Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Serbii (2011/2886(RSP)).

Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Serbii

P7_TA(2012)0114

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie procesu integracji Serbii z Unią Europejską (2011/2886(RSP))

(2013/C 257 E/04)

(Dz.U.UE C z dnia 6 września 2013 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 2 marca 2012 r.,

– uwzględniając układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi a Republiką Serbii, w sprawie którego Parlament Europejski wydał zgodę w dniu 19 stycznia 2011 r. i którego ratyfikacja przez państwa członkowskie jest obecnie na końcowym etapie, oraz zawartą pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Serbii umowę przejściową w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem, która weszła w życie dnia 1 lutego 2010 r.,

– uwzględniając decyzję Rady 2008/213/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków zawartych w partnerstwie europejskim z Serbią oraz uchylającą decyzję 2006/56/WE ¹ ,

– uwzględniając wnioski Rady do Spraw Ogólnych z dnia 28 lutego 2012 r.,

– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 25 października 2010 r., w których zwrócono się do Komisji o sporządzenie opinii na temat wniosku Serbii o członkostwo w Unii Europejskiej, oraz konkluzje Rady z dnia 5 grudnia 2011 r. i konkluzje Rady Europejskiej z dnia 9 grudnia 2011 r.,

– uwzględniając opinię Komisji z dnia 12 października 2011 r. na temat wniosku Serbii o członkostwo w Unii Europejskiej (SEC(2011)1208) oraz komunikat Komisji pt. "Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2011-2012" (COM(2011)0666) z dnia 12 października 2011 r.,

– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999), opinię doradczą MTS z dnia 22 lipca 2010 r. w sprawie kwestii zgodności jednostronnej deklaracji niepodległości Kosowa z prawem międzynarodowym oraz rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 9 września 2010 r., w której uznano treść opinii i z zadowoleniem przyjęto gotowość UE do ułatwienia dialogu między Belgradem a Prisztiną ² ,

– uwzględniając wspólne oświadczenie przyjęte podczas piątego posiedzenia międzyparlamentarnego UE-Serbia w dniach 18-19 kwietnia 2011 r.,

– uwzględniając umowę o readmisji zawartą między UE a Serbią w dniu 8 listopada 2007 r. ³ oraz rozporządzenie Rady (WE) nr 1244/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001, wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu ⁴ ,

– uwzględniając decyzję Rady 2011/361/WPZiB z dnia 20 grudnia 2010 r. w sprawie podpisania i zawarcia Umowy między Unią Europejską a Republiką Serbii ustanawiającej zasady ogólne udziału Republiki Serbii w operacjach zarządzania kryzysowego prowadzonych przez Unię Europejską ⁵ ,

– uwzględniając sprawozdanie prokuratora naczelnego MTKJ przedstawione dnia 7 grudnia 2011 r.,

– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje,

– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że we wnioskach prezydencji wydanych po szczycie Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r. podjęto wobec wszystkich państw Bałkanów Zachodnich jednoznaczne zobowiązanie, że przystąpią do Unii Europejskiej po spełnieniu ustalonych kryteriów, i zobowiązanie to powtórzono w nowym porozumieniu w sprawie rozszerzenia zatwierdzonym przez Radę Europejską w dniach 14-15 grudnia 2006 r., w konkluzjach Rady z dnia 25 października 2010 r., a także przez uczestników szczytu ministerialnego UE-Bałkany Zachodnie w dniu 2 czerwca 2010 r.,

B. mając na uwadze, że w opinii z dnia 12 października 2011 r. w sprawie wniosku Serbii o członkostwo Komisja zaleciła, aby Rada Europejska przyznała Serbii status państwa kandydującego,

C. mając na uwadze, że konstruktywne podejścia do współpracy regionalnej i stosunków dobrosąsiedzkich stanowią podstawowe elementy procesu stabilizacji i stowarzyszenia,

D. mając na uwadze, że Serbia jest w stanie odgrywać istotną rolę w gwarantowaniu bezpieczeństwa i stabilności w regionie,

E. mając na uwadze, że problemy dwustronne nie powinny stanowić przeszkody w procesie akcesyjnym ani nie powinny być w takim celu wykorzystywane, lecz należy je jak najszybciej rozwiązywać w sposób konstruktywny z uwzględnieniem ogólnych interesów i wartości UE,

1. przyjmuje z zadowoleniem decyzję Rady z dnia 1 marca 2012 r. o przyznaniu Serbii statusu kraju kandydującego; przyjmuje z zadowoleniem postępy Serbii w procesie reform i porozumienie w sprawie otwartej współpracy regionalnej, zawarte między Belgradem a Prisztiną w dniu 24 lutego 2012 r.; podkreśla zasadnicze znaczenie kontynuacji dialogu między Belgradem a Prisztiną i wdrożenia osiągniętych porozumień w dobrej wierze;

2. jest zdania, że - o ile kluczowy priorytet wskazany w opinii Komisji zostanie pomyślnie zrealizowany, a proces reform będzie trwał - należy jak najszybciej otworzyć negocjacje akcesyjne z Serbią, dając tym samym świadectwo, że UE jest zaangażowana w realizację perspektywy członkostwa tego kraju w UE; z zadowoleniem przyjmuje znaczące postępy Serbii na drodze do spełnienia kopenhaskich kryteriów politycznych, co zostało odnotowane przez Radę Europejską, oraz przypomina, że dalsze postępy w procesie integracji europejskiej zależą od kontynuowania postępów w tym obszarze, a zwłaszcza zapewnienia demokracji i funkcjonowania demokratycznych instytucji, stania na straży rządów prawa, poszanowania praw człowieka, równej i autentycznej ochrony wszystkich mniejszości w całej Serbii zgodnie z europejskimi standardami, utrzymania stosunków dobrosąsiedzkich i współpracy regionalnej, w tym pokojowego rozwiązania dwustronnych kwestii spornych, a także poprawy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

3. z zadowoleniem przyjmuje postępy w ratyfikacji układu o stabilizacji i stowarzyszeniu oraz wzywa państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do bezzwłocznego zakończenia procedur ratyfikacyjnych;

4. podkreśla znaczenie przeprowadzenia uczciwych i przejrzystych wyborów parlamentarnych i lokalnych, które zaplanowano na 6 maja 2012; podkreśla wagę jak najszybszego skompletowania ostatecznych list uprawnionych wyborców;

5. z zadowoleniem przyjmuje przekazanie wymiarowi sprawiedliwości dwóch ostatnich uciekinierów poszukiwanych przez MTKJ, Ratko Mladicia i Gorana Hadžicia, dzięki czemu osiągnięta została w pełni satysfakcjonująca współpraca z MTKJ; podkreśla, że ich schwytanie było nie tylko warunkiem dalszych postępów Serbii w kierunku integracji z UE, lecz przede wszystkim krokiem ku oddaniu sprawiedliwości ofiarom konfliktów w byłej Jugosławii w latach 90. XX w. oraz ku pojednaniu w regionie; apeluje o pełną i zaangażowaną współpracę z Trybunałem oraz przeprowadzenie gruntownego dochodzenia i wniesienie oskarżenia przeciwko osobom działającym w sieciach pomocy - zwłaszcza w wojsku i cywilnych służbach bezpieczeństwa - dzięki którym uciekinierzy mogli się ukrywać przez tak długi czas;

6. wyraża poważne zaniepokojenie w związku z wydarzeniami w północnym Kosowie w drugiej połowie 2011 r., a w szczególności w związku z przemocą spowodowaną wydarzeniami lipcowymi oraz późniejszymi atakami na międzynarodowe siły KFOR-u; potępia takie działania i przypomina serbskim władzom o spoczywającym na nich obowiązku podjęcia wszelkich możliwych działań mających na celu zapobieżenie takim atakom; powtarza, że jedynie nieprzerwane wysiłki polityczne w dobrej wierze oraz pragmatyczne i trwałe rozwiązania wynegocjowane w ramach dialogu między Belgradem a Prisztiną, w którym mediatorem jest UE, mogą na trwałe wyeliminować napięcia w tym regionie oraz przypomina o zasadniczym znaczeniu stabilnych i opartych na wzajemnym szacunku stosunków pomiędzy większością a mniejszością; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym porozumienia osiągnięte w sprawie umowy o swobodnym przepływie i uczestnictwie Kosowa w organizacjach regionalnych oraz wzywa rząd serbski do czynienia postępów w zakresie ich pełnego wdrażania w dobrej wierze i w sposób terminowy; z zadowoleniem przyjmuje regularny przepływ towarów, który został umożliwiony dzięki przyjęciu pieczęci celnych, protokół techniczny dotyczący wdrożenia umowy o zintegrowanym zarządzaniu granicami, rozpoczęcie dostarczania misji EULEX przez władze serbskie rejestrów ewidencji ludności wywiezionych z Kosowa oraz zapoczątkowanie wykonania umowy o swobodnym przepływie z dnia 26 grudnia 2011 r. jako pierwsze pozytywne kroki w kierunku wdrożenia wspomnianych porozumień; z zadowoleniem przyjmuje oświadczenia prezydenta Tadicia w sprawie konieczności rozebrania barykad, a następnie ich częściowego usunięcia; apeluje do przywódców politycznych o formułowanie wypowiedzi w sposób konstruktywny, aby nie zniweczyć wysiłków w zakresie wdrażania osiągniętych porozumień i aby nie narażać na szwank trwających negocjacji pomiędzy Serbią a Kosowem; przypomina, że swobodny przepływ osób, towarów, idei, usług i kapitału jest podstawową wartością w UE oraz wzywa władze serbskie do zachęcania do trwałego usunięcia pozostałych barykad, umożliwienia swobodnego dostępu do przejść granicznych i przechodzenia przez nie oraz ułatwienia współpracy misji EULEX z Serbami kosowskimi w celu umożliwienia misjom EULEX i KFOR pełnej realizacji ich mandatów; w tym kontekście przychylnie odnosi się do likwidacji dwóch ostatnich blokad drogowych po serbskiej stronie linii granicznej oraz postępowań karnych prowadzonych wobec sprawców wydarzeń z lipca 2011 r.;

7. z zadowoleniem przyjmuje ponowne zapewnienie o konieczności kontynuowania dialogu między Belgradem a Prisztiną w celu poprawy warunków życia ludzi zarówno w Serbii, jak i w Kosowie, oraz podkreśla znaczenie tego procesu dla szerszej współpracy regionalnej, stabilności i dynamizmu procesu akcesyjnego; wzywa do należycie prowadzonych dochodzeń w sprawach dotyczących przemocy, zwłaszcza tych z udziałem międzynarodowych sił KFOR; przypomina jednak, że likwidacja równoległych struktur w Kosowie stanowić będzie centralny punkt wszelkiej współpracy;

8. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że obywatele serbscy mają możliwość bezwizowego podróżowania do strefy Schengen od grudnia 2009 r., za czym zdecydowanie opowiadał się Parlament; w pełni popiera to rozszerzenie systemu bezwizowego, wyraża jednak zaniepokojenie w związku z rosnącą liczbą osób ubiegających się o azyl w niektórych państwach członkowskich UE; apeluje do władz o zwiększenie wysiłków w celu wyjaśnienia społeczeństwu, że wnioski takie są niedopuszczalne, oraz o wskazanie i postawienie przed sądem osób organizujących tzw. "podróże azylowe"; podkreśla jednak, że wszelkie środki mające na celu zapobieganie nadużyciom w ramach systemu podróży bezwizowych muszą opierać się na zasadach państwa prawa i nie mogą niesłusznie naruszać praw podstawowych, na przykład poprzez arbitralne odbieranie jednostce prawa do opuszczenia własnego kraju; wzywa państwa członkowskie UE do pomocy Serbii w walce z przestępczością zorganizowaną powiązaną z przemytem osób bezprawnie ubiegających się o azyl; odnotowuje ponadto, że Serbia w coraz większym stopniu staje się krajem przyjmującym osoby ubiegające się o azyl, a tym samym potrzebuje bardziej skutecznego systemu zarządzania wnioskami o azyl;

9. podkreśla, że duża liczba Serbów ubiegających się o azyl w Unii Europejskiej należy do mniejszości etnicznych; wzywa serbskie władze do aktywnego radzenia sobie z tym problemem, pogłębionym jeszcze obecną sytuacją gospodarczą i wysokim bezrobociem, poprzez ułatwienie ich integracji ze społeczeństwem oraz poprawę warunków życia; jest zdania, że takie działania ograniczą i ostatecznie wyeliminują główne przyczyny składania dużej liczby wniosków o azyl; dodatkowo wzywa państwa członkowskie do wzmożenia starań na rzecz zwalczania działalności zorganizowanych grup przestępczych handlujących ludźmi, we współpracy z Komisją i agencjami UE zajmującymi się egzekwowaniem prawa;

10. przypomina także, iż poszanowanie i ochrona mniejszości są ważnymi elementami kryteriów przystąpienia do UE; zgadza się z Komisją, że należy poprawić wdrażanie przez Serbię prawnych i instytucjonalnych ram ochrony mniejszości; przyjmuje zatem z zadowoleniem zamiar Komisji wyrażony w jej oświadczeniu do protokołu Rady z dnia 28 lutego 2012 r. dotyczący ścisłego monitorowania starań Serbii w tym zakresie i oczekuje na sprawozdanie Komisji;

11. podkreśla nadrzędne znaczenie walki z korupcją i przestępczością zorganizowaną w celu zaprowadzenia rządów prawa w tym kraju; z zadowoleniem przyjmuje uchwalenie szeregu ustaw zwalczających korupcję oraz zachęca władze Serbii do skupienia się na ich skutecznym wdrożeniu; wyraża jednak swoje zaniepokojenie brakiem ich wdrażania oraz rosnącym wpływem władz wykonawczych na pracę niezależnych instytucji i środków masowego przekazu; podkreśla w tym kontekście, że pozycja Serbii we wskaźniku postrzegania korupcji w ciągu ostatnich trzech lat nie uległa poprawie; podkreśla, że w celu zwalczania korupcji potrzebne są nie tylko deklaracje, ale autentyczna wola polityczna; zachęca rząd do budowania silnego przywództwa w procesie walki z korupcją; z zadowoleniem przyjmuje również decyzję Trybunału Konstytucyjnego w sprawie niekonstytucyjności pełnienia kilku funkcji publicznych, którą to decyzję uważa za krok w kierunku większej przejrzystości w sektorze publicznym, prowadzący do zmniejszenia ryzyka konfliktu interesów; podkreśla jednak, że wzajemnie powiązane interesy partii politycznych i interesy prywatne podtrzymują systemową korupcję, będącą powszechnym i nadal rozprzestrzeniającym się problemem w regionie, a także apeluje o prowadzenie wiarygodnego rejestru postępowań prokuratorskich w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu oraz o wdrożenie odpowiedniego systemu ochrony osób, które takie przypadki zgłaszają; podkreśla również, że korupcja w sektorze służby zdrowia jest szczególnie niepokojąca; nakłania rząd do wszczęcia działań w sprawie ujawnionych przez Radę Antykorupcyjną i Agencję Antykorupcyjną przypadków korupcji systemowej na wysokich szczeblach oraz do zapewnienia tym agencjom odpowiednich zasobów finansowych i administracyjnych do wykonywania swoich zadań, a także do udzielenia na wysokim szczeblu większego wsparcia strategii antykorupcyjnej;

12. wyraża obawy w związku z projektem ustawy w sprawie zmiany prawa w dziedzinie zamówień publicznych, który jest niezgodny z własną strategią rządu Serbii na rzecz rozwoju zamówień publicznych; wzywa rząd Serbii do przeprowadzenia stosownych konsultacji społecznych w sprawie projektu ustawy i zapewnienia jego zgodności z oficjalną strategią rządu w dziedzinie zamówień publicznych oraz ze standardami międzynarodowymi; podkreśla, że zmiany w tej ustawie nie powinny osłabiać kompetencji organu odpowiedzialnego za monitorowanie procedur zamówień publicznych, ponieważ stwierdzono, że obszar ten stanowi jedno z głównych źródeł korupcji systemowej w kraju;

13. zwraca uwagę na znaczną liczbę zgłoszonych nieprawidłowości, zwłaszcza w odniesieniu do prywatyzacji i w dziedzinie zamówień publicznych, oraz wzywa organy ścigania do wzmożonej aktywności na rzecz gruntownych dochodzeń i stawiania winnych przed sądem; w związku z powyższym zwraca uwagę na pilną potrzebę sporządzenia kompleksowego i kompletnego rejestru majątku publicznego w celu zapewnienia bezpiecznego i przewidywalnego środowiska biznesowego, ciągłości restytucji mienia prywatnego bez dyskryminacji o jakimkolwiek charakterze, zwłaszcza ze względu na pochodzenie etniczne, unikania postępowań likwidacyjnych i upadłościowych wobec prywatnych spółek z powodu nieodpowiednio podniesionych i stosowanych z mocą wsteczną podatków oraz zapobiegania bezprawnemu wywłaszczaniu majątku publicznego przez podmioty prywatne; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przyjęta ustawa w sprawie rehabilitacji rozwiązuje kontrowersyjne kwestie dotyczące winy zbiorowej oraz że główny nacisk położono w niej na odpowiedzialność indywidualną; wzywa rząd do zagwarantowania skuteczności i niedyskryminacji w procesie wdrażania ustaw w sprawie restytucji i w sprawie rehabilitacji;

14. z zadowoleniem przyjmuje uchwalenie ustawy o finansowaniu działalności politycznej, co stanowi ważny krok ku przejrzystości systemu politycznego, a także wzywa do jej właściwego wdrożenia, zwłaszcza w celu ustanowienia skutecznego systemu kontroli transakcji i efektywnych sankcji;

15. przypomina o znaczeniu pracy serbskiego parlamentu, z zadowoleniem przyjmuje działania podjęte w celu wzmocnienia jego roli ustawodawczej oraz roli polegającej na kontroli działalności rządu, a także apeluje o dalsze wysiłki w celu rozszerzenia zdolności do skutecznego wywiązywania się parlamentu z jego obowiązków, szczególnie w odniesieniu do służb bezpieczeństwa; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym decyzję o reorganizacji służb parlamentu, która ma na celu usprawnienie i zwiększenie skuteczności jego prac;

16. przyjmuje do wiadomości reformę sądownictwa i prokuratury oraz reorganizację systemu wymiaru sprawiedliwości w celu zwiększenia jego skuteczności i zlikwidowania zaległości w rozpatrywaniu spraw, zgodnie z zaleceniami komisji weneckiej; apeluje jednakże do rządu Serbii o wzmożenie wysiłków w celu zapewnienia niezależności i profesjonalizmu wspomnianych dwóch sektorów, które powinny zostać dogłębnie i szeroko zreformowane; podkreśla, że rozwój odpolitycznionego sądownictwa i rozdział władzy stanowią podstawowe elementy reformy systemu sądowniczego;

17. wyraża ubolewanie w związku z brakiem przejrzystości oraz szeregiem niedociągnięć i nieprawidłowości w procedurze przeglądu sądowego i w procesie odwoławczym dotyczącym sędziów i prokuratorów, którzy nie zostali ponownie mianowani, w tym naruszaniem procedur i norm, a także wpływem, który uchybienia te mogą mieć na niezawisłość systemu sądownictwa, rozdział władzy i praworządność, oraz prawo do bezstronnego traktowania wszystkich członków systemu sądowniczego, w tym także tych usuniętych ze stanowiska; apeluje do władz o dopilnowanie, aby Najwyższa Rada Sądownicza działała w sposób przejrzysty, niezależny i z wykorzystaniem wszystkich swoich uprawnień, stosując spójne i niezmienne kryteria określone w przepisach, oraz bez żadnych zewnętrznych nacisków; zwraca uwagę na potrzebę istnienia regularnego systemu oceny pracy sędziów w celu zapewnienia ciągłej jakości sądownictwa po zakończeniu procesu reform;

18. jest poważnie zaniepokojony powtarzającymi się zarzutami o nieprawidłowe stosowanie art. 359 kodeksu karnego dotyczącego nadużywania stanowiska, któremu towarzyszyło rzekomo powszechnie nieuzasadnione zamrażanie majątków przedsiębiorstw i osób prywatnych; podkreśla, że zarzuty te podważyły zaufanie do rządów prawa w tym kraju; wzywa władze do niezwłocznego przystąpienia do przeglądu kodeksu karnego w celu dostosowania go do europejskich norm oraz do natychmiastowego zaprzestania wnoszenia oskarżeń z tytułu nadużycia stanowiska w przedsiębiorstwach prywatnych oraz w przedsiębiorstwach z większościowym udziałem kapitału prywatnego, co podważa zaufanie do rządów prawa w tym kraju, oraz do zaprzestania odraczania nierozstrzygniętych spraw karnych; podkreśla, że w przypadku postawienia osobom zarzutów na mocy art. 359 i podejrzenia, że okres, na jaki zostały one zatrzymane lub ich aktywa zamrożone, jest nieproporcjonalny do stawianych im zarzutów, powinny one mieć prawo do natychmiastowej rewizji prowadzonego przeciwko nim postępowania oraz prawo do domagania się zwrotu majątku prywatnego i godziwej rekompensaty;

19. wzywa władze Serbii do natychmiastowego przeprowadzenia przeglądu kontrowersyjnej prywatyzacji i sprzedaży 24 przedsiębiorstw, zważywszy że Komisja Europejska wyraziła poważne wątpliwości dotyczące ich legalności, w tym firm "Sartid", "Jugoremedija", "Mobtel", "C market" i ATP Vojvodina, oraz do bezzwłocznego odtajnienia objętych klauzulą tajemnicy państwowej dokumentów dotyczących ich prywatyzacji i sprzedaży, gdyż działanie takie stoi w sprzeczności z europejskimi standardami; w związku z tym zwraca uwagę na pilną potrzebę sporządzenia kompleksowego i kompletnego rejestru majątku publicznego w celu zapewnienia bezpiecznego i przewidywalnego środowiska biznesowego, ciągłości restytucji mienia prywatnego oraz zapobiegania bezprawnemu nabywaniu prawa własności do majątku publicznego przez podmioty prywatne;

20. zwraca uwagę na poważne nieprawidłowości w funkcjonowaniu programu ochrony świadków w sprawach dotyczących zbrodni wojennych, które to nieprawidłowości doprowadziły do tego, że wielu świadków, którzy byli systematycznie zastraszani, dobrowolnie zrezygnowało z tego programu; wzywa Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i prokuraturę ds. zbrodni wojennych do czynnego włączenia się w działania służące zapewnieniu bezpieczeństwa i komfortu wszystkim świadkom objętym programem ochrony; podkreśla, że sprawnie działający program ochrony świadków ma zasadnicze znaczenie dla rządów prawa w kraju oraz wykazania woli politycznej, by skutecznie prowadzić postępowania w sprawie zbrodni wojennych, które to postępowania MTKJ powierzył krajowemu wymiarowi sprawiedliwości;

21. wzywa władze Serbii do zainicjowania i zagwarantowania rehabilitacji prawnej oraz rekompensaty finansowej dla osób ściganych w przeszłości ze względów politycznych, etnicznych lub religijnych, w tym osób, które zostały poszkodowane w wyniku stosowania zasady winy zbiorowej;

22. apeluje do władz o kontynuowanie wysiłków na rzecz likwidacji pozostałości po byłych komunistycznych tajnych służbach, co byłoby krokiem ku demokratyzacji Serbii; przypomina o znaczeniu dalszych reformy sektora bezpieczeństwa, zwiększaniu nadzoru parlamentarnego i kontroli nad służbami bezpieczeństwa, a także otwarcia archiwów krajowych, i w szczególności odtajnienia dokumentów byłej agencji wywiadowczej (UDBA); zachęca władze do ułatwiania dostępu do tych archiwów, które dotyczą byłych republik Jugosławii, i do zwrócenia ich odpowiednim rządom, jeśli wystąpią z takim wnioskiem;

23. z zadowoleniem przyjmuje postępy w reformowaniu administracji publicznej, lecz podkreśla, że wymagane są nadal wysiłki, aby zapewnić pełen profesjonalizm i niezależność od wpływów politycznych dzięki zastosowaniu systemu powoływania na stanowiska i awansu opartego na zasługach; apeluje o większą koordynację wdrażania strategii na rzecz reformy administracji publicznej oraz o włączenie do ram legislacyjnych lokalnych władz; zwraca uwagę na niedostateczną reprezentację mniejszości krajowych w administracji publicznej i sądach, a także w przedsiębiorstwach państwowych;

24. z zadowoleniem przyjmuje zmianę ustaw o wyborach krajowych, w tym wyborach samorządowych, a w szczególności zniesienie niedemokratycznych praktyk mianowania parlamentarzystów przez partie polityczne, niezależnie od miejsca na listach wyborczych, oraz podpisywania in blanco rezygnacji, co umożliwiało kontrolę polityczną nad ich pracą; apeluje o uchwalenie ustawy o państwowej komisji wyborczej niezwłocznie po wyborach, aby utworzyć niezależny organ sprawujący kontrolę nad procesem wyborczym;

25. z zadowoleniem odnotowuje rolę niezależnych organów regulacyjnych w poprawie wydajności i przejrzystości instytucji w kraju; wyraża szczególne uznanie dla pracy Rzecznika Praw Obywatelskich i pełnomocnika ds. informacji ważnych dla społeczeństwa i ochrony danych osobowych; wzywa władze do zapewnienia Państwowej Instytucji Audytu, Komisji Ochrony Konkurencji, Urzędowi Zamówień Publicznych oraz Komisji Ochrony Praw Oferentów odpowiednich zdolności finansowych, administracyjnych i biurowych, aby mogły one pełnić swoje obowiązki; ponownie powtarza, że niezależne organy regulacyjne mają zasadnicze znaczenie dla walki z korupcją systemową i dla ustanowienia skutecznego nadzoru działań rządu;

26. przypomina, że silne, profesjonalne i niezależne środki przekazu oraz świadczenie usług dostępu do internetu są niezbędnym elementem systemu demokratycznego; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym przyjęcie strategii na rzecz opracowania systemu informacji publicznej oraz jej planu działania, jak też planowane odstąpienie przez państwo od praw własności do jakichkolwiek środków masowego przekazu; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ramach tej strategii szanuje się konstytucyjne prawa dotyczące mediów używających języka mniejszości; wyraża jednak zaniepokojenie w związku z próbami kontrolowania sektora medialnego i wywierania nań wpływu oraz wzywa władze do zapewnienia niezależności tego sektora od nacisków politycznych i innego rodzaju wpływów; wzywa rząd Serbii do zapewnienia wolności i niezależności środków masowego przekazu zgodnie ze standardami UE; jest zaniepokojony, że do prawa karnego wprowadzono przepis zakazujący publicznego komentowania w środkach masowego przekazu postępowań sądowych i wyroków; jest zaniepokojony groźbami kierowanymi do dziennikarzy serbskich oraz apeluje o przeprowadzenie w tej sprawie szczegółowego dochodzenia, aby zapewnić dziennikarzom bezpieczne warunki umożliwiające im skuteczną pracę, bez konieczności autocenzury; podkreśla potrzebę podjęcia działań przeciwko koncentracji własności mediów i brakowi przejrzystości w mediach, jak też zapewnienia równego dostępu do rynku reklamowego, w tym wydatkowania funduszy publicznych przeznaczonych na reklamę i promocję; apeluje do dziennikarzy o przestrzeganie Kodeksu Etyki; odnotowuje, że poziom dostępu do internetu jest wciąż niski oraz uznaje znaczenie internetu dla wolności środków przekazu i wzywa władze do maksymalnego zwiększenia wysiłków w tej dziedzinie;

27. ubolewa nad faktem, że władze państwowe skutecznie narzuciły w kraju ciszę medialną w odniesieniu do wydarzeń z lipca 2011 r. w północnym Kosowie oraz niezgodnie z rzeczywistością przedstawiły rolę KFOR-u w tych wydarzeniach; podkreśla znaczenie wolnych i niezależnych mediów dla demokratyzacji i właściwego informowania społeczeństwa;

28. z zadowoleniem przyjmuje funkcjonowanie demokratycznie wybranych rad mniejszości narodowych, które reprezentują mniejszości narodowe w takich dziedzinach jak edukacja, kultura, media czy używanie języka urzędowego; zaznacza jednak znaczenie pełnego wdrożenia kompetencji tych autonomicznych organów mniejszości oraz konieczność zapewnienia im odpowiednich dotacji budżetowych na mocy ustawy o radach mniejszości narodowych; odnotowuje z zaniepokojeniem skargi dotyczące nieprawidłowości w procesie przygotowawczym i wymogów prawnych w zakresie utworzenia rad oraz skargi dotyczące naruszeń gwarantowanych kompetencji rad narodowych przez niektóre ministerstwa i lokalne gminy miejskie oraz wzywa władze do odniesienia się do tych skarg; z zadowoleniem przyjmuje te decyzje Sądu Administracyjnego Serbii, w których utrzymano w mocy wyroki w procesach wytoczonych przez Krajową Radę Węgierskiej Mniejszości Narodowej w wyniku naruszenia kompetencji tej rady krajowej przez władze lokalne;

29. wyraża zadowolenie z ogólnie dobrych stosunków pomiędzy poszczególnymi grupami etnicznymi oraz z faktu, że zmniejszyła się w kraju liczba i skala incydentów na tle etnicznym, lecz zachęca Serbię do podejmowania dalszych wysiłków w dziedzinie ochrony mniejszości poprzez spójne wdrażanie przyjętego ustawodawstwa; wyraża zaniepokojenie w związku z protestami osób narodowości albańskiej przeciwko dyskryminacji i w związku z napiętą sytuacją w regionie Sandżak oraz wzywa rząd do nadania większego priorytetu politycznego większemu poszanowaniu praw podstawowych wszystkich mniejszości, w tym ich dostępu do edukacji we własnym języku, równego dostępu do rynku pracy i ich sprawiedliwej reprezentacji w instytucjach; równocześnie wzywa rząd do rozwiązania problemu dysproporcji regionalnych poprzez zapewnienie wsparcia na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego regionu Sandżak i regionu południowo-wschodniego, w tym doliny Preszewa, oraz do opracowania strategii na rzecz zmniejszenia bezrobocia w tych regionach; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte w październiku 2011 r. w miejscowości Bujanowac, w ramach którego planuje się podjęcie działań na rzecz włączenia osób narodowości serbskiej w struktury administracji publicznej, oraz wzywa do jego szybkiego wdrożenia;

30. zauważa, że pomimo upływu dwóch lat od wyborów do rad mniejszości narodowych nadal nie powołano rady mniejszości bośniackiej w wyniku rzekomych uchybień proceduralnych w procedurze wyborczej i apeluje o jej niezwłoczne ustanowienie zgodnie z przepisami; wzywa przywódców politycznych i religijnych do powstrzymania się od podburzających wypowiedzi, które mogą spowodować zwiększenie napięć; apeluje do rządu Serbii o zachowanie neutralności w obliczu napięć związanych ze wspólnotą wyznaniową w regionie Sandżak oraz o podjęcie działań mających na celu zapewnienie dobrych stosunków z tą wspólnotą przy jednoczesnym zagwarantowaniu jej prawa do wolności religii;

31. podkreśla, że spis ludności ma duże znaczenie, ponieważ umożliwia zgromadzenie informacji statystycznych istotnych dla rozwoju Serbii, w szczególności jej słabiej rozwiniętych regionów; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że październikowy spis w Serbii w 2011 r. przebiegł w ogólnym ujęciu pomyślnie; zdecydowanie ubolewa nad apelami o bojkot spisu ludności kierowanymi przez polityków pochodzenia albańskiego, których posłuchali członkowie gminnych komisji spisowych i znaczna liczba mieszkańców miejscowości Preszewo i Bujanowac; odnotowuje, że władze nie przedstawiły dotąd danych statystycznych dotyczących składu etnicznego;

32. apeluje o podjęcie dalszych działań w celu zapewnienia pełnego wdrożenia ram prawnych w zakresie środków na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji; jest poważnie zaniepokojony tym, że w czasie przygotowań do parady równości zaplanowanej na 2 października 2011 r. wykazano się brakiem woli politycznej, by czynnie promować politykę tolerancji i poszanowania podstawowych praw człowieka oraz zapewnić bezpieczeństwo uczestników tej parady, co doprowadziło do zakazu jej organizacji; stanowczo potępia podburzające i dyskryminacyjne uwagi na ten temat wygłaszane przez niektórych polityków i prawosławnych duchownych; przypomina rządowi, że wolność słowa i swoboda zgromadzeń są podstawowymi prawami człowieka i fundamentalnymi wartościami UE, których każdy kraj aspirujący do członkostwa w UE musi przestrzegać; z zadowoleniem przyjmuje orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie z dnia 22 grudnia 2011 r.; z zadowoleniem przyjmuje pozytywne działania podjęte przez Rzecznika Praw Obywatelskich i Komisarza ds. Równości w celu promowania tych wartości w społeczeństwie serbskim;

33. apeluje o przeprowadzenie dochodzenia w sprawie gróźb ze strony grup ekstremistycznych, które to groźby podano jako powód zakazania parady; podkreśla znaczenie pierwszych w historii wyroków skazujących za dyskryminację osób homoseksualnych w Serbii, w tym orzeczenia Sądu Najwyższego w Belgradzie w sprawie jednego z przywódców skrajnej prawicy, skazującego go na dwa lata pozbawienia wolności za podburzanie do przemocy podczas parady równości w 2010 r., lecz stwierdza w ogólnym ujęciu wolne tempo dochodzenia w sprawie aktów przemocy wokół parady równości w 2010 r., z powodu którego jak dotąd wydano niewielką liczbę wyroków skazujących z łagodnym wymiarem kary; z zadowoleniem przyjmuje jednak działania podjęte przez prokuraturę i sądy w celu zakazania działalności organizacji ekstremistycznych; wzywa władze państwowe i miejskie do zaangażowania się w działalność na rzecz tworzenia atmosfery tolerancji, w tym poprzez uświadamiające kampanie przeciw homofobii, zgodnie ze standardami europejskimi;

34. z zadowoleniem przyjmuje postępy w podnoszeniu poziomu ochrony dzieci oraz w tworzeniu trwałej podstawy prawnej i strategii na rzecz większego poszanowania praw dzieci i reformy systemu opieki społecznej nad dziećmi; wyraża jednak zaniepokojenie wolnym tempem wdrażania przyjętego ustawodawstwa, zwłaszcza przepisów dotyczących dzieci niepełnosprawnych, z których wiele pozostaje wciąż faktycznie wykluczonych ze społeczeństwa, oraz rozwoju służb ochrony dzieci na szczeblu lokalnym; jest szczególnie zaniepokojony wzrostem przemocy wśród małoletnich; w związku z tym wzywa władze do podejmowania energicznych działań na rzecz wdrożenia środków prewencyjnych i do poczynienia niezbędnych kroków mających na celu wyeliminowanie przemocy ze szkół;

35. z zadowoleniem przyjmuje zmiany w prawie wyborczym, w wyniku których zwiększono udział procentowy kobiet w parlamencie; apeluje do władz o szybkie wdrożenie strategii politycznych na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji, w tym dyskryminacji pośredniej, której ofiarą nadal padają kobiety na rynku pracy i w innych sektorach życia społecznego, oraz zachęca kobiety do większego udziału w życiu politycznym kraju, w tym na stanowiskach rządowych; jest zaniepokojony faktem, że mimo istnienia zarówno organów legislacyjnych, jak i organów odpowiedzialnych za wdrażanie przepisów w zakresie środków na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji i propagowania równości płci, skuteczne wdrażanie obowiązującego ustawodawstwa oraz dalsze zwiększanie zdolności administracyjnych pozostają istotnymi wyzwaniami; wzywa władze do wzmożenia wysiłków w tym kierunku; apeluje o bardziej dynamiczne działania w celu zapobiegania przemocy domowej i zgłaszania jej przypadków oraz zapewniania wsparcia jej ofiarom; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym otwarcie pierwszego tzw. bezpiecznego domu w południowej Serbii;

36. zwraca uwagę na trudną sytuację społeczności romskiej, która nadal jest dyskryminowana na rynku pracy oraz doświadcza trudności z dostępem do odpowiednich mieszkań, edukacji i opieki zdrowotnej; z zadowoleniem przyjmuje szereg inicjatyw podejmowanych przez władze w celu zajęcia się zwłaszcza kwestiami stanu zdrowia, dostępu do edukacji i rejestracji Romów; wzywa przedstawicieli społeczności romskiej do aktywnego zaangażowania się w ten proces; apeluje do rządu Serbii o pełne wdrożenie krajowej strategii na rzecz poprawy statusu Romów oraz powiązanego z nią planu działania w celu poprawy sytuacji społeczno-ekonomicznej Romów zgodnie z unijnymi ramami dotyczącymi krajowych strategii integracji Romów; jest zaniepokojony niskim poziomem scholaryzacji dzieci romskich, zwłaszcza dziewcząt; wzywa rząd Serbii do dopilnowania, aby wszyscy Romowie otrzymali dowody tożsamości, gdyż ich brak stanowi przeszkodę w korzystaniu z podstawowych praw obywatelskich; podkreśla szczególnie trudne położenie tych członków społeczności romskiej w Serbii, którzy uciekli z Kosowa z powodu wojny; potępia przymusowe eksmisje Romów, w tym dzieci i osób w podeszłym wieku, bez odpowiednich konsultacji i bez wypowiedzenia oraz bez zapewnienia mieszkań zastępczych; wzywa władze do natychmiastowego zaprzestania tych praktyk;

37. zwraca się do władz Serbii o opracowanie instytucjonalno-prawnych ram dla organizacji usług socjalnych oraz o lepszą koordynację świadczenia usług i wypłacania świadczeń poprzez dostosowanie do lokalnych potrzeb i zaangażowanie w ten proces potencjalnych i rzeczywistych beneficjentów, monitorowanie i ocenę systemu w ścisłej współpracy z lokalnymi władzami; podkreśla znaczenie wzmocnienia zdolności gmin w tym obszarze;

38. podkreśla znaczenie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, jeśli chodzi o poprawę stosunków między grupami etnicznymi i sprzyjanie tolerancji oraz monitorowanie działalności władz; wzywa rząd i parlament do opracowania i koordynowania wdrażania spójnych ram dotyczących odpowiednich konsultacji z tymi organizacjami w zakresie opracowywania polityki społecznej; wzywa rząd do przeprowadzenia szczegółowych dochodzeń w sprawie wszystkich incydentów skierowanych przeciwko mniejszościom etnicznym; jest zaniepokojony groźbami wobec działaczy i obrońców praw człowieka, a także dziennikarzy i organizacji medialnych, zwłaszcza tych, którzy zajmują się zbrodniami wojennymi, przestępczością zorganizowaną, korupcją, prawami LGBT i stosunkami z Kosowem, oraz wzywa władze do dopilnowania, by przeprowadzono dochodzenia w sprawie tych gróźb, a winnych postawiono przed sądem, kładąc tym samym kres obecnemu wysokiemu poziomowi bezkarności;

39. wyraża swoje wsparcie dla inicjatywy RECOM (regionalna komisja ds. poszukiwania i szerzenia prawdy o zbrodniach wojennych i innych poważnych naruszeniach praw człowieka w byłej Jugosławii) w celu poczynienia postępów w procesie pojednania na obszarze Bałkanów Zachodnich;

40. podkreśla, że Serbia ratyfikowała główne konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) w sprawie praw pracowniczych oraz zmienioną Europejską kartę społeczną; zwraca uwagę, że prawa pracownicze i prawa związkowe wciąż pozostają ograniczone pomimo konstytucyjnych gwarancji, i wzywa Serbię do dalszego zwiększania tych praw; wyraża zaniepokojenie tym, że dialog społeczny wciąż jest niewystarczający oraz że konsultacje z partnerami społecznymi są prowadzone nieregularnie; wzywa do podejmowania dodatkowych kroków na rzecz wzmocnienia Rady Społeczno-Gospodarczej w celu dopilnowania, aby mogła ona odgrywać czynną rolę we wzmacnianiu dialogu społecznego i bardziej czynną rolę konsultacyjną w procesie stanowienia prawa;

41. wzywa Serbię oraz Komisję do dopilnowania, aby reformy strukturalne i liberalizacja przeprowadzane w ramach postępów na drodze ku członkostwu w UE nie prowadziły do obniżania poziomu warunków pracy lub ograniczania praw pracowniczych i praw związkowych;

42. zauważa z zadowoleniem, że pomoc udzielana w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) dobrze sprawdza się w przypadku Serbii; zachęca zarówno rząd, jak i UE do uproszczenia procedur administracyjnych dotyczących finansowania w ramach IPA w celu zwiększenia dostępu do tego finansowania mniejszym i niescentralizowanym beneficjentom; podkreśla potrzebę utrzymania odpowiedniego poziomu pomocy przedakcesyjnej w trakcie zbliżającego się przeglądu ram finansowych UE;

43. z zadowoleniem przyjmuje działalność Rzecznika Praw Obywatelskich i wzywa władze do udzielenia pełnego poparcia politycznego jego zaleceniom i zapewnienia działań następczych oraz do zapewnienia Rzecznikowi Praw Obywatelskich odpowiedniej zdolności finansowej, administracyjnej i biurowej do realizowania powierzonych mu zadań;

44. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę władz miejskich Belgradu polegającą na uruchomieniu kampanii promującej kandydaturę Belgradu do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2020 i zachęca do realizowania podobnych projektów zbliżających Belgrad i Serbię do UE w wymiarze kulturowym, zwłaszcza w odniesieniu do koegzystencji różnych grup etnicznych, zrozumienia wielokulturowości i dialogu międzyreligijnego; wzywa państwa członkowskie i Komisję do poparcia kandydatury Belgradu; w związku z tym wzywa parlament Serbii do przyjęcia i wdrożenia niezbędnych szczegółowych przepisów mających na celu uregulowanie działalności kulturalnej i do przyjęcia strategii rozwoju kulturalnego w celu lepszego wdrożenia ustawy o kulturze;

45. ponownie podkreśla znaczenie współpracy regionalnej obejmującej wszystkie strony na Bałkanach Zachodnich i z zadowoleniem przyjmuje czynny udział Serbii w inicjatywach regionalnych i spotkaniach dwustronnych promujących dobre stosunki sąsiedzkie oraz jej coraz bardziej aktywną rolę we wspieraniu pojednania w regionie; z zadowoleniem przyjmuje oficjalną wizytę prezydenta Tadicia w Bośni i Hercegowinie oraz jego poparcie dla integralności terytorialnej i suwerenności tego kraju; apeluje do rządu Serbii o dopilnowanie, aby jego bezpośrednie stosunki z władzami Republiki Serbskiej były zgodne z tym zadeklarowanym poparciem i nie uderzały w integralność, suwerenność, kompetencje i skuteczne funkcjonowanie instytucji państwa Bośni i Hercegowiny; wzywa ponadto władze serbskie do wsparcia reform w Bośni i Hercegowinie, mających za cel wzmocnienie i usprawnienie instytucji tego kraju z myślą o reformach związanych z perspektywą unijną; wzywa rządy obu krajów do odbycia specjalnego wspólnego posiedzenia, aby osiągnąć lepszą koordynację reform związanych z perspektywą unijną; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy i osiągnięcia prezydentów Josipovicia i Tadicia mające na celu poprawę stosunków politycznych między Chorwacją a Serbią; ponownie stwierdza, że takie pozytywne stosunki dwustronne stanowią dobrą podstawę do rozwiązywania wciąż nieuregulowanych kwestii granic, i podkreśla, że procesy sądowe w sprawie ludobójstwa wytoczone sobie nawzajem przez oba państwa nie powinny hamować dalszych postępów w tej kwestii; zachęca władze Serbii do ścisłej współpracy z państwami należącymi w przeszłości do byłej Jugosławii i z innymi sąsiadującymi państwami na rzecz rozwiązania wszystkich nieuregulowanych kwestii związanych z sukcesją prawną; zachęca do współpracy transgranicznej z sąsiednimi państwami członkowskimi UE - Bułgarią, Węgrami i Rumunią, w tym także do współpracy w ramach unijnej strategii na rzecz regionu Dunaju;

46. z zadowoleniem przyjmuje czynne zaangażowanie Serbii w realizację procesu z Sarajewa oraz podpisanie w dniu 7 listopada 2011 r. przez Serbię, wspólnie z Bośnią i Hercegowiną, Chorwacją i Czarnogórą, deklaracji ministerialnej w sprawie zakończenia przesiedlania ludności i znalezienia trwałych rozwiązań dla uchodźców i przesiedleńców; oczekuje na Regionalną Konferencję Darczyńców, która ma się odbyć 24 kwietnia 2012 r. w Sarajewie i na której zostanie zaprezentowany wspólny regionalny program mieszkalnictwa obejmujący wciąż istniejące potrzeby, oraz wyraża nadzieję, że uchodźcom i przesiedleńcom we wszystkich krajach zostanie udzielona istotna pomoc przy zapewnieniu proporcjonalności w odniesieniu do Serbii, której terytorium zamieszkują największe grupy przesiedleńców w Europie;

47. z zadowoleniem przyjmuje poprawę stosunków między Czarnogórą a Serbią; apeluje o ściślejszą współpracę rządów tych krajów w celu skoordynowania reform związanych z perspektywą unijną, a w szczególności wysiłków służących podjęciu wspólnych wyzwań dotyczących praworządności, a zwłaszcza środków na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej; zachęca rządy obu krajów do wzmożenia wysiłków na rzecz znalezienia rozwiązania wciąż nieuregulowanych kwestii granic;

48. z zadowoleniem przyjmuje porozumienie zawarte pomiędzy Serbią a Macedonią w sprawie swobodnego przepływu obywateli, a także podpisane wcześniej przez Serbię porozumienia z Czarnogórą oraz z Bośnią i Hercegowiną, oraz wyraża nadzieję, że takie porozumienia, które poprawiają stosunki dwustronne i zwiększają możliwości odnośnych narodów, mogą zostać rozszerzone na wszystkie państwa w tym regionie;

49. podkreśla znaczenie działalności komitetu pojednania historycznego oraz powtarza, że trwający dialog mógłby doprowadzić do polepszenia stosunków; wyraża jednak ubolewanie w związku z faktem, że większa część archiwów historycznych, zwłaszcza tych zawierających dokumenty byłej tajnej policji, UDBA, pozostaje zamknięta; wzywa w dalszym ciągu do przeprowadzenia kompletnego i szczegółowego dochodzenia w sprawie masowych mordów dokonanych w latach 1944-1945;

50. wzywa władze do promowania w mniej rozwiniętych regionach Serbii przykładu stosunkowo zamożnej Wojwodiny; wzywa władze do niezwłocznego przystąpienia do przyjmowania odnośnego prawodawstwa dotyczącego finansowania tej prowincji, gdyż minęły już dwa lata od uchwalenia Statutu Wojwodiny;

51. zaleca, aby w kontekście wsparcia UE dla procesu reform w kraju fundusze europejskie były bezpośrednio dostępne dla rad mniejszości narodowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Serbii;

52. zachęca władze do podejmowania dalszych działań i otwierania regionów granicznych na kraje sąsiadujące w celu ułatwienia nawiązywania stosunków handlowych i gospodarczych; podkreśla znaczenie otwarcia terminalu dla ciężarówek handlowych i towarów na przejściu granicznym w Ribarci-Oltomantsi w celu przyspieszenia lokalnego rozwoju gospodarczego;

53. podkreśla kapitalne znaczenie wysokiej jakości kształcenia dla dalszego rozwoju społecznego i gospodarczego Serbii oraz zmniejszenia wysokiego bezrobocia w tym kraju, zwłaszcza wśród ludzi młodych; wzywa władze do czynnego zaangażowania się w promowanie wśród młodzieży wartości kształcenia oraz do czynienia większych inwestycji w kształcenie wyższe; podkreśla potrzebę inwestycji publicznych w rekrutację osób z wyższym wykształceniem w celu zwiększenia wydajności sektora publicznego i przeciwdziałania dalszemu "drenażowi mózgów", który poważnie zahamuje długofalowy rozwój kraju;

54. apeluje o wzmożenie wysiłków w celu zapewnienia nieskrępowanej, wysokiej jakości edukacji w językach mniejszości na szczeblu krajowym i w poszczególnych prowincjach, która jest niezbędna dla zachowania tożsamości etnicznokulturowej i która jest prawem zagwarantowanym już w postanowieniach konstytucyjnych, a także w ustawie federalnej z 2002 r. w sprawie ochrony praw i wolności mniejszości narodowych, oraz zgodnym z wytycznymi określonymi w Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych, a w szczególności o zapewnienie wszelkich niezbędnych podręczników i innych materiałów dydaktycznych; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym otwarcie w miejscowości Bujanowac dwujęzycznego wydziału uniwersyteckiego, gdzie kształcą się zarówno studenci narodowości albańskiej, jak i serbskiej; zachęca Serbię do powielenia w stosownych przypadkach tego modelu w odniesieniu do polityki względem innych mniejszości; zachęca zarówno mniejszości, jak i większość serbską do wzajemnego uczenia się języków innych wspólnot w celu lepszego wzajemnego zrozumienia; podkreśla potrzebę poszanowania różnorodności kulturowej mniejszości etnicznych poprzez umożliwienie nieskrępowanego rozprzestrzeniania się ośrodków kulturalnych, drukowanych i elektronicznych środków przekazu, a także bibliotek, które odpowiednio zaspokajają potrzeby kulturalne tych społeczności;

55. apeluje do rządu Serbii o rozwiązanie problemu akredytacji międzynarodowego uniwersytetu w mieście Novi Pazar w regionie Sandżak oraz podkreśla znaczenie zapewnienia niezależności i bezstronności komisji ds. akredytacji i zapewnienia jakości kształcenia;

56. z zadowoleniem przyjmuje istotne kroki podjęte na rzecz utworzenia funkcjonującej gospodarki rynkowej, a także działania rządu, które poprawiły sytuację finansową i makroekonomiczną Serbii; przyjmuje do wiadomości decyzję o zamrożeniu tzw. umowy "standby" z MFW do czasu wyboru nowego rządu; podkreśla, że Serbia musi podążać drogą reform strukturalnych w celu zwiększenia zdolności produkcyjnych swojej gospodarki oraz że kraj musi zredukować deficyt budżetowy; przypomina, że światowy kryzys finansowy i gospodarczy negatywnie wpłynął na społeczeństwo, zwłaszcza na grupy znajdujące się w najbardziej niekorzystnej sytuacji; wzywa władze do poczynienia wszelkich starań w celu zminimalizowania niekorzystnych skutków dla tych grup - ubóstwa, bezrobocia, wykluczenia społecznego - a także do zwalczania ich podstawowych przyczyn poprzez realizację polityk społecznych i gospodarczych;

57. podkreśla, że faktyczne rządy prawa w kraju są niezbędne, aby przyciągnąć zagranicznych inwestorów, poprawić warunki w celu szybszego przejścia na gospodarkę rynkową oraz stworzyć lepsze warunki dla rozwoju przedsiębiorczości; w związku z tym przypomina, że istnienie monopoli poważnie utrudnia ten proces, a także wzywa rząd do dalszego podejmowania działań w celu zniesienia monopoli; podkreśla znaczenie likwidacji biurokracji, podniesienia poziomu konkurencji oraz zwiększenia roli sektora prywatnego;

58. wyraża uznanie dla wysiłków rządu na rzecz rozwijania prosperującego sektora MŚP poprzez przyjmowanie i wdrażanie odnośnych przepisów oraz utworzenie organów administracyjnych, których zadaniem jest wspieranie MŚP; jednocześnie wzywa do czynienia większych starań w celu ułatwienia powstawania nowych MŚP poprzez zmniejszanie obciążeń administracyjnych i braku elastyczności na rynku pracy oraz zwiększanie dostępu do finansowania; wzywa rząd do stosowania definicji MŚP, która jest w pełni zgodna z zaleceniami UE;

59. apeluje do rządu Serbii o wprowadzenie niezbędnych środków mających na celu zacieśnienie współpracy z sektorem MŚP w regionach sąsiadujących; podkreśla, że jest to zasadniczy warunek wstępny, aby gospodarka Serbii mogła w bardziej opłacalny sposób zostać zintegrowana ze wspólnotowym systemem handlowym;

60. z zadowoleniem przyjmuje znaczne postępy Serbii w dostosowywaniu prawa do unijnego dorobku prawnego w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego; apeluje o dalsze nieprzerwane działania w tym zakresie, koncentrujące się na egzekwowaniu prawa; wzywa władze do wzmożenia wysiłków, zwłaszcza jeśli chodzi o jakość wody i składowanie odpadów; zachęca Serbię do przyjęcia celów w dziedzinie zmiany klimatu zgodnych z celami Unii Europejskiej;

61. z zadowoleniem przyjmuje zawarcie porozumienia pomiędzy UE a Serbią ustanawiającego zasady ogólne udziału Serbii w operacjach zarządzania kryzysowego prowadzonych przez UE oraz wyraża uznanie dla Serbii w związku z jej gotowością do uczestnictwa w dwóch unijnych operacjach z zakresu WPBiO, a mianowicie w operacji EUTM oraz w operacji EU NAVFOR Somalia;

62. wzywa do dalszego podejmowania wysiłków mających na celu stworzenie zrównoważonej sieci transportu publicznego w Serbii, a w szczególności udoskonalenie infrastruktury kolejowej i transportu śródlądowymi szlakami wodnymi (Korytarz VII) oraz infrastruktury drogowej, w tym szybkie zakończenie budowy Korytarza X; podkreśla znaczenie poprawy wzajemnych połączeń z krajami sąsiadującymi w celu ułatwienia mobilności obywateli;

63. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządowi i parlamentowi Serbii.

1 Dz.U. L 80 z 19.3.2008, s. 46.

2 A/RES/64/298.

3 Dz.U. L 334 z 19.12.2007, s. 46.

4 Dz.U. L 336 z 18.12.2009, s. 1.

5 Dz.U. L 163 z 23.6.2011, s. 1.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2013.257E.18
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Serbii (2011/2886(RSP)).
• Data aktu: 29/03/2012
• Data ogłoszenia: 06/09/2013