Zmiana ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

USTAWA
z dnia 22 grudnia 2015 r.
o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego

Art.  1.

W ustawie z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2015 r. poz. 410 i 1960) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) zasady wypłacania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, zwanego dalej "ekwiwalentem pieniężnym", rent wyrównawczych, a także wypłaty zaległych wynagrodzeń;";

2)
w art. 4a ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. następuje spłata zobowiązań, o których mowa w art. 4 ust. 1, wraz z odsetkami w miesięcznych ratach, zgodnie z harmonogramem określonym w umowie zawartej pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych a przedsiębiorstwami górniczymi do dnia 31 grudnia 2015 r.";

3)
w art. 8:
a)
ust. 1-3 otrzymują brzmienie:

"1. Przedsiębiorstwo górnicze, którego podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zagospodarowywanie majątku likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanej kopalni, wykonuje te czynności z dotacji budżetowej oraz innych źródeł finansowania, jeżeli likwidację tej kopalni rozpoczęto przed dniem 1 stycznia 2019 r.

2. Prowadzenie likwidacji kopalń, których likwidację rozpoczęto przed dniem 1 stycznia 2019 r., zadania związane z zabezpieczeniem kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni oraz zadania związane z naprawianiem szkód wywołanych ruchem zlikwidowanego zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów, są finansowane z dotacji budżetowej.

3. W przypadku gdy likwidację kopalni rozpoczęto po dniu 1 stycznia 2019 r., przedsiębiorstwo górnicze finansuje likwidację kopalni z funduszu likwidacji zakładu górniczego w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze.",

b)
ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie likwidacji kopalń, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów i działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń,

2) tryb rozliczania przyznanej dotacji budżetowej,

3) szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej

– biorąc pod uwagę zadania wykonywane w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zapewnienie bezpieczeństwa kopalni oraz upraszczanie systemu odwadniania, a także naprawianie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego.";

4)
w art. 8a:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Przedsiębiorstwo górnicze może przed dniem 1 stycznia 2019 r. zbyć nieodpłatnie na rzecz przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 8 ust. 1, kopalnię, zakład górniczy lub jego oznaczoną część, prowadzące wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze, w celu przeprowadzenia ich likwidacji.",

b)
ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, może zbyć zakład górniczy lub jego oznaczoną część nabyte w trybie określonym w ust. 1 lub zbyć aktywa należące do zakładu górniczego lub jego oznaczonej części nabyte w trybie określonym w ust. 1.";

5)
w art. 8b ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

"2. Dla przedsiębiorstwa górniczego, o którym mowa w art. 8a ust. 1, które przed dniem 1 stycznia 2019 r. zbyło nieodpłatnie na rzecz przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 8 ust. 1, kopalnię, zakład górniczy lub jego oznaczoną część, prowadzące wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze, kosztem uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych jest również wartość początkowa środków trwałych w części niepokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 tej ustawy, wchodzących w skład takiej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części.

3. Przedsiębiorstwo górnicze może pomniejszyć kapitał zapasowy lub rezerwowy o wartość księgową netto zbywanego mienia, o którym mowa w art. 8a ust. 1. W tym zakresie przepisu art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, w części dotyczącej sposobu ujęcia księgowego odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości środków trwałych, nie stosuje się.";

6)
uchyla się art. 9;
7)
art. 9a i art. 10 otrzymują brzmienie:

"Art. 9a. Przedsiębiorca podejmujący działalność górniczą w obszarze likwidowanej albo zlikwidowanej kopalni przejmuje zadania związane z zabezpieczeniem kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, o których mowa w art. 8 ust. 1, wraz z obowiązkiem ich finansowania, z chwilą uzyskania w zakresie niezbędnym do prowadzenia działalności górniczej, tytułu prawnego do mienia likwidowanej albo zlikwidowanej kopalni.

Art. 10. Przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, które nabyło likwidowaną kopalnię, zakład górniczy lub jego oznaczoną część przed dniem 31 grudnia 2027 r. zwalnia się z obowiązku zapłaty bieżących wpłat wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wpłat z zysku, opłat i kar wobec Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w części dotyczącej tych funduszy, z wyjątkiem opłat i kar stanowiących dochody jednostek samorządu terytorialnego.";

8)
w art. 11a w ust. 4 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) podjęła zatrudnienie na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej na powierzchni w przedsiębiorstwie górniczym albo pod ziemią;";

9)
w art. 11b ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

"3. Urlop górniczy, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 1, przysługuje pracownikowi w wymiarze do czterech lat pod warunkiem, że skorzystanie z niego pozwoli mu nabyć prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2023 r.

4. Urlop dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 2, przysługuje pracownikowi w wymiarze do trzech lat pod warunkiem, że skorzystanie z niego pozwoli mu nabyć prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2022 r.";

10)
w art. 11c:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W okresie korzystania z urlopu górniczego albo urlopu dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2, pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy i otrzymuje świadczenie socjalne w wysokości 75% miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.",

b)
po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Pracownik korzystający z urlopu górniczego albo urlopu dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2, niezależnie od świadczenia, o którym mowa w ust. 1, ma prawo do korzystania z uznaniowych świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.";

11)
w art. 11d dodaje się ust. 3-5 w brzmieniu:

"3. Jednorazowa odprawa pieniężna, o której mowa w art. 11a ust. 1 pkt 3, przysługuje pracownikom, z którymi zostanie rozwiązana za porozumieniem stron umowa o pracę po dniu 31 grudnia 2015 r., nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2018 r., zatrudnionym na dzień zbycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, na powierzchni kopalni, w tym w zakładzie mechanicznej przeróbki węgla i posiadającym co najmniej 5-letni staż pracy w przedsiębiorstwie górniczym.

4. Pracownikom, o których mowa w ust. 3, przysługuje jednorazowa odprawa pieniężna, o której mowa w art. 11a ust. 1 pkt 3, w wysokości:

1) 12-krotności należnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z pierwszego półrocza roku poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę w kopalni, w której pracownik był zatrudniony - jeżeli umowa o pracę zostanie rozwiązana w okresie do 3 miesięcy od dnia zbycia o którym mowa w art. 8a ust. 1;

2) 8-krotności należnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z pierwszego półrocza roku poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę w kopalni, w której pracownik był zatrudniony - jeżeli umowa o pracę zostanie rozwiązana w okresie od 4 do 6 miesięcy od dnia zbycia o którym mowa w art. 8a ust. 1;

3) 4-krotności należnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z pierwszego półrocza roku poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę w kopalni, w której pracownik był zatrudniony - jeżeli umowa o pracę zostanie rozwiązana w okresie od 7 do 9 miesięcy od dnia zbycia o którym mowa w art. 8a ust. 1.

5. Jednorazowa odprawa pieniężna może być przyznana nie później niż 12 miesięcy przed dniem uzyskania przez pracownika uprawnień emerytalnych.";

12)
art. 11e otrzymuje brzmienie:

"Art. 11e. W przypadku nieskorzystania przez pracownika likwidowanej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, z uprawnień, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 3, w terminie do 9 miesięcy od dnia zbycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, pracodawca rozwiązuje umowę o pracę z pracownikiem na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.";

13)
w art. 11f:
a)
ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Minister właściwy do spraw pracy - dysponent Funduszu, przeznaczy w okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, nie więcej niż 1 mld zł na pokrycie wydatków z tytułu jednorazowych odpraw pieniężnych wypłacanych pracownikom likwidowanej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, o których mowa w art. 11a ust. 1, z tytułu restrukturyzacji zatrudnienia.",

b)
ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. W celu umożliwienia sfinansowania ze środków pozyskanych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jednorazowych odpraw pieniężnych wypłacanych pracownikom likwidowanej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, o których mowa w art. 11a ust. 1, minister właściwy do spraw pracy - dysponent Funduszu, w terminie 7 dni od daty wpływu wniosku ministra właściwego do spraw energii, o którym mowa w ust. 4, dokona zmiany w projekcie planu finansowego Funduszu lub planie finansowym Funduszu na poszczególne lata w okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. przez zwiększenie planowanych wydatków Funduszu powiększających koszty Funduszu o nie więcej niż 1 mld zł z przeznaczeniem na wypłatę jednorazowych odpraw pieniężnych wypłacanych pracownikom likwidowanej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, o których mowa w art. 11a ust. 1, z tytułu restrukturyzacji zatrudnienia, w ciężar pozostałości środków Funduszu z okresów poprzednich zapisanych w projekcie planu finansowego Funduszu lub w planie finansowym Funduszu jako stan na początek kolejnych lat w okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2018 r.";

14)
w art. 11h ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Niewykorzystane środki, o których mowa w art. 11f ust. 3 i 4, są zwracane na rachunek Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w terminie do dnia 31 marca każdego roku następującego po roku rozliczeniowym.";

15)
tytuł rozdziału 4 otrzymuje brzmienie:

"Zasady wypłacania ekwiwalentu pieniężnego, rent wyrównawczych, a także zaległych wynagrodzeń";

16)
w art. 12 uchyla się ust. 3;
17)
uchyla się art. 13;
18)
art. 14 otrzymuje brzmienie:

"Art. 14. 1. Pracownikom lub byłym pracownikom kopalni postawionej w stan likwidacji przed dniem 1 stycznia 2019 r. wchodzącej w skład przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 8 ust. 1, jest wypłacana przez to przedsiębiorstwo z dotacji budżetowej renta wyrównawcza przyznana na podstawie prawomocnego wyroku sądu lub ugody zawartej przed sądem albo ugody zawartej między kopalnią a pracownikiem lub byłym pracownikiem.

2. Przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, przejmuje obowiązek wypłaty z dotacji budżetowej rent wyrównawczych pracownikom lub byłym pracownikom kopalń postawionych w stan likwidacji przed dniem 1 stycznia 2007 r., którym świadczenia były wypłacane przez inne przedsiębiorstwa górnicze.";

19)
w art. 15 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie ekwiwalentu pieniężnego oraz rent wyrównawczych,";

20)
art. 16 otrzymuje brzmienie:

"Art. 16. W przypadku ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa górniczego albo podjęcia decyzji o jego likwidacji, obowiązek wypłaty rent wyrównawczych przejmuje przedsiębiorstwo górnicze, o którym mowa w art. 8 ust. 1.";

21)
w art. 21 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Pracownikom przedsiębiorstwa górniczego, które dokonało zbycia przedsiębiorstwa na rzecz Kompanii Węglowej S.A., przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia akcji Kompanii Węglowej S.A., na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2015 r. poz. 747 i 978) z chwilą jej prywatyzacji.";

22)
w art. 26 w ust. 1:
a)
po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:

"4a) świadczeń, o których mowa w art. 11a ust. 1;",

b)
pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) roszczeń pracowniczych, w tym z tytułu rent wyrównawczych, o których mowa w art. 14;";

23)
art. 30a otrzymuje brzmienie:

"Art. 30a. Świadczenia, o których mowa w art. 12 i art. 14, zadania, o których mowa w art. 8 ust. 2, oraz likwidacja, o której mowa w art. 8a ust. 3, są finansowane z dotacji budżetowej do dnia 31 grudnia 2027 r.".

Art.  2.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 8 ust. 5, art. 9 ust. 2 i art. 15 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym, zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych na podstawie art. 8 ust. 5 i art. 15 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art.  3.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., z wyjątkiem art. 1 pkt 8 w zakresie pracy na powierzchni, który wchodzi w życie po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Zmiany w podatkach 2025 - przybędzie obowiązków sprawozdawczych

1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.

Monika Pogroszewska 02.01.2025
Nowy Rok - jakie zmiany czekają nas w prawie

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.

Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.2024
Zmiana kodów na PKD 2025 rodzi praktyczne pytania

1 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać nowa Polska Klasyfikacja Działalności – PKD 2025. Jej ostateczny kształt poznaliśmy dopiero w tygodniu przedświątecznym, gdy opracowywany od miesięcy projekt został przekazany do podpisu premiera. Chociaż jeszcze przez dwa lata równolegle obowiązywać będzie stara PKD 2007, niektórzy już dziś powinni zainteresować się zmianami.

Tomasz Ciechoński 31.12.2024
Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 roku

Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu - to tylko niektóre ważniejsze zmiany w prawie, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku. Drugą część zmian opublikujemy 31 grudnia.

Beata Dązbłaż 28.12.2024
Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024