1 Wprawdzie oficjalne dane dotyczące strofy euro wskazują, że w kredytach bankowych dla przedsiębiorstw nie obserwuje się jeszcze tego spadku, lecz ta podstawowa tendencja ustępuje, a wskaźniki wzrostu kredytów miesiąc do miesiąca znacząco się obniżyły pod koniec 2008 r. W grudniu 2008 r. wskaźnik kredytów bankowych dla sektora prywatnego (kredyty dla niemonetarnych instytucji finansowych z wyłączeniem administracji rządowej) spadł o 0,4 % w porównaniu z listopadem.
2 W okresie od połowy 2007 r. do chwili obecnej dokonano odpisów aktualizujących wartość aktywów o łącznej wartości 1.063 mld USD, z czego 737,6 mld USD to wartość odpisów zgłoszona przez banki z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, a 293,7 mld USD to wartość odpisów zgłoszona przez banki z siedzibą w Europie. W ramach tej ostatniej kwoty odpisy o wartości 68 mld USD zgłoszono w Szwajcarii. Mimo dużej wartości już zgłoszonych odpisów aktualizujących wartość aktywów MFW szacuje obecnie, że łączne straty banków związane z utratą wartości aktywów mogą sięgnąć 2.200 mld USD. Ta wartość szacunkowa opiera się na kredytach hipotecznych, konsumenckich i kredytach dla przedsiębiorstw udzielonych w Stanach Zjednoczonych, będących w posiadaniu różnych podmiotów na całym świecie i poddanych sekurytyzacji, i od początku kryzysu stale rośnie. Niektórzy obserwatorzy rynku sugerują, że łączne straty mogą być znacznie wyższe. Na przykład Nouriel Roubini, który konsekwentnie twierdzi, że oficjalne szacunki są zaniżone, obecnie szacuje, że łączne straty mogą wynieść 3.600 mld USD w samych Stanach Zjednoczonych.
3 Mechanizmy te omówiono bardziej szczegółowow załączniku II.
4 Zakup aktywów przez władze publiczne nie musi oznaczać znaczących kosztów budżetowych w dłuższej perspektywie, jeżeli odpowiednią część nabytych aktywów będzie można następnie sprzedać z zyskiem (zob. przykłady ze Stanów Zjednoczonych i Szwecji przytoczone w załączniku II). Jednak zakup taki oznacza wyłożenie środków budżetowych z góry, co zwiększałoby dług publiczny brutto oraz potrzeby finansowe władz publicznych. Podejście oparte na zamianie długu publicznego na aktywa o obniżonej wartości można wykorzystać, by złagodzić problemy operacyjne związanie z emisją; jednak uniknięcie wpływu na wskaźniki budżetowe oraz zatrzymanie wzrostu podaży długu publicznego na rynku nie będzie w takiej sytuacji możliwe.
5 Banki są zazwyczaj w posiadaniu różnych aktywów, w tym: środków pieniężnych, aktywów finansowych (obligacji skarbu państwa, dłużnych papierów wartościowych, kapitałowych papierów wartościowych, pożyczek będących przedmiotem obrotu oraz towarów), instrumentów pochodnych (swapów i opcji), pożyczek, inwestycji finansowych, wartości niematerialnych i prawnych i środków trwałych. Straty mogą wystąpić wówczas, gdy sprzedaż aktywów odbywa się poniżej ich wartości rynkowej, kiedy ich wartość się obniżyła, a rezerwy tworzy się na pokrycie ewentualnych strat lub na etapie późniejszym, to jest wówczas, gdy wpływy w terminie zapadalności są niższe od wartości księgowej.
6 Gwarancję uważa się za pomoc państwa wówczas, gdy bank będący beneficjentem nie jest w stanie znaleźć niezależnego prywatnego podmiotu gospodarczego na rynku, który byłby skłonny udzielić mu podobnej gwarancji. Wartość pomocy państwa stanowi maksymalny poziom zobowiązań netto skarbu państwa.
7 Dz.U. C 270 z 25.10.2008, s. 8.
8 Dz.U. C 10 z 15.1.2009, s. 2.
9 Bez uszczerbku dla wymogu upublicznienia informacji o wpływie środka pomocy związanej z aktywami, przewidującego odpowiedni podział obciążeń, terminy "przejrzystość" i "pełne ujawnienie informacji" należy rozumieć jako przejrzystość informacji z punktu widzenia władz krajowych, niezależnych zaangażowanych ekspertów oraz Komisji Europejskiej.
10 Kwota pomocy stanowi różnicę między wartością przekazania aktywów (opartą zazwyczaj na ich rzeczywistej wartości ekonomicznej) a ceną rynkową. W niniejszym komunikacie "poniesione straty" to różnica między wartością przekazania a wartością księgową aktywów. Straty faktyczne będą zazwyczaj znane po zastosowaniu środka pomocy.
11 Środki pomocy związanej z aktywami można w pewnym sensie przyrównać do zastrzyków kapitałowych, ponieważ przewidują absorpcję strat oraz mają wpływ na kapitał ustawowy. Jednakże w przypadku tych ostatnich władze publiczne pozbawione są dodatkowego wpływu innych działań i środków banku generujących dochody i ponoszą zazwyczaj większe ryzyko związane z określonym portfelem aktywów o obniżonej wartości, które przekracza ryzyko wynikające z jego ewentualnego udziału w danym banku. Ze względu na większe wady i ograniczone korzyści wynagrodzenie za pomoc związaną z aktywami powinno być zazwyczaj wyższe niż w przypadkach zastrzyków kapitałowych.
12 Porównanie wartości księgowej aktywów z wartością przekazania (ich rzeczywistą wartością ekonomiczną).
13 Ochrona udziałowców/akcjonariuszy powinna jednak zazwyczaj być wykluczona Zob. decyzja w sprawie NN 39/08 (Dania, pomoc na likwidację Roskilde Bank) oraz w sprawie NN 41/08 (Zjednoczone Królestwo, pomoc na ratowanie Bradford & Bingley).
14 Może tak być na przykład wówczas, gdy zarządzanie bankiem, ze względu na jego wielkość lub rodzaj działalności, w trakcie zarządu przymusowego, postępowania przed sądem lub systematycznej likwidacji nie byłoby możliwe bez groźnych konsekwencji systemowych dla innych instytucji finansowych lub kredytowania gospodarki realnej. W tym względzie niezbędne byłoby uzasadnienie ze strony organu polityki pieniężnej lub organu nadzoru.
15 Na to, jaki poziom należy uznać za właściwy, wpływ mogą mieć inne czynniki, na przykład wyższe wynagrodzenie. Ponadto, należy zwrócić uwagę, że rekompensaty ex post mogą czasami być wypłacane dopiero po kilku latach od wprowadzenia środka i mogą w związku z tym w sposób niezadowalający przedłużać okres niepewności co do wyceny aktywów o obniżonej wartości. Problem ten nie powstawałby w przypadku klauzul o wycofaniu opartych na wycenie aktywów przed zastosowaniem środka.
16 Zgłoszone aktywa, które mogą stać się zapadalne w późniejszym czasie.
17 Termin "nieprzewidywalne okoliczności" oznacza okoliczności, których zarząd spółki nie mógł w żaden sposób przewidzieć przy podejmowaniu decyzji o nieprzystępowaniu do programu pomocy związanej z aktywami w okresie zapisów, i które nie wynikają z niedbalstwa lub błędu zarządu spółki lub decyzji grupy, do której dana spółka należy. "Nieprzewidywalne okoliczności" należy rozumieć jako okoliczności wyjątkowe, niezależnie od obecnego kryzysu. Państwa członkowskie pragnące powołać się na takie okoliczności powinny przekazać Komisji wszelkie niezbędne informacje.
18 Wydaje się, że właśnie takie podejście wybrano w Stanach Zjednoczonych w odniesieniu do Citigroup oraz Bank of America.
19 Zasadniczo Komisja jest zdania, że jedna obiektywna data graniczna, jak na przykład koniec 2008 r., zagwarantuje jednakowe warunki dla banków i państw członkowskich.
20 Tam, gdzie jest to niezbędne, kwestię wsparcia władz publicznych związanego z ryzykiem dotyczącym przyszłych aktywów można rozwiązać na podstawie zawiadomienia w sprawie gwarancji oraz tymczasowych zasad ramowych.
21 Miało by to miejsce na przykład wówczas, gdyby władze publiczne zamieniły aktywa na obligacje państwowe w kwocie odpowiadającej ich wartości nominalnej, ale otrzymały warunkowe gwarancje subskrypcyjne w związku z podwyższeniem kapitału banku, których wartość byłaby uzależniona od ostatecznej ceny sprzedaży aktywów o obniżonej wartości.
22 W przypadku środków polegających na ubezpieczeniu wartość przekazania należy rozumieć jako wartość podlegającą ubezpieczeniu.
23 Komisja skorzysta z opinii grup ekspertów ds. wyceny podobnie jak w przypadku innych postępowań dotyczących pomocy państwa, kiedy odwołuje się do wiedzy specjalistycznej ekspertów zewnętrznych.
24 Pkt 47 skreślony przez pkt 95 komunikatu z dnia 30 lipca 2013 r. (Dz.U.UE.C.13.216.1) zmieniającego nin. komunikat z dniem 1 sierpnia 2013 r.
25 W miarę możliwości należałoby także zapewnić zgodność z kryteriami określonymi w pkt 40 komunikatu o dokapitalizowaniu instytucji finansowych.
26 W przypadku banków, na które już nałożono obowiązek opracowania planu restrukturyzacji, po przyznaniu wcześniejszej pomocy państwa, taki plan powinien należycie uwzględniać nową pomoc oraz przewidywać wszystkie możliwości począwszy od restrukturyzacji po systematyczną likwidację.
27 Udział w zatwierdzonym programie gwarancji kredytowych bez wykorzystania gwarancji na pokrycie strat nie będzie uwzględniany dla potrzeb niniejszego punktu.
28 Pozostaje to w ostrym kontraście do polityki japońskiej, która okreoelia zbyt wysokie wartooeci dla "złych" aktywów, co doprowadziło do zamrożenia rynku nieruchomooeci na okres około dziesięciu lat.
29 Źródło: Sprawozdanie CEBS (Komitet Europejskich Organów Nazdoru Bankowego) w sprawie przejrzystości informacji podawanych przez banki na temat działalności i produktow, które ucierpiały w wyniku niedawnego kryzysu na rynku, z dnia 18 czerwca 2008 r.
30 W każdym razie procedurę aukcji można zastosować jedynie w odniesieniu do jednolitych kategorii aktywów oraz w przypadkach, gdy istnieje wystarczająco duża liczba potencjalnych sprzedających. Ponadto należałoby wprowadzić minimalną cenę w celu zagwarantiowania ochrony interesów państwa oraz mechanizm wycofania w przypadku, gdy ostateczne straty przewyższają cenę minimalną, co bedzie stanowic gwarancję wystarczającego wkładu banku będacego beneficjentem. Aby możliwa była ocena takich mechanizmów, konieczne będzie przedłożenie w celach porównawczych alternatywnych programów gwarancji oraz zakupu, w tym testów w warunkach skrajnych; dzięki temu możliwe będzie zagwarantowanie ich równoważności fiansowej w warunkach światowych.
31 Komisja skorzysta z opinii grup ekspertów ds. wyceny, podobnie jak w przypadku innych postępowań dotyczących pomocy państwa, podczas których Komisja odwołuje się do wiedzy specjalistycznej ekspertów zewnętrznych.
32 Zob. rozdział 5.2.
33 W przypadku scenariuszy zakładających gwarancję na aktywa, należy uwzględnić ponadto, że w przeciwnieństwie do działań polegających na dokapitalizowaniu, nie zapewnia się płynności.
34 Załącznik V skreślony przez pkt 95 komunikatu z dnia 30 lipca 2013 r. (Dz.U.UE.C.13.216.1) zmieniającego nin. komunikat z dniem 1 sierpnia 2013 r.