STANOWISKO RADY (UE) NR 7/2011 W PIERWSZYM CZYTANIUw sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektyw 87/250/EWG, 90/496/EWG, 1999/10/WE, 2000/13/WE, 2002/67/WE, 2008/5/WE i rozporządzenia (WE) nr 608/2004
Przyjęte przez Radę w dniu 21 lutego 2011 r.
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2011/C 102 E/01)
(Dz.U.UE C z dnia 2 kwietnia 2011 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(1),
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Art. 169 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) przewiduje, że Unia przyczynia się do osiągania wysokiego poziomu ochrony konsumenta poprzez środki przyjmowane przez nią zgodnie z jego art. 114.
(2) Swobodny przepływ bezpiecznej i dobrej dla zdrowia żywności to zasadniczy aspekt rynku wewnętrznego, w istotny sposób przyczyniający się do zdrowia i pomyślności obywateli oraz mający znaczny wpływ na ich interesy społeczne i ekonomiczne.
(3) Aby uzyskać wysoki poziom ochrony zdrowia konsumentów i zagwarantować im prawo do informacji, należy zapewnić odpowiednie informowanie konsumentów na temat spożywanej przez nich żywności. Na wybory dokonywane przez konsumentów mogą wpływać m.in. względy zdrowotne, ekonomiczne, środowiskowe, społeczne i etyczne.
(4) Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności(3) przewiduje, że generalną zasadą prawa żywnościowego jest zapewnienie konsumentom podstawy do dokonywania świadomych wyborów dotyczących spożywanej przez nich żywności i uniemożliwienie jakichkolwiek praktyk, które mogłyby wprowadzić konsumenta w błąd.
(5) Dyrektywa 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotycząca nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym(4) obejmuje niektóre aspekty przekazywania informacji konsumentom, aby uniemożliwić działania wprowadzające w błąd i pominięcia informacji. Ogólne zasady dotyczące nieuczciwych praktyk handlowych należy uzupełnić o zasady szczegółowe dotyczące przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.
(6) W dyrektywie 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych(5) określono unijne zasady etykietowania żywności mające zastosowanie do wszystkich środków spożywczych. Większość przepisów określonych w tej dyrektywie pochodzi z 1978 r., w związku z czym konieczna jest ich aktualizacja.
(7) W dyrektywie Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych(6) określono zasady dotyczące treści i prezentacji informacji żywieniowych na żywności opakowanej. Zgodnie z tymi zasadami zamieszczenie informacji żywieniowych ma charakter dobrowolny, chyba że podawana jest informacja o wartości odżywczej żywności. Większość przepisów określonych w tej dyrektywie pochodzi z 1990 r., w związku z czym konieczna jest ich aktualizacja.
(8) Ogólne wymogi dotyczące etykietowania uzupełniono o szereg przepisów mających zastosowanie do wszystkich środków spożywczych w szczególnych okolicznościach lub tylko niektórych kategorii środków spożywczych. Ponadto istnieje szereg szczególnych przepisów mających zastosowanie do określonych środków spożywczych.
(9) Chociaż pierwotne cele i podstawowe elementy aktualnych przepisów dotyczących etykietowania nadal obowiązują, niezbędne jest uproszczenie przepisów, aby zapewnić większy stopień ich przestrzegania i większą jasność dla stron zainteresowanych oraz w celu ich aktualizacji w taki sposób, aby uwzględnić zmiany, do których doszło w dziedzinie informacji na temat żywności.
(10) Istnieje interes publiczny związany z zależnością zdrowia od diety i z wyborem właściwej diety dostosowanej do potrzeb indywidualnych. W białej księdze Komisji z dnia 30 maja 2007 r. "Strategia dla Europy w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością" ("biała księga Komisji") zauważono, że podawanie wartości odżywczej jest ważnym narzędziem informowania konsumentów na temat składu środków spożywczych i pomagania im w dokonywaniu świadomych wyborów. W komunikacie Komisji z dnia 13 marca 2007 r. zatytułowanym "Strategia polityki konsumenckiej UE na lata 2007-2013 - wzmocnienie pozycji konsumentów, polepszenie ich dobrobytu oraz zapewnienie ich skutecznej ochrony" podkreślono, że umożliwienie konsumentom dokonywania świadomych wyborów jest niezbędne zarówno dla zapewnienia skutecznej konkurencji, jak i dla dobra konsumentów. Znajomość podstawowych zasad żywienia oraz odpowiednich informacji żywieniowych na temat środków spożywczych przyczyniłaby się istotnie do umożliwienia konsumentowi podejmowania takiego świadomego wyboru.
(11) W celu zwiększenia pewności prawa oraz zapewnienia racjonalności i spójności jego egzekwowania właściwe jest uchylenie dyrektyw 90/496/EWG i 2000/13/WE i zastąpienie ich pojedynczym rozporządzeniem, co zagwarantuje pewność zarówno konsumentom, jak i przemysłowi, oraz zmniejszy obciążenie administracyjne.
(12) W celu zachowania jasności należy uchylić i włączyć do niniejszego rozporządzenia inne horyzontalne akty prawne, a mianowicie dyrektywę Komisji 87/250/EWG z dnia 15 kwietnia 1987 r. w sprawie oznaczania zawartości alkoholu na etykietach napojów alkoholowych przeznaczonych do sprzedaży konsumentowi końcowemu(7), dyrektywę Komisji 1999/10/WE z dnia 8 marca 1999 r. przewidującą odstępstwa od przepisów art. 7 dyrektywy Rady 79/112/EWG w zakresie etykietowania środków spożywczych(8), dyrektywę Komisji 2002/67/WE z dnia 18 lipca 2002 r. w sprawie etykietowania środków spożywczych zawierających chininę oraz środków spożywczych zawierających kofeinę(9), rozporządzenie Komisji (WE) nr 608/2004 z dnia 31 marca 2004 r. dotyczące etykietowania żywności oraz składników żywności z dodatkiem fitosteroli, estrów fitosteroli, fitostanoli i/lub estrów fitostanoli(10) oraz dyrektywę Komisji 2008/5/WE z dnia 30 stycznia 2008 r. dotyczącą obowiązkowego umieszczania na etykietach niektórych środków spożywczych danych szczegółowych innych niż wymienione w dyrektywie 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(11).
(13) Konieczne jest określenie wspólnych definicji, zasad, wymogów i procedur, tak aby stworzyć jasne ramy i wspólną podstawę środków unijnych i krajowych regulujących informacje na temat żywności.
(14) Aby umożliwić kompleksowe i ewolucyjne podejście do przekazywanych konsumentom informacji na temat spożywanej przez nich żywności, należy opracować szeroką definicję prawa dotyczącego informacji na temat żywności, obejmującą zasady o charakterze ogólnym i szczegółowym, a także szeroką definicję informacji na temat żywności, obejmującą również informacje przekazywane inaczej niż za pośrednictwem etykiety.
(15) Przepisy unijne powinny mieć zastosowanie tylko do przedsiębiorstw zakładających pewną ciągłość działalności i pewien stopień organizacji. Zakres stosowania rozporządzenia nie powinien obejmować działań w rodzaju okazjonalnego przygotowywania, podawania i sprzedaży żywności przez osoby prywatne w ramach imprez charytatywnych, lokalnych kiermaszy lub spotkań.
(16) Prawo dotyczące informacji na temat żywności powinno być na tyle elastyczne, aby można było na bieżąco śledzić nowe potrzeby informacyjne ze strony konsumentów i zapewnić równowagę pomiędzy ochroną rynku wewnętrznego a różnicami percepcji ze strony konsumentów w państwach członkowskich.
(17) Podstawowym względem uwzględnianym przy określaniu wymogów dotyczących obowiązkowych informacji na temat żywności powinno być umożliwienie konsumentom identyfikacji i właściwego wykorzystywania danego środka spożywczego oraz dokonywania wyborów zaspokajających ich indywidualne potrzeby dietetyczne. W tym celu podmioty działające na rynku spożywczym powinny ułatwiać dostępność tych informacji osobom niewidomym i niedowidzącym.
(18) Aby umożliwić dostosowywanie prawa dotyczącego informacji na temat żywności do zmieniających się potrzeb informacyjnych konsumentów, w przypadku rozważania potrzeby wprowadzenia obowiązkowych informacji na temat żywności należy zawsze brać również pod uwagę szeroko wykazywane zainteresowanie większości konsumentów ujawnianiem pewnych informacji.
(19) Nowe, obowiązkowe wymogi dotyczące informacji na temat żywności powinny być jednak przyjmowane wyłącznie w przypadkach, gdy są niezbędne, zgodnie z zasadami pomocniczości, proporcjonalności i trwałości.
(20) Przepisy prawa w zakresie informacji na temat żywności powinny zakazywać stosowania informacji, które wprowadzałyby konsumenta w błąd, w szczególności co do cech, działań lub właściwości danego środka spożywczego, lub przypisywałyby środkom spożywczym właściwości lecznicze. Aby zakazy te były skuteczne, powinny mieć zastosowanie również do reklamy i prezentacji środków spożywczych.
(21) Aby nie dopuścić do rozdrobnienia zasad dotyczących zakresu odpowiedzialności podmiotów działających na rynku spożywczym za informacje na temat żywności, właściwe jest wyjaśnienie zakresów odpowiedzialności podmiotów działających na rynku spożywczym w tym obszarze. Wyjaśnienie to powinno być zgodne z zakresami odpowiedzialności w odniesieniu do konsumenta, o których mowa w art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002.
(22) Należy opracować wykaz wszystkich obowiązkowych informacji, które z zasady powinny być przekazywane w odniesieniu do każdego środka spożywczego przeznaczonego dla konsumenta finalnego i zakładów żywienia zbiorowego. Ten wykaz powinien nadal obejmować informacje, które są już wymagane na mocy istniejących przepisów, ponieważ powszechnie uznaje się je za cenny dorobek prawny w zakresie informacji dla konsumenta.
(23) W celu uwzględnienia zmian i nowych okoliczności w dziedzinie informacji o żywności konieczne jest wprowadzenie przepisów uprawniających Komisję do umożliwienia udostępniania niektórych danych szczegółowych za pośrednictwem alternatywnych środków. Konsultacja z zainteresowanymi stronami powinna ułatwić dokonywanie terminowych i dobrze ukierunkowanych zmian wymogów w zakresie informacji na temat żywności.
(24) Niektóre składniki lub inne substancje lub produkty (takie jak substancje pomocnicze w przetwórstwie) stosowane w produkcji środków spożywczych i pozostające w nich po zakończeniu procesu produkcyjnego powodują alergie lub reakcje nietolerancji u konsumentów, przy czym niektóre z tych alergii lub reakcji nietolerancji stanowią zagrożenie dla zdrowia osób, u których występują. Ważne jest, aby podawać informacje na temat obecności dodatków do żywności, substancji pomocniczych w przetwórstwie i innych substancji lub produktów, które mogą powodować alergie lub reakcje nietolerancji, aby umożliwić konsumentom z alergiami pokarmowymi lub nietolerancją pokarmową dokonywanie świadomych i bezpiecznych wyborów.
(25) Etykiety żywności powinny być jasne i zrozumiałe, aby były pomocne dla konsumentów w dokonywaniu bardziej świadomych wyborów dotyczących żywności i diety. Badania pokazują, że czytelność jest ważnym elementem zwiększania prawdopodobieństwa, że informacje na etykiecie będą miały wpływ na jej odbiorców, a drobny druk stanowi jedną z głównych przyczyn niezadowolenia konsumentów z etykietowania żywności. Należy jednak opracować kompleksowe podejście, aby uwzględnić wszystkie aspekty dotyczące czytelności.
(26) Aby zapewnić przekazywanie informacji na temat żywności, konieczne jest uwzględnienie wszystkich sposobów dostarczania żywności konsumentom, w tym sprzedaży żywności za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość. Chociaż jasne jest, że wszelka żywność dostarczana za pośrednictwem sprzedaży na odległość powinna spełniać te same wymogi informacyjne co żywność sprzedawana w sklepach, konieczne jest jasne stwierdzenie, że w takich przypadkach odpowiednie obowiązkowe informacje na temat żywności powinny być również dostępne przed ostatecznym dokonaniem zakupu.
(27) W celu zapewnienia konsumentom informacji na temat żywności, niezbędnej dla dokonania świadomego wyboru, informacja o składnikach powinna być dostępna również w odniesieniu do mieszanin napojów alkoholowych.
(28) Istotne jest również dostarczanie konsumentom informacji na temat innych napojów alkoholowych. Istnieją już szczególne przepisy unijne dotyczące etykietowania wina. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku)(12) określa zasady zapewniające ochronę i odpowiednie informowanie konsumentów. Z tego względu właściwe jest na tym etapie wyłączenie wina z obowiązku zamieszczania listy składników oraz informacji o wartości odżywczej. Podobnie ochrona konsumentów w zakresie niektórych napojów alkoholowych jest zapewniona rozporządzeniem Rady (EWG) nr 1601/91 z dnia 10 czerwca 1991 r. ustanawiającym ogólne zasady definicji, opisu i prezentacji win aromatyzowanych, aromatyzowanych napojów winopochodnych i aromatyzowanych koktajli winopodobnych(13) oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 110/2008 z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych(14). Należy zatem zastosować to samo wyłączenie do napojów objętych tymi dwoma rozporządzeniami.
(29) Należy jednakowo traktować napoje winopodobne, wina aromatyzowane, aromatyzowane napoje winopochodne, aromatyzowane koktajle winopodobne i napoje spirytusowe oraz zapewnić stosowanie do tych napojów tych samych wymogów prawa w zakresie informacji o żywności. Dlatego też wyłączenie z obowiązku zamieszczania listy składników oraz informacji o wartości odżywczej powinno dotyczyć również napojów o zawartości alkoholu wyższej niż 1,2 % objętości uzyskanych z fermentacji owoców lub warzyw, miodu pitnego oraz wszelkich rodzajów piwa.
(30) W ciągu pięciu lat od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Komisja powinna sporządzić jednak sprawozdanie w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie, czy niektóre kategorie napojów powinny być wyłączone, w szczególności, z obowiązku podawania informacji na temat wartości energetycznej, oraz podając powody uzasadniające ewentualne wyłączenia, przy uwzględnieniu potrzeby zapewnienia spójności z innymi właściwymi politykami Unii. Komisja może również w razie konieczności zaproponować szczególne wymogi w kontekście niniejszego rozporządzenia.
(31) Należy zapewnić określenie kraju lub miejsca pochodzenia danego środka spożywczego, w przypadku gdy brak jego określenia mógłby wprowadzać konsumentów w błąd co do kraju lub miejsca rzeczywistego pochodzenia danego produktu. We wszystkich przypadkach określenie kraju lub miejsca pochodzenia żywności powinno być zapewnione w taki sposób, aby nie zmylić konsumenta, na podstawie jasno zdefiniowanych kryteriów, które zapewniają jednolite warunki dla przedstawicieli przemysłu i poprawiają zrozumienie przez konsumentów informacji dotyczących kraju lub miejsca pochodzenia danego środka spożywczego. Takie kryteria nie powinny mieć zastosowania do określeń dotyczących nazwy lub adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym.
(32) W niektórych przypadkach podmioty działające na rynku spożywczym mogą chcieć wskazać - na zasadzie dobrowolności - miejsce pochodzenia danego środka spożywczego, aby zwrócić uwagę konsumentów na cechy jakościowe ich produktu. Takie określenia powinny również spełniać zharmonizowane kryteria.
(33) Określanie miejsca pochodzenia jest obecnie obowiązkowe w Unii w odniesieniu do wołowiny i produktów z wołowiny(15) w następstwie kryzysu związanego z gąbczastą encefalopatią bydła i stworzyło ono pewne oczekiwania ze strony konsumentów. Sporządzona przez Komisję ocena skutków potwierdza, że pochodzenie mięsa wydaje się mieć pierwszorzędne znaczenie dla konsumentów. Konsumenci w Unii często wybierają inne rodzaje mięsa, takie jak mięso ze świń, owiec, kóz oraz mięso drobiowe. Dlatego należy wprowadzić obowiązkowe oznaczanie miejsca pochodzenia tych produktów. Szczególne wymogi w odniesieniu do pochodzenia mogą różnić się dla poszczególnych rodzajów mięsa w zależności od cech danego gatunku zwierząt. Należy zapewnić wprowadzenie w drodze przepisów wykonawczych obowiązkowych wymogów, które mogą różnić się dla poszczególnych rodzajów mięsa przy uwzględnieniu zasady proporcjonalności i obciążenia administracyjnego dla podmiotów działających na rynku spożywczym i organów wykonawczych.
(34) Przepisy dotyczące obowiązkowego określenia miejsca pochodzenia zostały opracowane na podstawie podejść wertykalnych, odnoszących się na przykład do miodu(16), owoców i warzyw(17), ryb(18), wołowiny i produktów z wołowiny(19) oraz oliwy z oliwek(20). Istnieje potrzeba zbadania możliwości rozszerzenia obowiązkowego oznaczania pochodzenia na inne środki spożywcze. Należy zatem zwrócić się do Komisji o przygotowanie sprawozdań obejmujących następujące środki spożywcze: rodzaje mięsa inne niż wołowina, mięso ze świń, owiec, kóz oraz mięso drobiowe; mleko; mleko wykorzystywane jako składnik w produktach mlecznych; mięso wykorzystywane jako składnik; nieprzetworzone środki spożywcze; produkty zawierające jeden składnik; oraz składniki, które stanowią więcej niż 50 % środka spożywczego. Ponieważ mleko jest jednym z produktów, w odniesieniu do których określenie miejsca pochodzenia jest uważane za szczególnie istotne, należy jak najszybciej udostępnić sprawozdanie Komisji dotyczące tego produktu. W oparciu o wnioski tych sprawozdań Komisja może przedstawić propozycje zmiany odpowiednich przepisów unijnych lub podejmować nowe inicjatywy, jeśli jest to właściwe, w odniesieniu do danego sektora.
(35) Niepreferencyjne zasady pochodzenia obowiązujące w Unii zostały określone w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającym Wspólnotowy Kodeks Celny(21) i w jego przepisach wykonawczych zawartych w rozporządzeniu Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającym przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny(22). Określenie kraju pochodzenia środków spożywczych będzie opierać się na tych przepisach, które są dobrze znane podmiotom działającym na rynku spożywczym i organom administracji, co powinno ułatwić ich wdrożenie.
(36) Informacja o wartości odżywczej na danym środku spożywczym obejmuje informacje na temat obecności energii i pewnych składników odżywczych w środkach spożywczych. Obowiązkowe przekazywanie informacji żywieniowych powinno pomóc w prowadzeniu działań w dziedzinie edukacji żywieniowej społeczeństwa i w podejmowaniu świadomych wyborów żywności.
(37) W białej księdze Komisji podkreślono pewne elementy żywieniowe istotne dla zdrowia publicznego, takie jak tłuszcze nasycone, cukry lub sód. Dlatego wymogi dotyczące obowiązkowego przekazywania informacji żywieniowych powinny uwzględniać takie elementy.
(38) Ponieważ jeden z celów, którym służyć ma niniejsze rozporządzenie, polega na zapewnieniu konsumentowi finalnemu podstawy do dokonywania świadomych wyborów, istotne jest zapewnienie w tym kontekście, by konsument finalny łatwo rozumiał informacje zamieszczone na etykiecie. Dlatego na etykiecie należy używać określenia "sól" zamiast odpowiadającego mu określenia składnika odżywczego - "sód".
(39) Zasadniczo konsumenci nie zdają sobie sprawy z potencjalnego znaczenia napojów alkoholowych w ich ogólnej diecie. Dlatego należy zapewnić przekazywanie informacji o wartości odżywczej tych napojów, w szczególności mieszanin napojów alkoholowych.
(40) W celu zapewnienia zgodności i spójności prawa Unii dobrowolne zamieszczanie oświadczeń żywieniowych lub zdrowotnych na etykietach żywności powinno odbywać się zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności(23).
(41) Aby uniknąć niepotrzebnych obciążeń przemysłu, właściwe jest zwolnienie niektórych kategorii nieprzetworzonych środków spożywczych lub środków spożywczych, w przypadku których informacja o wartości odżywczej nie jest czynnikiem determinującym wybór dokonywany przez konsumenta, z obowiązkowego podawania informacji o wartości odżywczej, chyba że obowiązek przekazywania takiej informacji został przewidziany w innych przepisach unijnych.
(42) Aby przekazywane informacje o wartości odżywczej przemawiały do przeciętnego konsumenta i służyły celowi informacyjnemu, w którym je wprowadzono, biorąc pod uwagę aktualny stan wiedzy na temat żywienia, powinny być one proste i łatwo zrozumiałe. Podanie informacji o wartości odżywczej częściowo z przodu opakowania, a częściowo z tyłu mogłoby dezorientować konsumentów. Dlatego informacja o wartości odżywczej powinna się znajdować w tym samym polu widzenia. Dodatkowo, na zasadzie dobrowolności, niektóre z tych informacji można powtórzyć przykładowo z przodu opakowania. Swobodne dobieranie informacji, które można by powtarzać, mogłoby dezorientować konsumentów. Konieczne jest zatem sprecyzowanie, które informacje można powtarzać, w celu zapewnienia łatwego dostrzegania przez konsumentów podstawowych informacji żywieniowych przy dokonywaniu zakupów środków spożywczych.
(43) W celu zachęcenia podmiotów działających na rynku spożywczym, by na zasadzie dobrowolności dostarczały dane zawarte w informacji o wartości odżywczej w odniesieniu do środków spożywczych, takich jak napoje alkoholowe i żywność nieopakowana, które mogą być wyłączone z informacji o wartości odżywczej, należy zapewnić możliwość podawania jedynie ograniczonych elementów informacji o wartości odżywczej. Należy jednakże jasno określić informacje, które mogą być dostarczane na zasadzie dobrowolności, aby uniknąć wprowadzania konsumenta w błąd przez swobodny wybór ze strony podmiotu działającego na rynku spożywczym.
(44) W ostatnim czasie nastąpiły zmiany w wyrażaniu wartości odżywczej, inaczej niż w przeliczeniu na 100 g, 100 ml lub porcję lub w jej prezentacji przy użyciu form graficznych lub symboli, wprowadzone przez niektóre państwa członkowskie i organizacje z sektora spożywczego. Takie dodatkowe formy wyrażania lub prezentacji mogą pomóc konsumentom lepiej rozumieć informację o wartości odżywczej. Jednak w całej Unii brak wystarczających dowodów na temat zrozumienia i wykorzystywania przez przeciętnego konsumenta alternatywnych form wyrażania lub prezentacji informacji. Dlatego należy pozwolić na opracowanie różnych form wyrażania i prezentacji na podstawie kryteriów określonych w niniejszym rozporządzeniu oraz zwrócić się do Komisji o przygotowanie sprawozdania na temat stosowania tych form wyrażania i prezentacji, ich skutków dla rynku wewnętrznego oraz na temat celowości dalszej harmonizacji.
(45) Aby pomóc Komisji w sporządzeniu tego sprawozdania, państwa członkowskie powinny dostarczyć jej odpowiednie informacje dotyczące stosowania na rynku na swoim terytorium dodatkowych form wyrażania i prezentacji informacji o wartości odżywczej. Aby to zrobić, państwa członkowskie powinny być uprawnione do żądania od podmiotów działających na rynku spożywczym i wprowadzających na rynek na ich terytorium środki spożywcze oznaczone za pomocą dodatkowych form wyrażania lub prezentacji, aby powiadamiały organy krajowe o stosowaniu takich dodatkowych form i odpowiednio uzasadniały spełnienie wymogów niniejszego rozporządzenia.
(46) Należy zapewnić pewien poziom spójności w opracowywaniu dodatkowych form wyrażania i prezentacji informacji o wartości odżywczej. Należy zatem wspierać ciągłą wymianę informacji i dzielenie się informacjami na temat najlepszych praktyk i doświadczeń pomiędzy państwami członkowskimi, a także między nimi a Komisją, oraz wspierać udział zainteresowanych stron w takich wymianach.
(47) Informację w tym samym polu widzenia o ilości składników odżywczych i wskaźnikach porównawczych w łatwo rozpoznawalnej formie, umożliwiającej ocenę właściwości odżywczych danego środka spożywczego, należy uważać w całości za część informacji o wartości odżywczej, nie zaś za grupę indywidualnych oświadczeń.
(48) Doświadczenie pokazuje, że w wielu przypadkach dobrowolne informacje na temat żywności przekazywane są ze szkodą dla jasności obowiązkowych informacji na temat żywności. Dlatego należy przyjąć kryteria pomagające podmiotom działającym na rynku spożywczym i organom wykonawczym we właściwym wyważeniu przekazywania obowiązkowych i dobrowolnych informacji na temat żywności.
(49) Zależnie od miejscowych warunków i okoliczności występujących w praktyce państwa członkowskie powinny zachować prawo do ustanawiania przepisów dotyczących przekazywania informacji na temat żywności nieopakowanej. Chociaż w takich przypadkach zapotrzebowanie konsumentów na inne informacje jest ograniczone, informacje na temat potencjalnych alergenów uważa się za bardzo ważne. Istnieją dowody wskazujące możliwość przypisania większości reakcji alergicznych na żywność spożyciu nieopakowanej żywności. Dlatego informacje na temat potencjalnych alergenów powinny być zawsze przekazywane konsumentom.
(50) W odniesieniu do kwestii harmonizowanych w sposób szczególny niniejszym rozporządzeniem, państwa członkowskie nie powinny mieć możliwości przyjmowania przepisów krajowych, chyba że zezwala na to prawo Unii. Niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać państwom członkowskim przyjmowania przepisów krajowych w odniesieniu do kwestii, które nie są zharmonizowane w sposób szczególny w niniejszym rozporządzeniu.
(51) Powinna istnieć możliwość dostosowywania przepisów dotyczących informacji na temat żywności do szybko zmieniającego się otoczenia społecznego, ekonomicznego i technologicznego.
(52) Państwa członkowskie powinny prowadzić urzędowe kontrole w celu zapewnienia przestrzegania niniejszego rozporządzenia zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt(24).
(53) Należy zaktualizować odniesienia do dyrektywy 90/496/EWG w rozporządzeniu (WE) nr 1924/2006 i w rozporządzeniu (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji(25), aby uwzględnić niniejsze rozporządzenie. Należy w związku z tym odpowiednio zmienić rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006.
(54) Nieregularne i częste uaktualnienia wymogów dotyczących informacji na temat żywności mogą stanowić znaczne obciążenia administracyjne dla podmiotów działających na rynku spożywczym, zwłaszcza na małe i średnie przedsiębiorstwa. Dlatego należy zapewnić, by środki, które może przyjąć Komisja w ramach wykonywania uprawnień powierzonych jej na mocy niniejszego rozporządzenia, miały zastosowanie w tym samym dniu każdego roku kalendarzowego po odpowiednim okresie przejściowym. Odstępstwa od tej zasady powinny być dozwolone w nagłych przypadkach, gdy celem danych środków jest ochrona zdrowia ludzkiego.
(55) Aby umożliwić podmiotom działającym na rynku spożywczym dostosowywanie etykietowania ich produktów do nowych wymogów wprowadzonych na mocy niniejszego rozporządzenia, należy zapewnić odpowiednie okresy przejściowe w odniesieniu do stosowania niniejszego rozporządzenia.
(56) W związku ze znacznymi zmianami wymogów odnoszących się do podawania wartości odżywczej wprowadzonych na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności zmianami związanymi z treścią informacji o wartości odżywczej, należy upoważnić podmioty działające na rynku spożywczym do wcześniejszego rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia.
(57) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie i mogą zatem być lepiej osiągnięte na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, przewidzianą w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(58) Komisja powinna zostać uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 290 TFUE aktów delegowanych odnoszących się, między innymi, do dostępności pewnych obowiązkowych danych szczegółowych w inny sposób niż na opakowaniu lub na etykiecie, do wykazu środków spożywczych, które nie muszą być opatrzone wykazem składników, do ponownej analizy wykazu substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji lub też do wykazu składników odżywczych, które mogą być objęte informacją na zasadzie dobrowolności. Szczególnie istotne jest, aby w ramach swoich prac przygotowawczych Komisja przeprowadzała odpowiednie konsultacje, w tym na szczeblu ekspertów.
(59) Aby zapewnić jednolite warunki wdrożenia niniejszego rozporządzenia, Komisja powinna zostać upoważniona do przyjęcia przepisów wykonawczych w odniesieniu, między innymi, do warunków wyrażania pojedynczych lub wielu danych szczegółowych za pomocą piktogramów lub symboli zamiast słów lub liczb, kontrastu między drukiem a tłem, do sposobu wskazywania daty minimalnej trwałości, do sposobu wskazywania kraju lub miejsca pochodzenia mięsa, do precyzji wartości podawanych w informacji o wartości odżywczej lub też do wyrażenia informacji o wartości odżywczej w przeliczeniu na porcję lub na jednostkową ilość spożywanej żywności. Zgodnie z art. 291 TFUE przepisy i ogólne zasady dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję ustanawiane są z wyprzedzeniem w drodze rozporządzenia przyjmowanego zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą. Do czasu przyjęcia tego nowego rozporządzenia nadal zastosowanie ma decyzja Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiająca warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(26), z wyjątkiem procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą, która nie ma zastosowania,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w ...
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
... |
... |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 77 z 31.3.2009, s. 81.
(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 16 czerwca 2010 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i stanowisko Rady w pierwszym czytaniu z dnia 21 lutego 2011 r. Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia ... (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i decyzja Rady z dnia ...
(3) Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1.
(4) Dz.U. L 149 z 11.6.2005, s. 22.
(5) Dz.U. L 109 z 6.5.2000, s. 29.
(6) Dz.U. L 276 z 6.10.1990, s. 40.
(7) Dz.U. L 113 z 30.4.1987, s. 57.
(8) Dz.U. L 69 z 16.3.1999, s. 22.
(9) Dz.U. L 191 z 19.7.2002, s. 20.
(10) Dz.U. L 97 z 1.4.2004, s. 44.
(11) Dz.U. L 27 z 31.1.2008, s. 12.
(12) Dz.U. L 299 z 16.11.2007, s. 1.
(13) Dz.U. L 149 z 14.6.1991, s. 1.
(14) Dz.U. L 39 z 13.2.2008, s. 16.
(15) Rozporządzenie (WE) nr 1760/2000 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 lipca 2000 r. ustanawiające system identyfikacji i rejestracji bydła i dotyczące etykietowania wołowiny i produktów z wołowiny (Dz.U. L 204 z 11.8.2000, s. 1).
(16) Dyrektywa Rady 2001/110/WE z dnia 20 grudnia 2001 r. odnosząca się do miodu (Dz.U. L 10 z 12.1.2002, s. 47).
(17) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1580/2007 z dnia 21 grudnia 2007 r. ustanawiające przepisy wykonawcze do rozporządzeń Rady (WE) nr 2200/96, (WE) nr 2201/96 i (WE) nr 1182/2007 w sektorze owoców i warzyw (Dz.U. L 350 z 31.12.2007, s. 1).
(18) Rozporządzenie Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz.U. L 17 z 21.1.2000, s. 22).
(19) Rozporządzenie (WE) nr 1760/2000.
(20) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1019/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie norm handlowych w odniesieniu do oliwy z oliwek (Dz.U. L 155 z 14.6.2002, s. 27).
(21) Dz.U. L 302 z 19.10.1992, s. 1.
(22) Dz.U. L 253 z 11.10.1993, s. 1.
(23) Dz.U. L 404 z 30.12.2006, s. 9.
(24) Dz.U. L 165 z 30.4.2004, s. 1.
(25) Dz.U. L 404 z 30.12.2006, s. 26.
(26) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23.
(27) Dz.U. L 139 z 30.4.2004, s. 1.
(28) Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 7.
(29) Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 16.
(30) Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 34.
(31) Dz.U. L 139 z 30.4.2004, s. 55.
(32) Dz.U. L 144 z 4.6.1997, s. 19.
(33) Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 21.
(34) Dz.U. L ...
(35) Dz.U. L 93 z 31.3.2006, s. 1.
(36) Dz.U. L 93 z 31.3.2006, s. 12.
(37) Dz.U. L 183 z 12.7.2002, s. 51.
(38) Dz.U. L 164 z 26.6.2009, s. 45.
(39) Dz.U. L 124 z 20.5.2009, s. 21.
(40) Dz.U. L 204 z 21.7.1998, s. 37.
(*) Dok. 2008/0002 (COD).
(**) Pięć lat od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
(***) Trzy lata od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
(****) Dwa lata od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
(*****) Osiem lat od wejścia w życie niniejszego roporządzenia.
(******) Data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
(*******) Data rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia.
(********) Data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
(*********) Trzy lata od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
(**********) Pierwszy dzień miesiąca następującego 3 lata po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia.
(***********) Pierwszy dzień miesiąca następującego 5 lat po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia
ZAŁĄCZNIKI