Kobiety i zmiany klimatu (2011/2197 (INI)).

Kobiety i zmiany klimatu

P7_TA(2012)0145

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie kobiet i zmian klimatu (2011/2197 (INI))

(2013/C 258 E/14)

(Dz.U.UE C z dnia 7 września 2013 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (Traktat UE) oraz art. 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 8 marca 2011 r. pt. "Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r." (COM(2011)0112),

– uwzględniając czwartą światową konferencję w sprawie kobiet, która odbyła się w Pekinie we wrześniu 1995 r., deklarację i platformę działania przyjętą w Pekinie, a także późniejsze dokumenty dotyczące wyników przyjęte podczas sesji specjalnych ONZ "Pekin +5", "Pekin +10" i "Pekin +15" dotyczące dalszych działań i inicjatyw mających na celu wdrożenie pekińskiej deklaracji i platformy działania, odpowiednio z dnia 9 czerwca 2000 r., 11 marca 2005 r. i 2 marca 2010 r.,

– uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

– uwzględniając decyzję UNFCCC 36/CP.7 w sprawie poprawy udziału kobiet w reprezentowaniu stron powołanych na mocy Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz protokołu z Kioto z dnia 9 listopada 2001 r.,

– uwzględniając deklarację milenijną ONZ z dnia 18 września 2000 r.,

– uwzględniając Konwencję ONZ z dnia 18 grudnia 1979 r. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW),

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie uwzględniania aspektu płci w pracach Parlamentu Europejskiego ¹ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 listopada 2011 r. dotyczącą konferencji w sprawie zmian klimatu w Durbanie (COP 17) ² ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 września 2011 r. w sprawie określenia wspólnego stanowiska UE na konferencję ONZ w sprawie zrównoważonego rozwoju (szczyt Rio +20) ³ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lutego 2009 r. zatytułowaną "2050: przyszłość zaczyna się dziś - zalecenia dla przyszłej zintegrowanej polityki ochrony klimatu UE" ⁴ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie równości płci oraz równouprawnienia kobiet w kontekście współpracy na rzecz rozwoju ⁵ ,

– uwzględniając art. 48 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz opinię Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A7-0049/2012),

A. mając na uwadze, że zmiana klimatu nie jest neutralna wobec płci i jej skutki są zróżnicowane dla płci;

B. mając na uwadze, że konsumpcja i wzorce stylu życia wywierają znaczący wpływ na zmianę klimatu;

C. mając na uwadze, że kobiety stanowią około 50 % ludności świata oraz że wciąż ponoszą stosunkowo większą odpowiedzialność za codzienne wybory konsumpcyjne, opiekę nad dziećmi i prowadzenie gospodarstw domowych; mając na uwadze, że wzorce konsumpcyjne różnią się zależnie od płci, gdyż kobiety konsumują w sposób bardziej zrównoważony oraz wykazują większą chęć do działania na rzecz ochrony środowiska poprzez dokonywanie bardziej zrównoważonych wyborów konsumpcyjnych;

D. mając na uwadze, że ze względu na role odgrywane przez osoby obydwu płci wpływ kobiet na środowisko nie jest taki sam jak mężczyzn, a istotny wpływ na ich dostęp do zasobów, sposoby radzenia sobie i dostosowania wywiera dyskryminacja pod względem dochodów, dostępu do zasobów, uprawnień politycznych, wykształcenia i odpowiedzialności za gospodarstwo domowe;

E. mając na uwadze, że zmiana klimatu zwiększy nierówności i ryzyko, że strategie polityczne wobec zmiany klimatu wywrą również negatywny wpływ na równowagę płci oraz na prawa kobiet, jeżeli dyskryminacja ze względu na płeć nie będzie w nich uwzględniana od samego początku;

F. mając na uwadze, że bez sprawiedliwości w dziedzinie klimatu nie da się osiągnąć prawdziwej równości płci oraz że wyeliminowania nierówności i walki ze zmianą klimatu nie należy uważać za cele sprzeczne;

G. mając na uwadze, że demokracja, poszanowanie praw człowieka i równość szans kobiet i mężczyzn przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska;

H. mając na uwadze, że źródła dyskryminacji i słabości inne niż płeć (takie jak ubóstwo, położenie geograficzne, dyskryminacja tradycyjna i instytucjonalna, rasa itp.) łącznie utrudniają dostęp do zasobów i środków radzenia sobie z drastycznymi zmianami, takimi jak zmiana klimatu;

I. mając na uwadze, że w niektórych regionach prawie 70 % wszystkich zatrudnionych kobiet pracuje w rolnictwie ⁶ oraz że wytwarzają one do 90 % niektórych upraw ⁷ , a tymczasem praktycznie nie uczestniczą w debatach budżetowych ani w działaniach dotyczących zmiany w klimatu;

J. mając na uwadze, że podczas gdy 70 % populacji żyjącej w ubóstwie za mniej niż jednego dolara dziennie to kobiety, do kobiet należy mniej niż 1 % światowej własności; mając na uwadze, że w porównaniu do mężczyzn kobiety w krajach rozwijających się inwestują znacznie więcej swoich dochodów w swoje rodziny;

K. mając na uwadze, że planowanie rodziny może znacząco poprawić zdrowie kobiet i kontrolę wielkości rodziny, a ostatecznie zwiększyć niezależność i ograniczyć obciążenie pracą kobiet, które wciąż są uważane za przede wszystkim sprawujące funkcję opiekuńczą wobec dzieci, przy jednoczesnym zwiększeniu odporności kobiet i rodzin na skutki zmiany klimatu, o czym jest mowa w 20-letnim planie przyjętym na Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju;

L. mając na uwadze, że problemy środowiskowe wynikające ze zmiany klimatu i nasilające się ze względu na zmianę klimatu obecnie przyczyniają się do wzrostu przymusowej migracji oraz mając na uwadze, że w związku z tym rośnie związek pomiędzy osobami ubiegającymi się o azyl a degradacją środowiska naturalnego; mając na uwadze konieczność poprawy ochrony i warunków przesiedlania "uchodźców klimatycznych" oraz zwrócenia szczególnej uwagi na kobiety, które są najbardziej zagrożone;

M. mając na uwadze, że spośród 27 mln uchodźców na świecie 75-80 % stanowią kobiety i dzieci ⁸ ; mając na uwadze, że migracje spowodowane zmianą klimatu będą miały inne skutki dla mężczyzn, inne dla kobiet - poważniejsze w przypadku kobiet; mając na uwadze, że niezbędne jest wprowadzenie szczegółowych przepisów w dziedzinie zdrowia, bezpieczeństwa i niezależności w celu poprawy niekorzystnej sytuacji kobiet w przypadku przymusowej lub dobrowolnej migracji;

N. mając na uwadze, że udział kobiet w procesie podejmowania decyzji politycznych, a zwłaszcza w negocjacjach dotyczących zmiany klimatu, jest nadal niewystarczający, a uzyskane postępy były niewielkie lub żadne; mając na uwadze, że kobiety stanowią zaledwie 12-15 % szefów delegacji i ok. 30 % delegatów;

O. mając na uwadze, że dwie trzecie analfabetów na świecie to kobiety ⁹ , zaś dostęp do informacji i szkoleń poprzez odpowiednie kanały komunikacji ma jednakże kluczowe znaczenie dla zapewnienia ich niezależności i włączenia, szczególnie w sytuacjach wyjątkowych, takich jak stan klęski żywiołowej;

P. mając na uwadze, że klęski żywiołowe wywierają istotny średnio- i długoterminowy wpływ na edukację, zdrowie, ubóstwo strukturalne i wysiedlanie ludności oraz że dzieci tworzą grupę szczególnie narażoną na skutki klęsk żywiołowych; mając na uwadze wyraźny związek między występowaniem klęsk żywiołowych a zmniejszeniem się frekwencji w szkołach, a także mając na uwadze, że klęski żywiołowe znacznie nasilają różnice w traktowaniu dziewcząt i chłopców w szkołach;

Q. mając na uwadze, że susze i brak bieżącej wody wynikające ze zmiany klimatu zmuszają kobiety do intensywniejszej pracy w celu zaopatrzenia w wodę, żywność i energię elektryczną oraz że młodzi ludzie często porzucają szkołę, aby pomóc swoim matkom w tych pracach;

R. mając na uwadze, że kobiety są również istotnym czynnikiem zmian i na ogół są bardziej zaangażowane w działalność społeczeństwa obywatelskiego, a ich pełne zaangażowanie w każdy aspekt walki ze zmianą klimatu zapewniłoby sprawiedliwszą, skuteczniejszą i bardziej kompleksową strategię przeciwdziałania zmianie klimatu w odniesieniu zarówno do kwestii przystosowania, jak i łagodzenia skutków;

S. mając na uwadze, że z powodu swoich obowiązków w zakresie zarządzania skąpymi zasobami naturalnymi kobiety mają większą wiedzę dotyczącą potrzeby istnienia bardziej zrównoważonego środowiska, co umożliwia im odegranie potencjalnej roli - której nie należy ignorować - w poprawie strategii na rzecz dostosowania do zmiany klimatu i złagodzenia zmiany klimatu;

T. mając na uwadze, że mechanizmy lub finansowanie zapobiegania klęskom żywiołowym, dostosowania i łagodzenia ich skutków pozostaną niewystarczające, dopóki nie będą zapewniały pełnego uczestnictwa kobiet w procesach ich opracowywania, podejmowania decyzjii oraz wdrażania; mając na uwadze, że dobre praktyki zastosowane między innymi w Tunezji, Nikaragui, Salwadorze i Hondurasie pokazały, że wiedza kobiet i ich zaangażowanie ratują życie dzięki zarządzaniu klęskami żywiołowymi, zwiększają różnorodność biologiczną, poprawiają gospodarowanie wodą, zwiększają bezpieczeństwo żywnościowe, zapobiegają pustynnieniu, chronią lasy i wspierają zdrowie publiczne;

Postanowienia ogólne

1. uznając, że poza innymi katastrofalnymi skutkami zmiana klimatu nasila dyskryminację ze względu na płeć, podkreśla, że uniknięcie groźnej zmiany klimatu musi stanowić najwyższy priorytet zarówno dla polityki wewnętrznej, jak i zewnętrznej UE;

2. wzywa Komisję i Radę do włączenia i uwzględnienia kwestii płci na każdym etapie strategii politycznych dotyczących klimatu, od ich tworzenia aż po finansowanie, wdrożenie i ocenę, aby zapewnić to, że działania w zakresie klimatu nie zaostrzą nierówności między płciami, lecz że towarzyszyć im będą skutki korzystne dla kobiet;

3. wzywa Komisję i państwa członkowskie do włączenia - na wszystkich szczeblach procesu podejmowania decyzji - celów związanych z równouprawnieniem i sprawiedliwością w odniesieniu do płci do strategii politycznych, planów działaniai innych środków związanych ze zrównoważonym rozwojem, zagrożeniem katastrofami naturalnymi i zmianą klimatu poprzez dokonywanie systematycznych analiz z punktu widzenia płci, opracowanie wskaźników i wzorców dotyczących płci oraz praktycznych narzędzi; podkreśla, że w procesie negocjowania dotyczącym zmian klimatu na jego wszystkich etapach - od badań i analiz po projekt i wdrażanie oraz stworzenie strategii łagodzenia skutków i dostosowania się do nich - należy uwzględnić zasadę równości płci;

4. przypomina, że w swoim 4. sprawozdaniu oceniającym z 2007 r. Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) potwierdził, że zmiana klimatu ma różnorodny wpływ w zależności od płci, wieku i grupy społecznej, zaś w przypadku osób najuboższych zachodzi prawdopodobieństwo najdotkliwszego odczucia jego skutków; uważa, że osiągnięcie równości płci jest kluczem do rozwoju ludzkości oraz podstawowym celem w zwalczaniu ubóstwa; domaga się, by podejście oparte na problematyce płci było stosowane powszechnie przy tworzeniu strategii w dziedzinie rozwoju, praw człowieka i zmiany klimatu; wzywa do podjęcia kroków w celu zagwarantowania, że Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) działa w zgodzie z przepisami ramowymi w dziedzinie praw człowieka oraz z umowami krajowymi i międzynarodowymi dotyczącymi równouprawnienia i równości płci, w tym z Konwencją w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW);

5. podkreśla, że zmiana klimatu i jej ujemne skutki powinny także być postrzegane jako zagadnienie dotyczące rozwoju o konsekwencjach dla problematyki płci widocznych we wszystkich dziedzinach życia (społecznej, kulturalnej, gospodarczej i politycznej) od szczebla lokalnego po ogólnoświatowy; podkreśla również, że wymagane są skoordynowane starania wszystkich podmiotów w celu zagwarantowania środków w zakresie zapobiegania zmianie klimatu oraz zagrożeniu klęskami, które właściwie uwzględniają kwestię płci, problemy rdzennej ludności oraz zapewniają poszanowanie praw człowieka;

6. z zadowoleniem przyjmuje rosnącą świadomość aspektu płci w rozmowach na temat klimatu prowadzonych na wysokim szczeblu oraz wystąpieniach ważnych osobistości; podkreśla jednak potrzebę konkretnych działań w celu zaangażowania większej liczby kobiet do służb dyplomatycznych UE w dziedzinie klimatu, zwiększenia uczestnictwa kobiet na wszystkich poziomach procesu podejmowania decyzji, a zwłaszcza w negocjacjach dotyczących zmiany klimatu, za pomocą takich środków jak wprowadzenie w delegacjach parytetu płci na poziomie co najmniej 40 %;

7. przypomina Komisji i państwom członkowskim o rezolucji Parlamentu Europejskiego dotyczącej konferencji w sprawie zmian klimatu w Durbanie (COP 17) i wzywa je do podjęcia działań na rzecz zobowiązania do "uzyskania reprezentacji kobiet we wszystkich właściwych organach [finansowania w dziedzinie klimatu] na poziomie co najmniej 40 %"; podkreśla również potrzebę zastosowania tej zasady do transferu technologii i działalności organów odpowiedzialnych za dostosowanie do zmiany klimatu;

8. wzywa Komisję i państwa członkowskie do gromadzenia danych w odniesieniu do poszczególnych państw i z podziałem na płcie przy planowaniu, wdrażaniu i ocenie strategii politycznych w zakresie zmiany klimatu, programów i projektów w celu dokonania skutecznej oceny rożnych zależnie od płci skutków zmiany klimatu i podjęcia stosownych działań w związku z tym oraz do opracowania przewodnika dostosowania do zmiany klimatu określającego strategie polityczne, które mogą się przyczynić do ochrony kobiet i wzmocnienia ich pozycji w celu uporania się ze skutkami zmiany klimatu;

9. wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia statystyk odnoszących się do płci we wszystkich obszarach polityki związanych z kwestiami środowiskowymi w celu poprawy oceny ogólnej sytuacji kobiet i mężczyzn w kontekście zmiany klimatu;

10. przypomina, że włączenie do polityki zagranicznej UE aspektów związanych z propagowaniem równości płci i eliminowaniem dyskryminacji nadal powinno przyczyniać się do odgrywania przez kobiety centralnej roli w procesie podejmowania decyzji, w formułowaniu polityki, w zarządzaniu, a także w zachowaniu i monitorowaniu zasobów naturalnych i środowiska oraz w walce ze zmianą klimatu;

11. apeluje o opracowanie wskaźnika "przyjazności dla klimatu" (jako alternatywy dla PKB) służącego monitorowaniu wpływu wzrostu, konsumpcji i wzorców stylu życia na zmianę klimatu;

12. wzywa UE i państwa członkowskie do dokonania oceny, do jakiego stopnia polityka związana z klimatem uwzględnia potrzeby kobiet i nalega na stosowanie perspektywy płci przy opracowywaniu polityki zrównoważonego rozwoju uwzględniającej aspekt płci;

Przystosowanie

13. wzywa Komisję i państwa członkowskie do utworzenia łatwych w zastosowaniu instrumentów oceny projektów pod kątem wpływu na aspekt płci podczas całego czasu trwania projektu, takich jak instrumenty wykorzystywane w odniesieniu do projektów dotyczących rozwoju;

14. wzywa do stosowania lokalnych rozwiązań i projektów sprzyjających włączeniu, w tym budowanie świadomości istniejących słabych punktów i możliwych rozwiązań, takich jak znajomość tradycji i lokalnych mieszkańców, w szczególności kobiet;

15. podkreśla, że kobiety ogólnie są bardzo aktywne w działaniach na szczeblu społeczeństwa obywatelskiego, w związku z czym wzywa Komisję do ułatwiania tworzenia i wspierania sieci organizacji kobiecych oraz podmiotów społeczeństwa obywatelskiego;

16. wzywa Komisję do przewidzenia programów, w przypadku których transfer nowoczesnych technologii i wiedzy eksperckiej może pomóc społecznościom i regionom rozwijającym się w dostosowaniu do zmiany klimatu;

17. podkreśla, że w krajach trzeciego świata kobiety odgrywają kluczową rolę w zdobywaniu wody i gospodarowaniu nią, ponieważ często to one zbierają, wykorzystują i rozprowadzają ją nie tylko w gospodarstwach domowych, ale i w rolnictwie; wzywa Komisję do dostarczania pomocy rozwojowej służącej realizacji dostępnych programów kopania studni z wykorzystaniem energii odnawialnych oraz prostych i łatwych w utrzymaniu systemów oczyszczania ścieków;

18. wzywa do włączenia w rozwiązania przystosowawcze budowania potencjału i szkoleń ze świadomością aspektu płci w sposób kompatybilny z potrzebami charakterystycznymi dla kobiet i uwzględnieniem specyficznych trudności, ale również możliwości i doświadczeń kobiet;

19. podkreśla, jak istotne jest oparcie się na doświadczeniach kobiet i zachęcanie do stosowania rozwiązań lokalnych, które wywierają bardzo konkretny wpływ na codzienne życie ludzi, takich jak projekt "Girls in Risk Reduction Leadership" ["Przywództwo dziewcząt na rzecz zmniejszania ryzyka"] w Republice Południowej Afryki lub kilka projektów wsparcia dla grup kobiet w zakresie zaopatrzenia w wodę pitną i instalowania toalet w slumsach w Indiach;

20. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o uwzględnienie aspektu płci w strategiach na rzecz przeciwdziałania klęskom żywiołowym i zarządzania ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi, a także o promowanie upodmiotowienia kobiet i ich uświadamianie poprzez budowanie potencjału przed katastrofami związanymi z klimatem, w ich trakcie i po ich zakończeniu oraz aktywnego zaangażowania kobiet w przewidywanie katastrof, wczesne ostrzeganie i zapobieganie jako części zdolności kobiet do dostosowania;

21. zauważa, że w wielu społecznościach na świecie obowiązki kobiet w rodzinie czynią je bardziej wrażliwymi na zmiany środowiskowe, które potęgują jeszcze skutki zmian klimatu; podkreśla, że dotyka to kobiet pełniących wielorakie role jako żywicielki produkujące i dostarczające żywności, opiekunki i podmioty gospodarcze;

22. wzywa do zwiększenia przejrzystości i kompleksowości w ramach obecnych instrumentów i procesów planowania, takich jak krajowe programy działań przystosowawczych, i przyszłe krajowe plany działań przystosowawczych, oraz do promowania tych zasad w przyszłych traktatach, instrumentach i wysiłkach na rzecz współpracy dwustronnej w dziedzinie klimatu;

23. podkreśla, iż istnieją oczywiste dowody na to, że wpływ zależnych od klimatu warunków - takich jak niedożywienie i występowanie chorób zakaźnych, takich jak malaria - na zdrowie kształtuje się różnie w zależności od płci; odnotowuje z niepokojem wyższy poziom umieralności kobiet w wyniku klęsk żywiołowych; uważa, że skoncentrowane w większym stopniu na problematyce płci badania nad wpływem zmiany klimatu na zdrowie kobiet pozwoliłyby podjąć bardziej ukierunkowane działania; wzywa wszystkie rządy do podjęcia większych wysiłków w celu zapewnienia lepszej prewencji, lepszego leczenia i lepszej dostępności służby zdrowia i leków - zwłaszcza dla kobiet, gdyż jako opiekunki stanowią one szczególnie zagrożoną grupę - oraz do zobowiązania się do podjęcia szeregu działań w odpowiedzi na ryzyko zdrowotne wynikające ze zmiany klimatu i do zapewnienia ram oceny zdrowia opartych na kryterium płci, jak również środków dostosowania do zmiany klimatu bądź jej łagodzenia;

24. podkreśla, że 70 % osób najuboższych na świecie to kobiety, które wykonują dwie trzecie całej pracy, lecz posiadają mniej niż 1 % wszystkich dóbr; zauważa, że odmawia się im równego dostępu do zasobów, technologii, usług, praw własności, kredytów i ubezpieczeń społecznych i kontroli nad nimi oraz uprawnień do podejmowania decyzji, w związku z czym kobiety są nadmiernie wyeksponowane na zmianę klimatu oraz nią dotknięte, i mają mniej możliwości dostosowania się do tej zmiany; podkreśla, że 85 % osób, które poniosły śmierć w wyniku katastrof naturalnych spowodowanych zmianą klimatu, to kobiety, że 75 % uchodźców środowiskowych to również kobiety oraz że to kobiet częściej nie dostrzega się jako ofiar wojen o zasoby i przemocy będącej konsekwencją zmiany klimatu;

25. wzywa UE i jej państwa członkowskie do opracowania zasady "sprawiedliwości w odniesieniu do klimatu"; kładzie nacisk na fakt, że największą niesprawiedliwością w razie odniesienia porażki w skutecznym przeciwdziałaniu zmianie klimatu byłyby szkodliwe skutki dla ubogich krajów i populacji, a w szczególności dla kobiet;

Łagodzenie

26. wzywa Komisję i państwa, które w przyszłości obejmą prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, do przeprowadzenia analizy polityki łagodzenia zmiany klimatu skoncentrowanej przede wszystkim na wymiarze płci;

27. podkreśla, że potrzebne są ukierunkowane strategie polityczne, aby uniknąć segregacji płciowej i dyskryminacji w ramach ekologicznej gospodarki, w której miejsca pracy w dziedzinie nowych technologii i nauki są obecnie niemal całkowicie zdominowane przez mężczyzn; w związku z tym podkreśla znaczenie przedsiębiorczości pod kątem zapewnienia dostępu do ekologicznej gospodarki zarówno kobietom, jak i mężczyznom;

28. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zachęcania kobiet do wybierania kształcenia technicznego i naukowego oraz zawodów w dziedzinie technologii środowiskowej i energetycznej, ponieważ ze względu na potrzebę posiadania wiedzy eksperckiej w zakresie zmiany klimatu zagwarantuje to kobietom pewne i przyszłościowe miejsca pracy oraz zagwarantuje większe uwrażliwienie na potrzeby kobiet przy formułowaniu polityki dotyczącej zmiany klimatu;

29. wzywa Komisję do wspierania reformy obecnych instrumentów i funduszy, aby były one bardziej przejrzyste, sprzyjające włączeniu i odzwierciedlały zaangażowanie na rzecz zmniejszenia emisji społeczności lokalnych, a w szczególności kobiet, oraz do promowania tych zasad w przyszłych traktatach, instrumentach i wysiłkach na rzecz współpracy dwustronnej w dziedzinie klimatu z myślą o opracowaniu lepszych sposobów na wzmocnienie pozycji kobiet w gospodarce;

30. uznaje, że rozwój demograficzny wywiera wpływ na klimat oraz podkreśla potrzebę właściwej odpowiedzi na wszelkie niezaspokojone potrzeby antykoncepcyjne kobiet i mężczyzn we wszystkich społeczeństwach;

31. przypomina, że uniknięcie niebezpiecznej zmiany klimatu oraz ograniczenie wzrostu średniej temperatury do 2 °C lub, w miarę możliwości, do 1,5 °C w porównaniu z poziomami sprzed uprzemysłowienia jest konieczne i ma zasadnicze znaczenie dla uniknięcia dramatycznych negatywnych konsekwencji dla kobiet i innych słabszych grup społecznych;

32. wzywa Komisję do utworzenia zestawu instrumentów, aby wspierać podejmowanie decyzji sprzyjające włączeniu społecznemu, podobnie jak miało to miejsce w sektorze transportu i energii w Malmö (Szwecja) i w rejonie Vollsmose (Dania) ¹⁰ ;

33. wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania wskaźników oceny skutków projektów i programów dla płci oraz do wspierania sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci w ramach strategii w dziedzinie klimatu bez względu na to, czy strategie te rozwijane są na szczeblu międzynarodowym, krajowym, regionalnym czy lokalnym;

34. wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozwijania instrumentów i wytycznych umożliwiających przeprowadzenie analizy strategii i programów w zakresie łagodzenia zmiany klimatu oraz powiązanych programów i działań badawczych;

35. podkreśla ważną rolę kobiet w stosowaniu środków łagodzących skutki zmiany klimatu w codziennym życiu - np. poprzez działania oszczędzające energię i wodę, recykling czy stosowanie produktów przyjaznych dla środowiska bądź ekologicznych - jako że wciąż są one uważane za podstawowych zarządzających tymi zasobami w gospodarstwie domowym; wzywa Komisję do rozpoczęcia kampanii na rzecz podnoszenia świadomości społecznej na podstawowym szczeblu społecznym, które koncentrowałyby się na codziennych wyborach konsumpcyjnych związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych i opieką nad dziećmi;

36. przyznaje w związku z tym, że kobiety mogą znacząco przyczynić się do udanych innowacji poprzez swoje zdolności edukacyjne wobec innych zarówno w przedsiębiorstwach, jak i w gospodarstwach domowych;

37. w związku z tym podkreśla znaczenie zwiększenia czynnego udziału kobiet w innowacyjności na rzecz zrównoważonego rozwoju jako środka sprostania poważnym wyzwaniom wynikającym ze zmiany klimatu;

38. zwraca uwagę, że zmiana klimatu nieuchronnie doprowadzi do migracji z regionów dotkniętych takimi klęskami jak susze lub powodzie oraz że UE musi mieć na względzie konieczność ochrony kobiet w powstałych obozach wewnętrznych przesiedleńców i uchodźców;

39. zwraca uwagę na fakt, że wpływ zmian środowiskowych na migrację i przesiedlenia zwiększy się w przyszłości oraz że według Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) 80 % uchodźców na świecie to kobiety i dzieci; przypomina o znaczeniu opracowania strategii uwzględniających problematykę płci w odpowiedzi na kryzysy środowiskowy i humanitarny spowodowane zmianą klimatu; jest w związku z tym zdania, że niezbędne jest pilne przeprowadzenie badań nad tym, w jaki sposób zarządzać migracją środowiskową przy uwzględnieniu aspektu płci, przy czym należy wziąć pod uwagę uznanie i uwzględnienie ról poszczególnych płci oraz określenie odpowiedzialności za zasoby naturalne, a także rozważyć sposoby zagwarantowania dostępności ograniczonych zasobów dla społeczności ich potrzebujących oraz zapewnienia dostępu do wody migrantom;

Finansowanie

40. wzywa delegacje UE do poszanowania zasady określonej w wyżej wymienionej rezolucji Parlamentu Europejskiego dotyczącej konferencji w sprawie zmian klimatu w Durbanie (COP 17), a mianowicie do zagwarantowania równowagi płci we wszystkich organach podejmujących decyzje finansowe w dziedzinie klimatu, w tym w zarządzie ekofunduszu klimatycznego i w ewentualnych organach zarządzających poszczególnymi elementami finansowania;

41. apeluje do Komisji i do państw członkowskich o stworzenie programów łagodzenia zmian klimatu i dostosowywania się do nich, a także o opracowanie strategii wykorzystujących analizę pod kątem płci w celu poprawy dobrobytu kobiet i dziewcząt i uwzględniających wynikającą z płci nierówność w dostępie do kredytu, informacji, technologii, gruntów, zasobów naturalnych, zrównoważonej energii oraz do informacji i usług w zakresie zdrowia reprodukcyjnego; domaga się, aby tego rodzaju programy i strategie obejmowały innowacyjne rozwiązania finansowe, takie jak mikrokredyt, zwłaszcza w sytuacjach nagłych, jak ma to miejsce w przypadku uchodźców klimatycznych;

42. podkreśla konieczność odzwierciedlania w mechanizmach finansowania priorytetów i potrzeb kobiet oraz włączania czynnego udziału organizacji propagujących równouprawnienie w opracowywanie kryteriów finansowania i przyznawania środków na inicjatywy związane ze zmianą klimatu, zwłaszcza na szczeblu lokalnym oraz w działalności ekofunduszu klimatycznego;

43. wzywa do uwzględnienia równości płci jako kwestii przekrojowej we wszystkich funduszach i instrumentach w dziedzinie klimatu; podkreśla, że wymaga to wiedzy z dziedziny równouprawnienia i że powinno to również mieć zastosowanie do zakresu zadań, zarządzania i kwestii operacyjnych takich mechanizmów finansowania oraz że sposób działania i mechanizmy monitorowania i oceny powinny zapewnić kobietom i lokalnym społecznościom dostępność odpowiedniego finansowania;

44. wzywa Komisję i delegacje UE do wspierania nowego, dodatkowego finansowania na większą skalę, w szczególności działań na rzecz przystosowania przynoszących bezpośrednie korzyści kobietom, które często są w nieproporcjonalnym stopniu narażone na skutki zmiany klimatu; wzywa, aby udzielanie takiego finansowania na przystosowanie odbywało się wyłącznie w formie grantów;

45. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii w krajach rozwijających się za pomocą transferu technologii i wiedzy, który zakłada równe uczestnictwo kobiet, z myślą o przyczynieniu się do stworzenia równych szans i dostosowania do zmiany klimatu;

46. z niepokojem zauważa, że zmiana klimatu może negatywnie wpłynąć na osiągnięcie milenijnych celów rozwoju ONZ, w szczególności celów związanych z sytuacją i ochroną kobiet;

*

**

47. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i rządom państw członkowskich.

1 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0515.

2 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0504.

3 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0430.

4 Dz.U. C 67E z 18.3.2010, s. 44.

5 Dz.U. C 66E z 20.3.2009, s. 57.

6 FAO, The State of Food and Agriculture 2010-11 - Women in Agriculture - Closing the gender gap for development [Sytuacja w zakresie żywności i stan rolnictwa w latach 2010-2011: kobiety w rolnictwie - usunięcie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn dla dobra rozwoju], http://www.fao.org/docrep/013/i2050e/i2050e.pdf

7 Światowe Forum Gospodarcze, Women's Empowerment: Measuring the Global Gender Gap ["Równouprawnienie kobiet: ocena globalnych różnic między płciami"], 2005, https://members.weforum.org/pdf/Global_Competitiveness_Reports/Reports/gender_gap.pdf.

8 ONZ, Ecosoc, "Women at a glance" ["Sytuacja kobiet w zarysie"], http://www.un.org/ecosocdev/geninfo/women/ women96.htm

9 UNICEF, "Progress for children" ["Postęp na rzecz dzieci"], 2005, http://www.unicef.org/progressforchildren/2005n2/PFC05n2en.pdf.

10 Uwzględnienie aspektu płci w strategii dotyczącej transportu publicznego w Malmö: http://www.nikk.no/A+gender+equal+and+sustainable+public+transport+system.b7C_wljSYQ.ips; oraz projekt na rzecz przeszkolenia kobiet należących do mniejszości etnicznej w Vollsmose w celu pełnienia funkcji ambasadora środowiska: http://www.nikk.no/Women+are+everyday+climate+experts.b7C_wljQ1e.ips.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2013.258E.91
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Kobiety i zmiany klimatu (2011/2197 (INI)).
• Data aktu: 20/04/2012
• Data ogłoszenia: 07/09/2013