POMOC PAŃSTWA - DANIAPomoc państwa nr C 41/2006 (ex N 318/a/2004) - Zwrot podatku od emisji CO2 od uregulowanego limitami zużycia paliw w przemyśle
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 traktatu WE
(2006/C 274/03)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE C z dnia 10 listopada 2006 r.)
Pismem z dnia 26 września 2006 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Danię o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 88 ust. 2 traktatu WE w odniesieniu do wyżej wspomnianej pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Registry
Rue de la Loi/Wetstraat, 200
B-1049 Brussels
Nr faksu: (32-2) 296 12 42
Otrzymane uwagi zostaną przekazane Danii. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio umotywowanym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
STRESZCZENIE LISTU ADRESOWANEGO DO DANII
1. OPIS
Podatek od emisji CO2 został wprowadzony w Danii w 1992 r. i jest nakładany na produkty energetyczne i energię elektryczną. Komisja podjęła uprzednio decyzję co do ulgi od duńskiego podatku od emisji CO2 w przypadku przedsiębiorstw będących zarejestrowanymi płatnikami VAT, nie działających w pewnych obszarach sektora usług (sprawa NN 75/2004), zgadzając się na pomoc państwa, ponieważ beneficjenci po odliczeniu zwrotu płacili podatek przewyższający wspólnotowe minimalne poziomy opodatkowania określone w dyrektywie w sprawie opodatkowania produktów energetycznych (2003/96/WE). Kolejna obniżka podatku dla przedsiębiorstw działających w sektorze przemysłu ciężkiego została zatwierdzona przez Komisję w różnych decyzjach, ostatnio w sprawie pomocy państwa N 317/A/2004. Ponadto niektóre przedsiębiorstwa o dużym zużyciu energii zawarły dobrowolne umowy o oszczędzaniu energii, co uprawnia do dalszych obniżek podatku od emisji CO2 w ramach systemu zatwierdzonego ostatnio przez Komisję w decyzji w sprawie pomocy państwa nr N 540/2002.
Unijny system handlu emisjami ("EU ETS") wszedł w życie dnia 1 stycznia 2005 r. zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE. W związku z tym, operator instalacji podlegającej tej dyrektywie musi posiadać zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych. Operator otrzymuje zezwolenia nieodpłatnie na początku każdego okresu handlowego albo też kupuje je na aukcji i/lub na rynku. W pierwszym okresie handlu, który rozpoczął się w styczniu 2005 r., państwa członkowskie były zobowiązane do przydzielenia przynajmniej 95 % zezwoleń nieodpłatnie. Dania zdecydowała się na sprzedaż pozostałych 5 % uprawnień na aukcjach otwartych. W ramach zgłoszonego planu, władze duńskie proponują przyznanie pełnego zwolnienia z podatku od emisji CO2 płaconego od zużycia paliw wszystkim przedsiębiorstwom o wysokim zużyciu energii objętym EU ETS. Pozostałe przedsiębiorstwa objęte EU ETS płaciłyby podatek od emisji CO2 odpowiadający 50 % minimalnego poziomu opodatkowania. Roczne straty dochodów z podatków w związku z powyższym środkiem szacuje się na około 4 mln EUR. Czas trwania programu nie jest określony, ale władze duńskie zobowiązały się do ponownego powiadomienia Komisji o swoim planie po upływie 10 lat.
2. WSTĘPNA OCENA I WĄTPLIWOŚCI KOMISJI
2.1 Istnienie pomocy zgodnie z art. 87 ust. 1 traktatu WE
Zgłoszone ulgi podatkowe dają beneficjentom korzyści gospodarcze, polegające na zwolnieniu z kosztów opłacanych zazwyczaj z ich bieżących budżetów. Ponieważ w świetle definicji "charakteru i struktury systemu podatkowego"(1) wydaje się wątpliwe, że obniżenie stawki podatku mogłoby być w ten sposób uzasadnione oraz ponieważ spełnione zostały odpowiednie kryteria art. 87 ust. 1 wydają się być spełnione, Komisja na obecnym etapie uznaje, że środek musi być zakwalifikowany jako pomoc państwa.
2.2 Zgodność pomocy ze wspólnym rynkiem
Władze duńskie twierdzą, że system EU ETS pozwala na obniżenie stawki podatku na podstawie art. 17 ust. 4 dyrektywy w sprawie opodatkowania produktów energetycznych. Powołując się na minimalne unijne stawki opodatkowania z jednej strony i na wyższe rynkowe ceny pozwoleń na emisję CO2 z drugiej strony, władze duńskie argumentują, że znacznie skuteczniejszą drugoplanową zachętą do ograniczenia emisji będzie zastosowanie obowiązkowych limitów niż minimalnych stawek opodatkowania. Ponieważ zgodnie z duńskim planem alokacji na lata 2005-2007 limity ustalone zostały na poziomie o 7,1 % niższym niż emisje CO2 spodziewane przy zachowaniu normalnej intensywności przemysłu, daje to znaczącą poprawę ochrony środowiska przy użyciu limitów emisji CO2 w porównaniu z zastosowaniem minimalnych stawek opodatkowania, jak twierdzą władze duńskie.
Władze duńskie argumentują również, że istnieje podstawa prawna do zatwierdzenia zgłoszonej pomocy państwa - w oparciu o wytyczne w sprawie pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska lub o ogólne zasady traktatu - ponieważ podwójna regulacja, za pomocą podatków zgodnie z dyrektywą w sprawie opodatkowania produktów energetycznych oraz limitów w ramach systemu EU ETS, jest nieefektywna kosztowo i stanowi podwójne obciążenie dla przedsiębiorstw, których to dotyczy. Z punktu widzenia władz duńskich, koszty przedsiębiorstwa związane z zastosowaniem limitów stanowią obciążenie tak samo, jak płacenie podatków od zużycia energii. Władze duńskie uważają, że podwójne regulacje poprzez podatki i limity są nieefektywne i zakłócają konkurencję, ponieważ nie doprowadzą one do dalszego zmniejszenia emisji CO2, a jedynie zwiększą koszty ponoszone przez przedsiębiorstwa. Władze duńskie utrzymują również, że zgłoszony środek jest zgodny z treścią oświadczeń politycznych w trakcie negocjacji na temat dyrektywy w sprawie opodatkowania produktów energetycznych w 2002 r.
Komisja wyraża wątpliwość, czy zwolnienia proponowane przez władze duńskie mogą zostać zatwierdzone na podstawie wytycznych w sprawie pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska. Punkt 51.1 lit. b) nie ma zastosowania, ponieważ podatek płacony przez przedsiębiorstwa w ramach proponowanego programu byłby mniejszy niż minimalny poziom opodatkowania ustalony w dyrektywie w sprawie opodatkowania produktów energetycznych. Wymagania zawarte w pkt 51 ust. 1 lit. a) również nie wydają się być spełnione, ponieważ przedsiębiorstwa będące beneficjentami pomocy nie podejmowałyby dobrowolnych zobowiązań ani nie zawierałyby dobrowolnych umów.
Ponadto Komisja wyraża wątpliwość, czy zaproponowane zwolnienia z podatków mogłyby zostać zatwierdzone na podstawie art. 87 ust. 3 lit. c) traktatu WE w związku z domniemaną potrzebą wyeliminowania "podwójnego obciążenia". Nawet jeśli istnienie "podwójnego obciążenia" zostałoby udowodnione, na obecnym etapie postępowania Komisja ma wątpliwości co do wpływu tego faktu na ocenę obciążenia i czy mogłoby to uzasadniać zwolnienie z podatku od emisji CO2 zgodnie z zasadami pomocy państwa. W szczególności, Komisja wyraża następujące wątpliwości:
– Dyrektywa w sprawie opodatkowania produktów energetycznych i system ETS to dwa różne instrumenty prawa wspólnotowego. Chociaż częściowo mają one taki sam cel, to jest przyswojenie zewnętrznych kosztów emisji CO2, mają też cele rozbieżne. Odnosi się to zwłaszcza do minimalnych stawek opodatkowania, których głównym zadaniem jest zapewnienie sprawnego funkcjonowania wewnętrznego rynku. Tym niemniej jednak, zgodnie z dyrektywą w sprawie opodatkowania produktów energetycznych, państwa członkowskie mogą nakładać różne podatki, na przykład podatki od emisji CO2, których zadanie może być takie samo jak systemu ETS. Pomiędzy poszczególnymi podejściami krajowymi występują rozbieżności i jedynie w niektórych państwach członkowskich podatki włączone w stawki minimalne przybierają częściowo postać podatku od emisji CO2. Tam, gdzie w celu zachowania minimalnych stawek opodatkowania określonych w dyrektywie w sprawie opodatkowania produktów energetycznych nałożony został podatek od emisji CO2, co wydaje się mieć miejsce w Danii, zwolnienie z tego podatku mogłoby zakłócić konkurencję na rynku wewnętrznym poprzez doprowadzenie do powstania różnic w poziomie opodatkowania na terenie, na którym przeprowadzono harmonizację podatków na poziomie wspólnotowym, głównie mając na celu osiągnięcie prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz równe warunki działania dla podmiotów.
– Ponadto Komisja bierze pod uwagę fakt, że przy udzielaniu pomocy państwa w dziedzinie ochrony środowiska należy uwzględnić zasadę "zanieczyszczający płaci". Zwolnienie z podatku od emisji CO2 wszystkich przedsiębiorstw podlegających systemowi EU ETS może być nieuzasadnione, gdyż mogłoby to łamać zasadę "zanieczyszczający płaci" w przypadku zwolnienia z podatku przedsiębiorstw, którym przekazano nieodpłatnie uprawnienia do emisji. Z drugiej strony zwolnienie z podatku od emisji CO2 tych przedsiębiorstw, które muszą zakupić dodatkowe uprawnienia do emisji na pokrycie swoich dodatkowych zanieczyszczeń może być sprzeczne z logiką ochrony środowiska - mogłoby się sprowadzać do przyznawania korzyści tym, którzy nie poczynili inwestycji i nie obniżyli poziomu swoich zanieczyszczeń, a nawet zanieczyszczali bardziej.
Komisja musi ponadto ocenić w jakim stopniu "podwójne obciążenie" wspomniane przez władze duńskie rzeczywiście występuje. Komisja musi zbadać możliwości poniesienia przez przedsiębiorstwa kosztów wyższych niż podatek od emisji CO2 od emisji zanieczyszczeń, a tym samym możliwości wystąpienia "podwójnego obciążenia", w przypadkach kiedy przedsiębiorstwa muszą kupić uprawnienia do emisji, a jednocześnie płacić podatek od emisji CO2 w ramach tych samych emisji. Z drugiej strony, w sytuacji, kiedy wszystkie uprawnienia do emisje zostały przyznane nieodpłatnie, a podatek od emisji nie istnieje, może dojść do nieprzestrzegania zasady "zanieczyszczający płaci". Przy ocenie wszystkich obciążeń finansowych przedsiębiorstw objętych systemem EU ETS w porównaniu z przedsiębiorstwami nie objętymi tym systemem, należy uwzględnić, że państwa członkowskie ustalają całkowitą wielkość limitów emisji i muszą rozdzielić przedsiębiorstwom co najmniej 95 % przydziałów/udziałów nieodpłatnie w pierwszym okresie rozliczeniowym.
Komisja podkreśla, że celem systemu EU ETS jest właśnie ograniczenie emisji CO2 poprzez tworzenie dla przedsiębiorstw objętych systemem gospodarczej motywacji do zmniejszenia emisji, koniecznego w związku z ograniczeniem całościowego pułapu emisji. W celu ocenienia, czy istnieje możliwość wystąpienia "podwójnego obciążenia" w przypadku wprowadzenia równoczesnego podatku od emisji CO2, Komisja potrzebuje szczegółowo zbadać skutki finansowe wynikające z zastosowania systemu EU ETS w Danii, biorąc pod uwagę np. przekazywane wpływy do skarbu państwa oraz obciążenia przedsiębiorstw duńskich w wyniku licytacji uprawnień do emisji w Danii. W tym kontekście Komisja potrzebowałaby dalszych informacji na temat mechanizmu, który władze duńskie mogłyby przyjąć w celu potwierdzenia istnienia i określenia, na poziomie poszczególnych przedsiębiorstw, wysokości "podwójnego obciążenia" i zapewnienia, że jedynie tym przedsiębiorstwom, które w rzeczywistości ponoszą straty, co najmniej częściowo, z powodu takich obciążeń przysługuje prawo do skorzystania ze zgłoszonego zwolnienia z podatku.
Ponadto Komisja musi ocienić, czy proponowana ulga podatkowa jest zgodna z art. 17 ust. 4 dyrektywy w sprawie opodatkowania produktów energetycznych. W związku z tym Komisja zwraca się do Danii z prośbą o uzupełnienie przekazanych już informacji.
TEKST PISMA
..................................................Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................
grafika
______
(1) Definicja ustalona w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, potwierdzona np. w wyroku w sprawie C-88/03 Republika Portugalska przeciwko Komisji (wyrok z 6.9.2006 r.) oraz przyjęta przez Komisję w zawiadomieniu z dnia 10 grudnia.1998 r. w sprawie stosowania reguł pomocy państwa do środków związanych z bezpośrednim opodatkowaniem działalności gospodarczej, Dz.U. C 384, 10.12.1998, str. 3.