Pomoc państwa SA.13869 (C 68/2002) - EDF: Przekwalifikowanie na kapitał rezerw księgowych zwolnionych z podatku na odnowienie sieci zaopatrzenia w energię elektrycznąZaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2013/C 186/05)
(Dz.U.UE C z dnia 28 czerwca 2013 r.)
Pismem z dnia 02.05.2013., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Francję o swojej decyzji w sprawie rozszerzenia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja rozszerza postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować na następujący adres:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Greffe
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Faks: +32 22961242
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom francuskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
W 1987 roku, ze względu na fakt, że w roku 1956 sieć zaopatrzenia w energię elektryczną (RAG) została powierzona przedsiębiorstwu EDF w drodze umowy koncesyjnej, EDF zmieniło swoją praktykę księgową i zaklasyfikowało aktywa przypisane RAG jako pozycję bilansu "Środki objęte koncesją". Ustawa nr 97-1026 z dnia 10 listopada 1997 r. stanowi jednak, że EDF było uznane właścicielem RAG od 1956 roku. Rezerwy księgowe utworzone w okresie od 1987 r. do 1996 r. w ramach systemu środków objętych koncesją stały się więc bezprzedmiotowe. W roku 1997 EDF posiadało w swoich księgach dwa rodzaje rezerw utworzonych ze zwolnień podatkowych na odnowienie RAG: rezerwy jeszcze niewykorzystane w kwocie
38,5 miliarda franków francuskich (FRF) i prawa udzielającego koncesji, odpowiadające już zrealizowanym operacjom odnowienia na kwotę 18,345 miliarda FRF.
Ponieważ rezerwy te stały się bezprzedmiotowe, władze francuskie dokonały reorganizacji bilansu EDF w drodze ustawy i decyzji ministerialnej.
W ten sposób rezerwy jeszcze niewykorzystane na kwotę 38,5 miliarda FRF zostały normalnie opodatkowane przez władze francuskie, podczas gdy część rezerw odpowiadających uprawnieniom udzielającego koncesji nie została opodatkowana.
Decyzją z dnia 16 października 2002 r. (C(2002) 3744), notyfikowaną Republice Francuskiej w tym samym dniu, Komisja wszczęła postępowanie przewidziane w art. 108 ust. 2 TFUE w sprawie korzyści wynikających z niezapłacenia przez EDF należnego podatku od przedsiębiorstw podczas restrukturyzacji bilansu w 1997 r. od części rezerw odpowiadających prawom udzielającego koncesji. W notatce Dyrekcji Generalnej ds. Podatków z dnia 9 kwietnia 2002 r. przesłanej Komisji władze francuskie wskazują, że "uzyskaną [w ten sposób w 1997 r.] przez EDF korzyść podatkową można oszacować na 5,88 miliardów franków (14,119 × 41,66 %"), tj. 888,89 milionów EUR.
W dniu 16 grudnia 2013 r. Komisja wydała ostateczną decyzję (C(2003)4637 final), która została następnego dnia notyfikowana Republice Francuskiej(1). W decyzji tej (art. 3 i 4) Komisja stwierdziła, że niezapłacenie przez EDF kwoty 888,89 milionów EUR należnego podatku od przedsiębiorstw podczas restrukturyzacji bilansu w 1997 r. od części rezerw odpowiadających prawom udzielającego koncesji, przeklasyfikowanych na dotację kapitałową, stanowi pomoc państwa niezgodną z rynkiem wewnętrznym, i zażądała jej zwrotu wraz z odsetkami.
Wyrokiem z dnia 15 grudnia 2009 r. Trybunał Unii Europejskiej uchylił art. 3 i 4 decyzji Komisji, głównie z tego względu na fakt, że obowiązkiem Komisji było zbadanie, czy inwestor prywatny mógłby zdecydować się na dokonanie inwestycji o porównywalnej wysokości w podobnych okolicznościach, niezależnie od formy interwencji państwa mającej na celu zwiększenie kapitału EDF, w celu stwierdzenia, czy decyzja ta była racjonalna gospodarczo, i porównania jej z postępowaniem, jakie przyjąłby inwestor prywatny wobec tego samego przedsiębiorstwa w takich samych okolicznościach(2). Wyrokiem
z dnia 5 czerwca 2012 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej oddalił odwołanie wniesione przez Komisję od wyroku Trybunału(3). Komisja powinna zatem podjąć nową decyzję zamykającą postępowanie wszczęte decyzją z dnia 16 października 2002 r. Należy jednak rozszerzyć tę procedurę w celu zebrania nowych informacji.
W trakcie postępowania administracyjnego władze francuskie stwierdziły, nie przedstawiając na poparcie tego twierdzenia innych dowodów ani analiz, że taka dodatkowa dotacja kapitałowa była uzasadniona perspektywą rentowności, jaką przedstawiał EDF w 1997 r., która zresztą skonkretyzowała się w kolejnych latach. Jak podkreślają sądy Unii Europejskiej, możliwość stosowania i rzeczywiste stosowanie zasady rozważnego inwestora prywatnego działającego w warunkach gospodarki rynkowej w odniesieniu do dotacji kapitałowej, takiej jak w niniejszej sprawie, wymaga w szczególności, aby państwo członkowskie rzeczywiście działało jako inwestor, a nie jako publiczny organ podatkowy. W tej kwestii dopuszczalnymi dowodami są analizy przeprowadzone przed inwestycją, w przeciwieństwie do analiz przeprowadzonych po fakcie.
Twierdzenie Francji, że inwestor prywatny działający w warunkach gospodarki rynkowej wniósłby wkład kapitałowy w wysokości 888,89 milionów EUR, nie zostało poparte żadnym dokumentem przekazanym Komisji, który zostałby zbadany przez władze francuskie, działając w charakterze akcjonariusza. Władze francuskie nawet nie wskazały, jakiego zwrotu z kapitału się spodziewały, a zatem tym bardziej nie wykazały, że oczekiwana rentowność wynikająca ze zwiększenia kapitału byłaby wystarczająca dla prywatnego inwestora. W tych okolicznościach zasada inwestora prywatnego wydaje się nie mieć zastosowania, a zakładając, że ma zastosowanie, jej zastosowanie doprowadziłoby do wniosku, że nie wydaje się, że rozważny inwestor prywatny zainwestowałby w zwiększenie kapitału EDF, nie dysponując przeprowadzoną wcześniej analizą dotyczącą zwrotu z kapitału.
Wobec powyższego i z zastrzeżeniem nowych elementów, które mogłaby wnieść Republika Francuska lub zainteresowane strony trzecie, niezapłacenie w 1997 r. podatku od przedsiębiorstw w wysokości 888,89 milionów EUR mogło przysporzyć EDF korzyści gospodarczych, co mogło skutkować zakłóceniem konkurencji i wpłynąć na wymianę handlową między państwami członkowskimi, tym samym stanowiąc pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, dodatkowo niezgodną z prawem. W takim przypadku Komisja nie posiada danych umożliwiających jej stwierdzenie, że taka pomoc jest zgodna z rynkiem wewnętrznym.
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 wszelka pomoc bezprawnie przyznana może podlegać odzyskaniu od beneficjenta.
TEKST PISMA
grafika
______(1) Dz.U. L 49 z 22.2.2005, s. 9.
(2) Wyrok Trybunału z dnia 15 grudnia 2009 r. w sprawie T-156/04 EDF przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. II-04503.
(3) Wyrok Trybunału z dnia 5 czerwca 2012 r. w sprawie C-124/10P - Komisja-EDF, dotychczas nieopublikowany.