76. podkreśla znaczenie rozwoju transportu publicznego, szczególnie z myślą o unowocześnieniu transportu kolejowego lub utworzeniu nowych połączeń kolejowych w ramach zrównoważonego systemu transportu; ubolewa z powodu niewielkich postępów w tej dziedzinie, jak i w dziedzinie transportu kombinowanego;77. wzywa szczególnie władze Serbii do uproszczenia i przyspieszenia procedur administracyjnych dotyczących wydawania pozwoleń na budowę oraz licencji na połączenia sieciowe w ramach projektów w zakresie energii ze źródeł odnawialnych;
78. zwraca uwagę, że potrzebne są znaczne wysiłki w dziedzinie środowiska, a w szczególności w dziedzinie gospodarowania zasobami wodnymi, ochrony środowiska naturalnego i zanieczyszczenia powietrza; podkreśla, że niemożliwe są prawdziwe postępy bez odpowiedniej poprawy zdolności administracyjnych oraz wzywa rząd Serbii do podjęcia w związku z tym niezbędnych działań;
79. wyraża ubolewanie z powodu decyzji serbskiego rządu podniesienia maksymalnego dopuszczalnego poziomu aflatoksyny w mleku z 0,05 do 0,5 mikrogramów na kilogram w celu zwalczania trwającego kryzysu mleczarskiego; wzywa serbskie władze do zajęcia się w stosownym czasie podstawowymi przyczynami podniesienia dopuszczalnego poziomu aflatoksyny w mleku, a następnie do obniżenia maksymalnego dopuszczalnego poziomu tej toksyny zgodnie z normami UE;
80. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządowi i parlamentowi Serbii.
P7_TA(2013)0187
Proces integracji Kosowa z Unią Europejską
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie procesu integracji Kosowa z Unią
Europejską (2012/2867(RSP))
(2016/C 045/11)
Parlament Europejski,
— uwzględniając sprawozdanie specjalne Trybunału Obrachunkowego nr 18/2012 w sprawie pomocy Unii Europejskiej dla Kosowa związanej z przestrzeganiem zasady państwa prawa opublikowane dnia 30 października 2012 r.,
— uwzględniając decyzję Rady z dnia 22 października 2012 r. w sprawie upoważnienia Komisji do rozpoczęcia negocjacji umowy ramowej z Kosowem w sprawie uczestnictwa tego państwa w programach unijnych,
— uwzględniając komunikat Komisji w sprawie badania wykonalności podpisania układu o stabilizacji i stowarzyszeniu pomiędzy Unią Europejską a Kosowem (COM(2012)0602 final) z dnia 10 października 2012 r.,
— uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady pt. "Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania na lata 2012–2013" (COM(2012)0600) z 10 października 2012 r.,
— uwzględniając wygaśnięcie mandatu międzynarodowego przedstawiciela ds. cywilnych we wrześniu 2012 r. oraz stopniową likwidację międzynarodowego biura ds. cywilnych do końca 2012 r.,
— uwzględniając sprawozdania Sekretarza Generalnego ONZ dotyczące bieżącej działalności Misji Tymczasowej Administracji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kosowie i odnośnych wydarzeń, z których ostanie – z dnia 8 listopada 2012 r. – obejmuje okres od 16 lipca do 15 października 2012 r.,
— uwzględniając ratyfikację przez zgromadzenie Kosowa w dniu 7 września 2012 r. umowy z UE w sprawie rozszerzenia mandatu EULEX do czerwca 2014 r.,
— uwzględniając wspólne działanie Rady 2008/124/WPZiB z dnia 4 lutego 2008 r. w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie EULEX KOSOWO, zmienione wspólnym działaniem Rady 2009/445/WPZiB z dnia 9 czerwca 2009 r., decyzją Rady 2010/322/WPZiB z dnia 8 czerwca 2010 r. oraz decyzją Rady 2012/291/ WPZiB z dnia 5 czerwca 2012 r.,
— uwzględniając wnioski z posiedzenia Rady ds. Ogólnych z 7 grudnia 2009 r., 14 grudnia 2010 r. i 5 grudnia 2011 r., w których podkreślono i potwierdzono, że bez względu na stanowisko państw członkowskich dotyczące statusu Kosowa, państwo to powinno również odnieść korzyści z ewentualnego złagodzenia wymogów wizowych w przyszłości po spełnieniu przez ten kraj wszystkich warunków; z zadowoleniem przyjmuje nawiązanie dialogu dotyczącego kwestii wizowych w styczniu 2012 r. oraz przedstawienie planu działania w sprawie złagodzenia wymogów wizowych w czerwcu 2012 r.,
— uwzględniając zorganizowany dialog w sprawie praworządności, który nawiązano w dniu 30 maja 2012 r.,
— uwzględniając Krajową Radę ds. Integracji Europejskiej podlegającą urzędowi prezydenta, która jest organem koordynującym wysokiego szczebla mającym za zadanie osiągnięcie porozumienia w sprawie programu integracji europejskiej w oparciu o integracyjne i ponadpartyjne podejście przyjęte w maju 2012 r.,
— uwzględniając konkluzje Rady z dnia 28 lutego 2012 r. w sprawie rozszerzenia oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia,
— uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999), opinię doradczą MTS z dnia 22 lipca 2010 r. w sprawie kwestii zgodności jednostronnej deklaracji niepodległości Kosowa z prawem międzynarodowym oraz rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 9 września 2010 r. (1), w której uznano treść opinii i z zadowoleniem przyjęto gotowość UE do ułatwienia dialogu między Belgradem a Prisztiną,
— uwzględniając sprawozdanie misji Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) zatytułowane "Fair Trial Rights in Election Related Cases" (Prawo do sprawiedliwego procesu w dochodzeniach związanych z wyborami) sporządzone w październiku 2012 r.,
— uwzględniając wspólne oświadczenia wydane na posiedzeniach międzyparlamentarnych PE-Kosowo w dniach 28– 29 maja 2008 r., 6–7 kwietnia 2009 r., 22–23 czerwca 2010 r. oraz 20 maja 2011 r.,
— uwzględniając swe poprzednie rezolucje,
— uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że zakończenie się okresu nadzorowanej niepodległości jest ważnym krokiem dla Kosowa oraz wzmacnia odpowiedzialność władz Kosowa za zaproponowanie i przeprowadzenie reform na rzecz integracji z Unią Europejską;
B. mając na uwadze, że 98 spośród 193 członków Organizacji Narodów Zjednoczonych, w tym 22 z 27 państw członkowskich UE, uznaje niepodległość Kosowa;
C. mając na uwadze, że wszystkie państwa członkowskie UE popierają europejską perspektywę Kosowa, zgodnie z zobowiązaniami UE względem całego regionu Bałkanów Zachodnich i bez uszczerbku dla stanowiska państw członkowskich w sprawie statusu Kosowa;
D. mając na uwadze, że wznowienie dialogu Belgrad-Prisztina na wysokim szczeblu to ważny krok w kierunku normalizacji stosunków pomiędzy obiema stronami pod warunkiem, że skutecznie i konstruktywnie zaangażują się one w negocjacje mające zaowocować konkretnymi rezultatami;
E. mając na uwadze, że stosunki dobrosąsiedzkie mają podstawowe znaczenie dla bezpieczeństwa i stabilności w regionie;
F. mając na uwadze, że stosunki UE-Kosowo znacznie rozwinęły się między innymi po opublikowaniu przez Komisję badania wykonalności, nawiązaniu dialogu w sprawie wiz oraz usystematyzowanego dialogu w sprawie praworządności;
G. mając na uwadze, że perspektywa członkostwa Kosowa w UE jest silnym bodźcem do prowadzenia niezbędnych reform;
H. mając na uwadze, że stale niezadowalająca sytuacja w zakresie praworządności opóźnia budowanie demokracji i szkodzi gospodarce, co osłabia długoterminowy rozwój;
I. mając na uwadze, że do priorytetowych zadań misji EULEX należą: walka z korupcją i przestępczością zorganizowaną oraz prowadzenie dochodzeń w sprawie zbrodni wojennych i ściganie sprawców;
1. z zadowoleniem odnotowuje wyniki przeprowadzonego przez Komisję Europejską badania wykonalności, z którego wynika, że UE i Kosowo mogą podpisać układ o stabilizacji i stowarzyszeniu w sytuacji, gdy państwa członkowskie UE utrzymają odmienne poglądy na temat statusu Kosowa, pod warunkiem że Kosowo spełni pewne podstawowe warunki; zachęca Kosowo do dołożenia większych starań, jeżeli chodzi o realizowanie krótkoterminowych priorytetów wyznaczonych w badaniu wykonalności,
(1) A/RES/64/298.
2. podkreśla, że podpisanie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu jest ważnym krokiem na drodze do przyszłej integracji Kosowa ze strukturami europejskimi oraz ostatecznie do członkostwa w Unii; wyraża przekonanie, że układ taki stworzy nowe możliwości w odniesieniu do wzmocnienia współpracy sąsiedzkiej, a tym samym regionalnej integracji Kosowa;
3. niemniej jednak zachęca pozostałych pięć państw członkowskich do podjęcia kroków w kierunku uznania Kosowa i zachęca je, by dołożyły wszelkich starań, by ułatwić stosunki gospodarcze, społeczne, polityczne i dyplomatyczne między swoimi obywatelami a obywatelami Kosowa;
4. odnotowuje zakończenie się w dniu 10 września 2012 r. okresu nadzorowanej niepodległości po ogłoszeniu przez międzynarodową grupę kierowniczą w dniu 2 lipca 2012 r. orzeczenia, że w dużej mierze wdrożono kompleksową propozycję dotyczącą ustalenia statusu Kosowa; pozytywnie odnosi się do wygaśnięcia mandatu międzynarodowego przedstawiciela ds. cywilnych oraz dotychczasowych działań specjalnego przedstawiciela UE/szefa biura UE;
5. z zadowoleniem przyjmuje wznowiony dialog Belgrad-Prisztina na wysokim szczeblu zainicjowany przez wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel Unii Europejskiej ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Catherine Ashton i przez nią ułatwiany, jako że stał się on nowym bodźcem do prowadzenia rozmów pomiędzy stronami; domaga się pełnej realizacji wszystkich osiągniętych dotąd porozumień, szczególnie umów w sprawie zintegrowanego zarządzania granicami, a także wprowadzenia przewidzianych w porozumieniu punktów kontrolnych na wspólnych granicach; z zadowoleniem przyjmuje powołanie w Belgradzie urzędnika łącznikowego z Kosowa, co jest ważnym krokiem w tym kierunku;
6. z ubolewaniem odnotowuje, że 9. runda rozmów na wysokim szczeblu między Belgradem a Prisztiną zakończyła się brakiem kompleksowego porozumienia w sprawie zakresu uprawnień wspólnoty gmin serbskich; wzywa obie strony do kontynuowania i nasilenia rozmów w celu jak najszybszego znalezienia obopólnie satysfakcjonującego i trwałego rozwiązania wszystkich nierozstrzygniętych kwestii; podkreśla, że normalizacja stosunków leży w najlepszym interesie Serbii i Kosowa oraz ma kluczowe znaczenie dla odblokowania procesu integracji europejskiej;
7. podkreśla potrzebę dużej przejrzystości w przekazywaniu wyników dialogu Belgrad-Prisztina oraz zapewnienia zaangażowania zainteresowanych parlamentów i społeczeństwa obywatelskiego; w tym względzie zwraca uwagę na konieczność budowania zaufania społeczeństwa i konsultowania się z obywatelami przez negocjatorów Kosowa i Serbii;
8. ponownie podkreśla, że idea podziału Kosowa lub jakiegokolwiek innego kraju Bałkanów Zachodnich jest sprzeczna z duchem integracji europejskiej; ponownie wyraża wsparcie dla integralności terytorialnej Kosowa i dla wspólnie uzgodnionych rozwiązań nierozstrzygniętych sporów; wzywa wszystkie zainteresowane strony do konstruktywnego zaangażowania się w ułatwiony za sprawą UE dialog oraz do powstrzymania się od wszelkich działań mogących wywołać napięcie w regionie;
9. podkreśla konieczność lokalnej odpowiedzialności za proces pojednawczy; jest zdania, że władze Kosowa powinny podjąć dalsze kroki w celu dotarcia do mniejszości serbskiej, szczególnie na północy, w celu zapewnienia szerszej integracji społecznej tej mniejszości oraz dołożyć starań, by w pełni wdrożono zasadę konstytucyjną gwarantującą kosowskim Serbom dostęp do wszystkich usług urzędowych w ich języku; jednocześnie jest zdania, że należy zacieśniać współpracę między wszystkimi Serbami kosowskimi oraz że Komisja powinna wspierać odnośne projekty i propagować kontakty międzyludzkie; zachęca wszystkich Serbów kosowskich i ich przedstawicieli politycznych do wykorzystania wszelkich możliwości, jakie stwarza im konstytucja kosowska, i odgrywania konstruktywnej roli w polityce i społeczeństwie; uważa otwarcie biura administracyjnego w Kosowskiej Mitrowicy za pozytywny krok; odnotowuje jednak, że wielu działaczy społeczeństwa obywatelskiego w Kosowskiej Mitrowicy mają mniejszą swobodę wykonywania swej pracy w związku z silniejszymi nastrojami nacjonalistycznymi odczuwalnymi w zeszłym roku;
10. domaga się pełnej przejrzystości finansowania szkół i szpitali w północnym Kosowie zgodnie z założeniami planu Ahtisaariego;
11. ubolewa nad zniszczeniem dwóch cmentarzy serbskich i nalega, by władze Kosowa postawiły przed sądem osoby odpowiedzialne za tak haniebne czyny;
12. wzywa władze Kosowa i EULEX do podjęcia kroków w kierunku przygotowania planu działania oraz pełnego wdrożenia procesu decentralizacji, aby poprawić funkcjonowanie organów lokalnych, zgodnie z konstytucją Kosowa, również na północy;
13. z zadowoleniem przyjmuje decyzję zarządu Rady Współpracy Regionalnej o przyjęciu Kosowa w poczet członków tej organizacji; uważa, że jest to dla tego państwa ważny krok naprzód na drodze do integracji regionalnej i europejskiej;
14. z zadowoleniem przyjmuje przegląd i rozszerzenie mandatu EULEX-u oraz mianowanie Bernda Borchardta na szefa misji; uważa, że w sprawozdaniu Trybunału Obrachunkowego w sprawie pomocy UE dla praworządności w Kosowie zwrócono uwagę na bardzo ważne problemy, jak skuteczność takiej pomocy, korupcja na wysokim szczeblu, przestępczość zorganizowana oraz brak jasno określonych celów; popiera analizę i zalecenia wysunięte w sprawozdaniu oraz wzywa wszystkie zainteresowane strony do zastosowania się do nich, a tym samym do poprawy skuteczności pomocy UE;
15. podkreśla znaczenie powodzenia misji EULEX dla trwałego rozwoju, konsolidacji instytucji i stabilności Kosowa; podkreśla ponadto, jak ważne dla Kosowa jest zacieśnienie współpracy z EULEX-em oraz zapewnienie wsparcia pracom EULEX-u we wszystkich obszarach objętych mandatem misji; jest zdania, że EULEX powinien pilnie zająć się kwestią konieczności zagwarantowania przejrzystości i odpowiedzialności swej pracy oraz apeluje o skuteczny i przejrzysty system w strukturach EULEX-u zapewniający uwzględnianie skarg obywateli i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego; zachęca misję EULEX do szerszego informowania obywateli Kosowa o swych osiągnięciach, do pracy na rzecz podnoszenia zaufania do misji, a także do uwzględniania oczekiwań obywateli;
16. podkreśla potrzebę skutecznego zarządzania wewnętrznego, koordynacji i współpracy w ramach EULEX; apeluje do EULEX-u o wznowienie i zintensyfikowanie wysiłków na rzecz umacniania praworządności w Kosowie, a także o skoncentrowanie swoich uprawnień wykonawczych na zwalczaniu korupcji na wysokim szczeblu i przestępczości zorganizowanej; podkreśla odpowiedzialność misji EULEX w odniesieniu do jej uprawnień wykonawczych oraz mandatu dotyczącego monitorowania, wspierania i doradztwa; wzywa państwa członkowskie UE zwłaszcza do zagwarantowania właściwej obsady personalnej EULEX-u, zarówno pod względem kwalifikacji, długości umów o zatrudnienie, jak i repartycji płci, a także do odzwierciedlenia potrzeb lokalnych w składzie personalnym;
17. wspiera specjalny zespół dochodzeniowy utworzony w odpowiedzi na sprawozdanie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w grudniu 2010 r.; jest zdania, że szczegółowe zbadanie wszystkich zarzutów postawionych w tym sprawozdaniu leży w interesie Kosowa; wzywa władze tego kraju i krajów ościennych do pełnej współpracy i do wspierania specjalnego zespołu dochodzeniowego;
18. podkreśla potrzebę skuteczniejszej współpracy i lepszej koordynacji pomocy pomiędzy państwami członkowskimi, instytucjami UE oraz innymi darczyńcami międzynarodowymi, aby unikać powielania działań i zapewnić skuteczne gospodarowanie zasobami; z zadowoleniem przyjmuje członkostwo Kosowa w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR) począwszy od grudnia 2012 r.;
19. zachęca władze Kosowa do zintensyfikowania wysiłków na rzecz zwalczania wysokiego bezrobocia i ubóstwa w kraju w drodze dalszych reform gospodarczych i poprawy warunków inwestycyjnych;
20. z zadowoleniem przyjmuje nawiązanie dialogu w sprawie wiz i przedstawienie planu działania dotyczącego tej kwestii w czerwcu 2012 r., domaga się szybkiego i rygorystycznego wdrożenia tego planu; wzywa Radę i Komisję do regularnego informowania Parlamentu Europejskiego o osiąganych w tym względzie postępach;
21. wzywa władze Kosowa do realizacji czterech priorytetów krótkoterminowych, które stanowią kryteria rozpoczęcia dialogu na temat układu o stabilizacji i stowarzyszeniu w dziedzinie praworządności, mniejszości, zdolności administracyjnych i handlu, a także do rozszerzenia zdolności administracyjnych do celów negocjacji, szczególnie poprzez dalszą restrukturyzację Ministerstwa Handlu;
22. nalega na władze Kosowa, by w większym stopniu zobowiązały się do wzmocnienia praworządności oraz wykazały większą wolę polityczną w tym względzie; zwłaszcza dostarczając dowodów na walkę z przestępczością zorganizowaną i korupcją; z zainteresowaniem odnotowuje nawiązanie zorganizowanego dialogu na temat praworządności, który stanowi forum wysokiego szczebla do celów nadzorowania postępów czynionych w tej dziedzinie; nalega, aby władze Kosowa zaprzestały praktyki ułaskawiania licznych skazanych przestępców z okazji obchodzenia rocznicy ogłoszenia niepodległości Kosowa oraz aby stosowały surowsze kryteria udzielania takiego ułaskawienia, pamiętając zawsze o podziale władz;
23. wzywa władze Kosowa do zwiększenia niezawisłości, skuteczności, odpowiedzialności i bezstronności wymiaru sprawiedliwości, a także do szanowania jego niezależności, zarówno w działaniach podejmowanych przez to państwo, jak i oświadczeniach publicznych, w tym w odniesieniu do dochodzeń w sprawie osobistości politycznych lub aresztowania ich, oraz do szanowania mandatu misji EULEX i wykonywanych przez nią uprawnień wykonawczych;
24. wyraża zaniepokojenie brakiem znaczących postępów w walce z korupcją i przestępczością zorganizowaną; wzywa władze Kosowa do wykazania większej woli politycznej oraz odwagi do walki z korupcją na wysokim szczeblu, a także do większej przejrzystości i lepszego sprawowania rządów w drodze koordynacji pracy sił policyjnych Kosowa z wymiarem sprawiedliwości; ponownie wyraża zaniepokojenie wysokim poziomem przestępczości zorganizowanej w północnym Kosowie, odnotowuje przyjęcie przez rząd strategii antykorupcyjnej, jest zdania, że Kosowo musi przyjąć i sumiennie wdrożyć tę strategię; jest zaniepokojony brakiem pełnego zaangażowania ze strony Europolu i Interpolu w związku z nieuznaniem państwowości Kosowa, zwraca się do państw członkowskich o ułatwienie współpracy między EULEX-em
a Europolem i Interpolem oraz o poszukiwanie możliwości włączenia Kosowa do Europolu i Interpolu, przynajmniej w charakterze obserwatora;
25. odnotowuje w tym względzie, że w sprawozdaniu Trybunału Obrachunkowego wyliczono szereg przypadków, w których władze Kosowa nie zastosowały się do rad i zaleceń wydanych przez instytucje UE lub opłacanych przez nią ekspertów w tej dziedzinie, szczególnie jeżeli chodzi o walkę z korupcją; zwraca uwagę na fakt, że przestępczość zorganizowana w Kosowie stanowi poważne zagrożenie i że sprzyja jej szerząca się bezkarność, częste ingerencje polityczne w działania organów wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania oraz korupcja na wysokim szczeblu;
26. zwraca uwagę na szerzącą się korupcję i przestępczość zorganizowaną w regionie, która stanowi przeszkodę dla demokratycznego, społecznego i gospodarczego rozwoju Kosowa; domaga się w związku z tym strategii regionalnej oraz wzmożonej współpracy pomiędzy wszystkimi krajami w celu skuteczniejszej walki z tymi problemami, w szczególności z handlem kobietami i osobami niepełnoletnimi i wykorzystywaniem ich do celów wykorzystywania seksualnego lub zmuszania do żebrania; z zadowoleniem przyjmuje pomyślne działania w tej dziedzinie podjęte w ramach współpracy ochrydzkiej rządów w Prisztinie, Skopje, Podgoricy i Tiranie;
27. wyraża zaniepokojenie ograniczonymi ramami prawnymi ochrony świadków w Kosowie, co ma szczególne znaczenie w przypadku poważnych procesów sądowych; podkreśla znaczenie w pełni funkcjonalnego programu ochrony świadków; wzywa władze Kosowa do poprawy skuteczności i wiarygodności systemu ochrony świadków oraz domaga się, by EULEX silniej wspierał wysiłki w tym kierunku; nalega na państwa członkowskie, aby zgadzały się na relokację świadków w większej liczbie przypadków, podkreśla również potrzebę dalszego poszukiwania sposobów uznania cierpienia i poszanowania prawa do prawdy i sprawiedliwości wszystkich ofiar zbrodni wojennych, w tym wsparcia utworzenia regionalnej komisji ds. poszukiwania prawdy RECOM;
28. ubolewa, że w wyniku wojny w Kosowie w 1999 r. nadal zaginionych jest 1 869 osób; zwraca uwagę, że kwestia ta wymaga natychmiastowej reakcji, jako że odkrycie prawdy i umożliwienie rodzinom ofiar żałoby po stracie bliskich są zasadniczymi warunkami pojednania społeczności oraz pokojowej przyszłości w regionie; podkreśla potrzebę sprawniejszej współpracy pomiędzy komisjami ds. osób zaginionych oraz nalega, by władze zainteresowanych krajów udostępniły archiwa tajnej policji i wojska;
29. jest nadal zaniepokojony odbywającym się nadal handlem ludźmi przebiegającym przez terytorium Kosowa lub inicjowanym w tym kraju, szczególnie handlem dziećmi do celów wykorzystywania seksualnego; wzywa Kosowo do nasilenia działań na rzecz walki z handlem ludźmi, między innymi poprzez rozszerzenie uprawnień organów ścigania oraz wymiaru sprawiedliwości tego kraju;
30. wzywa wszystkie strony do zakończenia reformy ordynacji wyborczej w celu zapewnienia prawidłowo funkcjonujących ram wyborczych zgodnie z międzynarodowymi normami, w szczególności z normami Rady Europy mając głównie na celu ograniczenie możliwości fałszowania wyników wyborów oraz wzmocnienie odpowiedzialności politycznej prawodawcy; jest zaniepokojony niedociągnięciami w dochodzeniach i procesach sądowych dotyczących oszustw wyborczych podczas wyborów parlamentarnych w grudniu 2010 r., co podkreślono w sprawozdaniu OBWE z tych wyborów; wzywa właściwe organy do wzięcia pod uwagę zaleceń zawartych w sprawozdaniu OBWE; wzywa EULEX, by rozważył skorzystanie ze swych uprawnień wykonawczych w tej dziedzinie, jeżeli oceni, że wymiar sprawiedliwości Kosowa nie jest w stanie poradzić sobie z takimi niedociągnięciami;
31. z zadowoleniem przyjmuje znaczne ulepszenie ram regulacyjnych Kosowa, w tym progresywne ustawodawstwo oraz politykę dotyczącą powrotów i repatriacji, praw wspólnot, stosowania języków, niedyskryminacji, równouprawnienia płci oraz ludzi młodych;
32. podkreśla, że pomimo wprowadzonych ulepszeń, takie dziedziny jak ochrona praw człowieka i praw wspólnotowych, niedopuszczanie się dyskryminacji ze względu na orientację seksualną, a także uczestnictwo kobiet i ludzi młodych w procesach decyzyjnych nadal pozostają wyzwaniem; podkreśla, że kobiety, młodzież i wspólnoty nadal są w zbyt niskim stopniu reprezentowane zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym;
33. zdecydowanie potępia niedawne groźby pod adresem Nazlie Balaj, działaczki na rzecz praw człowieka i członkini Sieci Kobiet Kosowa, w odpowiedzi na jej publiczne opowiadanie się za nowelizacją ustawy o statusie męczenników, inwalidów i weteranów, członków Armii Wyzwolenia Kosowa, ofiar cywilnych i ich rodzin, która umożliwiłaby ofiarom przemocy seksualnej w czasie wojny uzyskanie statusu równego statusowi weteranów; wzywa też władze Kosowa do przeprowadzenia śledztwa w sprawie tego incydentu i do zapewnienia ochrony wszystkim obrońcom praw człowieka;
34. wzywa instytucje zarówno szczebla centralnego jak i lokalnego, aby skutecznie wdrażały ustawodawstwo dotyczące praw człowieka, a także przyczyniały się do dalszego rozwoju społeczeństwa wieloetnicznego;
35. z zadowoleniem przyjmuje prace rzecznika praw obywatelskich, uważa również za wysoce pilną niezależność budżetową jego urzędu;
36. podkreśla potrzebę wzmocnienia niezależności zgromadzenia Kosowa i jego zdolności do nadzorowania budżetu, sektora wykonawczego i sektora bezpieczeństwa poprzez poprawę kontroli ustawodawstwa oraz wdrażania, a także wpływu strategii politycznych i przepisów prawnych;
37. podkreśla znaczenie realizacji niezbędnych reform administracji publicznej oraz zatrudniania większej liczby kobiet i osób należących do grup mniejszościowych na wszystkich szczeblach administracji;
38. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ramy prawne Kosowa gwarantują prawa kobiet, a także to, że równouprawnienie płci jest stałym elementem systemu prawnego, z zadowoleniem przyjmuje postępy w tej dziedzinie; jest jednak zaniepokojony wysokim odsetkiem dziewcząt, które przerywają naukę szkolną oraz niedostateczną obecnością kobiet na rynku pracy, w tym w kluczowych sektorach życia społecznego; nalega jednak, aby rząd i parlament przyjmowały bardziej aktywne i skuteczne podejście do wdrażania tych przepisów, w tym przepisów przeciwko przemocy domowej i handlu ludźmi, aby w widoczny sposób poprawić sytuację w zakresie praw kobiet i równouprawnienia w Kosowie; wzywa władze Kosowa do aktywniejszego zachęcania kobiet do udziału w życiu politycznym i społecznym, do wspierania ich uczestnictwa w rynku pracy i do wzmacniania ich pozycji na tym rynku, a także do uwzględniania kwestii równouprawnienia w przepisach;
39. podkreśla centralną rolę aktywnych i niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego w dziedzinie wzmocnienia i konsolidacji demokratycznych procesów politycznych w kraju; uznaje znaczenie pracy prowadzonej przez te organizacje, a także organizacje kobiece; podkreśla znaczenie prowadzenia dialogu z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego;
40. podkreśla centralną rolę organizacji społeczeństwa obywatelskiego w budowaniu zintegrowanego społeczeństwa, wzmacnianiu i konsolidacji demokratycznych procesów politycznych w kraju, a także wspieraniu dialogu i stosunków dobrosąsiedzkich w regionie, przyczyniając się tym samym do pogłębiania współpracy regionalnej w zakresie spraw społecznych i politycznych; z zadowoleniem przyjmuje aktywniejszą współpracę rządu z organizacjami pozarządowymi, domaga się jednak szerszych konsultacji z nimi w zakresie kształtowania polityki, w tym w kontekście monitorowania działalności władz; wzywa ponadto do wzmocnienia ich roli w procesie stabilizacji i stowarzyszenia;
41. podkreśla potrzebę zachęcania do aktywnej postawy obywatelskiej między innymi poprzez wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego oraz zapewnienie rzeczywistej wolności słowa;
42. uznaje, że o ile swoboda przystępowania do związków zawodowych jest zagwarantowana prawnie, o tyle wciąż istnieje potrzeba ulepszenia podstawowych praw pracowniczych i praw związkowych; zachęca Kosowo do wspierania dialogu społecznego w ramach procesu podejmowania decyzji, kształtowania polityki i budowania potencjału partnerów społecznych;
43. podkreśla, że EULEX powinien poprawić wsparcie dla policji Kosowa w zakresie szkolenia na temat łagodzenia krytycznych i szczególnie trudnych sytuacji przed demonstracjami oraz w ich trakcie; podkreśla, że władze przy wsparciu ze strony EULEX-u powinny podejmować aktywniejsze wysiłki na rzecz uzyskania sprawiedliwości dla ofiar przemocy seksualnej będącej następstwem konfliktu w Kosowie oraz w innych rejonach Bałkanów Zachodnich;
44. jest zaniepokojony faktem, że dyskryminacja jest nadal poważnym problemem w tym kraju; podkreśla znaczenie zagwarantowania równości wszystkim ludziom, niezależnie od pochodzenia etnicznego, płci, wieku, religii, orientacji seksualnej lub niepełnosprawności; zwraca uwagę na potrzebę kompleksowej strategii antydyskryminacyjnej obejmującej wszelkie powody dyskryminacji, a także pełnego wdrożenia prawa antydyskryminacyjnego; podkreśla znaczenie podnoszenia poziomu wiedzy na temat tego, co jest przejawem dyskryminacji, oraz przysługujących środków prawnych;
45. wzywa władze, aby wprowadziły w życie konstytucyjną zasadę niedyskryminacji ze względu na orientację seksualną, przyczyniły się do poprawienia wiedzy urzędników organów ścigania na temat praw mniejszości seksualnych oraz do walki z homofobia i transfobią; ubolewa w związku z tym nad brutalnym atakiem, jaki miał miejsce w Prisztinie w dniu 14 grudnia 2012 r., którego dopuściła się grupy ludzi składająca się m. in. z radykalnych islamistów, na lokal wydawcy magazynu Kosovo 2.0, w którym miał zostać wylansowany najnowszy numer pt. "Seks" obejmujący kwestie związane z mniejszościami seksualnymi; wzywa policję Kosowa i ministerstwo spraw wewnętrznych do przeprowadzenia dochodzenia w sprawie brutalnych ataków i gróźb w stosunku do zainteresowanych osób, a także postawienia winnych przed sądem; domaga się, aby władze podjęły wszelkie wysiłki na rzecz zagwarantowania pełnego poszanowania praw człowieka, w tym prawa do wolności myśli, słowa i zgromadzeń;
46. podkreśla znaczenie niezależnych i wolnych mediów; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje poprawki do kodeksu karnego w zakresie odpowiedzialności karnej redaktorów naczelnych, wydawców, drukarzy lub producentów oraz ochrony źródeł dziennikarskich, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.;
47. przyjmuje do wiadomości 3. sprawozdanie OBWE z oceny praw wspólnot z lipca 2012 r., w którym zwraca się uwagę, że choć istnieją kompleksowe i zaawansowane ramy prawne, wiele jeszcze pozostaje do zrobienia, aby zapewnić rzeczywistą i istotną ochronę praw wspólnot w Kosowie;
48. z zadowoleniem odnosi się do przyjęcia ustawodawstwa dotyczącego ochrony i wspierania wspólnot oraz dziedzictwa religijnego i kulturowego, a także do pomyślnego przejęcia przez Kosowo odpowiedzialności za bezpieczeństwo większości obiektów kulturowych i religijnych serbskiego kościoła prawosławnego; w tym kontekście ze szczególnym zadowoleniem odnosi się do utworzenia w ramach kosowskiej policji jednostki specjalnej wyłącznie do celów realizacji tego zadania; domaga się dalszego wdrażania odnośnego ustawodawstwa, w szczególności prawa dotyczącego wspólnot; ubolewa nad odmową przez władze Kosowa zgody na wizytę prezydenta Serbii Tomisława Nikolicia w tym państwie i na jego udział w obchodach Bożego Narodzenia w kościele prawosławnym w Gracanicy; pod tym względem pozytywnie ocenia spotkanie prezydenta Serbii Tomislava Nikolića i prezydent Kosowa Atifete Jahjagi, które odbyło się w Brukseli w dniu 6 lutego 2013 r. i przebiegło w otwartej i konstruktywnej atmosferze pod auspicjami Catherine Ashton, wiceprzewodniczącej Komisji i wysokiej przedstawiciel, w kontekście działań na rzecz normalizacji obustronnych
49. wyraża ubolewanie, że władze Serbii odmówiły wicepremier Kosowa Mimozie Kusari-Lila pozwolenia na przekroczenie granicy i złożenie wizyty w dolinie Preševo; ubolewa również nad tym, że obywatele Kosowa zmuszeni są czekać wiele godzin na możliwość przekroczenia granicy z Serbią;
50. podkreśla znaczenie rozszerzenia reprezentacji Kosowa w międzynarodowych instytucjach ds. kultury i dziedzictwa oraz poprawy stosunków z tymi instytucjami w celu lepszego chronienia obiektów kultu religijnego i zabytków oraz pomników kultury, podkreśla również znaczenie rozszerzenia reprezentacji Kosowa w europejskich i międzynarodowych organizacjach sportowych z myślą o umożliwieniu sportowcom kosowskim uczestniczenia we wszystkich międzynarodowych wydarzeniach sportowych, w tym w europejskich i światowych rozgrywkach pucharowych i olimpiadach;
51. z zadowoleniem przyjmuje stworzenie w większości gmin urzędów ds. wspólnot i powrotów, ubolewa jednak, że pomimo poczynionych postępów, powrót uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych nadal pozostaje wyzwaniem, zwłaszcza w związku z przypadkami powstawania zagrożenia dla bezpieczeństwa; zachęca władze Kosowa do podejmowania dalszych wysiłków w tej dziedzinie, zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym, przy zwróceniu szczególnej uwagi na powracających Serbów, Romów, Aszkali i Egipcjan;
52. z zadowoleniem przyjmuje ostateczne zamknięcie skażonego ołowiem obozu Osterode w Kosowskiej Mitrowicy oraz przesiedlenie pozostałych rodzin, w tym wielu rodzin romskich, aszkalskich i egipskich, do nowo zbudowanych domów oraz bloku mieszkalnego z lokalami socjalnymi, które stanowią część przedsięwzięcia finansowanego z funduszy unijnych; jest zdania, iż jest to ważny krok w kierunku pełnej integracji i włączenia uchodźców i mniejszości w Kosowie do nurtu społeczeństwa; nalega, by władze Kosowa natychmiast rozpoczęły oczyszczanie skażonych obszarów oraz zwraca się do Komisji o udzielenie im odpowiedniej pomocy technicznej i finansowej; zwraca się do Kosowa o przekazanie znaczniejszych zasobów na przyjęcie i wdrożenie unijnych norm środowiskowych;
53. z zadowoleniem przyjmuje zainicjowanie przeglądu śródokresowego strategii i planu działania dotyczących Romów, Aszkali i Egipcjan; domaga się skuteczniejszego wdrażania i monitoringu strategii integracji Romów, Aszkali i Egipcjan w drodze dalszego budowania potencjału oraz lepszej koordynacji międzyinstytucjonalnej; podkreśla potrzebę pełnego wdrożenia "Forty Actions" w celu wspierania integracji społecznej wspólnot romskich, aszkalskich i egipskich zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym, zgodnie z celami europejskich ram dla strategii krajowych dotyczących integracji Romów; wzywa władze Kosowa do włączenia perspektywy płci do strategii integracji i planu działania odnoszących się do wspólnot Romów, Aszkali i Egipcjan;
54. wyraża zaniepokojenie, że dzieci romskie, aszkalskie i egipskie nadal znajdują się w trudnej sytuacji i są spychane na margines, wzywa władze, aby poświęcały odpowiednią uwagę poprawie warunków życia tych wspólnot, a także ich dostępu do edukacji;
55. jest zaniepokojony wysokim poziomem ubóstwa i śmiertelności dzieci oraz niskim poziomem ochrony zapewnianym przez kosowski system opieki społecznej, a także wysokimi kosztami opieki zdrowotnej ponoszonymi przez obywateli, które narażają rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji na chroniczne ubóstwo;
56. podkreśla, że dzieci niepełnosprawne są nadal pozbawiane kształcenia w stopniu podstawowym, biorąc pod uwagę, że tylko 10 procent tych dzieci uczęszcza do szkół podstawowych; wzywa rząd do zagwarantowania osobom niepełnosprawnym oraz innym grupom ludzi znajdujących się w trudnej sytuacji pozbawionego dyskryminacji dostępu do opieki zdrowotnej, edukacji oraz usług socjalnych; z zadowoleniem odnosi się do przyjęcia przez zgromadzenie narodowe Kosowa zaleceń dotyczących wczesnego rozwoju dziecka;
57. z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie w życie kompleksowego planu działania w zakresie ochrony dzieci w Kosowie oraz postępy w dziedzinie przyjęcia solidnego kodeksu sprawiedliwości dla nieletnich zbliżającego przepisy Kosowa do norm międzynarodowych i europejskich; niemniej jednak jest nadal zaniepokojony brakiem wyspecjalizowanej infrastruktury instytucjonalnej dla dzieci pozostających w konflikcie z prawem (ofiary i świadkowie);
58. z zadowoleniem przyjmuje wyniki końcowe przeprowadzonego w Kosowie w 2011 r. powszechnego spisu ludności, który jest pierwszym krokiem ku oferowaniu decydentom politycznym aktualnych i dokładnych informacji do celów kształtowania polityki; dostrzega jednak pozostałe wyzwania, jeżeli chodzi o dostępność danych, które byłyby wiarygodne pod względem statystycznym i porównywalne na szczeblu międzynarodowym i które są niezbędne do opracowywania udokumentowanych strategii politycznych oraz do monitorowania postępów Kosowa;
59. wzywa Kosowo do poprawy otoczenia biznesowego dla małych i średnich przedsiębiorstw poprzez ograniczanie obciążeń administracyjnych i obniżanie powiązanych z nimi kosztów, ułatwianie dostępu do środków finansowych oraz udzielanie szczególnego wsparcia nowo powstającym przedsiębiorstwom;
60. podkreśla, jak ważne zarówno z przyczyn gospodarczych, jak i politycznych będzie przyznanie Kosowu międzynarodowego kierunkowego numeru telefonicznego; jest zdania, że aktualna sytuacja jest zagmatwana i nie może się dłużej utrzymywać, domaga się zatem się od właściwych organizacji międzynarodowych rozwiązania tej kwestii w możliwie najkrótszym czasie, a także apeluje do Serbii o niezgłaszanie weta w tej sprawie;
61. wzywa Kosowo do prac nad rozwojem energii odnawialnej oraz zróżnicowaniem źródeł energii z myślą o zamknięciu elektrowni Kosova A i modernizacji elektrowni Kosova B, zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z Traktatu o Wspólnocie Energetycznej; podkreśla konieczność większego skupienia pomocy finansowej UE i EBOR na realizacji projektów w zakresie oszczędności energii, efektywności energetycznej i energii odnawialnej; ubolewa nad tym, że z projektu strategii EBOR dla Kosowa wynika, iż planuje on wesprzeć nowy projekt w dziedzinie węgla brunatnego (Kosova e Re); wzywa Komisję do podjęcia działania przeciwko planom, które są sprzeczne ze zobowiązaniami UE w zakresie klimatu;;
62. przyjmuje do wiadomości plany budowy nowej infrastruktury drogowej w celu poprawy połączeń pomiędzy Prisztiną a krajami sąsiadującymi; zwraca uwagę, że stosowane w Kosowie praktyki w zakresie udzielania zamówień publicznych są nadal niewłaściwe i podkreśla konieczność zapewnienia prawdziwej otwartości, konkurencyjności i przejrzystości procedur przetargowych dotyczących tak ogromnych przedsięwzięć; zauważa ponadto, że takie projekty infrastrukturalne powinny być realizowane zgodnie z kryteriami określonymi w aktualnym programie MFW; podkreśla znaczenie rozwoju transportu publicznego, szczególnie unowocześniania transportu kolejowego lub tworzenia nowych połączeń kolejowych w ramach zrównoważonego systemu transportu; sugeruje stworzenie transgranicznego systemu kolei szybkobieżnych pomiędzy wszystkimi krajami na Bałkanach Zachodnich powiązanego z siecią transeuropejską w Unii Europejskiej;
o o o
63. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych oraz rządowi i zgromadzeniu narodowemu Kosowa.
P7_TA(2013)0188
Uzupełnienie tabeli wyników dla procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie uzupełnienia tabeli wskaźników w ramach procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej (2013/2582(RSP))
(2016/C 045/12)
Parlament Europejski,
— uwzględniając rozporządzenie (UE) nr 1176/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania (1) (będące częścią tzw. sześciopaku, zwane dalej rozporządzeniem w sprawie zakłóceń równowagi makroekonomicznej),
(1) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 25.