w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (1992)
(Dz.U.UE C z dnia 29 grudnia 2006 r.)
WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY,
PRAGNĄC określić Statut Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego wymienionych w artykule 8 niniejszego Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,
PRZYJĘŁY następujące postanowienia, które są dołączone do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską:
USTANOWIENIE ESBC
Europejski System Banków Centralnych
CELE I ZADANIA ESBC
Cele
Zgodnie z artykułem 105 ustęp 1 niniejszego Traktatu, głównym celem ESBC jest utrzymywanie stabilności cen. Bez uszczerbku dla celu stabilności cen, ESBC wspiera ogólne polityki gospodarcze we Wspólnocie, mając na względzie przyczynianie się do osiągnięcia celów Wspólnoty przedstawionych w artykule 2 niniejszego Traktatu. ESBC działa w poszanowaniu zasady otwartej gospodarki rynkowej z wolną konkurencją, sprzyjając efektywnej alokacji zasobów oraz zgodnie z zasadami określonymi w artykule 4 niniejszego Traktatu.
Zadania
– definiowaniu i urzeczywistnianiu polityki pieniężnej Wspólnoty,
– przeprowadzaniu operacji walutowych zgodnie z artykułem 111 niniejszego Traktatu,
– utrzymywaniu i zarządzaniu oficjalnymi rezerwami walutowymi Państw Członkowskich,
– popieraniu sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych.
Funkcje doradcze
Zgodnie z artykułem 105 ustęp 4 niniejszego Traktatu:
a) EBC jest konsultowany:
– w sprawie każdego projektowanego aktu wspólnotowego w dziedzinach podlegających jego kompetencji,
– przez władze krajowe w sprawie każdego projektu regulacji w dziedzinach podlegających jego kompetencji, lecz w granicach i na warunkach określonych przez Radę zgodnie z procedurą przewidzianą w artykule 42;
b) EBC może w dziedzinach podlegających jego kompetencji przedkładać opinie właściwym instytucjom lub organom Wspólnoty bądź władzom krajowym.
Gromadzenie informacji statystycznych
Współpraca międzynarodowa
ORGANIZACJA ESBC
Niezależność
Zgodnie z artykułem 108 niniejszego Traktatu przy wykonywaniu uprawnień oraz zadań i obowiązków, które zostały im powierzone niniejszym Traktatem i Statutem ESBC, ani EBC, ani krajowy bank centralny, ani członek któregokolwiek z ich organów decyzyjnych, nie zwracają się o instrukcje ani ich nie przyjmują od instytucji czy organów wspólnotowych, rządów Państw Członkowskich, ani jakiegokolwiek innego organu. Instytucje i organy wspólnotowe oraz rządy Państw Członkowskich zobowiązują się respektować tę zasadę i nie dążyć do wywierania wpływu na członków organów decyzyjnych EBC lub krajowych banków centralnych przy wykonywaniu ich zadań.
Zasada ogólna
ESBC jest kierowany przez organy decyzyjne EBC.
Europejski Bank Centralny
Rada Prezesów
– od dnia, w którym liczba członków Rady Prezesów przekroczy 15, do chwili gdy osiągnie 22, prezesi zostają przydzieleni do dwóch grup, zgodnie z uszeregowaniem wielkości udziału Państwa Członkowskiego danego KBC w całkowitym produkcie krajowym brutto w cenach rynkowych oraz w łącznym zagregowanym bilansie pieniężnych instytucji finansowych Państw Członkowskich, które przyjęły euro. Udziały w całkowitym produkcie krajowym brutto w cenach rynkowych oraz w łącznym zagregowanym bilansie pieniężnych instytucji finansowych zostają przydzielone odpowiednio w wagach 5/6 i 1/6. Pierwsza grupa złożona jest z pięciu prezesów, a druga z pozostałych prezesów. Częstotliwość praw do głosowania prezesów przydzielonych do pierwszej grupy nie będzie niższa od częstotliwości praw do głosowania prezesów z grupy drugiej. Z zastrzeżeniem poprzedniego zdania, pierwszej grupie zostają przydzielone cztery prawa do głosowania, a drugiej grupie jedenaście praw do głosowania,
– od dnia, w którym liczba prezesów osiągnie 22 prezesi zostaną przydzieleni do trzech grup zgodnie z uszeregowaniem na podstawie powyższych kryteriów. Pierwsza grupa złożona jest z pięciu prezesów i zostaną jej przydzielone cztery prawa do głosowania. Druga grupa złożona jest z połowy łącznej liczby prezesów, w przypadku jakiegokolwiek ułamka zaokrąglonego do najbliższej liczby całkowitej, i zostanie jej przydzielone osiem praw do głosowania. Trzecia grupa złożona jest z pozostałych prezesów i zostaną jej przydzielone trzy prawa do głosowania,
– prezesi w każdej grupie mają swoje prawa do głosowania w równych okresach czasu,
– do obliczania udziałów w całkowitym produkcie krajowym brutto w cenach rynkowych stosuje się art. 29.2. Łączny zagregowany bilans pieniężnych instytucji finansowych obliczany jest zgodnie z ramami statystycznymi stosowanymi we Wspólnocie Europejskiej w momencie obliczania,
– w każdym przypadku gdy całkowity produkt krajowy brutto w cenach rynkowych jest dostosowywany zgodnie z art. 29.3, lub w każdym przypadku gdy zwiększa się liczba prezesów, wielkość lub struktura grup jest dostosowywana zgodnie z powyższymi zasadami,
– Rada Prezesów, stanowiąca większością dwóch trzecich głosów wszystkich jej członków, mających lub nie prawo do głosowania, przyjmuje wszelkie środki niezbędne do wykonania powyższych zasad oraz może podjąć decyzję o opóźnieniu rozpoczęcia systemu rotacji do dnia, w którym liczba prezesów przekroczy 18.
Prawo do głosowania jest wykonywane osobiście. Na zasadzie odstępstwa od tej reguły, regulamin wewnętrzny określony w art. 12.3 może ustanowić, że członkowie Rady Prezesów mogą oddać swój głos za pomocą środków telekonferencyjnych. Reguły te stanowią również, że członek Rady Prezesów, który nie może uczestniczyć w jej posiedzeniach przez dłuższy okres, może wyznaczyć zastępcę jako członka Rady Prezesów.
Przepisy poprzednich akapitów pozostają bez uszczerbku dla praw do głosowania wszystkich członków Rady Prezesów, mających lub nie prawo do głosowania, na podstawie art. 10.3, 10.6 i 41.2.
O ile w niniejszym Statucie nie przewidziano inaczej, Rada Prezesów stanowi zwykłą większością członków mających prawo do głosowania. W przypadku równej liczby głosów, głos przewodniczącego jest decydujący.
W celu umożliwienia głosowania Radzie Prezesów wymagane jest kworum dwóch trzecich członków mających prawo do głosowania. Jeżeli nie osiągnięto kworum, Przewodniczący może zwołać nadzwyczajne posiedzenie, na którym decyzje mogą być podejmowane bez względu na kworum.
Wydanie zalecenia przez EBC na mocy niniejszego ustępu wymaga decyzji Rady Prezesów, stanowiącej jednomyślnie.
Zarząd
Członkowie wykonują swoje obowiązki w pełnym wymiarze czasowym. Członkowie nie mogą wykonywać żadnej innej zarobkowej lub niezarobkowej działalności zawodowej, chyba że Rada Prezesów w drodze wyjątku zwolni z tego zakazu.
Ich mandat trwa osiem lat i nie jest odnawialny.
Członkami Zarządu mogą być tylko obywatele Państw Członkowskich.
Obowiązki organów decyzyjnych
Zarząd realizuje politykę pieniężną zgodnie z wytycznymi i postanowieniami Rady Prezesów. W tych ramach Zarząd udziela niezbędnych instrukcji krajowym bankom centralnym. Ponadto, Zarząd może uzyskać w drodze delegacji pewne uprawnienia, o ile Rada Prezesów tak zadecyduje.
W zakresie uznanym za możliwy i odpowiedni oraz bez uszczerbku dla postanowień niniejszego artykułu EBC ma prawo zwracać się do krajowych banków centralnych w celu przeprowadzenia operacji stanowiących część zadań ESBC.
Prezes EBC
Krajowe banki centralne
Prezes może zostać zwolniony z urzędu wyłącznie wówczas, gdy nie spełnia już warunków koniecznych do wykonywania swych funkcji lub dopuścił się poważnego uchybienia. Decyzja w tej sprawie może być zaskarżona do Trybunału Sprawiedliwości przez prezesa, którego dotyczy, lub Radę Prezesów z powodu naruszenia niniejszego Traktatu lub jakiejkolwiek reguły prawnej dotyczącej jego stosowania. Skargi takie powinny być wniesione w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji decyzji lub jej notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tej decyzji.
Obowiązek składania sprawozdań
Banknoty
Zgodnie z artykułem 106 ustęp 1 niniejszego Traktatu Rada Prezesów ma wyłączne prawo do upoważnienia do emisji banknotów we Wspólnocie. Banknoty takie mogą emitować EBC i krajowe banki centralne. Banknoty emitowane przez EBC i krajowe banki centralne są jedynym legalnym środkiem płatniczym we Wspólnocie.
EBC respektuje, w miarę możliwości, istniejące praktyki związane z emisją i projektowaniem banknotów.
FUNKCJE MONETARNE I OPERACJE WYKONYWANE PRZEZ ESBC
Rachunki bankowe w EBC i krajowych bankach centralnych
W celu przeprowadzania swoich operacji, EBC i krajowe banki centralne mogą otwierać rachunki bankowe instytucjom kredytowym, organom publicznym i innym uczestnikom rynku oraz akceptować aktywa, w tym papiery wartościowe, na rachunku bieżącym jako zabezpieczenie.
Operacje na otwartym rynku i operacje kredytowe
– dokonywać operacji na rynkach finansowych w formie kupna i sprzedaży bezwarunkowej (za gotówkę i na kredyt), albo z zastrzeżeniem prawa odkupu, oraz udzielając i zaciągając pożyczki wyrażone w wierzytelnościach i papierach zbywalnych, w walutach Wspólnoty lub niewspólnotowych, jak również w odniesieniu do metali szlachetnych,
– dokonywać właściwie zabezpieczonych operacji kredytowych z instytucjami kredytowymi oraz innymi uczestnikami rynku.
Rezerwy obowiązkowe
Inne narzędzia kontroli pieniężnej
Rada Prezesów może, większością dwóch trzecich oddanych głosów, zadecydować o zastosowaniu innych operacyjnych metod kontroli pieniężnej, jakie uzna za stosowne, z uwzględnieniem artykułu 2.
Rada, zgodnie z procedurą przewidzianą w artykule 42, określa zakres powyższych metod, jeżeli nakładają one zobowiązania na osoby trzecie.
Operacje z podmiotami publicznymi
Systemy rozliczeń i płatności
EBC i krajowe banki centralne mogą stwarzać udogodnienia, a EBC może uchwalać rozporządzenia, w celu zapewnienia skuteczności i rzetelności systemów rozliczeń i płatności w ramach Wspólnoty i z innymi krajami.
Operacje zewnętrzne
EBC i krajowe banki centralne mogą:
– ustanawiać stosunki z bankami centralnymi i instytucjami finansowymi innych krajów oraz, w miarę potrzeby z organizacjami międzynarodowymi,
– nabywać i zbywać, za gotówkę i na kredyt, wszystkie rodzaje rezerwowych aktywów walutowych i metale szlachetne; termin "aktywa walutowe" oznacza papiery wartościowe i wszystkie inne aktywa wyrażone w walucie dowolnego państwa lub w jednostkach rachunkowych, bez względu na formę, w jakiej są przechowywane,
– utrzymywać i zarządzać aktywami określonymi w niniejszym artykule,
– przeprowadzać wszystkie typy operacji bankowych z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, w tym operacje udzielania i zaciągania pożyczek.
Inne operacje
Poza operacjami wynikającymi z ich zadań EBC i krajowe banki centralne mogą wykonywać inne operacje dla celów swojej infrastruktury administracyjnej lub na rzecz swojego personelu.
NADZÓR OSTROŻNOŚCIOWY
Nadzór ostrożnościowy
PRZEPISY FINANSOWE ESBC
Sprawozdania finansowe
Kontrola rachunków
Kapitał EBC
Klucz subskrypcji kapitału
– 50 % udziału danego Państwa Członkowskiego w ludności Wspólnoty w przedostatnim roku poprzedzającym ustanowienie ESBC,
– 50 % udziału danego Państwa Członkowskiego w produkcie wewnętrznym brutto Wspólnoty w cenach rynkowych, stwierdzonego w trakcie pięciu lat poprzedzających przedostatni rok przed ustanowieniem ESBC.
Udziały określone w procentach są zaokrąglone w górę do 0,05 %.
Przekazanie rezerw walutowych do EBC
Rezerwy walutowe utrzymywane przez krajowe banki centralne
Podział dochodów pieniężnych krajowych banków centralnych
Rada Prezesów może zdecydować o wyrównaniu narodowym bankom centralnym kosztów związanych z emisją banknotów lub, w wyjątkowych okolicznościach, o wyrównaniu konkretnych strat spowodowanych operacjami polityki pieniężnej realizowanej dla ESBC. Wyrównanie dokonywane jest w formie uznanej za odpowiednią przez Radę Prezesów; powyższe sumy mogą być potrącone z dochodu pieniężnego krajowych banków centralnych. Wyrównanie dokonywane jest w formie uznanej za odpowiednią przez Radę Prezesów; powyższe sumy mogą być potrącone z dochodu pieniężnego krajowych banków centralnych.
Podział zysków netto i strat EBC
a) suma określona przez Radę Prezesów, która nie może przekroczyć 20 % zysku netto, jest przekazywana do ogólnego funduszu rezerwowego ograniczonego do 100 % kapitału;
b) pozostały zysk netto zostaje podzielony między akcjonariuszy EBC proporcjonalnie do ich wpłaconych udziałów.
POSTANOWIENIA OGÓLNE
Akty prawne
– uchwala rozporządzenia w zakresie koniecznym do wykonania zadań określonych w artykule 3.1 pierwsze tiret, w artykułach 19.1, 22 i 25.2 jak również w przypadkach przewidzianych w aktach Rady, o których mowa w artykule 42,
– podejmuje decyzje niezbędne do wykonania zadań powierzonych ESBC na podstawie niniejszego Traktatu i Statutu ESBC,
– wydaje zalecenia i opinie.
Zalecenia i opinie nie mają mocy wiążącej.
Decyzja wiąże w całości adresatów, do których jest kierowana.
Artykuły 253, 254 i 256 niniejszego Traktatu stosują się do rozporządzeń i decyzji przyjętych przez EBC.
EBC może zadecydować o opublikowaniu swych decyzji, zaleceń i opinii.
Kontrola sądowa i związane z nią kwestie
Personel
Siedziba
Przed końcem 1992 roku zostanie podjęta decyzja co do siedziby EBC, za wspólnym porozumieniem rządów Państw Członkowskich, na szczeblu szefów państw lub rządów.
Tajemnica służbowa
Sygnatariusze
Prawne zobowiązania EBC w stosunku do osób trzecich są podejmowane przez prezesa EBC lub przez dwóch członków Zarządu, lub na podstawie podpisów dwóch członków personelu EBC, którzy zostali należycie upoważnieni przez prezesa do składania podpisów w imieniu EBC.
Przywileje i immunitety
EBC korzysta na terenie Państw Członkowskich z wszelkich przywilejów i immunitetów jakie są niezbędnie do wykonywania swoich zadań, na warunkach ustanowionych w Protokole w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich.
ZMIANA STATUTU I PRAWODAWSTWO UZUPEŁNIAJĄCE
Uproszczona procedura zmian
Prawodawstwo uzupełniające
Zgodnie z artykułem 107 ustęp 6 niniejszego Traktatu, niezwłocznie po podjęciu decyzji o terminie rozpoczęcia trzeciego etapu, Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną, bądź na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim oraz EBC, bądź na zalecenie EBC i po konsultacji z Parlamentem Europejskim oraz Komisją, uchwala przepisy, o których mowa w artykułach 4, 5.4, 19.2, 20, 28.1, 29.2, 30.4 i 34.3 niniejszego Statutu.
POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE ORAZ INNE POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE ESBC
Postanowienia ogólne
Zadania przejściowe EBC
EBC przejmie te zadania Europejskiego Instytutu Walutowego, które, z powodu objęcia derogacją jednego lub więcej Państw Członkowskich, muszą być nadal realizowane w trzecim etapie.
EBC pełni funkcję doradczą w przygotowaniach do zniesienia derogacji określonych artykułem 122 niniejszego Traktatu.
Rada Ogólna EBC
Regulamin wewnętrzny Rady Ogólnej
Obowiązki Rady Ogólnej
– wykonuje zadania wymienione w artykule 44,
– współdziała w wykonywaniu funkcji doradczych określonych w artykułach 4 i 25.1.
– gromadzenie informacji statystycznych określonych w artykule 5,
– działalność sprawozdawczą EBC określoną w artykule 15,
– ustanawianie zasad koniecznych dla zastosowania artykułu 26, określonych w artykule 26.4,
– podejmowanie wszelkich innych środków koniecznych dla zastosowania artykułu 29, określonych w artykule 29.4,
– ustanawianie warunków zatrudnienia personelu EBC przewidzianych w artykule 36.
Postanowienia przejściowe dotyczące kapitału EBC
Zgodnie z artykułem 29-1 każdemu krajowemu bankowi centralnemu zostaje przyznana - zgodnie z kluczem subskrypcji - część kapitału EBC. W drodze odstępstwa od artykułu 28.3, banki centralne Państw Członkowskich objętych derogacją nie wpłacają swojego subskrybowanego kapitału, chyba że Rada Ogólna, stanowiąc większością reprezentującą przynajmniej dwie trzecie subskrybowanego kapitału EBC i przynajmniej połowę akcjonariuszy, podejmie decyzję, że musi zostać wpłacony minimalny procent jako wkład w koszty operacyjne EBC.
Odroczona wpłata kapitału, rezerw i zasobów EBC
Pierwsze mianowanie członków Zarządu
W chwili ustanawiania Zarządu EBC jego prezes, wiceprezes i pozostali członkowie Zarządu są mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy Państw Członkowskich na szczeblu szefów państw lub rządów, na zalecenie Rady i po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Radą EIW. Prezes Zarządu jest mianowany na osiem lat. Na zasadzie odstępstwa od artykułu 11.2 wiceprezes jest mianowany na cztery lata, a pozostali członkowie Zarządu na kadencję trwającą od pięciu do ośmiu lat. Żaden mandat nie jest odnawialny. Liczba członków Zarządu może być mniejsza niż przewidziana w artykule 11.1 ale w żadnym wypadku nie może być mniejsza od czterech.
Odstępstwo od artykułu 32
Wymiana banknotów w walucie wspólnotowej
Po nieodwołalnym ustaleniu kursów walut Rada Prezesów podejmie konieczne środki w celu zapewnienia, że banknoty w walutach o nieodwołalnie ustalonym kursie walut są wymieniane przez krajowe banki centralne według wartości nominalnej.
Stosowanie środków przejściowych.
Artykuły 43-48 są stosowane jeśli i tak długo jak istnieją Państwa Członkowskie objęte derogacją.
______
(1) Ustęp dodany Aktem Przystąpienia z 2003 r.
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jej celem jest ograniczenie występujących nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz pełna elektronizacja postępowań. Nowe przepisy wejdą w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze. Termin zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych mija 18 kwietnia
Robert Horbaczewski 10.04.2025Kobiety i mężczyźni z innych roczników są w nieco innej sytuacji niż emerytki z rocznika 1953. Dowiedzieli się bowiem o zastosowaniu do nich art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej znacznie wcześniej, bo od 2 do ponad 6 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego - przekonywał w Sejmie Sebastian Gajewski, wiceszef resortu pracy. Zdaniem prawników, ministerstwo celowo różnicuje sytuację wcześniejszych emerytów, by dla pozostałych roczników wprowadzić mniej korzystne rozwiązania niż dla rocznika 1953.
Grażyna J. Leśniak 08.04.2025Sejm uchwalił w piątek ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do Senatu.
Grażyna J. Leśniak 04.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2006.321E.256 |
Rodzaj: | Umowa międzynarodowa |
Tytuł: | Protokół (nr 18) w sprawie statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (1992). |
Data aktu: | 07/02/1992 |
Data ogłoszenia: | 29/12/2006 |