Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE dotyczącą wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do okresu obowiązywania minimalnej stawki podstawowejCOM(2010) 331 wersja ostateczna - 2010/0179 (CNS)
(2011/C 51/13)
(Dz.U.UE C z dnia 17 lutego 2011 r.)
Sprawozdawca: Edgardo Maria IOZIA
Dnia 24 czerwca 2010 r. Rada, działając na podstawie art. 113 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), postanowiła zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie
wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE dotyczącą wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do okresu obowiązywania minimalnej stawki podstawowej
COM(2010) 331 wersja ostateczna - CNS 2010/0179.
Dnia 13 lipca 2010 r. Prezydium Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego powierzyło przygotowanie opinii w tej sprawie Sekcji ds. Unii Gospodarczej i Walutowej oraz Spójności Gospodarczej i Społecznej.
Mając na względzie pilny charakter prac, na 466. sesji plenarnej w dniu 21 października 2010 r., Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wyznaczył Edgarda Marię IOZIĘ na sprawozdawcę generalnego oraz jednomyślnie przyjął następującą opinię:
1. Streszczenie i uwagi Komitetu
1.1 EKES przyjmuje do wiadomości potrzebę przedłużenia - w nadziei, że ma to miejsce po raz ostatni - o kolejne pięć lat tak zwanego systemu przejściowego - który przestanie obowiązywać zakończy się 31 grudnia 2010 r., a który przyjęty został w odległym 1992 roku - stosowania minimalnej stawki podstawowej VAT, ustalonej na poziomie 15 %, i popiera przyjęcie wniosku dotyczącego dyrektywy.
1.2 W rzeczywistości nieprzedłużenie mogłoby wywołać późniejsze zakłócenia w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego. Już obecnie różnica między różnymi systemami stawek podstawowych wynosi w Europie 10 punktów procentowych. Oscylują one między 15 % na Cyprze i w Luksemburgu a 25 % w Danii, na Węgrzech i w Szwecji. Komisja już dwukrotnie słusznie zaproponowała wprowadzenie maksymalnych progów, ale Rada nie wyraziła na nie zgody, ponieważ w tej dziedzinie traktaty wymagają jednomyślności.
1.3 EKES ocenia bardzo pozytywnie decyzję Komisji opublikowania przed końcem bieżącego roku zielonej księgi w sprawie nowej strategii dotyczącej VAT oraz możliwość stopniowej harmonizacji stawek. Pragnieniem Komitetu, który w stosownym czasie będzie szczegółowo konsultowany w sprawie zielonej księgi, jest jak najszybsze utworzenie w pełni zharmonizowanego systemu w dziedzinie europejskich podatków oraz ostateczne odejście od systemu przejściowego.
1.4 EKES w wielu opiniach w tej sprawie utrzymywał, że konieczne jest utworzenie zharmonizowanego, prostego systemu podatków pośrednich, zmniejszającego obciążenia administracyjne, mającego oczywiste korzyści dla przedsiębiorstw i obywateli, który gwarantowałby sprawiedliwe opodatkowanie i pewny dochód dla finansów publicznych oraz zmniejszał ryzyko oszustw podatkowych i wspierał tworzenie oraz rozwój rynku wewnętrznego.
1.5 EKES jest świadomy, że utrzymanie zasady jednogłośnej decyzji w dziedzinie opodatkowania zablokowało możliwość szybkiego zatwierdzenia ostatecznego systemu, który uwzględnia opodatkowanie w kraju pochodzenia. Brak porozumienia w sprawie zmiany w traktatach będzie oznaczał uciążliwe wydłużenie okresu podejmowania decyzji w tej dziedzinie. Po czterdziestu trzech latach od rozpoczęcia procedury na rzecz europejskiego systemu opodatkowania pośredniego, z powodu zasady jednomyślności znajdujemy się w punkcie wyjścia.
1.6 "Jest aktem oskarżenia wobec państw członkowskich fakt, że realizacja koncepcji, zasadniczo przyjętej trzydzieści trzy lata temu, wydaje się nadal tak odległa, jak wtedy. Historia przepisów dotyczących VAT w Europie to seria porażek, nie z winy Komisji, która działała spójnie w godny pochwały sposób, nie szczędząc wysiłków w próbach posunięcia sprawy do przodu, ale z winy państw członkowskich, które ciągle niweczyły te wysiłki"(1). Powyższe słowa, użyte przez EKES w 2001 r. są nadal dramatycznie aktualne!
1.7 EKES uważa, że nie można już dalej odkładać przyjęcia nowego systemu opodatkowania, który zapewniałby skuteczną walkę z oszustwami podatkowymi, oznaczającą wzrost przychodów państw członkowskich i Unii, ograniczenie kosztów administracyjnych oraz rozwój rynku wewnętrznego.
2. Wprowadzenie
2.1 Rada na wniosek Komisji i po konsultacji z PE oraz EKES-em, zgodnie z art. 12 ust. 3 lit. a) akapit drugi dyrektywy 77/388/EWG, ustala jednomyślnie poziom stawek VAT.
2.2 Z braku koniecznej jednomyślności, Komisja została zmuszona do w sumie czterokrotnego przedłużenia systemu opartego na jedynym elemencie, który uzyskał jednomyślność - minimalnej stawki 15 % ustalonej w dyrektywie 92/77/EWG. Wszystkie wnioski zmierzające do osiągnięcia ostatecznej harmonizacji podatkowej nigdy nie uzyskały koniecznej jednomyślności.
3. Wniosek Komisji
3.1 W związku ze zbliżającym się terminem upłynięcia, w dniu 31 grudnia 2010 r., przedłużenia przewidzianego w dyrektywie 2006/112/WE, Komisja proponuje kolejne przedłużenie, które ustala stawkę podstawową, która nie może być niższa niż 15 % od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.
3.2 Komisja, w punkcie 9 omawianego wniosku planuje wkrótce opublikować zieloną księgę na temat nowej strategii dotyczącej VAT. Publikacja ta zainicjuje konsultacje w sprawie przyszłej harmonizacji podatków. W świetle wyników konsultacji z państwami członkowskimi sama Komisja będzie mogła podjąć właściwą decyzję w sprawie poziomu stawek podstawowych VAT w UE.
4. Uwagi Komitetu
4.1 W świetle obecnej sytuacji w 27 państwach członkowskich w dziedzinie podatków, a szczególnie w zakresie VAT-u, można jedynie zgodzić się z wnioskiem, uznając, jak już miało to miejsce w przeszłości, taki wniosek za "akt obowiązkowy".
4.2 Decyzja Komisji, by wydać zieloną księgę w sprawie całej tej kwestii, mająca na celu ostateczne odejście od systemu przejściowego oraz rozpoczęcie procesu harmonizacji w dżungli stawek, zwolnień, stawek obniżonych i parkingowych oraz w całej złożoności przepisów prawnych, wzbudza motywację Komitetu do wspierania realizacji takiego projektu, nawet jeśli minione doświadczenia w tej kwestii pokazały przewagę małych interesów krajowych, które w rzeczywistości stały się przeszkodą na drodze do uproszczenia i pełnej realizacji rynku wewnętrznego.
4.3 Wartość oszustw podatkowych na poziomie europejskim szacuje się na między 200 a 250 miliardów euro. Komitet zgadza się z Parlamentem Europejskim, że należy dużo skuteczniej przeciwdziałać oszustwom, które "nie tylko negatywnie wpływają na finansowanie budżetów państw członkowskich, lecz również na ogólną równowagę zasobów własnych Unii Europejskiej, gdyż zmniejszenie zasobów własnych opartych na podatku VAT należy kompensować zwiększeniem zasobów własnych opartych na produkcie narodowym brutto (PNB)"(2).
4.4 EKES uważa, że niezbędne są w tym celu skoordynowane i zbieżne działania państw członkowskich, które pozwolą wspólnie osiągnąć różne cele: uproszczenia administracyjne, wzrost przychodów pochodzących z podatków, dzięki skutecznej walce z unikaniem opodatkowania, harmonizacja stawek, które pozwalają na rozwój rynku wewnętrznego, nie dając nikomu korzyści lub strat na poziomie konkurencyjności wypływających z wysokości podatku.
Bruksela, 21 października 2010 r.
|
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego |
|
Staffan NILSSON |
______
(1) Opinia EKES-u w sprawie poprawy działania systemu podatku od wartości dodanej na rynku wewnętrznym, Dz.U. C 193/45 z 10.7.2001.
(2) Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z 4 grudnia 2008 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w celu zwalczania uchylania się od płacenia podatków związanego z transakcjami wewnątrzwspólnotowymi.
