(przedstawiona na mocy art. 287 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej)dotycząca wniosku w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013
(2015/C 121/01)
(Dz.U.UE C z dnia 15 kwietnia 2015 r.)
SPIS TREŚCI
I. WSTĘP
Plan inwestycyjny dla Europy
II. UWAGI OGÓLNE
Zarządzanie EFIS
Ramy legislacyjne
Rozliczalność Komisji
Uprawnienia kontrolne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego
Zobowiązania finansowe dla finansów publicznych
Śródokresowy przegląd/śródokresowa rewizja wieloletnich ram finansowych
III. UWAGI SZCZEGÓŁOWE
Artykuł 1 ustęp 1 - Zdolność do ponoszenia ryzyka
Artykuł 2 ustęp 2 - Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego
Artykuł 5 ustęp 3 - Wydatki EBI
Artykuł 5 ustęp 4 - Współfinansowanie przez ESIF
Artykuł 7 ustęp 2 - Udzielenie pełnej gwarancji
Artykuł 8 - Fundusz gwarancyjny UE
Artykuł 10 - Sprawozdawczość i rachunkowość
Artykuł 12 - Ocena i przegląd
Artykuł 13 - Przejrzystość i publiczne ujawnianie informacji
Artykuł 20 - Przepis przejściowy
ZAŁĄCZNIK - Skróty i odniesienia
TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 13 ust. 2 i art. 17 ust. 1,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 172, art. 173, art. 175 akapit trzeci, art. 182 ust. 1, art. 287 ust. 4, art. 317-319, art. 322 ust. 1,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (TEWEA), w szczególności jego art. 106a,
uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1291/2013 i (UE) 1316/2013 1 ,
PRZYJMUJE NASTĘPUJĄCĄ OPINIĘ:
Zarządzanie EFIS
Ramy legislacyjne
Rozliczalność Komisji
Uprawnienia kontrolne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego
Zobowiązania finansowe dla finansów publicznych
Śródokresowy przegląd/śródokresowa rewizja wieloletnich ram finansowych
Artykuł 1 ustęp 1 - Zdolność do ponoszenia ryzyka
Artykuł 2 ustęp 2 - Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego
Artykuł 5 ustęp 3 - Wydatki EBI
Artykuł 5 ustęp 4 - Współfinansowanie przez ESIF
Artykuł 7 ustęp 2 - Udzielenie pełnej gwarancji
Artykuł 8 - Fundusz gwarancyjny UE
Artykuł 10 - Sprawozdawczość i rachunkowość
Artykuł 12 - Ocena i przegląd
Artykuł 13 - Przejrzystość i publiczne ujawnianie informacji
Artykuł 20 - Przepis przejściowy
Niniejsza opinia została przyjęta przez Trybunał Obrachunkowy w Luksemburgu na posiedzeniu w dniu 12 marca 2015 r.
W imieniu Trybunału Obrachunkowego |
Pod nieobecność |
Vítor Manuel da SILVA CALDEIRA |
Igors LUDBORŽS |
Prezes Członek |
Trybunału |
1 COM(2015) 10 final z dnia 13 stycznia 2015 r.
2 COM(2014) 903 final z dnia 26 listopada 2014 r.
3 COM(2014) 903 final, s. 4.
4 Dla trzeciego elementu planu, dotyczącego środowiska regulacyjnego i usunięcia barier dla inwestycji, Komisja przewidziała szereg działań w swoim programie prac (COM(2014) 910 final z dnia 16 grudnia 2014 r., załącznik III).
5 Ustalenia umowne między Komisją a EBI, zob. art. 1 wniosku i s. 6 planu, przypis 6.
6 Gwarancja UE przeznaczona zostanie w większości na wsparcie instrumentów dłużnych przeznaczonych na infrastrukturę i innowacje (blisko 70 %), a reszta podzielona zostanie na równe części przeznaczone na wsparcie inwestycji kapitałowych w infrastrukturę i innowacje oraz na wsparcie MŚP i spółek o średniej kapitalizacji za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI).
7 Zob. art. 19 ust. 2 Statutu EBI (Protokół nr 5 do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej).
8 COM(2015) 10 final, s. 30-31. Zaznaczono również, że w przypadku samych projektów mogą występować opóźnienia w realizacji i przekroczenia kosztów oraz że oszczędność kosztowa inicjatywy może zostać ograniczona w wyniku niedostatecznej penetracji rynku przez instrumenty i zmieniających się z czasem warunków rynkowych, co zmniejszyłoby zakładany efekt mnożnikowy.
9 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1).
10 Zob. Tytuł VIII rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012.
11 Zob. sprawozdanie specjalne nr 4/2011 pt. "Kontrola systemu poręczeń dla MŚP" oraz sprawozdanie specjalne nr 2/2012 pt. "Instrumenty finansowe dla MŚP współfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego".
12 Wyłączenie z zakresu rozporządzenia finansowego zostało wyrażone w motywie 30 wniosku i wynika ono po prostu ze sposobu utworzenia gwarancji UE i funduszu gwarancyjnego.
13 Przegląd horyzontalny mechanizmów rozliczalności i kontroli publicznej UE: luki, nakładanie się funkcji i wyzwania (2014), pkt 52; Optymalne wykorzystywanie środków pieniężnych UE: przegląd horyzontalny dotyczący zagrożeń dla finansowego zarządzania budżetem UE (2014), pkt 12 lit. e).
14 Zob. art. 2 ust. 1 lit. g) wniosku i s. 27, pkt 1.4.4.
15 Zob. art. 14 wniosku.
16 W Traktacie zapisano dodatkowo, że w odniesieniu do działalności EBI związanej z zarządzaniem dochodami i wydatkami Unii, prawo dostępu Trybunału do informacji posiadanych przez Bank jest regulowane umową trójstronną zawartą między Trybunałem, Bankiem oraz Komisją. W przypadku braku umowy Trybunał ma wszakże dostęp do informacji niezbędnych do przeprowadzania kontroli dochodów i wydatków Unii zarządzanych przez Bank (art. 287 ust. 3 akapit trzeci TFUE).
17 Przykładowo zgodnie z ISSAI 5000 (zasady najlepszych rozwiązań kontrolnych dla instytucji międzynarodowych) wszelkie instytucje międzynarodowe finansowane lub wspierane ze środków publicznych powinny podlegać audytowi najwyższych organów kontroli, aby promować lepsze zarządzanie, przejrzystość i rozliczalność; W ISSAI 5010 (wytyczne dla najwyższych organów kontroli) wskazano uwarunkowania, wyniki i zasady najlepszych rozwiązań kontrolnych dla instytucji międzynarodowych.
18 Zasadę pierwszej straty stosuje się w ramach instrumentu gwarancji kredytowych dla projektów transeuropejskiej sieci transportowej (LGTT) oraz inicjatywy w zakresie obligacji projektowych w ramach strategii "Europa 2020" (PBI), gdzie portfel podzielony jest na dwie transze: część obejmującą pierwsze straty w ramach portfela i część obejmującą ryzyko rezydualne. Część obejmująca pierwsze straty w ramach portfela uznawana jest za najbardziej ryzykowną transzę w przypadku niewywiązania się ze spłaty wierzytelności. Jest ona podzielona między budżet UE a EBI, przy czym 95 % ponosi budżet, a 5 % EBI. Część obejmującą pierwsze straty w ramach portfela ustalono na poziomie 30 %, a w razie niewywiązania się ze spłaty wierzytelności ekspozycja budżetu UE wyniesie do 28,5 % wartości portfela. Chociaż EBI mógłby ponieść całe ryzyko rezydualne, w praktyce istnieje niewielkie prawdopodobieństwo skorzystania z tego ryzyka. Zazwyczaj straty zostają pokryte z części obejmującej pierwsze straty.
19 Zob. art. 140 ust. 3 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012.
20 Beneficjenci EFIS (nie zdefiniowani we wniosku) obejmują podmioty korzystające z instrumentów finansowych gwarantowanych przez UE, wdrażanych przez EBI na mocy umowy w sprawie EFIS.
21 W razie przekroczenia wartości referencyjnej deficytu, Komisja nie zastosuje procedury nadmiernego deficytu, jeżeli takie przekroczenie związane jest wyłącznie z wkładem, jest niewielkie i przewiduje się, że ma jedynie charakter tymczasowy. W ramach oceny przekroczenia wartości referencyjnej zadłużenia, Komisja nie będzie brała pod uwagę wkładu do EFIS (zob. COM(2015) 12 final z dnia 13 stycznia 2015 r., s. 5-7).
22 Zob. COM(2015) 12 final, s. 7-9.
23 Wymóg przeprowadzenia oceny ex ante został przewidziany w art. 30, 31 i 140 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012 oraz w motywie 53 tego rozporządzenia. Zob. również art. 18 i 224 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1268/2012 z dnia 29 października 2012 r. w sprawie zasad stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (Dz.U. L 362 z 31.12.2012, s. 1).
24 Jedną z alternatywnych możliwości mogłoby być na przykład zwiększenie kapitału EBI.
25 Spodziewano się, że każdy milion środków na TEN-T (prawie 80 % instrumentu "Łącząc Europę") wydany na szczeblu europejskim spowoduje 5 mln inwestycji państw członkowskich. Dodatkowo każdy milion miał wygenerować 20 mln inwestycji sektora prywatnego, co daje stosunek 1:25. Przewidywano również, że jedno euro z programu ramowego UE w zakresie badań doprowadzi do wzrostu wartości dodanej sektora w granicach od 7 do 14 euro (zob. Komisja Europejska, Memo/11/469 z 29 czerwca 2011 r.).
26 Na przykład przez odniesienie do projektów zidentyfikowanych wcześniej w ramach instrumentu "Łącząc Europę" (zob. załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1316/2013 (Dz.U. L 348 z 20.12.2013, s. 129)).
27 COM(2014) 903 final, s. 16.
28 Art. 2 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2014-2020 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884).
29 COM(2014) 910 final, załącznik III.