Streszczenie decyzji Komisjiz dnia 5 grudnia 2007 r.
dotyczącej postępowania na mocy art. 81 Traktatu WE oraz art. 53 Porozumienia EOG
(Sprawa COMP/38.629 - Kauczuk chloroprenowy)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2008/C 251/07)
(Dz.U.UE C z dnia 3 października 2008 r.)
W dniu 5 grudnia 2007 r. Komisja przyjęła decyzję dotyczącą postępowania na mocy art. 81 Traktatu WE i art. 53 Porozumienia EOG. Dnia 23 czerwca 2008 r. Komisja wprowadziła zmiany do tej decyzji. Zgodnie z przepisami art. 30 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003(1), Komisja niniejszym podaje do wiadomości nazwy stron oraz zasadniczą treść decyzji, włącznie z wszelkimi nałożonymi karami, z uwzględnieniem uzasadnionego interesu przedsiębiorstw w zakresie ochrony ich tajemnic handlowych.
1. WPROWADZENIE
(1) Decyzja była skierowana do przedsiębiorstw Bayer AG, E.I. DuPont de Nemours & Company, DuPont Performance Elastomers S.A., DuPont Performance Elastomers L.L.C., The Dow Chemical Company, Denki Kagaku Kogyo K.K., Denka Chemicals GmbH, ENI S.p.A., Polimeri Europa S.p. A., Tosoh Corporation, Tosoh Europe B.V.
(2) Jedenaście podmiotów prawnych wymienionych powyżej (należących do 6 przedsiębiorstw, przy czym niektóre podmioty prawne są obciążone odpowiedzialnością jako spółki dominujące) dopuściło się naruszenia art. 81 Traktatu WE i art. 53 Porozumienia EOG poprzez uczestniczenie w pojedynczym i długotrwałym naruszeniu w okresie między 13 maja 1993 r. a 13 maja 2002 r. w branży kauczuku chloroprenowego na terytorium EOG.
(3) Naruszenie charakteryzowało się przede wszystkim: uzgadnianiem przez konkurentów podziału i stabilizacji rynków, udziałów w rynku oraz kwot sprzedaży w odniesieniu do kauczuku chloroprenowego, koordynowaniem i wprowadzeniem licznych podwyżek cen, uzgadnianiem cen minimalnych, podziałem klientów, wymianą szczególnie chronionych informacji istotnych dla konkurencji, uczestnictwem w regularnych spotkaniach oraz utrzymywaniem innych kontaktów w celu dokonywania uzgodnień dotyczących powyższych ograniczeń i monitorowania ich stosowania w obrębie EOG.
2. BRANŻA KAUCZUKU CHLOROPRENOWEGO
(4) Przedmiotowy produkt, kauczuk chloroprenowy (zwany dalej CR), to kauczuk syntetyczny będący sztucznym polimerem zachowującym się jak elastomer. Elastomer, dzięki posiadanym właściwościom mechanicznym, może w wyniku naprężenia ulec znacznie większemu odkształceniu elastycznemu niż większość materiałów i wciąż wracać do poprzedniego rozmiaru bez trwałego odkształcenia. CR charakteryzuje się dobrą wytrzymałością mechaniczną, wysoką odpornością na ozon i warunki pogodowe, dobrą odpornością na starzenie się, niską zapalnością, dobrą odpornością na chemikalia, umiarkowaną odpornością na oleje i paliwo oraz przyczepnością do wielu substratów. CR jest przede wszystkim wykorzystywany do produkcji technicznych wyrobów gumowych (kable, węże, pasy klinowe, pasy pędniane itd.), klejów w branży obuwniczej i meblarskiej (podeszwy, obcasy, tkaniny powlekane itd.), a także jako lateks do produkcji sprzętu nurkowego, modyfikacji bitumu oraz wewnętrznych podeszew butów.
(5) Wartość rynku EOG w odniesieniu do CR w 2001 r. wynosiła w przybliżeniu 160 mln EUR. Dostawy producentów - adresatów decyzji zaspokajały 100 % popytu na rynku EOG.
3. PROCEDURA
(6) W grudniu 2002 r. przedsiębiorstwo Bayer poinformowało Komisję o istnieniu kartelu w sektorze CR i wyraziło gotowość współpracy z Komisją na warunkach określonych w obwieszczeniu w sprawie łagodzenia kar z 2002 r. W następstwie początkowego zgłoszenia przedsiębiorstwa Bayer doszło do kolejnych zgłoszeń. Decyzją z dnia 27 stycznia 2003 r. Komisja przyznała przedsiębiorstwu Bayer warunkowe zwolnienie z grzywien.
(7) W dniu 27 marca 2003 r. Komisja przeprowadziła w pomieszczeniach przedsiębiorstwa Dow Deutschland Inc. w Schwalbach niezapowiedzianą inspekcję, mającą związek z bieżącą sprawą, jak również ze sprawami Komisji COMP/38542-EPDM, COMP/38637-BR oraz COMP/ 38638-ESBR. W dniu 9 lipca 2003 r. przeprowadzono niezapowiedzianą inspekcję w pomieszczeniach przedsiębiorstwa Denka w Dusseldorfie.
(8) W dniu 15 lipca 2003 r. przedsiębiorstwo Tosoh złożyło wniosek o złagodzenie kary, po czym złożono wiele kolejnych wniosków. Następnie, w listopadzie 2003 r., wniosek o złagodzenie kary złożyła DDE (spółka joint venture DuPont i Dow).
(9) Przedsiębiorstwo Polimeri, jak również druga spółka zależna ENI, złożyły wnioski o złagodzenie kary po otrzymaniu pierwszego wniosku o udzielenie informacji, w kwietniu 2005 r.
(10) W dniu 13 marca 2007 r. Komisja wszczęła postępowanie i przyjęła pisemne zgłoszenie zastrzeżeń (PZZ) w sprawie naruszenia art. 81 Traktatu WE i art. 53 Porozumienia EOG. W odpowiedzi na zastrzeżenia podniesione przez Komisję wszyscy adresaci PZZ przedstawili swoje uwagi na piśmie. Strony miały możliwość złożenia ustnych wyjaśnień na spotkaniu wyjaśniającym, które odbyło się w dniu 21 czerwca 2007 r. Wszystkie strony skorzystały z przysługującego im prawa do złożenia ustnych wyjaśnień.
4. FUNKCJONOWANIE KARTELU
(11) Środki dowodowe będące w posiadaniu Komisji wykazują niezbicie, że przedsiębiorstwa Bayer, Denka, DDE (spółka joint venture DuPont/Dow), DuPont, ENI i Tosoh uczestniczyły w pojedynczym, złożonym i długotrwałym naruszeniu art. 81 Traktatu WE i art. 53 Porozumienia EOG w sektorze CR.
(12) Naruszenie trwało co najmniej od dnia 13 maja 1993 r. do dnia 13 maja 2002 r. i obejmowało większą część terytorium EOG, a składały się nań porozumienia lub uzgodnione praktyki mające na celu uzgadnianie podziału i stabilizacji rynków, udziałów w rynku oraz kwot sprzedaży w odniesieniu do kauczuku chloroprenowego, koordynowanie i wprowadzenie szeregu podwyżek cen, uzgadnianie cen minimalnych, podział klientów oraz wymiana szczególnie chronionych informacji istotnych dla konkurencji.
(13) Do podstawowych celów kartelu należało zamrożenie udziału rynkowego konkurentów na rynku CR, regionalizacja produkcji i dostaw, zniesienie różnicy europejskich cen pomiędzy Europą Północną i Południową oraz podniesienie cen lub zapobieganie spadkowi cen na produkty CR.
(14) Decyzja opisuje szczegółowo środki dowodowe świadczące o szeregu spotkań przedstawicieli tych przedsiębiorstw w okresie naruszenia, na których ustalali oni wspólnie udziały w rynku w odniesieniu do każdego producenta CR w poszczególnych regionach świata. Kolejne środki dowodowe wykazują szczegółowe dyskusje na temat cen i podwyżek cen w Europie oraz wymianę szczególnie chronionych informacji istotnych dla konkurencji. Porozumienia w sprawie podziału rynku i ustalania cen były na ogół wykonywane, a ich wykonywanie było ściśle monitorowane przez uczestników kartelu.
5. ŚRODKI ZARADCZE
5.1. Podstawowa kwota grzywny
(15) Podstawową kwotę grzywny ustalono poprzez pomnożenie części wartości sprzedaży CR dokonanej przez każde przedsiębiorstwo w danym obszarze geograficznym w ostatnim pełnym roku obrotowym, w którym doszło do naruszenia ("kwota zmienna"), przez liczbę lat, w których przepisy były naruszane, a następnie doliczenie dodatkowej kwoty, której wysokość również obliczono jako część wartości sprzedaży, w celu powstrzymania przedsiębiorstw przed zawieraniem porozumień horyzontalnych dotyczących ustalania cen ("opłata wstępna").
(16) Kryteria, które brano pod uwagę przy ustalaniu części wartości sprzedaży, to charakter naruszenia (w tym przypadku podział rynku i ustalanie cen o charakterze horyzontalnym), łączny udział w rynku przedsiębiorstw uczestniczących w naruszeniu (w tym przypadku 100 %), zasięg geograficzny (EOG) oraz wprowadzanie ustaleń w życie.
(17) Biorąc pod uwagę, że naruszenie trwało przez 9 lat, kwotę zmienną pomnożono przez 9 (za wyjątkiem przedsiębiorstwa Dow, które przystąpiło do porozumień wraz z utworzeniem spółki joint venture DDE w kwietniu 1996 r.).
5.2. Dostosowania kwoty podstawowej
5.2.1. Okoliczności obciążające: Ponowne naruszenie
(18) W czasie, gdy miało miejsce naruszenie, przedsiębiorstwa Bayer i ENI były już adresatami poprzednich decyzji Komisji dotyczących działalności kartelowej. Fakt, że wspomniane przedsiębiorstwa powtórzyły ten sam rodzaj zachowania w tej samej branży lub w sektorach innych niż te, w których uprzednio poniosły kary, wykazał, że pierwsze kary nie skłoniły wspomnianych przedsiębiorstw do zmiany swojego postępowania. Powyższe uzasadniło zwiększenie podstawowej kwoty kary, jak zostanie nałożona na przedsiębiorstwa Bayer i ENI z powodu ponownego naruszenia.
5.2.2. Okoliczności łagodzące
(19) Strony utrzymywały, że wystąpiły liczne okoliczności łagodzące, takie jak bierna lub nieznaczna rola w kartelu, wczesne zaprzestanie naruszenia, ograniczony udział w naruszeniu, rzeczywista współpraca wykraczająca poza zakres obwieszczenia w sprawie łagodzenia kar, niewykonanie porozumień kartelowych oraz przymus. Wszystkie powyższe roszczenia zostały oddalone w decyzji.
5.2.3. Podwyższenie grzywny dla zapewnienia skutku odstraszającego
(20) Stosownie i zgodnie z poprzednimi decyzjami, w celu ustalenia kwot grzywny na poziomie zapewniającym dostateczny skutek odstraszający, Komisja uznała za stosowne zastosowanie mnożnika w odniesieniu do kwot grzywien nałożonych na przedsiębiorstwa ENI oraz Dow. W 2005 r., ostatnim roku obrotowym poprzedzającym decyzję, całkowite obroty przedsiębiorstwa ENI wyniosły 86,10 mld EUR, natomiast całkowite obroty przedsiębiorstwa Dow wyniosły 39,12 mld EUR.
5.3. Zastosowanie pułapu 10 % obrotów
(21) Ostateczne poszczególne kwoty grzywien, obliczone przed zastosowaniem obwieszczenia w sprawie łagodzenia kar, wyniosły poniżej 10 % światowych obrotów przedsiębiorstw - adresatów.
5.4. Zastosowanie obwieszczenia w sprawie łagodzenia kar z 2002 r.: zwolnienie z grzywien i zmniejszenie grzywien
(22) Przedsiębiorstwa Bayer, Tosoh, DuPont/DDE, Polimeri oraz kolejna spółka zależna ENI współpracowały z Komisją na różnych etapach dochodzenia, mając na względzie objęcie uprzywilejowanym traktowaniem przewidzianym w obwieszczeniu w sprawie łagodzenia kar z 2002 r., mającym zastosowanie do bieżącej sprawy.
5.4.1. Zwolnienie z grzywien
(23) Przedsiębiorstwo Bayer jako pierwsze poinformowało Komisję o istnieniu w sektorze CR kartelu wywierającego wpływ na rynek EOG. Tym samym Bayer zakwalifikował się do zwolnienia z grzywny.
5.4.2. Zmniejszenie grzywien
(24) Przedsiębiorstwo Tosoh zwróciło się do Komisji w drugiej kolejności. Współpraca Tosoh została nagrodzona zmniejszeniem grzywny o 50 %.
(25) Spółka DDE (DuPont/Dow) zaproponowała Komisji współpracę w listopadzie 2003 r. Jej współpraca została nagrodzona zmniejszeniem grzywny o 25 %.
(26) Co się tyczy przedsiębiorstwa Polimeri oraz drugiej spółki zależnej ENI, które złożyły wnioski na mocy obwieszczenia o łagodzeniu kar w kwietniu 2005 r., zgodnie z wnioskiem zawartym w decyzji żadne z przedsiębiorstw nie zwiększyło istotnie wartości środków dowodowych w rozumieniu pkt 21 obwieszczenia w sprawie łagodzenia kar z 2002 r. Tym samym Komisja nie przyznała żadnej z wymienionych spółek zmniejszenia grzywny.
6. DECYZJA
(27) Adresatami decyzji są niżej wymienione przedsiębiorstwa uczestniczące w naruszeniu w następujących okresach:
a) Bayer AG: od 13 maja 1993 r. do 13 maja 2002 r.;
b) E.I. DuPont de Nemours & Company: od 13 maja 1993 r. do 13 maja 2002 r.; DuPont Performance Elastomers S.A., DuPont Performance Elastomers L.L.C i The Dow Chemical Company: od 1 kwietnia 1996 r. do 13 maja 2002 r.;
c) Denki Kagaku Kogyo K.K. i Denka Chemicals GmbH: od 13 maja 1993 r. do 13 maja 2002 r.;
d) ENI S.p.A. i Polimeri Europa S.p.A: od 13 maja 1993 r. do 13 maja 2002 r.;
e) Tosoh Corporation i Tosoh Europe B.V.: od 13 maja 1993 r. do 13 maja 2002 r.
(28) Na podstawie powyższych motywów zostały nałożone następujące grzywny:
| (a) |
Bayer AG |
0 EUR |
| (b) |
E.I. DuPont de Nemours & Company z czego solidarnie z: |
59.250.000 EUR |
|
(i) DuPont Performance Elastomers S.A. na kwotę |
44.250.000 EUR |
|
(ii) DuPont Performance Elastomers L.L.C., na kwotę |
44.250.000 EUR |
|
(iii) The Dow Chemical Company na kwotę |
44.250.000 EUR |
| (c) |
Denki Kagaku Kogyo K.K. i Denka Chemicals GmbH, solidarnie |
47.000.000 EUR |
| (d) |
ENI S.p.A. i Polimeri Europa S.p.A, solidarnie |
132.160.000 EUR |
| (e) |
Tosoh Corporation i Tosoh Europe B.V., solidarnie |
4.800.000 EUR |
| (f) |
The Dow Chemical Company |
4.425.000 EUR |
(29) Wymienionym w motywie (27) przedsiębiorstwom nakazano niezwłocznie przerwać naruszenie przepisów określone w motywie (3), o ile dotychczas tego nie uczyniły, i powstrzymać się od ponownego podejmowania czynów lub zachowań opisanych w motywie (3), oraz od wszelkich czynów i zachowań o tym samym bądź równoważnym celu lub skutku.
______
(1) Dz.U. L 1 z 4.1.2003, s. 1.
