Kosowo.

Kosowo

P7_TA(2010)0281

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie procesu integracji Kosowa z Unią Europejską

(2011/C 351 E/12)

(Dz.U.UE C z dnia 2 grudnia 2011 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r., na którym wszystkim państwom Bałkanów Zachodnich złożona została obietnica, że przystąpią one do Unii Europejskiej,

– uwzględniając wnioski z posiedzenia Rady ds. Ogólnych z dnia 7 grudnia 2009 r., w których podkreślono, że bez względu na stanowiska państw członkowskich dotyczące statusu Kosowa, powinno ono odnieść korzyści z przyszłego złagodzenia wymogów wizowych po spełnieniu przez ten kraj wszystkich warunków, i zwracając się do Komisji o dalsze stosowanie usystematyzowanego podejścia w celu zmniejszenia dystansu między obywatelami Kosowa i UE,

– uwzględniając wspólne działanie Rady 2008/124/WPZiB z dnia 4 lutego 2008 r. w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie EULEX KOSOWO, zmienione wspólnym działaniem Rady 2009/445/WPZiB z dnia 9 czerwca 2009 r.,

– uwzględniając wspólne działanie Rady 2008/123/WPZiB z dnia 4 lutego 2008 r. w sprawie mianowania specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie oraz decyzję Rady 2010/118/WPZiB z dnia 25 lutego 2010 r. przedłużającą mandat specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie,

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2009 r. zatytułowany "Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2009-2010" (COM(2009)0533), towarzyszący sprawozdaniu o postępach Kosowa za rok 2009 r., oraz analizę zatytułowaną "Kosowo⁽¹⁾ - realizacja perspektywy europejskiej" (COM(2009)0534),

– uwzględniając zalecenia drugiego posiedzenia międzyparlamentarnego PE-Kosowo z dnia 7 kwietnia 2009 r. oraz trzeciego posiedzenia międzyparlamentarnego PE-Kosowo z dnia 23 czerwca 2010 r.,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie przyszłości Kosowa i roli Unii Europejskiej⁽²⁾, a także rezolucję z dnia 5 lutego 2009 r. w sprawie Kosowa i roli Unii Europejskiej⁽³⁾,

– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1244 (1999),

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1244/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu⁽⁴⁾, a w szczególności załącznik I do tego rozporządzenia, w którym dla celów jasności prawnej i bezpieczeństwa prawnego zawarto odniesienie do osób zamieszkujących Kosowo (rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999)),

– uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych z dnia 8 października 2008 r. ((A/RES/63/3) z wnioskiem do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości o wydanie opinii doradczej na temat zgodności z prawem międzynarodowym jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez tymczasową autonomiczną administrację Kosowa,

– uwzględniając własną rezolucję z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie dokumentu Komisji dotyczącego strategii rozszerzenia dla państw Bałkanów Zachodnich, Islandii i Turcji⁽⁵⁾,

– uwzględniając końcowe sprawozdanie specjalnego wysłannika ONZ w sprawie przyszłego statusu Kosowa oraz kompleksowej propozycji uregulowania statusu Kosowa z dnia 26 marca 2007 r.,

– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że stabilność regionalna Bałkanów Zachodnich oraz przystąpienie tych krajów do UE należą do priorytetów Unii Europejskiej; mając na uwadze, że priorytety te mogą zostać utrzymane jedynie wówczas, gdy członkostwo w UE stanowi osiągalną perspektywę dla wszystkich krajów tego regionu,

B. mając na uwadze, że społeczność międzynarodowa niezmiennie występowała w obronie trwałości wieloetnicznych i wielowyznaniowych państw na Bałkanach Zachodnich, w oparciu o wartości demokracji, tolerancji i wielokulturowości,

C. mając na uwadze, że obywatele Serbii, Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii oraz Czarnogóry od dnia 19 grudnia 2009 r. mogą podróżować do UE bez wiz oraz że taka sama decyzja jest oczekiwana wkrótce dla Albanii, a także Bośni i Hercegowiny; mając na uwadze, że obywatele Kosowa nie mogą być pozostawieni w tyle i odizolowani od obywateli innych krajów tego regionu, w związku z czym należy przystąpić niezwłocznie do procesu liberalizacji polityki wizowej wobec Kosowa, jeżeli spełnione zostaną wszystkie wymagane kryteria,

D. mając na uwadze, że Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości został poproszony o opinię doradczą w sprawie zgodności z prawem międzynarodowym jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez tymczasową autonomiczną administrację Kosowa, a jego wnioski nie zostały do tej pory przedstawione,

E. mając na uwadze, że decyzja o niewłączaniu Kosowa z procesu liberalizacji polityki wizowej wskazuje na istnienie w strategii UE dla Kosowa poważnej sprzeczności, która polega na rozbieżności między ogromnym wysiłkiem w zakresie pomocy obejmującej zasoby i personel, a pozostawieniem zamkniętych granic dla tych wszystkich osób, których praca mogłaby przyczynić się do rozwoju,

1. stwierdza, że ogłoszenie przez Kosowo niepodległości z dniem 17 lutego 2008 r. zostało uznane przez 69 państw; zauważa, że 22 państwa członkowskie UE uznały Kosowo za niepodległe państwo, a nie uczyniło tego 5 państw członkowskich; zachęca państwa członkowskie do przyjęcia wspólnego podejścia wobec Kosowa w celu przystąpienia Kosowa do UE, aby zwiększyć skuteczność polityki unijnej dla wszystkich obywateli Kosowa; wyraża zadowolenie z konstruktywnej postawy wobec Kosowa, podkreślanej przez prezydencję hiszpańską pomimo odmowy uznania tego kraju przez Hiszpanię; przyjąłby z zadowoleniem uznanie przez wszystkie państwa członkowskie niepodległości Kosowa;

2. podkreśla, jak duże znaczenie dla stabilizacji w tym regionie ma proces przystąpienia wszystkich krajów tego regionu do UE; podkreśla, że perspektywa przystąpienia do UE jest bardzo silnym bodźcem do przeprowadzenia w Kosowie niezbędnych reform, i nawołuje do podjęcia praktycznych kroków, aby perspektywa ta nabrała dla rządu i obywateli realnych kształtów; w tym celu nawołuje Komisję do monitorowania sytuacji w Kosowie od początku 2011 r. w celu przygotowania tego kraju do rozpoczęcia negocjacji w sprawie układu o stabilizacji i stowarzyszeniu oraz wzywa ją do przedstawienia władzom Kosowa informacji o krokach, jakie muszą zostać podjęte, zanim Komisja opracuje program liberalizacji systemu wizowego, oraz do określenia tego programu, jak tylko wspomniane działania zostaną podjęte;

3. zwraca uwagę na uznanie niepodległości Kosowa przez większość sąsiadujących z nim krajów oraz na dobre relacje sąsiedzkie; zwraca uwagę na fakt, że Kosowo zostało przyjęte na członka Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz innych organizacji międzynarodowych;

4. przypomina swoją opinię wyrażoną w rezolucji z 29 marca 2007 r. i z 5 lutego 2009 r., która wyklucza możliwość podziału Kosowa;

5. jest zaniepokojony stanem stosunków z Serbią i podkreśla, że dobre relacje sąsiedzkie są podstawowym kryterium przy realizacji dążeń Serbii oraz Kosowa, jak również wszystkich innych krajów tego regionu do członkostwa w UE; wyraża zrozumienie dla odczuć będących następstwem wojny z 1999 r. oraz rozumie, że oficjalne uznanie Kosowa nie jest w chwili obecnej opcją wykonalną dla przywódców z Belgradu, namawia jednak Serbię do praktycznego spojrzenia na kwestię tego statusu; dlatego wyraża zadowolenie z podpisania protokołu regulującego współpracę policyjną z EULEX i nawołuje do intensyfikacji współpracy z tą misją; ponadto nawołuję Serbię do powstrzymania się od blokowania członkostwa Kosowa w organizacjach międzynarodowych, w szczególności w przypadku niedawnej kandydatury do przystąpienia do Światowej Organizacji Zdrowia; podkreśla, że konflikt wpływa również ujemnie na regionalną wymianę handlową i współpracę w ramach Środkowoeuropejskiej umowy o wolnym handlu (CEFTA), co szkodzi gospodarkom krajów tego regionu; nawołuje wszystkie strony do przyjęcia pragmatycznego podejścia i umożliwienia integracji regionalnej Kosowa; podkreśla w tym względzie, że oczekiwana opinia doradcza Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie "zgodności z prawem międzynarodowym jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez tymczasową autonomiczną administrację Kosowa" nie powinna utrudniać wszystkim zainteresowanym stronom zdecydowanego zaangażowania się w skuteczną transgraniczną współpracę regionalną i lokalną w najlepszym interesie całej społeczności Kosowa i okolic;

6. przypomina, że każdy kraj pragnący przystąpić do UE musi spełnić kryteria przystąpienia i że w przypadku Bałkanów Zachodnich proces stabilizacji i stowarzyszenia stanowi ramy dla negocjacji z UE; podkreśla, że jednym z trzech ważnych celów procesu stabilizacji i stowarzyszenia jest współpraca regionalna;

7. podkreśla, że integracja i współpraca regionalna są kluczowe dla europejskiego bezpieczeństwa i stabilności, jak również dla stworzenia warunków sprzyjających normalizacji stosunków między Serbią a Kosowem; uważa, że pożądany byłby pakiet uzgodnień dotyczących bezpieczeństwa i współpracy w regionie Bałkanów Zachodnich;

8. nawołuje do wzmocnienia współpracy transgranicznej między Serbią a Kosowem, zwłaszcza na poziomie lokalnym, w dziedzinach ważnych dla obywateli, takich jak ochrona środowiska, infrastruktura czy handel;

9. stwierdza, że niektóre państwa członkowskie stosują jednostronne ułatwienia wizowe, podczas gdy osiem państw członkowskich nadal pobiera pełne opłaty wizowe; nawołuje państwa członkowskie UE i Komisję do podjęcia wszelkich starań w celu jak najszybszego przyjęcia jednolitych tymczasowych uproszczonych procedur zmierzających do ułatwienia podróży obywatelom Kosowa, mając w szczególności na względzie możliwości, jakie daje nowy kodeks wizowy;

10. wyraża zadowolenie z wyborów samorządowych przeprowadzonych dnia 15 listopada 2009 r., będących pierwszymi wyborami, za organizację których rząd Kosowa był odpowiedzialny politycznie; jest zadowolony z ich zasadniczo spokojnego przebiegu w dobrej atmosferze; podkreśla jednak, że stwierdzono szereg nieprawidłowości; nawołuje władze do sprawnego wprowadzenia w życie zaleceń wspólnoty międzynarodowej dotyczących między innymi konieczności zmiany prawa wyborczego w celu uściślenia właściwości sądów w rozpatrywaniu skarg, wprowadzenia jasnego podziału kompetencji między centralną komisją wyborczą a komisją ds. skarg i odwołań, uaktualnienia list wyborczych i zapewnienia spójnej edukacji wyborców; w perspektywie zbliżających się wyborów powszechnych podkreśla najwyższe znaczenie woli politycznej dla kontynuowania tych reform i pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które dopuściły się nadużyć podczas wyborów;

11. wyraża niezadowolenie, że Belgrad nadal wspiera struktury równoległe w enklawach serbskich, przez co kwestionuje i osłabia władze nowo ustanowionych gmin; nawołuje Serbię do przyjęcia bardziej konstruktywnej postawy i do rozwiązania tych struktur;

12. ponownie podkreśla znaczenie skutecznego przeprowadzenia procesu decentralizacji i z zadowoleniem przyjmuje wysoką frekwencję Serbów kosowskich zamieszkałych na południe od rzeki Ibar w ostatnich wyborach, co jest krokiem w kierunku budowania trwałej przyszłości ich kraju; nawołuje rząd, aby przy pomocy Komisji, udzielił pełnego wsparcia nowo wybranym przywódcom tych gmin za pośrednictwem wystarczających środków finansowych i politycznych, aby mogli oni szybko stworzyć struktury niezbędne do świadczenia podstawowych usług; uznaje, że skutecznie działające gminy są kluczowe dla udziału Serbów kosowskich w procesie politycznym i strukturach administracyjnych Kosowa; zachęca wspólnotę międzynarodową do wspierania projektów nowo powstałych gmin w dziedzinie rozwoju i infrastruktury; aby uniknąć powstawania struktur równoległych, w szczególności w dziedzinie edukacji i służby zdrowia, zachęca rząd, by z pomocą specjalnego przedstawiciela UE i międzynarodowego przedstawiciela cywilnego opracował strategię postępowania w odniesieniu do tych struktur;

13. wyraża zadowolenie z ustanowienia Domu UE w północnym Kosowie, lecz jest zaniepokojony sytuacją na północy Kosowa, gdzie nadal wyraźnie brak jest praworządności, nasila się napięcie i próby zastraszenia społeczeństwa obywatelskiego przez radykalne ugrupowania i gdzie rozwija się przestępczość zorganizowana; dlatego podkreśla, że Rada powinna uczynić misję mającą na celu zaprowadzenie praworządności operacyjną na całym obszarze Kosowa i zwraca się do Komisji o zapewnienie większej widoczności prac prowadzonych przez nią na rzecz społeczności serbskiej zamieszkującej na północy, zwracając równocześnie uwagę wszystkich zainteresowanych podmiotów w terenie, że współpraca lokalna, regionalna i transgraniczna przynosi korzyści całemu społeczeństwu; dlatego wyraża zadowolenie z rejestracji produktów handlowych na przejściach 1 i 31, co przyczyniło się do zmniejszenia skali przemytu w regionie, oraz nawołuje do podjęcia dalszych działań w celu przywrócenia systemu pobierania opłat celnych; wyraża niepokój w związku z problemami w obecnym funkcjonowaniu systemu sądownictwa w regionie Mitrowicy i nawołuje Serbię i Kosowo do finalizacji umowy w sprawie powołania na stanowiska w trybunale północnej Mitrowicy serbskich sędziów i prokuratora; przyjmuje do wiadomości plan ponownego włączenia części północnej do struktur politycznych i administracyjnych Kosowa i nalega, by podczas jego realizacji zwrócono należytą uwagę na szczególną sytuację mniejszości serbskiej w zamiarze poprawy i zwiększenia usług świadczonych przez rząd w tym regionie oraz poprawy warunków życia tamtejszych obywateli, i by został on przeprowadzony w sposób umożliwiający powołanie samorządu reprezentującego jak najszersze kręgi; wzywa EULEX do podjęcia wysiłków zmierzających do intensywniejszych działań w północnej części Kosowa, w szczególności w celu poprawy relacji między grupami etnicznymi oraz informowania miejscowej ludności o działalności UE i bieżącej misji, której zadaniem jest zaprowadzenie praworządności;

14. yraża głęboki żal z powodu zabójczej eksplozji, w wyniku której zginęła jedna osoba" a dziesięć zostało rannych, a do której doszło w północnej części Mitrowicy w dniu 2 lipca 2010 r. podczas demonstracji przeciwko otwarciu centrum służb cywilnych oraz z powodu ataku w dniu 5 lipca 2010 r. na serbskiego posła do parlamentu Kosowa; z całą mocą potępia wszelkie akty przemocy i wzywa strony do rozsądnego działania; wzywa EULEX do podjęcia wszelkich starań na rzecz rozładowania napięcia i zapobieżenia dalszym aktom przemocy oraz wzywa policję Kosowa, aby z pomcą EULEX-u natychmiast wszczęła wyczerpujące i bezstronne dochodzenia w sprawie tych wydarzeń w celu postawienia ich sprawców przed sądem;

15. podkreśla znaczenie powodzenia misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności EULEX zarówno dla trwałego rozwoju, konsolidacji instytucji i zaprowadzenia stabilizacji w Kosowie, jak również dla realizacji ambicji UE jako podmiotu dążącego do budowania pokoju na świecie; podkreśla odpowiedzialność misji EULEX w odniesieniu do jej uprawnień wykonawczych oraz mandatu dotyczącego monitorowania, wspierania i doradztwa; w związku z tym zachęca misję EULEX do podjęcia konkretnych działań w celu dokonania postępów w sprawach o korupcję na wysokim szczeblu; przyznaje, że poczyniono znaczne postępy w niektórych dziedzinach, takich jak działalność policji i organów celnych, ale podkreśla, że należy przyspieszyć prace misji, tak by widoczne były wreszcie wymierne wyniki w innych dziedzinach, a w szczególności w zwalczaniu przypadków korupcji na wysokim szczeblu, przestępczości zorganizowanej czy zbrodni wojennych; dlatego z zadowoleniem przyjmuje stosowane ostatnio przez EULEX podejście polegające na zwalczaniu ewentualnych przypadków korupcji, również na najwyższym szczeblu rządowym i administracyjnym, i podkreśla potrzebę kontynuowania działań w tym kierunku dla zapewnienia wiarygodności i widoczności działań misji EULEX; podkreśla, że w związku z powyższym bardzo ważne jest poświęcenie szczególnej uwagi sektorowi zamówień publicznych, zaś w odniesieniu do zorganizowanej przestępczości EULEX musi nadal dążyć do osiągnięcia wymiernych wyników w terenie; w związku z powyższym wyraża zaniepokojenie dużymi zaległościami w rozpatrywaniu spraw sądowych spowodowanymi niespodziewanie wysoką liczbą spraw przekazanych misji EULEX przez tymczasową misję administracyjną Narodów Zjednoczonych w Kosowie; podkreśla, że EULEX nie posiada wystarczającej liczby sędziów i prokuratorów, i nawołuje państwa członkowskie do oddelegowania wymaganej liczby ekspertów lub umożliwienia ich zatrudnienia; podkreśla znaczenie usprawnienia biurokracji w misji EULEX; w związku z tym podkreśla potrzebę kompetentnego zarządzania wewnętrznego, koordynacji i współpracy, by misja pracowała wydajnie; podkreśla potrzebę przejrzystości i odpowiedzialności w pracach misji EULEX, a także konieczność podkreślania istotności jej działalności w tym kontekście politycznym, aby zwiększyć jej legitymację w oczach obywateli; ponadto podkreśla znaczenie podtrzymania bliskich kontaktów z rządem Kosowa, jego obywatelami i środkami przekazu; zachęca misję EULEX do informowania obywateli Kosowa o swoich osiągnięciach, a ponadto do pracy na rzecz podnoszenia zaufania do misji, a także do wyczulenia na oczekiwania obywateli; z zadowoleniem przyjmuje niedawne powołanie panelu weryfikującego przestrzeganie praw człowieka, którego zadaniem będzie rozpatrywanie skarg od osób twierdzących, że są ofiarami naruszeń praw człowieka popełnianych przez misję EULEX przy wykonywaniu jej mandatu wykonawczego;

16. wzywa swoje właściwe organy, zwłaszcza Podkomisję Bezpieczeństwa i Obrony, do nasilenia kontroli i nadzoru misji EULEX, w miarę możliwości we współpracy z społeczeństwem obywatelskim Kosowa; dlatego nawołuje Radę do przekazywania Parlamentowi wszystkich okresowych i specjalnych ocen oraz sprawozdań kontrolnych EULEX;

17. odnotowuje wysiłki zarówno Serbii, jak i Kosowa zmierzające do odnalezienia osób zaginionych od czasu konfliktu z lat 1998-1999 za pośrednictwem prac grupy roboczej ds. osób, których los jest nieznany w związku z wydarzeniami w Kosowie; podkreśla wagę rozwiązania tego problemu dla uwolnienia się od widm konfliktu z lat 1998-1999; odnotowuje ponadto około 1 862 przypadków nadal nieodnalezionych osób oraz wzywa Kosowo i Serbię, by w poszukiwaniu tych osób jak najściślej współpracowały między sobą, a także z MKCK, misją EULEX i innymi podmiotami;

18. podkreśla, że dla rządu Kosowa i administracji wszystkich szczebli rok 2010 jest rokiem przełomowym dla postępu w przeprowadzaniu reform dotyczących między innymi zwalczania korupcji, decentralizacji i reformy administracji publicznej; zaznacza, że aby proces przeprowadzania reform zakończył się powodzeniem, musi opierać się na pogłębionej debacie dotyczącej projektów aktów prawnych, prowadzonej w konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, w tym ze wszystkimi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego; ponadto przypomina rządowi, że należy zwrócić szczególną uwagę na sprawne i skuteczne wprowadzanie w życie aktów prawnych, bez których przyjęcie prawodawstwa nie będzie miało faktycznego wpływu na sytuację w Kosowie;

19. jest poważnie zaniepokojony szerzącą się korupcją, która, obok zorganizowanej przestępczości, jest nadal jednym z największych problemów Kosowa, i nawołuje do pilnego podjęcia działań w celu jej zwalczania, poprzez udoskonalenie przepisów prawnych dotyczących walki z korupcją, przyjęcie strategii i planu działań wymierzonych w korupcję oraz poprawę współpracy z organami policyjnymi i sądowymi wszystkich krajów tego regionu; wyraża głębokie zaniepokojenie rozlewem krwi w wyniku niedawnych incydentów przy granicy Kosowa i wzywa do niezwłocznego przyjęcia środków mających na celu zapobieżenie podobnym wydarzeniom i położenie kresu nielegalnemu handlowi broni, który przyczynia się do destabilizacji regionu Bałkanów Zachodnich; wyraża zadowolenie ze stworzenia specjalnego wydziału ds. zwalczania korupcji w Biurze Prokuratury Specjalnej Kosowa, ale podkreśla, że niezbędne jest zaangażowanie wszystkich właściwych ministerstw, aby wydział okazał się skuteczny, oraz że we wszystkich przypadkach muszą być zatrudniane osoby o nienagannej reputacji; nawołuje do sprawnego przyjęcia przepisów dotyczących partii politycznych, które regulowałyby w skuteczny i przejrzysty sposób finansowanie partii, zapewniając pełną jawność ich sprawozdań finansowych;

20. podkreśla nadrzędne znaczenie reformy sądownictwa i prokuratury, która jest nadal w początkowej fazie, aby zapewnić niezależność i profesjonalizm sędziów i prokuratorów, a także pozwolić obywatelom odzyskać wiarę w praworządność; dlatego wyraża zadowolenie z powołania rzecznika praw obywatelskich, sędziów Sądu Najwyższego, prokuratorów Prokuratury Krajowej oraz prokuratorów Specjalnej Prokuratury Kosowa; jest zaniepokojony faktem, że niedostatki w systemie ochrony świadków nadal utrudniają wymierzanie sprawiedliwości w przypadku najpoważniejszych przestępstw; nawołuje do przyjęcia i szybkiego wprowadzenia w życie ustawy o sądownictwie, a także do ustanowienia rzeczywistego systemu ochrony świadków i sędziów; w związku z tym wzywa przedstawicieli misji EULEX do dalszego publicznego informowania o pozostałych wyzwaniach w dziedzinie praworządności w Kosowie;

21. nawołuje do podjęcia większych wysiłków na rzecz przyspieszenia reformy administracji publicznej w celu stworzenia wyspecjalizowanej i niezależnej służby publicznej, przy zachowaniu parytetu płci przy obsadzaniu stanowisk oraz pełnym odzwierciedleniu struktury etnicznej społeczeństwa Kosowa; podkreśla potrzebę przyjęcia i wprowadzenia w życie ram prawnych w tym zakresie oraz poświęcenia należytej uwagi działaniom służącym budowaniu zasobów ludzkich i zapewnienia ich finansowania; wyraża zaniepokojenie z powodu ingerencji politycznych w obsadzanie kluczowych stanowisk w służbie cywilnej i nawołuje do powstrzymania tej praktyki, która poważnie utrudnia funkcjonowanie administracji;

22. nalega, by rząd zapewnił pluralizm mediów oraz ich niezależność finansową i wydawniczą, wolność od politycznych nacisków oraz przejrzyste struktury własności i finansowania; apeluje o zapewnienie praw pracowniczych dziennikarzy i o skuteczne procedury ochrony dziennikarzy śledczych przed groźbami; podkreśla znaczenie dla całego społeczeństwa publicznych stacji nadawczych będących niezależnym źródłem informacji wysokiej jakości i jest zaniepokojony brakiem zrównoważonego systemu finansowania tych mediów; z zadowoleniem przyjmuje inwestycje przeprowadzone przez rząd w dziedzinie dostępu do internetu; wzywa rząd do jeszcze szerszego upowszechnienia dostępu do internetu wśród obywateli; podkreśla ważną rolę wolnego od cenzury dostępu do internetu dla przedsiębiorstw i polityków, zwłaszcza w celu zwiększenia udziału młodych ludzi w wyborach;

23. wzywa do udzielenia wsparcia w celu wzmocnienia zgromadzenia Kosowa, by mogło one skutecznie spełniać funkcje prawodawcze i sprawować demokratyczną kontrolę działalności politycznej i budżetowej; dlatego nawołuje do ustanowienia jednorazowego programu twinningowego w celu umożliwienia personelowi administracyjnemu zgromadzenia Kosowa staży w Parlamencie Europejskim, a także nawołuje parlamenty państw członkowskich do ustanowienia programów partnerskich dostarczających posłom i personelowi administracyjnemu parlamentu Kosowa możliwości wymiany i budowania potencjału w zakresie procedury prawodawczej i kontrolnej, w szczególności dla mniejszości parlamentarnych i ugrupowań opozycji;

24. wyraża uznanie dla rządu w związku z postępem w zakresie przyjmowania aktów prawnych dotyczących praw człowieka i zachęca do sprawnego przyjęcia pozostałych aktów prawnych; zauważa jednak, że wprowadzanie w życie ram prawnych nadal nie jest zadowalające, a ogólne postępy są zbyt wolne; domaga się bardziej aktywnych strategii zwalczania wszelkich rodzajów dyskryminacji (ze względu na pochodzenie etniczne, religię, orientację seksualną, niepełnosprawność itd.) oraz zagwarantowania parytetu płci przy obsadzaniu stanowisk i aktywnego udziału mniejszości w życiu politycznym i strukturach administracyjnych, zarówno na poziomie ogólnokrajowym, jak i lokalnym; podkreśla znaczenie edukacji w tym procesie; domaga się, by rząd zapewnił nauczanie mniejszościom w ich własnym języku, zarówno w zakresie programów, jak i materiałów dydaktycznych, umożliwiając im zachowanie własnej kultury i tożsamości, oraz by wspierał ich w budowaniu zasobów ludzkich;

25. jest zaniepokojony wysokim poziomem przemocy domowej, dyskryminacji kobiet i procederu handlu ludźmi, zwłaszcza dziewczętami i kobietami wykorzystywanymi seksualnie; nawołuje do podjęcia działań w celu zapewnienia równouprawnienia płci i rzeczywistej ochrony praw kobiet i dzieci;

26. zwraca uwagę na bardzo trudną sytuację w następstwie konfliktu zbrojnego, który nadwątlił wiarę opinii publicznej w możliwość pokojowego rozwiązania konfliktów, zarówno wśród grup społecznych, jak i w życiu prywatnym;

27. podkreśla, że niestabilna sytuacja polityczna, incydenty pomiędzy grupami etnicznymi na niektórych obszarach i złe warunki ekonomiczne utrudniają trwały powrót uchodźców i wzywa do zwiększenia wysiłków mających na celu poprawę ich sytuacji;

28. wskazuje na trudną sytuację oraz dyskryminację, jakiej doświadczają mniejszości, a w szczególności mniejszość romska, w dostępie do edukacji, mieszkań, świadczeń socjalnych i zatrudnienia; wyraża zadowolenie z inicjatywy Komisji zmierzającej do zamknięcia obozów na północy Mitrowicy, gdzie doszło do skażenia ołowiem, oraz do przesiedlenia zamieszkujących je rodzin, i nawołuje do szybkiej realizacji działań w tym zakresie; podziela niepokój wyrażony przez komisarza Rady Europy ds. praw człowieka, że Kosowo nie jest jeszcze zdolne do zapewnienia właściwych warunków integracji społeczności Romów przesiedlonej przymusowo, i nalega, by państwa członkowskie zaprzestały takich praktyk; w tym kontekście zwraca uwagę na porozumienie osiągnięte między władzami niemieckimi i kosowskimi, a dotyczące stopniowego powrotu do Kosowa 14 000 uchodźców, z których blisko 10 000 to Romowie; nawołuje Komisję do przedstawienia doraźnych programów wsparcia; nawołuje kraje uczestniczące w dziesięcioletnim planie działania na rzecz Romów do ułatwienia zaangażowania Kosowa w te programy;

29. podkreśla kluczowe znaczenie edukacji, zarówno dla zapewnienia młodzieży umiejętności niezbędnych na rynku pracy oraz jako czynnika prowadzącego do pojednania grup etnicznych; dlatego zachęca rząd do stopniowego wprowadzenia wspólnych klas, nauczania języków mniejszościowych, zwłaszcza serbskiego dla uczniów pochodzenia albańskiego oraz albańskiego dla wszystkich mniejszościowych grup etnicznych; z zadowoleniem przyjmuje niedawne stworzenie Międzynarodowego Kolegium Biznesu w Mitrowicy, które jako duża inwestycja międzynarodowa w lokalną gospodarkę przyciąga studentów z wszystkich społeczności, ma zapewnić młodym ludziom perspektywy w oparciu o promowanie przedsiębiorczości i przybliża unijne standardy zawodowe w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, ochrony środowiska i administrowania publicznego;

30. podkreśla, że poszanowanie różnorodności kulturowej jest niezmiennie centralnym elementem integracji europejskiej, i zaznacza, że dziedzictwo religijne i kulturowe to warunek niezbędny dla pokoju i bezpieczeństwa w regionie; podkreśla, że właściwa ochrona dziedzictwa kulturowego ma znaczenie dla wszystkich społeczności w Kosowie; nawołuje rząd do rozpoczęcia zaplanowanej reformy instytucjonalnej sektora dziedzictwa kulturalnego; podkreśla, że przyjęcie listy obiektów dziedzictwa kulturowego jest ważnym warunkiem wstępnym do wdrożenia aktów prawnych dotyczących dziedzictwa kulturowego; z zadowoleniem przyjmuje działania pośrednika ds. ochrony dziedzictwa religijnego i kulturowego lub serbskiego Kościoła ortodoksyjnego i zachęca wszystkie zaangażowane strony do aktywnej współpracy z nim;

31. podkreśla, że należy wspierać i promować wymianę pomiędzy uczelniami wyższymi w oparciu o programy, takie jak Erasmus Mundus, aby umożliwić obywatelom Kosowa uzyskanie kwalifikacji i doświadczenia w UE, i zwiększyć ich kontakty z obywatelami UE;

32. nawołuje władze do aktywnego wspierania społeczeństwa obywatelskiego i jego zaangażowania w tworzenie polityki społecznej i gospodarczej przy pełnym poparciu dla wolności słowa i wolności stowarzyszania się, i podkreśla ważną rolę, jaką społeczeństwo obywatelskie i międzynarodowe organizacje pozarządowe odgrywają w pojednaniu grup etnicznych, i nawołuje Komisję do zwiększenia wsparcia finansowego przeznaczonego na ich działalność; podkreśla w tym kontekście potrzebę faktycznego ujęcia tych zagadnień w rocznych programach dla Kosowa w ramach instrumentu wsparcia przedakcesyjnego; zauważa, że istnieje dobra międzyludzka, a w szczególności gospodarcza współpraca między osobami z różnych społeczności etnicznych i że władze Kosowa, społeczeństwo obywatelskie i wspólnota międzynarodowa powinny zwiększyć wysiłki na rzecz wspierania lokalnych projektów poprawiających tego rodzaju współpracę;

33. jest bardzo zaniepokojony faktem, że Kosowo jest nadal jednym z najuboższych krajów w Europie, a poziom bezrobocia przekracza 40 %; podkreśla, że ta sytuacja jest niestabilna, a trudne warunki życiowe powodują rosnące niezadowolenie w społeczeństwie; nawołuje do pilnego podjęcia działania w celu poprawy systemu świadczeń socjalnych, aby zapewnić najsłabszym jednostkom w społeczeństwie sieć zabezpieczeń oraz prowadzić aktywną politykę zatrudnienia zmierzającą do zmniejszenia bezrobocia; domaga się w związku z powyższym, by Komisja wykorzystała w pełni instrument wsparcia przedakcesyjnego, aby pobudzić rozwój społeczno-gospodarczy Kosowa, koncentrując się w szczególności na osobach młodych; nawołuje UE i państwa członkowskie do przyjęcia możliwie największej liczby obywateli Kosowa do wykonywania prac sezonowych i do pracy w sektorach, w których występuje niedobór pracowników;

34. uznaje rozwój gospodarczy za klucz do rozwiązania ważnych problemów tego kraju, a także istotny czynnik poprawy sytuacji kobiet i mniejszości oraz odbudowy relacji między grupami etnicznymi; podkreśla wagę sektora rolnego w tym zakresie; wyraża zadowolenie z faktu, że w tej dziedzinie opracowywany jest szereg aktów prawnych i nawołuje do ich szybkiego przyjęcia; podkreśla jednak, że skuteczne wprowadzenie w życie przyjętych już aktów prawnych stanowi warunek wstępny poprawy sytuacji w tym kraju;

35. podkreśla, że Kosowo powinno wybrać właściwą politykę gospodarczą, która zapewni trwały wzrost gospodarczy, ochronę środowiska, tworzenie nowych miejsc pracy i ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego; wzywa władze Kosowa do poprawy klimatu gospodarczego dla zagranicznych inwestycji oraz przejrzystości stosunków handlowych;

36. nawołuje do podjęcia dynamicznych działań w dziedzinie energii w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii niezbędnego do rozwoju Kosowa; podkreśla, że ogromne potrzeby infrastrukturalne w tej dziedzinie stanowią szansę na zróżnicowanie dostaw energii poprzez wykorzystanie bardziej ekologicznych źródeł, poprawę wydajności energetycznej sieci elektrycznej i stosowanie jak najlepszych dostępnych technologii, również w planowanych elektrowniach węglowych; domaga się natychmiastowego zamknięcia elektrowni Kosowo A i jak najszybszego zamknięcia elektrowni Kosowo B, nie zaniedbując przy tym potrzeb energetycznych kraju;

37. nawołuje władze Kosowa do dalszego inwestowania w energię odnawialną i działanie na rzecz ustanowienia w tej dziedzinie współpracy regionalnej;

38. zwraca uwagę, że polityka transportowa Kosowa koncentrowała się do tej pory na budowie dróg; wyraża ubolewanie z powodu złego stanu transportu publicznego, zwłaszcza kolei; wzywa rząd Kosowa do pełnego wykorzystania funduszy IPA w celu rozwinięcia, ulepszenia i zmodernizowania sieci kolejowej oraz poprawienia połączeń z krajami sąsiadującymi, zarówno jeśli chodzi o transport ludzi, jak i towarów, w celu nadania mobilności bardziej zrównoważonego charakteru;

39. wyraża zaniepokojenie poważnymi problemami w zakresie ochrony środowiska dotyczącymi gleby, powietrza i wody, w związku z czym wzywa rząd do poprawy i wprowadzenia w życie ram prawnych w celu dostosowania ich do standardów UE i uczynienia z wiedzy o środowisku istotnego elementu edukacji;

40. podkreśla potrzebę dostosowania obecności UE w Kosowie do rozwoju Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, tworzenia delegacji UE w świecie oraz przekształcenia biura łącznikowego Komisji w delegację UE, tak by poprawić skuteczność i koordynację działań UE w Kosowie; przyjmuje do wiadomości otwarcie nowego biura UE w Belgradzie w ramach mandatu specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie, które będzie działało niezależnie od istniejącej Delegacji UE w Serbii;

41. ubolewa z powodu braku przejrzystości w zakresie ostatniego przedłużenia mandatu dla specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie, m.in. z powodu znacznego zwiększenia środków; przypomina, że przy przyjmowaniu nowego porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie dyscypliny budżetowej należy odpowiednio ustosunkować się do wymogów dotyczących informowania PE biorąc pod uwagę Traktat z Lizbony;

42. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw polityki zagranicznej i bezpieczeństwa/ wiceprzewodniczącemu Komisji, Radzie, Komisji, specjalnemu przedstawicielowi UE/ międzynarodowemu przedstawicielowi cywilnemu w Kosowie, rządowi i zgromadzeniu Kosowa, rządowi Serbii, członkom międzynarodowej grupy kierującej ds. Kosowa oraz Radzie Bezpieczeństwa ONZ.

______

⁽¹⁾ Zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 (1999).

⁽²⁾ Dz.U. C 27 E z 31.01.2008, s. 207.

⁽³⁾ Dz.U. C 67 E z 18.03.2010, s. 126.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 336 z 18.12.2009, s. 1.

⁽⁵⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2009)0097.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2011.351E.78
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Kosowo.
• Data aktu: 08/07/2010
• Data ogłoszenia: 02/12/2011