Zm.: rozporządzenie w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU

z dnia 18 sierpnia 2004 r.

zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia

Na podstawie art. 4a ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z późn. zm. ¹ ) zarządza się, co następuje:

§ 1. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia (Dz. U. Nr 116, poz. 1004 oraz z 2003 r. Nr 144, poz. 1401 i Nr 210, poz. 2040) wprowadza się następujące zmiany:

1) w § 1 po pkt 32 dodaje się pkt 32a w brzmieniu:

"32a) kierunek lekarski,";

2) dodaje się załącznik nr 32a do rozporządzenia w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Standardy nauczania dla kierunku studiów:

kierunek lekarski

STUDIA MAGISTERSKIE

I. WYMAGANIA OGÓLNE

Studia magisterskie na kierunku lekarskim trwają nie mniej niż 6 lat (12 semestrów). Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych wynosi nie mniej niż 5.700, w tym 4.250 godzin określonych w standardach nauczania, 700 godzin praktyk opisanych w pkt IV i 750 do dyspozycji uczelni, w tym w ramach zajęć fakultatywnych.

II. SYLWETKA ABSOLWENTA

Absolwent studiów magisterskich na kierunku lekarskim otrzymuje tytuł zawodowy lekarza. Powinien posiadać teoretyczne oraz praktyczne umiejętności w zakresie profilaktyki, leczenia i rehabilitacji niezbędne do wykonywania zawodu lekarza. Dotyczy to w szczególności: umiejętności przeprowadzania wywiadu z pacjentem, badania chorego z właściwym doborem badań dodatkowych, postawienia wstępnej diagnozy i leczenia oraz umiejętności udzielania właściwej pomocy w stanach bezpośredniego zagrożenia życia.

III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 310

B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 830

C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE: przedkliniczne 725

kliniczne 2.385

Razem 4.250

IV. PRAKTYKI - WYMIAR GODZINOWY

Praktyka zawodowa - minimum 20 tygodni 700

Praktyki odbywają się w zakładach opieki zdrowotnej i obejmują praktyczne doskonalenie umiejętności zawodowych uzyskanych w toku realizacji przedmiotów kierunkowych.

Praktyka pielęgniarska - 4 tygodnie

(po I roku studiów) 140

Praktyka w zakresie lecznictwa otwartego

(lekarz rodzinny) - 4 tygodnie (po II roku studiów) 140

Praktyka w zakresie interny - 4 tygodnie

(po III roku studiów) 140

Praktyka w zakresie pomocy doraźnej

- 2 tygodnie (po IV roku studiów) 70

Praktyka w zakresie chirurgii ogólnej

- 2 tygodnie (po IV roku studiów) 70

Praktyka w zakresie pediatrii

- 2 tygodnie (po V roku studiów) 70

Praktyka w zakresie ginekologii i położnictwa

- 2 tygodnie (po V roku studiów) 70

V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 310

1. Podstawy informatyki 45

2. Przedmioty humanizujące 65

3. Pierwsza pomoc i elementy pielęgniarstwa 20

4. Język obcy 120

5. Wychowanie fizyczne 60

B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 830

1. Anatomia 210

2. Histologia z cytofizjologią, embriologia 120

3. Biologia medyczna 70

4. Biofizyka 60

5. Chemia 50

6. Biochemia 150

7. Fizjologia 170

C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE

I. Przedmioty przedkliniczne 725

1. Patomorfologia 170

2. Patofizjologia 80

3. Mikrobiologia 70

4. Immunologia 60

5. Genetyka kliniczna 60

6. Farmakologia, toksykologia 160

7. Higiena i epidemiologia 50

8. Diagnostyka laboratoryjna 45

9. Zdrowie publiczne 30

II. Przedmioty kliniczne 2.385

1. Choroby wewnętrzne 500

2. Pediatria 350

3. Chirurgia 350

4. Ginekologia i położnictwo 210

5. Neurologia z neurochirurgią 120

6. Otolaryngologia 60

7. Okulistyka 60

8. Dermatologia z wenerologią 60

9. Psychiatria 105

10. Choroby zakaźne 75

11. Ortopedia i traumatologia 45

12. Radiologia 80

13. Anestezjologia i intensywna terapia 60

14. Propedeutyka stomatologii 15

15. Onkologia 40

16. Medycyna sądowa z elementami prawa 50

17. Medycyna rodzinna 100

18. Rehabilitacja 30

19. Medycyna nuklearna 15

20. Medycyna ratunkowa z elementami medycyny katastrof 60

VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW

A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

1. Podstawy informatyki

Komputery, sieci, bazy danych, systemy akwizycji i przetwarzania sygnałów. Elektroniczna historia choroby. Telemedycyna i telematyka zdrowia. Multimedia a e-nauczanie medycyny.

2. Przedmioty humanizujące:

- Etyka w medycynie

Podstawowe pojęcia etyki ogólnej i lekarskiej. Kodeks etyki lekarskiej, regulacje prawne uwzględniające zagadnienia etyki zawodowej lekarza w Polsce i na świecie.

- Psychologia lekarska

Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby. Psychologiczne mechanizmy chorobotwórcze. Zaburzenia psychosomatyczne. Psychologiczne aspekty bólu. Funkcjonowanie człowieka chorego. Proces adaptacji do choroby. Relacje lekarz - pacjent, trudności we współpracy.

- Historia medycyny

Rozwój medycyny i nauk medycznych na przestrzeni dziejów. Historia medycyny na ziemiach polskich.

- Socjologia w medycynie

Kultura - wartości i normy społeczne. Struktura i dynamika rodziny, modele rodziny. Zachowania w zdrowiu i chorobie. Niepełnosprawność jako problem społeczny. Socjologiczne aspekty starości i umierania. Społeczne i kulturowe uwarunkowania pracy lekarza. Patologie społeczne dotyczące społeczeństwa, rodziny i jednostki. Funkcjonalność i dysfunkcjonalność instytucji medycznych.

3. Pierwsza pomoc i elementy pielęgniarstwa

Praktyczne umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej w stanach nagłych. Podstawowe zasady opieki nad chorym.

B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

1. Anatomia

Budowa ciała ludzkiego, z uwzględnieniem aspektów rozwojowych, opisowych, topograficznych i klinicznych.

2. Histologia z cytofizjologią, embriologia

Budowa mikroskopowa i submikroskopowa tkanek i narządów w aspekcie ich funkcji.

Organizacja komórki oraz organelli komórkowych. Cykl komórkowy, różnicowanie i regulacja procesów wewnątrzkomórkowych. Rozwój embrionalny człowieka.

3. Biologia medyczna

Struktura i funkcja genów u Prokaryota i Eukaryota. Genetyka populacyjna i genetyka rozwoju, ekogenetyka. Podstawy biotechnologii. Układ pasożyt - żywiciel. Cykle rozwojowe pasożytów człowieka.

4. Biofizyka

Biofizyka molekularna i komórki. Biofizyka układów fizjologicznych. Mechanizmy działania czynników fizycznych na organizm. Podstawy fizyczne wybranych technik diagnostycznych i terapeutycznych.

5. Chemia

Pierwiastki i ich funkcje w układach biologicznych. Wstęp do równowag kwasowo-zasadowych i gospodarki wodno-elektrolitowej. Chemia substancji toksycznych. Koloidy. Budowa i właściwości kwasów karboksylowych, aminokwasów, węglowodanów, lipidów i białek. Pochodne węglowodorów. Związki heterocykliczne i ich pochodne o znaczeniu biologicznym. Podstawowe wiadomości o enzymach, koenzymach i witaminach.

6. Biochemia

Funkcja i metabolizm węglowodanów, tłuszczów, aminokwasów i białek. Budowa i metabolizm hemoglobiny. Budowa i przemiany kwasów nukleinowych - biosynteza białek. Czynniki warunkujące utrzymanie homeostazy ustrojowej. Utlenianie biologiczne. Stres oksydacyjny a potencjał antyoksydacyjny organizmu. Swoistość metaboliczna tkanek.

7. Fizjologia

Podstawowe zagadnienia z fizjologii ogólnej. Pobudliwość, pobudzenie, zasady przekazywania informacji, zasady regulacji homeostatycznej. Fizjologia mięśni szkieletowych i gładkich. Układy i procesy kontrolujące środowisko wewnętrzne organizmu - funkcje krwi, układów: krążenia, oddechowego, pokarmowego i moczowego. Neurohormonalne regulacje procesów fizjologicznych. Wyższe czynności nerwowe.

C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE

I. Przedmioty przedkliniczne

1. Patomorfologia

Patomorfologia ogólna: zaburzenia w krążeniu, zmiany wsteczne i rozplemowe, zapalenia i nowotwory. Patomorfologia szczegółowa narządów i układów.

2. Patofizjologia

Patofizjologia ogólna: mechanizm podstawowych zaburzeń czynności organizmu. Patofizjologia szczegółowa układów i narządów.

3. Mikrobiologia

Klasyfikacja drobnoustrojów. Ogólna charakterystyka bakterii, wirusów i grzybów. Formy i mechanizmy wzajemnego oddziaływania w układzie drobnoustrój - gospodarz. Flora fizjologiczna. Etiopatogeneza i epidemiologia. Zasady diagnostyki mikrobiologicznej. Zasady terapii empirycznej i celowanej. Podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postępowania aseptycznego - zakażenia szpitalne.

4. Immunologia

Rozwój układu odpornościowego. Składniki i zasadnicze cechy reakcji immunologicznych. Nieswoista odporność humoralna i komórkowa. Główny układ zgodności tkankowej, swoista odpowiedź humoralna i tkankowa. Regulacja odpowiedzi immunologicznej - nadwrażliwość. Podstawy immunologii rozrodu, transplantacyjnej i nowotworów. Wrodzona i nabyta odporność przeciwzakaźna i metody jej modulacji. Niedobory odporności. Diagnostyka immunologiczna. Możliwości leczenia chorób uwarunkowanych immunologicznie.

5. Genetyka kliniczna

Podstawowe zagadnienia genetyki człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki mutacji genowych i chromosomowych odpowiedzialnych za choroby dziedziczne i nowotworowe. Czynniki genetyczne w etiologii chorób wszystkich układów. Postępowanie diagnostyczne i zasady poradnictwa genetycznego. Metody molekularne - stosowanie i interpretacja wyników.

6. Farmakologia, toksykologia

Pojęcie leku. Postacie leków - receptura. Mechanizmy działania leków w schorzeniach narządów i układów, farmakokinetyka i farmakodynamika. Czynniki biologiczne wpływające na działanie i metabolizm leków. Pożądane i niepożądane reakcje organizmu na działanie leków, interakcja leków. Chemioterapia zakażeń bakteryjnych, grzybiczych i wywołanych przez pierwotniaki. Chemioterapia nowotworów. Zasady postępowania w leczeniu zatruć.

7. Higiena i epidemiologia

Uwarunkowania stanu zdrowia. Znaczenie chorobotwórcze czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych w środowisku. Zaburzenia stanu zdrowia związane z jakością środowiska, stylem życia i czynnikami społeczno-ekonomicznymi. Podstawy higieny pracy. Higiena żywności i żywienia. Podstawowe typy zjawisk epidemiologicznych i metody ich badania. Epidemiologia chorób niezakaźnych i zakaźnych - epidemie, proces epidemiczny, dochodzenie i nadzór epidemiologiczny.

8. Diagnostyka laboratoryjna

Rodzaje wykonywanych badań laboratoryjnych i ich znaczenie diagnostyczne. Zasady pobierania materiału biologicznego. Diagnostyka laboratoryjna zaburzeń narządowych i układowych. Laboratoryjne algorytmy diagnostyczne w rozpoznawaniu, różnicowaniu i monitorowaniu leczenia tych zaburzeń.

9. Zdrowie publiczne

Metody oceny i monitorowania stanu zdrowia populacji. Systemy informatyczne i bazy danych w ochronie zdrowia. Podstawy polityki zdrowotnej. Programy zdrowotne Światowej Organizacji Zdrowia, Unii Europejskiej i Narodowego Programu Zdrowia. Promocja zdrowia i profilaktyka. Systemy organizacyjne ochrony zdrowia. Rozpoznanie i ocena potrzeb zdrowotnych społeczeństwa. Sytuacje kryzysowe w ochronie zdrowia.

II. Przedmioty kliniczne

1. Choroby wewnętrzne

Przeprowadzanie wywiadu i badanie internistyczne. Etiopatogeneza, symptomatologia, leczenie i zapobieganie chorobom układów: oddechowego, krążenia, krwiotwórczego, pokarmowego, moczowego, endokrynnego i ruchu. Choroby zawodowe i środowiskowe. Interpretacja badań medycznych, stawianie diagnozy, diagnostyka różnicowa. Prowadzenie dokumentacji medycznej.

2. Pediatria

Badanie podmiotowe i przedmiotowe dziecka. Odrębności morfologiczno-fizjologiczne poszczególnych narządów i układów w wieku rozwojowym. Zasady racjonalnego żywienia dzieci zdrowych i chorych. Działania profilaktyczne w wybranych stanach chorobowych. Immunoprofilaktyka czynna u dzieci i młodzieży. Choroby poszczególnych narządów i układów w wieku rozwojowym. Patofizjologia okresu noworodkowego. Wady wrodzone i choroby uwarunkowane genetycznie. Choroby metaboliczne. Nieprawidłowości rozwoju psychoruchowego, psychicznego i zaburzenia zachowania. Wybrane problemy pediatrii społecznej. Opieka nad dzieckiem szkolnym.

3. Chirurgia

Symptomatologia - diagnostyka i zasady kwalifikacji chorych do leczenia operacyjnego w ostrych i przewlekłych chorobach chirurgicznych, ze szczególnym uwzględnieniem nowotworów. Podstawy i problemy współczesnej transplantologii. Zasady rozpoznawania i leczenia najczęstszych schorzeń urologicznych. Współczesne możliwości leczenia operacyjnego chorób serca i naczyń. Patofizjologia i leczenie oparzeń. Zasady chirurgicznego postępowania ambulatoryjnego.

4. Ginekologia i położnictwo

Badanie ginekologiczne i położnicze. Zaburzenia cyklu miesięcznego i czynności rozrodczej. Choroby nienowotworowe i nowotworowe narządu rodnego - symptomatologia, diagnostyka i leczenie. Ciąża, poród i połóg - fizjologia i patologia. Planowanie rodziny.

5. Neurologia z neurochirurgią

Badanie neurologiczne. Symptomatologia, diagnostyka i leczenie ostrych oraz przewlekłych chorób ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Zasady kwalifikacji do leczenia operacyjnego chorób układu nerwowego u dorosłych i dzieci. Postępowanie pooperacyjne. Urazy czaszkowo-mózgowe.

6. Otolaryngologia

Badanie laryngologiczne. Etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie ostrych i przewlekłych chorób laryngologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem chorób nowotworowych i urazów. Podstawy audiologii i foniatrii.

7. Okulistyka

Specyfika badania okulistycznego. Symptomatologia i diagnostyka chorób oczu. Wady wzroku. Postępowanie zachowawcze i operacyjne w chorobach i urazach narządu wzroku.

8. Dermatologia z wenerologią

Podstawy diagnostyki i terapii dermatologicznej. Choroby infekcyjne i nieinfekcyjne skóry, włosów, paznokci i błon śluzowych. Nowotwory i znamiona skóry. Zmiany skórne związane z chorobami narządów wewnętrznych. Choroby przenoszone drogą płciową.

9. Psychiatria

Badanie psychiatryczne. Uwarunkowania zaburzeń psychicznych. Organiczne zaburzenia psychiczne. Schizofrenia. Zaburzenia osobowości i seksualności. Zaburzenia snu i jedzenia. Zaburzenia niepsychotyczne. Uzależnienia od środków psychoaktywnych. Stany nagłe w psychiatrii. Psychiatria dzieci i młodzieży. Psychogeriatria. Farmakoterapia chorych psychicznie. Zagadnienia prawne i etyczne w psychiatrii.

10. Choroby zakaźne

Epidemiologia, rozpoznawanie, leczenie i profilaktyka chorób zakaźnych i pasożytniczych. Zakażenia wirusami hepatotropowymi. Zakażenie HIV i związane z nim infekcje oportunistyczne. Neuroinfekcje. Choroby tropikalne. Choroby odzwierzęce i ukąszenia zwierząt jadowitych. Gorączka o nieustalonej przyczynie. Szczepionki i surowice.

11. Ortopedia i traumatologia

Badanie ortopedyczne z elementami badania neurologicznego. Wady wrodzone i nabyte układu kostno-stawowego. Zapalenia kości i stawów. Nowotwory narządu ruchu. Osteoporoza. Urazy kręgosłupa i urazy wielonarządowe. Urazy ręki. Zaopatrzenie ortopedyczne.

12. Radiologia

Techniki badań radiologicznych. Wykorzystanie technik radiologicznych w algorytmie diagnostycznym.

13. Anestezjologia i intensywna terapia

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa i wybrane stany zagrożenia życia. Zadania anestezjologii i intensywnej terapii okresu okołooperacyjnego. Kwalifikacja chorych do leczenia w oddziałach intensywnej terapii. Ból ostry i przewlekły. Problemy etyczne w anestezjologii i intensywnej terapii.

14. Propedeutyka stomatologii

Choroby zębów i błony śluzowej jamy ustnej.

15. Onkologia

Epidemiologia, etiopatogeneza i profilaktyka nowotworów. Badania przesiewowe. Onkologia szczegółowa poszczególnych narządów i układów, z uwzględnieniem patogenezy, symptomatologii, algorytmów diagnostycznych, ogólnych zasad leczenia i jego wyników. Elementy opieki paliatywnej, relacje lekarz - chory.

16. Medycyna sądowa z elementami prawa

Orzecznictwo sądowo-lekarskie. Podstawy prawa karnego, cywilnego, w tym rodzinnego. Tanatologia. Toksykologia sądowo-lekarska. Genetyka sądowa. Regulacje prawne wykonywania zawodu lekarza, w tym odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa.

17. Medycyna rodzinna

Specyficzne problemy pediatryczne, wieku dorosłego i geriatryczne w poradni rodzinnej. Profilaktyka i wczesne wykrywanie chorób cywilizacyjnych i nowotworowych. Patologia rodzinna i środowiskowa. Opieka nad przewlekle chorym, medycyna paliatywna.

18. Rehabilitacja

Pojęcie kalectwa, inwalidztwa i niepełnosprawności. Rodzaje sprzętu rehabilitacyjnego, pomocy ortopedycznych i technicznych w usprawnianiu osób niepełnosprawnych. Rehabilitacja jako proces kompleksowy. Rehabilitacja w schorzeniach układów: krążenia, oddechowego, nerwowego i ruchu. Rehabilitacja w geriatrii.

19. Medycyna nuklearna

Podstawy radiobiologii i ochrony radiologicznej. Diagnostyka radioizotopowa in vitro i in vivo. Zarys terapii radioizotopowej.

20. Medycyna ratunkowa z elementami medycyny katastrof

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa. Uraz wielonarządowy. Postępowanie ratunkowe w zagrożeniach środowiskowych. Nagłe zagrożenie pochodzenia wewnętrznego. Postępowanie ratunkowe w stanach zagrożeń u dzieci. Leczenie ostrych zatruć. Techniki leczenia w klinicznym postępowaniu ratunkowym. Organizacja zabezpieczenia medycznego w katastrofach i awariach. Bioterroryzm. Fazy akcji ratunkowych i zakres udzielania pomocy poszkodowanym. Postępowanie w przypadku mnogich obrażeń ciała. Zagrożenia epidemiologiczne w miejscu katastrofy. Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych w świetle prawa międzynarodowego.

1 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1991 r. Nr 104, poz. 450, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 63, poz. 314, z 1994 r. Nr 1, poz. 3, Nr 43, poz. 163, Nr 105, poz. 509 i Nr 121, poz. 591, z 1996 r. Nr 5, poz. 34 i Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 96, poz. 590, Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 50, poz. 310, Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1115 i 1118, z 2000 r. Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1314, z 2001 r. Nr 85, poz. 924, Nr 103, poz. 1129, Nr 111, poz. 1193 i 1194 i Nr 126, poz. 1383, z 2002 r. Nr 4, poz. 33 i 34, Nr 150, poz. 1239, Nr 153, poz. 1271 i Nr 200, poz. 1683, z 2003 r. Nr 65, poz. 595, Nr 128, poz. 1176, Nr 137, poz. 1304 i Nr 213, poz. 2081 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1206, Nr 152, poz. 1598 i Nr 179, poz. 1845.

• Identyfikator: Dz.U.2004.194.1985
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Zm.: rozporządzenie w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia.
• Data aktu: 18/08/2004
• Data ogłoszenia: 06/09/2004
• Data wejścia w życie: 21/09/2004