wieloetnicznego jest nasilony dialog polityczny, oparte na przykładzie przywództwo, które daje przykład akceptacji innych grup etnicznych i tolerancji wobec nich, a także system edukacyjny przekazujący wartości wieloetnicznego społeczeństwa; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje rządowy projekt edukacji wieloetnicznej oraz wzywa wszystkie szkoły, by brały przykład z pionierskich szkół, takich jak te z Kumanowa, które dążą do położenia kresu oddzielnemu kształceniu poszczególnych społeczności etnicznych;
14.
zdecydowanie zachęca władze i społeczeństwo obywatelskie do podjęcia odpowiednich działań na rzecz pojednania historycznego, aby przezwyciężyć podziały między grupami etnicznymi i narodowymi (łącznie z obywatelami narodowości bułgarskiej) i wewnątrz nich; ponawia apel o pozytywne postępy w kwestii świętowania wspólnych wydarzeń i czczenia pamięci postaci historycznych wspólnie z sąsiadującymi państwami członkowskimi UE, zachęca do prób powołania wspólnych eksperckich komisji ds. historii i edukacji, co przyczyniłoby się do obiektywnego interpretowania historii w oparciu o fakty, zacieśniania współpracy środowisk akademickich oraz propagowania wśród przedstawicieli młodego pokolenia pozytywnego nastawienia do krajów sąsiadujących; apeluje do władz o wprowadzenie materiałów edukacyjnych pozbawionych ideologicznych interpretacji historii i mających na celu poprawę wzajemnego zrozumienia; z zaniepokojeniem dostrzega zjawisko "ustarożytniania"; jest przekonany, że kultura i sztuka powinny służyć zbliżaniu ludzi, a nie dzieleniu ich; nalega na rząd, aby wysłał do społeczeństwa i mediów wyraźny sygnał, że dyskryminacja ze względu na tożsamość narodową nie jest tolerowana w tym kraju, także w systemie sądownictwa, w mediach, na rynku pracy i w zakresie możliwości społecznych; podkreśla znaczenie tych działań dla integracji różnych społeczności etnicznych, stabilizacji i integracji tego kraju z Unią Europejską;
15.
z zadowoleniem przyjmuje postępy w umacnianiu ram normatywnych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości dla dzieci, w tym zmiany prawa dotyczącego nieletnich, ustanowienie systemu kontroli i opracowanie krajowej strategii na rzecz zapobiegania przestępczości nieletnich; z zaniepokojeniem zauważa luki w ochronie dzieci, które padły ofiarą przestępstwa, w szczególności wykorzystywania, utrzymujące się z powodu niewystarczających środków, ograniczonych zdolności profesjonalnego personelu oraz braku skutecznego systemu reagowania na przypadki popełniania przestępstw wobec dzieci; apeluje o poprawę finansowania i lepszą obsadę personalną ośrodków pracy społecznej oraz stworzenie wielodyscyplinarnych zespołów zdolnych do świadczenia dzieciom, które padły ofiarą przestępstwa, pomocy oraz usług w zakresie resocjalizacji i reintegracji;

Stosunki dobrosąsiedzkie i kwestia nazwy

16.
nadal ubolewa nad faktem, że spór w sprawie nazwy zablokował drogę kraju do członkostwa w UE; zgadza się z Radą Europejską, że obie strony muszą niezwłocznie i definitywnie zakończyć spór w sprawie nazwy oraz że konieczne jest, aby decyzja haska, będąca częścią prawa międzynarodowego, weszła w życie; zdecydowanie popiera wysiłki specjalnego wysłannika ONZ w celu znalezienia zadowalającego wszystkie strony rozwiązania; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje propozycję komisarza ds. rozszerzenia dotyczącą spotkania trójstronnego między Skopje, Atenami i Brukselą; uważa, że inicjatywa ta może przyczynić się do pobudzenia prowadzonych przez ONZ negocjacji; z zadowoleniem przyjmuje dynamikę wywołaną dla protokołu ustaleń oraz niedawne kontakty z mediatorem ONZ; wzywa wszystkie strony, by wykorzystały każdą okazję do znalezienia rozwiązania i podjęły konstruktywny dialog zwieńczony powodzeniem, a także by przełamały impas; uważa, że przywódcy tego kraju i Unia Europejska powinni wyjaśnić społeczeństwu korzyści wynikające z osiągniętego porozumienia, zanim dojdzie do referendum w tej sprawie;
17.
ponownie wzywa Komisję i Radę do rozpoczęcia opracowywania zgodnego z traktatami UE mechanizmu arbitrażowego o ogólnym zastosowaniu z myślą o rozwiązywaniu dwustronnych kwestii spornych między krajami zainteresowanymi przystąpieniem do UE a jej państwami członkowskimi;
18.
z zadowoleniem przyjmuje zastosowanie terminu "macedoński" w sprawozdaniu z postępów za rok 2012, przy poszanowaniu poszczególnych języków, tożsamości narodowych oraz kultur w obrębie kraju i sąsiadujących państwach członkowskich UE;

Kryteria polityczne

19.
zgadza się z oceną Komisji, że kraj nadal spełnia warunki polityczne;
20.
domaga się wzmocnienia roli nadzorczej parlamentu wobec rządu oraz udoskonalenia ordynacji wyborczej, a także nadania większej przejrzystości kwestii finansowania partii politycznych; podkreśla w związku z tym, że zalecenia OBWE/ ODIHR wydane po wyborach parlamentarnych w 2011 r. zrealizowano tylko częściowo, w związku z tym wzywa rząd do zmiany prawa, aby w pełni wdrożyć wspomniane zalecenia, w tym również w odniesieniu do przeglądu i aktualizacji list wyborczych;
21.
z zadowoleniem przyjmuje dalsze wysiłki na rzecz rozwoju ram ustawodawczych dotyczących służb cywilnych i publicznych oraz ogólnych procedur administracyjnych, szczególnie jeśli chodzi o ustawę o służbach administracyjnych i ustawę o ogólnych procedurach administracyjnych; domaga się podjęcia dalszych wysiłków na rzecz zagwarantowania przejrzystości, bezstronności oraz profesjonalizmu administracji publicznej, zapewnienia rekrutacji pracowników w oparciu o kryteria merytoryczne oraz wzmocnienia kontroli finansowej, planowania strategicznego i zarządzania zasobami ludzkimi;
22.
domaga się podjęcia dalszych wysiłków na rzecz zagwarantowania niezależności i bezstronności wymiaru sprawiedliwości; uważa, że ważne jest jasne określenie wymogów dotyczących odwoływania sędziów w celu wyeliminowania zagrożenia dla niezawisłości wymiaru sprawiedliwości; z zadowoleniem przyjmuje postępy w zakresie obniżenia liczby zaległych spraw sądowych, domaga się jednak podjęcia działań w celu rozwiązania tego problemu w sądzie najwyższym i w sądzie administracyjnym; domaga się stopniowej racjonalizacji sieci sądowej oraz dalszego wsparcia dla akademii sędziów i prokuratorów z uwagi na jej kluczową rolę w zapewnianiu trwałego szkolenia i rekrutacji w oparciu o kryteria merytoryczne;
23.
z zadowoleniem przyjmuje działania na rzecz poprawy skuteczności i przejrzystości systemu sądów, a w szczególności publikację wyroków przez sądy wszystkich instancji na ich stronach internetowych; podkreśla potrzebę stworzenia rejestru wykonania postępowań i wyroków skazujących, który umożliwi ocenę postępów; wzywa do ujednolicenia orzecznictwa w celu zapewnienia przewidywalności systemu sądowniczego i zwiększenia zaufania opinii publicznej;
24.
wyraża poparcie dla specjalnej dochodzeniowej grupy zadaniowej w ramach misji EULEX oraz zachęca Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii do pełnej współpracy z tą grupą, a także do udzielania jej pomocy w związku z wykonywaną przez nią pracą;
25.
z zadowoleniem przyjmuje wzmocnienie antykorupcyjnych ram prawnych, w tym zmiany w ustawie o konflikcie interesów, jest jednak zaniepokojony utrzymującym się powszechnym charakterem zjawiska korupcji w kraju oraz w całym regionie; domaga się aktywniejszych działań na rzecz egzekwowania obowiązującego prawa, a także stałych wysiłków na rzecz podniesienia liczby wyroków skazujących w głośnych sprawach; z zadowoleniem przyjmuje wspierany przez OBWE program antykorupcyjny - projekt PrijaviKorupcija.org, który umożliwia zgłaszanie przypadków korupcji za pomocą wiadomości tekstowych SMS oraz oświadczenia burmistrzów dziesięciu miast o nietolerowaniu korupcji w podlegających im gminach;
26.
zauważa, że chociaż wyroki w sprawach o korupcję są ostrzejsze, nakazy zajęcia i konfiskaty mienia pozostają wyjątkiem; jest zdania, że zajęcie i konfiskata mienia stanowi podstawowy instrument w walce z korupcją i przestępczością zorganizowaną; wzywa władze macedońskie do egzekwowania w pełni przepisów kodeksu karnego dotyczących rozszerzonej konfiskaty, nielegalnego wzbogacania się i odpowiedzialności karnej osób prawnych;
27.
pochwala zmiany wprowadzone do ustawy o finansowaniu partii politycznych; zauważa w szczególności główną rolę w nadzorowaniu finansowania politycznego powierzoną państwowemu urzędowi kontroli; wzywa władze macedońskie do przyznania państwowemu urzędowi kontroli wystarczających środków, umożliwiających aktywny i dokładny nadzór nad finansowaniem partii i kampanii wyborczych, a także do znacznej poprawy przejrzystości wydatków publicznych i finansowania partii politycznych;
28.
zauważa, że są w toku prace mające na celu utworzenie krajowej bazy danych wywiadowczych; zachęca władze do jak najszybszego zakończenia procedury przetargowej i wyboru wykonawcy krajowej bazy danych wywiadowczych w celu zapewnienia pełnego wsparcia walki z przestępczością zorganizowaną, korupcją, oszustwami, praniem pieniędzy i innymi poważnymi przestępstwami, w tym przestępstwami transgranicznymi;
29.
z zadowoleniem przyjmuje prawną depenalizację zniesławienia oraz pogłębienie dialogu pomiędzy rządem a dziennikarzami na temat kwestii dotyczących swobody wypowiedzi; apeluje do władz o dalsze umacnianie i wspieranie wolności informacji i pluralizmu mediów, które muszą być wolne od wszelkiego rodzaju wpływów politycznych lub finansowych i konsekwentnie stosowane; wyraża jednak zaniepokojenie faktem, że kraj ten spadł o 26 pozycji w klasyfikacji wolności prasy opracowanej przez organizację Reporterzy bez Granic i wzywa do podjęcia dalszych działań w kierunku wzmocnienia norm zawodowych w dziennikarstwie, dziennikarstwie śledczym, wspierania pluralizmu mediów, zapewnienia niezależności, zrównoważonego charakteru i zgodności z normami europejskimi nadawców publicznych oraz przejrzystości własności mediów; z niepokojem odnotowuje powszechną wśród dziennikarzy autocenzurę oraz brak jakiejkolwiek samoregulującej się organizacji medialnej; wyraża zaniepokojenie faktem, że większość finansowanych przez rząd reklam trafia do mediów prorządowych; wspiera działaczy na rzecz mediów socjalnych, którzy prowadzili lobbing przeciwko cenzurowaniu internetu;
30.
jest zaniepokojony brakiem analitycznych i obiektywnych materiałów w mediach, jaki dał się odczuć w okresie poprzedzającym wybory na szczeblu lokalnym w marcu 2013 r., zwłaszcza jeżeli chodzi o działalność opozycji, o której ani media prywatne, ani państwowe praktycznie nie informowały podczas kampanii; podkreśla, że czujne i profesjonalnie działające media to nieodzowny warunek dalszego rozwoju kultury demokratycznej i demokratycznych instytucji w kraju, a także spełnienia kryteriów politycznych;
31.
odnotowuje wyrok Wielkiej Izby Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie El-Masriego, w którym stwierdzono liczne naruszenia konwencji europejskiej związane z uprowadzeniem, wydaniem w trybie nadzwyczajnym i torturowaniem obywatela Niemiec Khaleda El-Masriego w dniu 31 grudnia 2003 r. oraz jego przetrzymywanie przez 23 dni w jednym z hoteli w Skopje przed przewiezieniem go z lotniska w Skopje do Afganistanu; wzywa rząd do bezzwłocznego zastosowania się do wszystkich aspektów wyroku ETPC, w tym oficjalnego przeproszenia El-Masriego, wypłaty odszkodowania zasądzonego przez trybunał oraz zobowiązania się do utworzenia międzynarodowej komisji śledczej;
32.
z zadowoleniem przyjmuje ustawę o równych szansach, pierwszą pięcioletnią strategię dotyczącą opracowywania budżetu z uwzględnieniem kwestii równouprawnienia płci sporządzoną we współpracy z ONZ Kobiety, przyznanie środków finansowych na realizację planu działania w sprawie integracji Romów, a także projekt na rzecz udzielenia Romom pomocy w zakresie legalizacji ich miejsc zamieszkania; z zadowoleniem przyjmuje otwarcie nowego biura wsparcia dla społeczności lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych (LGBT), wyraża jednak zaniepokojenie aktem wandalizmu wobec tego biura; zachęca rząd do dalszych działań na rzecz wzmocnienia polityki antydyskryminacyjnej, zwłaszcza związanej z dyskryminacją ze względu na pochodzenie etniczne oraz tożsamość narodową;
33.
wzywa ministrów i urzędników do publicznego potępienia dyskryminacji wobec tych grup LGBT, do dopilnowania, aby planowane parady równości lub inne działania organizowane przez te społeczności odbywały się pomyślnie i w bezpiecznych warunkach oraz do niedopuszczania się dyskryminacji z jakichkolwiek powodów wymienionych w traktacie UE; wzywa media by powstrzymywały się od stosowania retoryki skierowanej przeciwko społecznościom LGBT, w tym od nawoływania i podburzania do nienawiści;
34.
jest zaniepokojony przypadkami brutalnego traktowania obywateli przez policję; apeluje o stałe szkolenie, profesjonalizację i odpolitycznienie pracowników policji; uważa, że w celu zwalczania bezkarności i zapewnienia demokratycznych i odpowiedzialnych służb policyjnych potrzebny jest niezależny mechanizm nadzoru nad organami ścigania;
35.
podkreśla, że system bezwizowy zapewniony obywatelom wszystkich krajów Bałkanów Zachodnich stanowi bardzo ważną korzyść w procesie integracji z UE oraz bardzo silną zachętę do przyspieszenia reform w obszarze wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych;
36.
apeluje do władz o podjęcie środków przeciwdziałających składaniu przez obywateli macedońskich nieuzasadnionych wniosków azylowych w UE i o współpracę z państwami członkowskimi UE w tym zakresie, a jednocześnie o zagwarantowanie wszystkim obywatelom prawa do ruchu bezwizowego i zapobieganie jakiejkolwiek dyskryminacji lub stygmatyzacji Romów i osób należących do mniejszości etnicznych; wzywa rządy państw członkowskich UE, aby nie kwestionowały ani nie utrudniały obywatelom macedońskim ruchu bezwizowego, ale by nakłaniały władze macedońskie do wdrożenia polityki, która zapewni wszystkim obywatelom godną przyszłość w ich własnym kraju;
37.
choć pozytywnie odnosi się do wysokiej liczby kobiet zasiadających w parlamencie w stosunku do niektórych państw członkowskich UE, jest nadal zaniepokojony niskim odsetkiem kobiet na rynku pracy; wzywa władze do wzmocnienia usług opieki nad dzieckiem jeżeli chodzi o dzieci upośledzone, bezdomne, uzależnione od narkotyków oraz dzieci będące ofiarami przemocy domowej, wykorzystywania seksualnego lub handlu;
38.
z zadowoleniem przyjmuje stałe postępy czynione przez komisję ds. ochrony przed dyskryminacją; wzywa do pełnego obsadzenia stanowisk w tej komisji oraz jest zdania, że uznanie jej przez europejską sieć organów zajmujących się problematyką równości jest przykładem dla pozostałych agencji i organizacji, by propagowały przystąpienie do UE w drodze integracji z odnośnymi sieciami europejskimi;

Społeczeństwo obywatelskie

39.
uważa, że tworzenie kultury politycznej w oparciu o niezależne, pluralistyczne, międzyetniczne, międzykulturowe i bezstronne społeczeństwo obywatelskie ma podstawowe znaczenie dla dalszego procesu demokratycznego w kraju oraz że ustalenia społeczeństwa obywatelskiego mogą wzbogacić możliwości kształtowania polityki w oparciu o dowody; podkreśla, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego muszą zostać wzmocnione, muszą zyskać niezależność od interesów politycznych oraz realizować większą liczbę przynoszących wspólne korzyści wspólnych projektów z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w krajach ościennych oraz - bardziej ogólnie - w całej UE;
40.
z zadowoleniem przyjmuje konsultacje z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w kwestii zmian prawa dotyczącego pomocy prawnej i fundacji; domaga się pełnych i punktualnych konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim w sprawie wszelkich ważkich inicjatyw politycznych, w tym dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu, oraz włączenia przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego wybranych w drodze przejrzystych procedur do wszystkich odnośnych rządowych grup roboczych w charakterze obserwatorów;
41.
podkreśla zasadniczą rolę, jaką organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogą odgrywać w zagwarantowaniu większej przejrzystości i rozliczalności procesu integracji z UE, a także w zaangażowaniu weń wszystkich stron;
42.
jest przekonany, że badanie parlamentarne w sprawie Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej pokazuje, że rząd powinien zobowiązać się do realizacji celu partnerstwa ze społeczeństwem obywatelskim oraz do stworzenia krajowego funduszu w celu zapewnienia współfinansowania umożliwiającego organizacjom społeczeństwa obywatelskiego pełne uczestnictwo w programach finansowanych przez UE; domaga się pełnego zaangażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego w decyzje programowe w ramach kolejnego Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej;

Kwestie gospodarcze

43.
chwali kraj za utrzymanie stabilności makroekonomicznej; zwraca jednak uwagę na wzrost zadłużenia sektora publicznego, pogorszenie się jakości zarządzania budżetem oraz negatywny wpływ pogorszenia się światowej koniunktury gospodarczej na inwestycje zagraniczne w tym kraju;
44.
z zadowoleniem przyjmuje środki ustawodawcze służące wzmocnieniu otoczenia przedsiębiorczego oraz stałe działania mające na celu opracowanie solidnych średnioterminowych strategii makrobudżetowych; zachęca siły polityczne do podjęcia przejrzystego dialogu politycznego dotyczącego sytuacji budżetowej i zobowiązań kredytowych kraju;
45.
z niepokojem odnotowuje, że bezrobocie w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii nadal utrzymuje się na wysokim poziomie, zaś wskaźniki bezrobocia wśród ludzi młodych w tym kraju są najwyższe na świecie, a zatrudnienie kobiet pozostaje bardzo niskie; z zadowoleniem przyjmuje plan działania w sprawie zatrudnienia ludzi młodych opracowany we współpracy w ramach programu godnej pracy MOP; wzywa rząd do lepszego skoordynowania pracy organów egzekwujących prawo pracy oraz do wzmocnienia zdolności partnerów społecznych do angażowania się w skuteczny dialog społeczny w oparciu o wspólne szkolenia organizowane przez Europejską Konfederację Związków Zawodowych; jest zdania, że potrzebne są dalsze inwestycje we wzmocnienie badań naukowych, w rozwój technologiczny i zdolności innowacyjne, aby ułatwić budowę gospodarki opartej na wiedzy;
46.
z zadowoleniem przyjmuje postępy w modernizacji sieci transportowych, energetycznych i telekomunikacyjnych, a w szczególności wysiłki włożone w zakończenie budowy korytarza X 2 ; wobec ogromnego znaczenia połączeń kolejowych w ramach zrównoważonego systemu transportu z zadowoleniem przyjmuje zamiar rządu, by zmodernizować lub wybudować połączenia kolejowe ze Skopje do stolic krajów sąsiadujących, i wzywa szybszych postępów, w tym do sfinalizowania finansowania połączeń kolejowych w ramach korytarza VIII 3 ;
47.
podkreśla znaczenie, jakie ma stworzenie mechanizmu konsultacji między rządem a przedsiębiorstwami prywatnymi w procesie podejmowania decyzji dotyczących walki z kryzysem gospodarczym; stwierdza również, że taki mechanizm mógłby stanowić rozwiązanie sprzyjające dostosowaniu systemu edukacji do potrzeb rynkowych, co mogłoby przyczynić się do obniżenia bezrobocia wśród ludzi młodych;
48.
odnotowuje starania rządu na rzecz przebudowy lokalnej infrastruktury drogowej w kraju w celu poprawy turystyki alternatywnej i życia obywateli; w związku z tym zachęca kraj do przyjęcia bardziej dynamicznego podejścia do projektów rozwoju regionalnego w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej, co przyczyni się do nasilenia współpracy transgranicznej i powstania powiązań wśród krajów w regionie;
49.
wskazuje, że potrzebne są znaczące działania w dziedzinie środowiska, a w szczególności w zakresie jakości wody, ochrony środowiska naturalnego oraz kontroli zanieczyszczeń przemysłowych i zarządzania ryzykiem; podkreśla, że nie można osiągnąć istotnych postępów bez odpowiedniego wzmocnienia zdolności administracyjnych; wzywa rząd macedoński do podjęcia niezbędnych kroków w tym zakresie;
50.
ponownie wskazuje na potencjał kraju w zakresie energii odnawialnej i z zadowoleniem przyjmuje osiągane postępy, tj. 21 nowych, już przyznanych koncesji na małe hydroelektrownie, już działającą hydroelektrownię oraz trwającą budowę parku wiatrowego; wzywa rząd do podniesienia poziomu debaty publicznej na temat wpływu zmiany klimatu oraz do podejmowania aktywniejszych wysiłków na rzecz dostosowania prawa krajowego do dorobku prawnego UE w tej dziedzinie, a także do wdrożenia prawa krajowego, zwłaszcza w zakresie gospodarki wodnej, kontroli zanieczyszczeń przemysłowych, ochrony przyrody i zmiany klimatu; podkreśla konieczność wzmocnienia zdolności administracyjnych zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym;
51.
zachęca władze do większych starań na rzecz wprowadzenia e-rządu w ramach reformy administracji publicznej mającej na celu zapewnienie obywatelom i przedsiębiorstwom skutecznych, dostępnych i przejrzystych usług;

Współpraca regionalna i międzynarodowa

52.
z zadowoleniem przyjmuje aktualne przewodnictwo Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w procesie współpracy w Europie Południowo-Wschodniej i oczekuje, że wniesie ono wkład w silną agendę europejską, stosunki dobrosąsiedzkie i integracyjność; podkreśla znaczenie współpracy regionalnej, zgodnie z agendą i wartościami europejskimi, oraz wzywa do dalszych postępów w tej dziedzinie; ponownie potwierdza, jak ważne dla UE jest dążenie do przyłączenia do niej wszystkich bez wyjątku krajów tego regionu;
53.
jest przekonany, że zmiana sposobu postrzegania tego regionu - nie jako Bałkany Zachodnie, ale jako Europa Południowo-Wschodnia - mogłaby pomóc w tych wysiłkach;
54.
z zadowoleniem przyjmuje uczestnictwo tego kraju w misji EUFOR Althea, a także wyrażenie przez Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii zgody na uczestnictwo w operacjach zarządzania kryzysowego w ramach WPBiO; zwraca się do tego kraju, by przyjął stanowisko UE w Międzynarodowym Trybunale Karnym;
55.
wzywa rząd i wszystkie odnośne organizacje, by spróbowały spełnić niezbędne kryteria i warunki umowy w sprawie zniesienia obowiązku wizowego w strefie Schengen; podkreśla, że należy dopilnować, by społeczeństwo było w pełni poinformowane o ograniczeniach dotyczących zniesienia wiz oraz by nie występowały nadużycia w zakresie zniesienia wiz i polityki liberalizacji wizowej; podkreśla, że zawieszenie umowy w sprawie zniesienia obowiązku wizowego miałoby niekorzystne konsekwencje społeczne, gospodarcze i socjalne;

o

o o

56.
zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, jak również rządowi i parlamentowi Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii.
1 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0453.
2 Korytarz X to jeden z dziesięciu paneuropejskich korytarzy transportowych biegnący z Salzburga w Austrii do Salonik w Grecji. Sekcja D tego korytarza biegnie wzdłuż trasy Wełes - Prilep - Igumenitsa (Via Egnatia).
3 Korytarz VIII to jeden z dziesięciu paneuropejskich korytarzy transportowych biegnący z Durrësu w Albanii do Warny w Bułgarii. Przebiega przez Skopje.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2016.55.100

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Sprawozdanie z postępów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w 2012 r. (2013/2866(RSP)).
Data aktu: 23/05/2013
Data ogłoszenia: 12/02/2016