Zakaz stosowania technologii wydobywczych z wykorzystaniem cyjanku.

Zakaz stosowania technologii wydobywczych z wykorzystaniem cyjanku

P7_TA(2010)0145

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie całkowitego zakazu wykorzystania technologii wydobywczych z zastosowaniem cyjanku w Unii Europejskiej

(2011/C 81 E/13)

(Dz.U.UE C z dnia 15 marca 2011 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając art. 191 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

– uwzględniając zasadę ostrożności przewidzianą w Deklaracji z Rio de Janeiro w sprawie środowiska i rozwoju, jak również w konwencji o różnorodności biologicznej (CBD) przyjętej w czerwcu 1992 r. w Rio de Janeiro,

– uwzględniając cele dotyczące środowiska naturalnego określone w ramowej dyrektywie wodnej (dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej),

– uwzględniając dyrektywę 2006/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego, która pozwala na wykorzystanie cyjanku w przemyśle wydobywczym, jednocześnie ustalając maksymalne dopuszczalne jego stężenie,

– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/105/WE z dnia 16 grudnia 2003 r. zmieniającą dyrektywę Rady 96/82/WE (Seveso II) w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi, w której stwierdza się, że "niektóre działania związane ze składowaniem oraz działania przetwórcze w górnictwie [...] mogą powodować bardzo poważne konsekwencje",

– uwzględniając dyrektywę 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko, na mocy której państwa członkowskie mogą zwolnić podmioty gospodarcze z kosztów za szkody w środowisku naturalnym, jeżeli można wykazać, że spełnione zostały odpowiednie warunki,

– uwzględniając osiemnastomiesięczny program prezydencji hiszpańskiej, belgijskiej i węgierskiej oraz ich priorytety w zakresie polityki wodnej i różnorodności biologicznej,

– uwzględniając środki podjęte przez Republikę Czeską w 2000 r. w ramach nowelizacji ustawy o wydobyciu nr 44/1988 zakładające całkowity zakaz wykorzystania technologii z zastosowaniem cyjanku, jak również wprowadzoną w 2009 r. nowelizację węgierskiej ustawy o wydobyciu nr 48/1993, wprowadzającą zakaz wykorzystania technologii z zastosowaniem cyjanku na terytorium Węgier oraz niemiecki dekret zakazujący wydobywania poprzez ługowanie z zastosowaniem cyjanku przyjęty w 2002 r.,

– uwzględniając art. 115 ust. 5 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2010 Międzynarodowym Rokiem Różnorodności Biologicznej, zachęcając świat do podejmowania działań prowadzących do ochrony różnorodnych form życia na ziemi,

B. mając na uwadze, że cyjanek jest szczególnie trującym związkiem chemicznym wykorzystywanym w przemyśle wydobycia złota, znajdującym się w Załączniku VIII ramowej dyrektywy wodnej, o potencjalnie nieodwracalnym wpływie na zdrowie ludzkie i środowisko naturalne, a co za tym idzie na różnorodność biologiczną,

C. mając na uwadze, że w swoim wspólnym stanowisku w sprawie zrównoważonego przemysłu wydobywczego przyjętym podczas 14. posiedzenia ministrów środowiska Grupy Wyszehradzkiej w dniu 25 maja 2007 r. w Pradze (Republika Czeska) przez ministrów środowiska Czech, Polski, Słowacji i Węgier, grupa ministrów środowiska wyraziła swoje zaniepokojenie w związku z niebezpiecznymi technologiami, które są wykorzystywane, bądź które planuje się wykorzystywać w przemyśle wydobywczym na różnych obszarach w regionie, a które pociągają za sobą znaczące zagrożenia dla środowiska naturalnego o potencjalnych konsekwencjach ponadgranicznych,

D. mając na uwadze, że w ramach Konwencji z Sofii w sprawie współpracy na rzecz ochrony i zrównoważonego wykorzystania Dunaju strony uzgodniły, że niezależnie od priorytetowych substancji niebezpiecznymi uwzględnionych w ramowej dyrektywie wodnej, cyjanek można zaklasyfikować jako substancję niebezpieczną,

E. mając na uwadze, że w ciągu ostatnich 25 lat na świecie miało miejsce ponad 30 poważnych wypadków pociągających za sobą skażenie cyjankiem, a najpoważniejszy z nich wydarzył się 10 lat temu, gdy ponad 100 000 metrów sześciennych skażonej cyjankiem wody przedostało się ze zbiornika kopalni złota do systemu rzecznego Cisa-Dunaj, powodując największą wówczas katastrofę ekologiczną w Europie Środkowej, oraz że nie można mieć całkowitej pewności, że wypadki takie nie powtórzą się, w szczególności biorąc pod uwagę zaostrzające się skrajne warunki pogodowe, m.in. obfite i częste opady, przewidywane w czwartym sprawozdaniu z oceny Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC),

F. mając na uwadze, że szereg państw członkowskich wciąż rozważa realizację nowych projektów związanych z wydobyciem złota na dużą skalę w kopalniach odkrywkowych z wykorzystaniem technologii stosujących cyjanek, w gęsto zaludnionych obszarach, co stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego,

G. mając na uwadze, że na mocy ramowej dyrektywy wodnej państwa członkowskie są zobowiązane doprowadzić do osiągnięcia i utrzymania dobrego stanu zasobów wodnych, a także zapobiegać ich zanieczyszczeniu substancjami niebezpiecznymi; jednakże mając na uwadze, że dobry stan zasobów wodnych może również zależeć od jakości wody w dorzeczu, znajdującym się w kraju ościennym, który wykorzystuje technologie wydobywcze z zastosowaniem cyjanku,

H. mając na uwadze, że ponadgraniczne skutki wypadków polegających na wydostaniu się cyjanku, w szczególności wypadków powodujących zanieczyszczenie rozległych dorzeczy i zasobów wód gruntowych, uwypuklają potrzebę wypracowania ogólnounijnego podejścia do poważnego zagrożenia dla środowiska, jakie stanowi wykorzystanie technologii wydobywczych z zastosowaniem cyjanku,

I. mając na uwadze, że nadal nie istnieją zasady ostrożności i odpowiednie gwarancje finansowe oraz że wdrożenie istniejącego ustawodawstwa dotyczącego przemysłu wydobywczego z wykorzystaniem cyjanku zależy również od uprawnień wykonawczych każdego państwa członkowskiego, tak więc kolejny wypadek jest tylko kwestią czasu i zaniedbania ze strony człowieka,

J. mając na uwadze, że dyrektywa w sprawie odpadów kopalnianych nie została w pełni wdrożona w niektórych państwach członkowskich,

K. mając na uwadze, że dzięki wykorzystaniu technologii wydobywczych z zastosowaniem cyjanku tworzy się niewiele miejsc pracy i jest to praca jedynie na okres od ośmiu do szesnastu lat, jednocześnie takie technologie powodują ogromne szkody ponadgraniczne dla środowiska naturalnego, których skutków finansowych nie pokrywają zazwyczaj działające w tym sektorze odpowiedzialne podmioty gospodarcze, rozwiązujące działalność lub ogłaszające bankructwo, lecz państwo, tzn. podatnicy,

L. mając na uwadze, że podmioty gospodarcze nie posiadają długoterminowych ubezpieczeń, z których można by w przyszłości pokryć koszty powstałe w wyniku wypadku lub nieprawidłowego działania,

M. mając na uwadze, że aby uzyskać dwa gramy złota konieczne jest wydobycie jednej tony rudy niskiej jakości, co pozostawia w wyrobiskach ogromną ilość odpadów z wydobycia, podczas gdy 25-50 % złota zasadniczo pozostaje w składowisku odpadów; ponadto projekty na wielką skalę, w których cyjanek stosuje się w celach wydobywczych wykorzystują kilka milionów kilogramów cyjanku sodu rocznie, a jego transport i składowanie ma w przypadku niepowodzenia potencjalnie katastrofalne skutki,

N. mając na uwadze istnienie rozwiązań alternatywnych względem technologii wydobywczych z zastosowaniem cyjanku, które mogłyby zastąpić te technologie,

O. mając na uwadze zorganizowane stanowcze protesty społeczne ze strony nie tylko obywateli, lecz również społeczności lokalnych, organizacji pozarządowych, organizacji rządowych, rządów i polityków wobec wciąż realizowanych projektów wydobywczych z zastosowaniem technologii wykorzystujących cyjanek w całej Europie,

1. wyraża przekonanie, że przestrzeganie założeń UE wyrażonych w wodnej dyrektywie ramowej, a mianowicie dążenie do osiągnięcia dobrego stanu chemicznego wód i do ochrony zasobów wodnych, jak również ochrony różnorodności biologicznej można osiągnąć wyłącznie zakazując stosowania technologii wydobywczych z użyciem cyjanku;

2. wzywa Komisję do złożenia wniosku w sprawie całkowitego zakazu wykorzystywania technologii z zastosowaniem cyjanku w przemyśle wydobywczym w Unii Europejskiej do końca 2011 r., ponieważ jest to jedyny bezpieczny sposób ochrony zasobów wodnych i ekosystemów przed zanieczyszczeniami wynikającymi z wydobycia i jednoczesnego prowadzenia zwykłych procedur związanych z ocena wpływu na środowisko naturalne;

3. przyjmuje do wiadomości odnośne inicjatywy podejmowane w ramach UE i ONZ i stanowczo zachęca do tworzenia bezpieczniejszych - w szczególności niewykorzystujących cyjanku - metod wydobywczych i do ich stosowania;

4. wzywa Komisję i państwa członkowskie do powstrzymania się do momentu wprowadzenia całkowitego zakazu wykorzystania cyjanku od bezpośredniego i niebezpośredniego popierania projektów wydobywczych realizowanych w UE, w ramach których wykorzystywane będą technologie z zastosowaniem cyjanku oraz powstrzymania się od popierania tego typu projektów w krajach trzecich;

5. wzywa Komisję do zachęcania do przemysłowego przekształcania obszarów, na których zakazano wykorzystania technologii wydobywczych z zastosowaniem cyjanku poprzez odpowiednie wsparcie finansowe przeznaczone na alternatywną ekologiczną działalność przemysłową, energię odnawialną oraz turystykę;

6. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku zmieniającego obowiązujące przepisy dotyczące zarządzania odpadami kopalnianymi, który zobowiązywałby podmioty gospodarcze do zawierania umów ubezpieczeniowych pozwalających na wypłatę odszkodowania i pokrycie wszelkich kosztów przywrócenia pierwotnego stanu środowiska naturalnego i stanu chemicznego wód, sprzed wypadku lub wydarzenia związanego z nieprawidłowym działaniem;

7. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom i rządom państw członkowskich.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2011.81E.74
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Zakaz stosowania technologii wydobywczych z wykorzystaniem cyjanku.
• Data aktu: 05/05/2010
• Data ogłoszenia: 15/03/2011