Skarga wniesiona w dniu 1 czerwca 2010 r. - Komisja Europejska przeciwko Republice Węgierskiej(Sprawa C-274/10)
(2010/C 221/42)
Język postępowania: węgierski
(Dz.U.UE C z dnia 14 sierpnia 2010 r.)
Strony
Strona skarżąca: Komisja Europejska (przedstawiciele: D. Triantafyllou i B. D. Simon, pełnomocnicy)
Strona pozwana: Republika Węgierska
Żądania strony skarżącej
– Stwierdzenie, że Republika Węgierska uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej(1) poprzez zobowiązanie podatników, których deklaracja podatkowa za dany okres podatkowy wykazuje "nadwyżkę" w rozumieniu art. 183 rzeczonej dyrektywy, do przeniesienia tej nadwyżki lub jej części na kolejny okres podatkowy, jeżeli podatnik nie zapłacił dostawcy całej wartości odnośnego nabycia, co powoduje, że w związku z tym obowiązkiem, niektórzy podatnicy, w których deklaracji podatkowej regularnie znajduje się nadwyżka, mogą być zobowiązani do przeniesienia takiej nadwyżki więcej niż jeden raz na kolejny okres podatkowy.
– obciążenie Republiki Węgierskiej kosztami postępowania.
Zarzuty i główne argumenty
Niniejsza skarga dotyczy węgierskiego przepisu podatkowego, zgodnie z którym po zakończeniu roku podatkowego podatnicy mogą żądać zwrotu nadwyżki podatku od wartości dodanej (zwanego dalej "podatkiem VAT") tylko w zakresie, w jakim owa nadwyżka jest wyższa od podatku VAT, należnego od transakcji, za które nie dokonano jeszcze rzeczywistej zapłaty. W związku z tym, w wyniku zaskarżonej węgierskiej regulacji podatnik nie może dochodzić zwrotu części nadwyżki odpowiadającej wartości podatku VAT, który ciąży na niezapłaconym jeszcze nabyciu, lecz musi przenieść ją na kolejny okres podatkowy. W przypadku, gdy pod koniec okresu podatkowego wartość zadeklarowanej nadwyżki podatku VAT byłaby niższa lub równa podatkowi VAT ciążącemu na niezapłaconych jeszcze nabyciach, podatnik musi przenieść całość nadwyżki podatku VAT na kolejny okres podatkowy. W ten sam sposób należy postąpić w końcu kolejnego okresu obrachunkowego: uregulowanie nie ogranicza w czasie w żaden sposób tej procedury, tak że może się zdarzyć, iż podatnik będzie musiał nieskończoność przenosić nadwyżkę podatku VAT.
Komisja nie zaprzecza, iż art. 183 dyrektywy 2006/112 (zwanej dalej "dyrektywą") pozostawia państwom członkowskim możliwość zadecydowania o przeniesieniu lub zwrocie nadwyżki podatku VAT. Niemniej jednak państwa członkowskie mogą wykonywać swoje uprawnienie jedynie z poszanowaniem ogółu zasad wspólnego systemu podatku VAT, a w szczególności zasady neutralności podatkowej. Ponieważ art. 183 dyrektywy, który zezwala państwom członkowskim na jednokrotne przeniesienie nadwyżki podatku VAT na kolejny okres podatkowy, jest przepisem, który utrudnia pełną realizację zasady neutralności podatkowej, należy go interpretować w sposób ścisły i nie może on służyć jako podstawa dla przyjęcia przepisów krajowych, które będą sprzeczne z zasadą neutralności podatkowej lub z celem systemu odliczeń.
Z punktu widzenia zasady neutralności podatkowej cel systemu odliczeń polega na całkowitym uwolnieniu przedsiębiorcy z ciężaru podatku VAT, który miałby zapłacić w ramach jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Zasada wyłącza możliwość uzależnienia przez państwa członkowskie zwrotu nadwyżki podatku VAT od przesłanek, które oznaczałyby nałożenie ciężaru na podatnika i wpływałyby na jego sytuację i płynność finansową lub na jego decyzje handlowe. Tymczasem zatrzymanie nadwyżki podatku VAT ustanowione przez sporną węgierską regulację wywołuje takie negatywne skutki dla podatnika z dwóch powodów.
Po pierwsze, ponieważ nadwyżka podatku VAT, która może zostać odliczona od należnego podatku VAT powinna zostać uznana za wierzytelność podatnika, a odroczenie płatności tej wierzytelności zmniejsza możliwości zysku i płynności podatnika będącego wierzycielem, zwiększając w ten sposób ryzyko handlowe. Podatnik musi odprowadzić podatek VAT z tytułu oferowanych przez niego dostaw towarów i świadczonych usług pomimo iż nie otrzymał za nie zapłaty, podczas gdy tylko wtedy może otrzymać zwrot podatku VAT odpowiadającego otrzymanym przez niego dostawom towarów i świadczonym usługom, jeżeli za nie rzeczywiście zapłacił.
Po drugie zatrzymanie nadwyżki podatku VAT nie dość że stanowi ciężar dla podatnika, który znajduje się na pozycji wierzyciela, to także dla innego podatnika, który uczestniczył w opodatkowanej transakcji, to znaczy dla sprzedawcy. W rzeczywistości bowiem, poprzez zmniejszenie płynności finansowej klienta, zwiększa się ryzyko nieotrzymania przez sprzedawcę lub otrzymania ze znacznym opóźnieniem świadczenia wzajemnego za dostarczone towary lub wyświadczone usługi, podczas gdy niezależnie od tej okoliczności sprzedawca ma obowiązek odprowadzenia podatku VAT odpowiadającego owym dostawom towarów i świadczeniu usług.
Zdaniem Komisji okoliczność, iż uregulowanie nakłada ciężar na podatników nie może zostać zrównoważona nałożeniem nowych ciężarów na podatników. Równowaga, do jakiej dąży
to uregulowanie tylko wtedy może zostać osiągnięta, jeżeli ciężar spoczywający na podatniku, który znajduje się na pozycji dłużnika, to jest ciąży na nim obowiązek zapłaty podatku, zostanie zrównoważony poprzez ustanowienie możliwości uzyskania przez podatnika znajdującego się na pozycji wierzyciela zwrotu podatku VAT zapłaconego w chwili, gdy znajdował się on na pozycji dłużnika.
Wreszcie, ponieważ art. 183 dyrektywy pozwala tylko na jednorazowe przeniesienie nadwyżki podatku VAT "na następny okres rozliczeniowy", zaskarżone uregulowanie węgierskie narusza ów artykuł w zakresie, w jakim nie przewiduje, iż podatnik uzyska zwrot nadwyżki najpóźniej z końcem kolejnego okresu rozliczeniowego. Ponadto uregulowanie węgierskie, które w istocie poprzez zmniejszenie płynności finansowej klienta, jednocześnie zmniejsza możliwość uzyskania zwrotu, nie gwarantuje nawet, iż podatnik otrzyma w jakimkolwiek momencie zwrot nadwyżki. W rzeczywistości bowiem, jeżeli podatnik zaprzestanie prowadzenia działalności bez zapłaty za wszystkie swoje nabycia w skutek swojej niewypłacalności, nie ma sposobu na odzyskanie podatku VAT, ciążącego na niezapłaconych transakcjach, i ostatecznie pozostanie on w rękach państwa.
Z uwagi na powyższe argumenty Komisja uważa, iż ustawodawca węgierski przekroczył przyznane mu swobodne uznanie i naruszył art. 183 dyrektywy poprzez przyjęcie uregulowania dotyczącego przesłanek zwrotu nadwyżki podatku VAT, które narusza zasadę neutralności podatkowej oraz umożliwia kolejne przeniesienia nadwyżek.
______
(1) Dz.U. L 347, s. 1.
