Inspekcja jachtów morskich, instrukcja bezpieczeństwa jachtu morskiego i wzór karty bezpieczeństwa jachtu morskiego.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA GOSPODARKI MORSKIEJ I ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ ¹

z dnia 12 sierpnia 2016 r.

w sprawie inspekcji jachtów morskich, instrukcji bezpieczeństwa jachtu morskiego i wzoru karty bezpieczeństwa jachtu morskiego

Na podstawie art. 23 ust. 5 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z 2016 r. poz. 281) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) rodzaje, tryb i zakres przeprowadzania inspekcji jachtów morskich, w zależności od rodzaju i długości jachtu oraz używania jachtu zgodnie z instrukcją bezpieczeństwa;

2) elementy, jakie zawiera instrukcja bezpieczeństwa jachtu morskiego, oraz wytyczne dotyczące jej opracowania oraz stosowania;

3) sposób weryfikowania przez organ inspekcyjny prawidłowości opracowania i sprawdzenia wpływu stosowania instrukcji bezpieczeństwa jachtu morskiego na poziom ryzyka wystąpienia zagrożeń zidentyfikowanych w związku z prowadzoną działalnością lub uprawianą żeglugą;

4) wzór karty bezpieczeństwa jachtu morskiego.

§ 2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do:

1) jachtów regatowych rozumianych jako jachty morskie przeznaczone wyłącznie do regat i zawodów sportowych, posiadające klasę regatową i ważny certyfikat wydany przez polski związek sportowy, oraz wiosłowych łodzi regatowych, uczestniczących w treningach lub regatach na wodach morskich, na akwenach znajdujących się pod stałą obserwacją i osłoną ratowniczą;

2) rowerów wodnych, kajaków, desek z żaglem, pontonów pneumatycznych bez napędu, bez względu na wielkość, oraz innych podobnych jednostek pływających o długości do 5 m, uprawiających żeglugę tylko w porze dziennej, rozumianej jako okres od wschodu do zachodu Słońca, na polskich obszarach morskich w odległości do 2 mil morskich od linii brzegu morskiego;

3) jachtów rekreacyjnych o długości do 15 m, które dobrowolnie nie zostały poddane inspekcji;

4) skuterów wodnych używanych wyłącznie do uprawiania sportu lub rekreacji, z wyłączeniem skuterów używanych do celów, o których mowa w art. 5 pkt 9 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim, zwanej dalej "ustawą".

§  3. 

1. Jacht rekreacyjny, z zastrzeżeniem § 6 ust. 1, podlega inspekcji:

1) wstępnej;

2) pośredniej;

3) odnowieniowej;

4) doraźnej.

2. Jacht komercyjny podlega inspekcji:

1) wstępnej;

2) rocznej;

3) pośredniej;

4) odnowieniowej;

5) doraźnej.

3. Cykl inspekcyjny to okres między dwiema kolejnymi inspekcjami odnowieniowymi.

§  4. 

1. Inspekcja wstępna, roczna, pośrednia i odnowieniowa obejmuje:

1) sprawdzenie, czy na jachcie morskim znajdują się oryginały dokumentów potwierdzających dokonanie przeglądów, o których mowa w art. 25 ust. 1 albo art. 26 ust. 1 ustawy, oraz ich ważności;

2) potwierdzenie, że stan techniczny jachtu morskiego odpowiada stanowi opisanemu w dokumentach potwierdzających dokonanie przeglądów, o których mowa w art. 25 ust. 1 albo art. 26 ust. 1 ustawy;

3) potwierdzenie spełnienia przez jacht morski wymagań określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 110 ust. 4 ustawy;

4) potwierdzenie, że wszystkie urządzenia na jachcie morskim są sprawne i gotowe do natychmiastowego użycia.

2. Inspekcja roczna, pośrednia i odnowieniowa obejmuje dodatkowo sprawdzenie, czy:

1) na jachcie morskim znajduje się oryginał karty bezpieczeństwa;

2) zgłoszone na piśmie wykonanie poleceń i zaleceń wydanych na podstawie wyników poprzedniej inspekcji odpowiada stanowi rzeczywistemu.

§ 5. Zakres inspekcji doraźnej obejmuje czynności zależne od okoliczności, które, zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 ustawy, spowodowały konieczność przeprowadzenia tej inspekcji.

§  6. 

1. Jacht rekreacyjny o długości do 24 m nie podlega inspekcji pośredniej, jeżeli, na wniosek armatora skierowany do dyrektora urzędu morskiego, jest on używany z wykorzystaniem opracowanej przez armatora instrukcji bezpieczeństwa jachtu morskiego, zwanej dalej "instrukcją bezpieczeństwa", z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Armator jachtu, o którym mowa w ust. 1, corocznie, w okresie od trzech miesięcy przed do trzech miesięcy po upływie daty rocznicowej karty bezpieczeństwa, przesyła do dyrektora urzędu morskiego informację o stanie technicznym jachtu morskiego i jego wyposażenia, wskazując elementy, jakie zostały sprawdzone, naprawione lub wymienione, oraz czynności kontrolne i konserwacyjne podjęte przez armatora podczas weryfikacji stanu jachtu w celu zapewnienia jego należytego utrzymania eksploatacyjnego, oraz dokumenty potwierdzające dokonanie przeglądów, o których mowa w art. 25 ust. 1 albo art. 26 ust. 1 ustawy.

3. W przypadku negatywnego wyniku inspekcji odnowieniowej lub doraźnej lub nieprzesłania do dyrektora urzędu morskiego informacji, o których mowa w ust. 2, jacht, o którym mowa w ust. 1, w kolejnym cyklu inspekcyjnym, w celu potwierdzenia karty bezpieczeństwa, podlega dodatkowo inspekcji pośredniej przeprowadzanej w okresie nie dłuższym niż trzy lata odpowiednio po przeprowadzeniu inspekcji odnowieniowej lub doraźnej albo po dniu, w którym upłynął termin przesłania informacji oraz dokumentów, o których mowa w ust. 2.

§  7. 

1. W przypadku jachtu rekreacyjnego używanego z wykorzystaniem instrukcji bezpieczeństwa inspekcja wstępna obejmuje dokonanie czynności, o których mowa w § 4 ust. 1, a także:

1) sprawdzenie, czy instrukcja bezpieczeństwa zawiera elementy określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia, i w razie potrzeby wezwanie armatora do jej poprawienia lub uzupełnienia;

2) sprawdzenie, czy zidentyfikowano zagrożenia i sposób, w jaki osoby znajdujące się na jachcie morskim mogą zostać poszkodowane, oraz czy przeprowadzono ocenę ryzyka i określono działania lub środki zapobiegawcze, dzięki czemu używanie jachtu rekreacyjnego z wykorzystaniem instrukcji bezpieczeństwa zapobiega lub zmniejsza do akceptowalnego poziomu ryzyko wystąpienia zagrożeń w związku z uprawianą żeglugą.

2. Inspekcja odnowieniowa i doraźna jachtu rekreacyjnego używanego z wykorzystaniem instrukcji bezpieczeństwa obejmuje dokonanie czynności, o których mowa w § 4, a także:

1) sprawdzenie, czy od czasu ostatniej weryfikacji do instrukcji bezpieczeństwa wprowadzono zmiany oraz czy instrukcja ta:

a) jest aktualna,

b) zawiera wszystkie elementy określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia,

c) zawiera opis żeglugi odpowiadający rodzajowi faktycznie uprawianej żeglugi,

d) zapewnia odpowiednie informacje, które mają wpływ na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa, a w szczególności właściwie identyfikuje zagrożenia związane z rodzajem uprawianej żeglugi oraz środki minimalizujące ryzyko wystąpienia tych zagrożeń

- i w razie potrzeby wezwanie armatora do jej poprawienia lub uaktualnienia;

2) sprawdzenie, czy informacja o stanie technicznym jachtu rekreacyjnego i jego wyposażenia została przesłana przez armatora dyrektorowi urzędu morskiego w okresie od trzech miesięcy przed upływem każdej daty rocznicowej karty bezpieczeństwa do trzech miesięcy po upływie tej daty i zawiera informacje o elementach, o których mowa w § 6 ust. 2;

3) sprawdzenie, czy stan techniczny jachtu i jego wyposażenia odpowiada stanowi określonemu w informacji, o której mowa w pkt 2.

3. Zakres inspekcji pośredniej w przypadkach, o których mowa w § 6 ust. 3, obejmuje czynności, o których mowa w § 4 oraz w ust. 2.

§ 8. W przypadku jachtu komercyjnego używanego do holowania sprzętu pływającego inspekcja wstępna, roczna, pośrednia, odnowieniowa i doraźna obejmuje dodatkowo sprawdzenie posiadania i stosowania instrukcji producenta dotyczącej warunków holowania i przewozu osób.

§ 9. Elementy, jakie zawiera instrukcja bezpieczeństwa jachtu morskiego, oraz wytyczne dotyczące jej opracowania oraz stosowania określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§  10. 

1. Jacht morski zgłoszony do inspekcji powinien być przygotowany do sprawnego i bezpiecznego jej przeprowadzenia.

2. W przypadku jachtu rekreacyjnego używanego z wykorzystaniem instrukcji bezpieczeństwa armator przekazuje tę instrukcję dyrektorowi urzędu morskiego jednocześnie ze zgłoszeniem jachtu rekreacyjnego do inspekcji.

3. Przed przystąpieniem do inspekcji jachtu rekreacyjnego używanego z wykorzystaniem instrukcji bezpieczeństwa dyrektor urzędu morskiego zapoznaje się z instrukcją bezpieczeństwa jachtu.

4. W przypadku gdy instrukcja bezpieczeństwa jachtu zgłoszonego do inspekcji nie zawiera elementów określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, dyrektor urzędu morskiego wzywa armatora do jej poprawienia lub uzupełnienia.

5. Dyrektor urzędu morskiego wyznacza termin inspekcji wstępnej jachtu rekreacyjnego używanego z wykorzystaniem instrukcji bezpieczeństwa, pod warunkiem otrzymania od armatora instrukcji bezpieczeństwa jachtu poprawionej zgodnie z jego wytycznymi.

6. W przypadku gdy instrukcja bezpieczeństwa jachtu zgłoszonego do inspekcji odnowieniowej lub jachtu, o którym mowa w § 6 ust. 3, nie zostanie poprawiona lub uzupełniona do dnia inspekcji, dyrektor urzędu morskiego zapisuje w protokole inspekcji stosowne polecenia i wyznacza termin ich wykonania.

§  11. 

1. Z przeprowadzonej inspekcji dyrektor urzędu morskiego sporządza protokół, który podpisują inspektor inspekcji państwa bandery i kapitan lub armator jachtu morskiego albo osoba przez niego wyznaczona.

2. Protokół sporządza się w dwóch egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokołu otrzymuje kapitan lub armator jachtu morskiego albo osoba przez niego wyznaczona. Drugi egzemplarz protokołu dołącza się do akt sprawy.

3. Do protokołu wpisuje się polecenia i zalecenia dla kapitana oraz armatora jachtu morskiego, wydane na podstawie wyników przeprowadzonej inspekcji, oraz wyznacza termin ich wykonania.

4. Kapitan lub armator jachtu morskiego albo osoba przez niego wyznaczona, przed podpisaniem protokołu, może zgłosić dyrektorowi urzędu morskiego pisemne zastrzeżenia do ustaleń protokołu.

5. W terminie 7 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu dyrektor urzędu morskiego:

1) uwzględnia zastrzeżenia i dokonuje zmian w protokole albo

2) odmawia uwzględnienia zmian w protokole.

6. Armator jachtu morskiego zgłasza na piśmie wykonanie poleceń i zaleceń wydanych na podstawie wyników przeprowadzonej inspekcji dyrektorowi urzędu morskiego, który je wydał, w sposób przez niego określony i w terminie przez niego wyznaczonym.

§  12. 

1. Po przeprowadzeniu inspekcji zakończonej wynikiem pozytywnym dyrektor urzędu morskiego w terminie do 7 dni od jej zakończenia wydaje kartę bezpieczeństwa jachtu morskiego lub potwierdza jej ważność.

2. Kartę bezpieczeństwa wydaje się w trzech egzemplarzach, z czego oryginał karty bezpieczeństwa otrzymuje kapitan jachtu morskiego, a kopie armator oraz dyrektor urzędu morskiego.

3. Wzór karty bezpieczeństwa określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 13. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

ELEMENTY, JAKIE ZAWIERA INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA JACHTU MORSKIEGO, ORAZ WYTYCZNE DOTYCZĄCE OPRACOWYWANIA ORAZ STOSOWANIA INSTRUKCJI BEZPIECZEŃSTWA JACHTU MORSKIEGO

I. Opracowanie przez armatora, którego wskazano w dokumencie rejestracji jachtu, w instrukcji bezpieczeństwa systemu monitorowania stanu technicznego jachtu i jego wyposażenia, kwalifikacji załogi i procedur postępowania oraz wdrożenie i utrzymywanie tego systemu powinno służyć ustanowieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa żeglugi przez zwiększenie świadomości i zakresu odpowiedzialności armatora.

II. Opracowujący instrukcję bezpieczeństwa powinni posiadać odpowiednią wiedzę, umiejętności i kompetencje w zakresie żeglugi, w tym wiedzę w zakresie:

1) żeglugi na jachtach danego typu;

2) bezpieczeństwa na morzu, nawigacji i ratownictwa morskiego;

3) łączności na morzu oraz procedur w zakresie łączności;

4) czynników istotnych dla planowania żeglugi;

5) oceny znaczenia warunków atmosferycznych dla żeglugi.

III. Instrukcja bezpieczeństwa powinna zawierać następujące elementy:

1) określenie przedsiębiorstwa lub osoby odpowiedzialnej za eksploatację jachtu (imię i nazwisko lub nazwa armatora, dane kontaktowe, tj. adres pocztowy, adres poczty elektronicznej, numer telefonu);

2) nazwę producenta, model i typ jachtu;

3) określenie kategorii projektowej jachtu i opis rodzajów żeglugi, jakie uprawia się na danym jachcie (na akwenach treningowych, osłonięta, przybrzeżna, pełnomorska, oceaniczna), i związanych z tym ograniczeń, których kapitan musi przestrzegać, aby żegluga przebiegała w bezpieczny sposób (m.in. podanie obszarów dalekomorskich, pór roku, warunków atmosferycznych, temperatury wody itp.);

4) określenie maksymalnej dozwolonej liczby osób na jachcie oraz kwalifikacji załogi;

5) określenie procedury przekazywania na ląd informacji dotyczącej liczby osób na jachcie, przechowywania tej informacji na lądzie oraz przekazywania jej w razie potrzeby służbom zaangażowanym w prowadzenie akcji ratunkowej;

6) opis jachtu morskiego, którego instrukcja dotyczy, wraz z jego specyfikacją techniczną, wyposażeniem oraz sposobem eksploatacji i konserwacji, w tym m.in.:

a) opis budowy jachtu wraz z podaniem jego wymiarów głównych i definicji tych wymiarów, masy pustego jachtu, parametrów zanurzenia (maksymalna wysokość jachtu z masztem nad wodnicą oraz maksymalne zanurzenie w stanie całkowicie załadowanym),

b) określenie typu napędu głównego (np. mechaniczny, żaglowy, inny) oraz podanie informacji dotyczącej stałych zbiorników, np. paliwa, wody słodkiej, retencyjnego i innych; w przypadku jachtu żaglowego należy podać podstawowe informacje o żaglach, omasztowaniu i olinowaniu,

c) informacje dotyczące stateczności jachtu (dane związane z ryzykiem zalewania, holowania, przemieszczania się załogi w gwałtowny sposób po pokładzie, instalacją zęzową itp.),

d) instrukcję bezpiecznej obsługi silnika (m.in. szczególnych środków ostrożności przy pobieraniu paliwa, wietrzenia przedziału silnika, zapewnienia przepływu wody chłodzącej, warunków składowania pojemników zawierających paliwo),

e) instrukcje dotyczące przeglądów i konserwacji środków ratunkowych oraz ochrony przeciwpożarowej, a także instalacji, w tym zęzowej, paliwowej, elektrycznej, gaśniczej, grzewczej, kuchennej, kadłuba, omasztowania, z uwzględnieniem środków ostrożności, jakie należy przy wykonywaniu tych czynności zachować, aby zapobiec wystąpieniu związanych z nimi zagrożeń,

f) zasady cumowania, stawania na kotwicy i holowania, ze szczególnym zwróceniem uwagi na punkty mocowania podczas cumowania, kotwiczenia, holowania i bycia holowanym,

g) opis słabych punktów danego jachtu oraz wskazanie związanych z nimi zagrożeń i sposobu przeciwdziałania ich powstaniu;

7) określenie procedur, według których należy postępować zarówno na jachcie, jak i na lądzie, aby w przypadku pożaru, wywrotki, wypadnięcia członka załogi za burtę, zderzenia i podobnych wypadków można było w możliwie jak najszybszym czasie przekazać odpowiednim służbom informację o potrzebie udzielenia pomocy;

8) określenie sposobów wzywania pomocy efektywnych na każdym etapie rejsu jachtu, którego instrukcja bezpieczeństwa dotyczy;

9) określenie możliwych sposobów samodzielnego przywrócenia danego jachtu, po jakiejkolwiek awarii, do stanu umożliwiającego bezpieczne dopłynięcie do najbliższego miejsca schronienia (np. sposób stawiania wywróconego jachtu, naprawy w przypadku awarii olinowania stałego grożącej utratą masztu, po naruszeniu mocowania balastu lub urządzenia sterowego itp.);

10) opis procedury postępowania po zajściu incydentu lub wypadku, w tym gromadzenia wszelkich materiałów mogących stanowić pomoc w wykryciu przyczyn i zapobieganiu podobnym wydarzeniom w przyszłości;

11) identyfikację zagrożeń w zakresie bezpieczeństwa żeglugi i określenie środków minimalizujących ryzyko ich wystąpienia, mających na celu zwiększenie poziomu ochrony uczestników rejsu (zidentyfikowanie niebezpieczeństwa, ustalenie, kto i w jaki sposób może zostać poszkodowany, ocena ryzyka i określenie działania, określenie niezbędnych środków zapobiegawczych, w przypadku wystąpienia jakiejkolwiek zmiany w budowie, wyposażeniu jachtu, rejonie pływania itp. sprawdzenie, czy nie pojawiają się nowe niebezpieczeństwa wymagające kontroli).

Przykładowy format zapisu zidentyfikowanych zagrożeń i towarzyszących im środków minimalizujących ryzyko ich wystąpienia.

Lp.	Zagrożenie	Środki minimalizujące ryzyko wystąpienia zagrożeń
1	Wypadnięcie człowieka za burtę	Obowiązek założenia środka asekuracyjnego lub kamizelki ratunkowej podczas przebywania na pokładzie otwartym. Zasada "jedna ręka dla jachtu, druga dla ciebie"
2	Wychłodzenie wskutek złych warunków pogodowych	Obowiązek założenia wodoodpornego ubrania przeciwsztormowego
3	Uderzenie ruchomą częścią jachtu, np. bomem, podczas zwrotu przez rufę lub sztag	Zwiększenie świadomości uczestników rejsu poprzez przypomnienie o zagrożeniu i konieczności zwiększenia czujności w czasie manewrów
4	Potknięcie, zaplątanie stopy w linkę itp. wskutek nieładu na pokładzie	Stałe utrzymywanie porządku na pokładzie, odkładanie rzeczy na miejsce, klarowanie linek
5	Kolizja w wyniku wpłynięcia jachtu w rejon o natężonym ruchu statków	Zwiększenie składu wachty, wystawienie dodatkowego obserwatora, wyznaczenie do wachty osoby z większym doświadczeniem itp.

IV. Instrukcja bezpieczeństwa powinna być na bieżąco aktualizowana.

V. W przypadku gdy dla jachtu opracowano instrukcję zgodnie z normą przenoszącą europejską normę zharmonizowaną EN ISO 10240 "Małe statki Instrukcja dla właściciela", instrukcja ta może stanowić część instrukcji bezpieczeństwa bez potrzeby powtarzania informacji.

VI. Zapisy związane z eksploatacją jachtu morskiego potwierdzające działanie i stosowanie opracowanej przez armatora instrukcji bezpieczeństwa jachtu morskiego powinny być prowadzone w dzienniku jachtowym.

VII. W dzienniku jachtowym przed rozpoczęciem żeglugi dokonuje się wpisu informującego o zapoznaniu się z instrukcją bezpieczeństwa przez każdą z osób znajdujących się na jachcie.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

KARTA BEZPIECZEŃSTWA JACHTU MORSKIEGO

wzór

WYKAZ ZWOLNIEŃ JACHTU MORSKIEGO

wzór

1 Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej kieruje działem administracji rządowej - gospodarka morska, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (Dz. U. poz. 1909 i 2091).

• Identyfikator: Dz.U.2016.1407
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Inspekcja jachtów morskich, instrukcja bezpieczeństwa jachtu morskiego i wzór karty bezpieczeństwa jachtu morskiego.
• Data aktu: 12/08/2016
• Data ogłoszenia: 06/09/2016
• Data wejścia w życie: 21/09/2016