(2005/C 177/07)(Dz.U.UE C z dnia 19 lipca 2005 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych(1), w szczególności jego art. 9 ust. 3,
uwzględniając zalecenie Komisji,
po zasięgnięciu opinii Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,
WYDAJE NINIEJSZĄ OPINIĘ:
(1) W dniu 8 marca 2005 r. Rada zbadała zaktualizowany program konwergencji Zjednoczonego Królestwa, który obejmuje lata 2003/2004-2009/2010. Program ten częściowo spełnia wymagania poprawionego "Kodeksu postępowania w sprawie treści i formy programów stabilności i konwergencji" dotyczące danych. Do danych odnoszących się do całości wydatków i dochodów, choć oparte są one na elementach systemu ESA'95, zastosowano metody agregacji inne niż w zharmonizowanym środku; nie miało to wpływu na salda(2). Aktualizacja ponadto nadal traktuje wpływy ze sprzedaży sieci UMTS jako strumień rocznych dochodów, a nie jako sprzedaż aktywów. W związku z tym Zjednoczone Królestwo proszone jest o osiągnięcie pełnej zgodności z wymaganiami dotyczącymi danych.
(2) Program zawiera dwa różne scenariusze przewidywań makroekonomicznych i budżetowych: centralny scenariusz makroekonomiczny oraz scenariusz niższego wzrostu oparty na założeniu trendu wzrostu słabszego o ćwierć punktu procentowego niż w prognozie centralnej; ta ostatnia jest podstawą do przewidywań w zakresie finansów publicznych. Uważa się, że scenariusz niższego wzrostu stanowi odniesienie dla oceny przewidywań budżetowych i odzwierciedla zasadniczo wiarygodne założenia. Scenariusz ten przewiduje wzrost realnego PKB w 2005 r. wynoszący 3 %, tylko nieznacznie niższy od wzrostu w 2004 r. wynoszącego 3,25 %, a następnie spowolnienie do 2,25 % do roku 2007/2008. Na podstawie aktualnie dostępnych informacji, wzrost PKB w 2005 r. może być wolniejszy od tej prognozy. Jednakże w średniej perspektywie czasowej założenie odnośnie do trendu wzrostu będące podstawą przewidywań dotyczących finansów publicznych prawdopodobnie okaże się być ostrożnym szacunkiem. Prognozy dotyczące inflacji zawarte w programie także wydają się być realistyczne.
(3) Ramy polityki fiskalnej Zjednoczonego Królestwa oparte są na dwóch zasadach krajowej polityki fiskalnej dla sektora publicznego: "złotej regule", której celem jest zapewnienie, aby w ciągu cyklu ekonomicznego rząd zaciągał pożyczki tylko na finansowanie inwestycji netto, a nie na pokrywanie bieżących wydatków oraz "regule zrównoważonych inwestycji", która ma na celu utrzymanie zadłużenia sektora publicznego netto na "stabilnym i racjonalnym poziomie" poniżej 40 % PKB w ciągu cyklu. W tym kontekście zaktualizowany program przewiduje zmniejszenie deficytu z szacowanych 3,2 % PKB w roku budżetowym 2003/2004 do poniżej wartości odniesienia wynoszącej 3 % w 2004/2005 (roku budżetowym będącym okresem odniesienia dla oceny finansów publicznych Zjednoczonego Królestwa w ramach Paktu Stabilności i Wzrostu). W następnym okresie aktualizacja przewiduje dalsze stopniowe zmniejszenie deficytu w średniej perspektywie czasowej, do poziomu 1,7 % w roku 2008/2009. Wskaźnik wydatków nadal wzrasta zgodnie z priorytetami polityki rządu, lecz spodziewany wzrost wskaźnika dochodów może, w przypadku realizacji, prowadzić do ogólnej poprawy salda sektora instytucji rządowych i samorządowych (sektor general government). Jeśli chodzi o ogólny poziom wydatków, realizowany jest znaczący program inwestycji publicznych, którego celem jest podniesienie ogólnych inwestycji sektora general government netto z poziomu 1,9 % PKB w roku 2004/2005. do poziomu 2,4 % w roku 2007/2008. W stosunku do aktualizacji z 2003 r. przewidywany deficyt dla zarówno obecnego, jak i następnego roku budżetowego został skorygowany w górę; jednak po roku 2005/2006 średnioterminowe przewidywania zawarte w obecnej aktualizacji przedstawiają nieco szybszą konsolidację finansów publicznych niż przewidywania zawarte w poprzedniej aktualizacji.
(4) Istnieje wyraźne ryzyko, że wynik budżetowy może być gorszy od przewidywanego w programie w krótkiej perspektywie czasowej. Zarówno w krótkiej, jak i średniej perspektywie czasowej istnieją zagrożenia związane z wymiarem, w jakim kontynuowane będzie ściąganie podatku od przedsiębiorstw. Szczególnie w okresie przewidywanego wolniejszego tempa wzrostu wydatków, począwszy od roku 2006/2007, poszczególne resorty będą musiały dostosować się do bardziej napiętych budżetów i mogą w związku z tym wykorzystywać skumulowane salda, które nie zostały do tej pory wydane. Jednakże od roku 2006/2007 negatywne zagrożenia są równoważone przez stosunkowo ostrożne przewidywania makroekonomiczne.
(5) Biorąc pod uwagę niniejszą ocenę ryzyka, nie wydaje się, aby strategia budżetowa przedstawiona w programie zapewniała dostateczny margines bezpieczeństwa na wypadek przekroczenia progu deficytu wynoszącego 3 % PKB przy historycznych wahaniach makroekonomicznych w dowolnym momencie okresu objętego przewidywaniem. Jednakże w związku ze zmniejszającą się w ostatnich latach niestabilnością gospodarki Zjednoczonego Królestwa oraz z ostrożnym podejściem do założeń dotyczących wzrostu będących podstawą przewidywań finansów publicznych wydaje się, że ryzyko będzie niskie w następnych latach. Nie wystarcza to do zapewnienia osiągnięcia do roku 2009/2010 ustalonego w Pakcie Stabilności i Wzrostu średnioterminowego celu, jakim jest sytuacja budżetowa bliska równowagi. Jednocześnie jednak należy zauważyć, że wskaźnik zadłużenia jest stosunkowo niski, a na przewidywane salda wpływ ma realizacja wyżej wspomnianego znaczącego programu inwestycji publicznych.
(6) Szacuje się, że wskaźnik zadłużenia brutto w roku budżetowym 2003/2004 wyniósł 39,5 % PKB, to jest znacznie poniżej ustalonej w Traktacie wartości odniesienia wynoszącej 60 % PKB. Program przewiduje, że wskaźnik zadłużenia wzrośnie nieznacznie o mniej niż dwa punkty procentowe w ciągu okresu do roku 2009/2010 r.
(7) Wydaje się, że Zjednoczone Królestwo znajduje się w stosunkowo korzystnym położeniu, jeśli chodzi o długoterminowe zrównoważenie finansów publicznych, pomimo przewidywanego kosztu dla budżetu związanego ze zjawiskiem starzenia się społeczeństwa. Stosunkowo niski stosunek zadłużenia do PKB oraz silny nacisk położony przez władze Zjednoczonego Królestwa w ramach istniejących działań na długofalowe zrównoważenie finansów publicznych są w tym kontekście elementami pozytywnymi. Nie da się wykluczyć wyższych wydatków związanych z wiekiem społeczeństwa, gdyż istnieje możliwość niewystarczających świadczeń z prywatnych emerytur, co może mieć konsekwencje dla finansów publicznych, lecz władze wprowadzają od kwietnia 2005 r. fundusz ochrony emerytur (Pension Protection Fund), który ma na celu ochronę członków prywatnych systemów świadczeń w przypadku gdy firma finansująca stanie się niewypłacalna i system nie będzie mieć wystarczająco wiele aktywów, aby uregulować swoje zobowiązania. Środki te są pożądane, choć ich efektywność ma być dopiero sprawdzona. Istniejąca w Zjednoczonym Królestwie stosunkowo niska stopa podatkowa powinna pozwolić skompensować ewentualny brak równowagi, jaki może pojawić się w dłuższej perspektywie czasowej.
(8) Polityki gospodarcze określone w programie są częściowo zgodne z konkretnym zaleceniem w sprawie finansów publicznych skierowanym do Zjednoczonego Królestwa w aktualizacji OWPG z 2004 r., aby Zjednoczone Królestwo, "starając się uniknąć wystąpienia nadmiernego deficytu, poprawiło sytuację budżetową z uwzględnieniem dostosowań cyklicznych w celu konsolidacji finansów publicznych, tak aby odpowiadała sytuacji budżetowej bliskiej równowagi lub z nadwyżką w średniej perspektywie czasowej". Istnieje wyraźne ryzyko, że w krótkiej perspektywie czasowej wynik budżetowy może być gorszy od przewidywanego. Ponadto planowana na rok budżetowy 2005/2006 nieznacznie ekspansywna strategia oraz średnioterminowa strategia fiskalna nie są w pełni zgodne z zaleceniami zawartymi w OWPG.
W świetle powyższej oceny Rada wyraża opinię stanowiącą, że Zjednoczone Królestwo powinno:
i) zapewnić, aby zgodnie z planami deficyt wyniósł poniżej 3 % PKB, oraz
ii) poprawić sytuację budżetową z uwzględnieniem dostosowań cyklicznych w celu zapewnienia, by w średniej perspektywie czasowej została osiągnięta i utrzymana sytuacja budżetowa bliska równowagi lub z nadwyżką.
Porównanie kluczowych prognoz makroekonomicznych i budżetowych
1. Główna prognoza makroekonomiczna |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
Realny PKB - główna |
PK 12/2004 |
3¼ |
3-3½ |
2½-3 |
2¼-2¾ |
n.d. |
prognoza (zmiana w %) |
KOM |
3,3 |
2,8 |
2,8 |
n.d. |
n.d. |
|
PK 12/2003 |
3-3½ |
3-3½ |
2½-3 |
n.d. |
n.d. |
Inflacja HICP (%) |
PK 12/2004 |
1¼ |
1¾ |
2 |
2 |
n.d. |
|
KOM |
1,4 |
1,9 |
2,0 |
n.d. |
n.d. |
|
PK 12/2003 |
1¾ |
2 |
2 |
n.d. |
n.d. |
2. Prognoza makroekonomiczna będąca podstawą finansów publicznych
|
2004/05 |
2005/06 |
2006/07 |
2007/08 |
2008/09 |
Realny PKB - finanse |
PK 12/2004 |
3¼ |
3 |
2½ |
2¼ |
2¼ |
publiczne(2) |
KOM(3) |
3,3 |
2,8 |
2,8 |
n.d. |
n.d. |
(zmiana w %) |
PK 12/2003 |
3¼ |
2¾ |
2½ |
2¼ |
2¼ |
Inflacja HICP (%) |
PK 12/2004 |
1¼ |
1¾ |
2 |
2 |
2 |
|
KOM (3) |
1,4 |
1,9 |
2,0 |
n.d. |
n.d. |
|
PK 12/2003 |
1¾ |
2 |
2 |
2 |
2 |
Saldo sektora instytucji rządowych i |
PK 12/2004 |
- 2,9 |
- 2,8 |
- 2,3 |
- 2,1 |
- 1,7 |
samorządowych (general |
KOM(3) |
- 2,8 |
- 2,6 |
- 2,4 |
n.d. |
n.d. |
government)(4) (% PKB) |
PK 12/2003 |
- 2,7 |
- 2,5 |
- 2,2 |
- 2,1 |
- 1,9 |
Saldo pierwotne(5) |
PK 12/2004 |
- 0,9 |
- 0,7 |
- 0,2 |
- 0,1 |
n.d. |
(% PKB) |
KOM (3) |
- 0,9 |
- 0,6 |
- 0,4 |
n.d. |
n.d. |
|
PK 12/2003 |
- 0,5 |
- 0,4 |
n.d. |
n.d. |
n.d. |
Saldo strukturalne |
PK 12/2004(1) |
- 2,8 |
- 2,9 |
- 2,3 |
- 2,0 |
- 1,6 |
(% PKB) |
KOM(3) |
- 2,7 |
- 2,4 |
- 2,1 |
n.d. |
n.d. |
|
PK 12/2003(1) |
- 2,4 |
- 2,4 |
- 2,2 |
- 2,0 |
- 1,8 |
Zadłużenie publiczne |
PK 12/2004 |
40,9 |
41,8 |
42,4 |
42,8 |
42,8 |
brutto (% PKB) |
KOM (3) |
40,4 |
40,9 |
41,2 |
n.d. |
n.d. |
|
PK 12/2003 |
40,2 |
40,8 |
41,1 |
41,4 |
41,5 |
Uwaga: |
(1) Obliczenia służb Komisji na podstawie danych zawartych w programie. |
(2) Prognoza PKB będąca podstawą przewidywań władz dla finansów publicznych, oparta na szacunkach trendu wzrostu niższego o jedną czwartą punktu
procentowego od zakładanego centralnie przez władze.
|
(3) Dane Komisji podane według lat kalendarzowych (na przykład rok kalendarzowy 2004 odpowiada rokowi budżetowemu 2003/2004).
|
(4) Władze Zjednoczonego Królestwa włączają do swoich przewidywań dotyczących salda sektora instytucji rządowych i samorządowych roczne wpływy wynoszące ok.
1,0 mld GBP pochodzące ze sprzedaży licencji UMTS w 2000 r. Uwzględnienie tego
w celu dostosowania do procedury nadmiernego deficytu (EDP) skutkuje w odjęciu
ok. 0,1 punktu procentowego od salda (to jest zwiększenie deficytu) w każdym
roku. Wszystkie dane przedstawione w tej tabeli uwzględniają dostosowanie do
danych w aktualizacji dokonane przez służby Komisji.
|
(5) Władze dostarczają salda pierwotne, wyłączając odsetki netto, a nie tylko płatności odsetek, jak to zrobiła Komisja. Podane liczby zostały ponownie
wyliczone przez służby Komisji w oparciu o dane umieszczone w tabeli 4.4
aktualizacji programu.
|
Źródła: |
Program konwergencji (PK); Prognozy gospodarcze służb Komisji z jesieni 2004 r. (KOM); Obliczenia służb Komisji. |
______
(1) Dz.U. L 209 z 2.8.1997, str. 1. Dokumenty przywołane w niniejszym tekście można znaleźć na stronie:
http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm
(2) Władze Zjednoczonego Królestwa dostarczyły przydatnych wyjaśnień dotyczących danych podczas dyskusji technicznych z Komisją. Gdyby uwzględniono te wyjaśnienia techniczne w aktualizacji, można byłoby uznać, że program zasadniczo spełnia wymagania poprawionego "Kodeksu postępowania w sprawie treści i formy programów stabilności i konwergencji" dotyczące danych.