Rejestracja i umarzanie listów hipotecznych, listów długów gruntowych i rentowych, wydanych przed dniem 1 września 1939 r.

DEKRET
z dnia 10 grudnia 1946 r.
o rejestracji i umarzaniu listów hipotecznych, listów długów gruntowych i rentowych, wydanych przed dniem 1 września 1939 r.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art.  1.

Posiadacze listów hipotecznych, listów długów gruntowych i rentowych, wydanych przed 1 września 1939 r., są obowiązani przedstawić je oddziałowi hipotecznemu sądu, który je wydał, do rejestracji przed upływem siedmiu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego dekretu.

Art.  2.
1.
Sąd ostempluje przedstawione listy w ten sposób, że na pierwszej stronicy umieści wzmiankę o zarejestrowaniu. Wzmianka powinna zawierać: imię, nazwisko, adres, oznaczenie narodowości i przynależności państwowej posiadacza listów oraz jego oświadczenie, czy list był nabyty przed 1 września 1939 r. i od kogo, datę rejestracji, podpis sędziego i pieczęć sądu.
2.
O rejestracji sąd zamieści wzmiankę w księdze gruntowej przy odpowiednim wpisie.
Art.  3.

Listy nie przedłożone do ostemplowania przed upływem okresu rejestracji tracą moc prawną.

Art.  4.

Obowiązkowi rejestracji podlegają także listy wydane przed 1 września 1939 r., które zostały umorzone na podstawie dotychczasowych przepisów i zastąpione duplikatami.

Art.  5.
1.
Kto w okresie od 1 września 1939 r. do 17 grudnia 1945 r. utracił list hipoteczny, list długu gruntowego lub rentowego wskutek zniszczenia, zagubienia lub bezprawnego zaboru, ten może zgłosić w oddziale hipotecznym sądu, który list wydał, wniosek o umorzenie listu.
2.
Wniosek należy złożyć w terminie 7 - miesięcznym od dnia wejścia w życie niniejszego dekretu.
3.
We wniosku należy uprawdopodobnić fakt posiadania listu i okoliczności jego utraty.
Art.  6.

O wniosku zamieści sąd wzmiankę w księdze gruntowej przy wpisie, którego list dotyczy.

Art.  7.

Rozpoznanie wniosków o umorzenie nastąpi po upływie terminu rejestracji.

Art.  8.

Do postępowania z wniosków o umorzenie listów stosuje się przepisy kodeksu postępowania niespornego, o ile przepisy poniższe nie stanowią inaczej.

Art.  9.
1.
Jeżeli okaże się, że zgłoszono wniosek o umorzenie listu, który został zarejestrowany, sąd wezwie dzierżyciela listu do złożenia listu w terminie miesięcznym w sądzie.
2.
Jeżeli w terminie tym list nie zostanie złożony, sąd wyda postanowienie o umorzeniu listu.
Art.  10.
1.
Jeżeli list zostanie złożony, sąd wyznaczy wnioskodawcy odpowiedni termin do wystąpienia na drogę postępowania spornego celem odzyskania listu.
2.
Po bezskutecznym upływie terminu sąd na żądanie tego, kto złożył list, umorzy postępowanie i zwróci mu list.
Art.  11.

Jeżeli wniosek dotyczy listu niezarejestrowanego, sąd rozstrzygnie odpowiednio do ustalonych okoliczności.

Art.  12.
1.
Po uprawomocnieniu się postanowienia umarzającego list sąd wyda wnioskodawcy duplikat listu i uwidoczni tę okoliczność w księdze gruntowej.
2.
Po uprawomocnieniu się postanowienia oddalającego wniosek o umorzenie sąd wykreśli wzmiankę o wniosku o umorzenie w księdze gruntowej.
Art.  13.

Po upływie terminu rejestracji hipoteki listowe, długi gruntowe i rentowe, co do których nie została zamieszczona w księdze gruntowej wzmianka o rejestracji lub wniosku o umorzenie listu albo wzmianka taka została wykreślona, uznaje się za ustanowione z wyłączeniem wydania listu. Za uprawnionego wierzyciela będzie się uważać tego, kto jest wpisany do księgi gruntowej. Przepisy o sprostowaniu księgi gruntowej pozostają nienaruszone.

Art.  14.
1.
Od wniosku o rejestrację listów pobiera się wpis stały w kwocie 50 zł, a od wniosku o umorzenie listów, zażalenia i skargi kasacyjnej 1/5 wpisu stosunkowego od wartości nominalnej listu, najmniej jednak 100 zł.
2.
Wzmianka w księdze hipotecznej o rejestracji listów i jej wykreślenie nie podlegają opłacie. Poza tym stosuje się przepisy o kosztach sądowych.
Art.  15.
1.
Postępowanie o umorzenie listów hipotecznych, listów długu gruntowego lub rentowego, wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu, toczy się według dotychczasowych przepisów aż do jej zakończenia.
2.
Jeżeli jednak w postępowaniu, wszczętym przed wejściem w życie niniejszego dekretu, ogłoszeń jeszcze nie dokonano, do dalszego postępowania stosuje się przepisy tego dekretu.
Art.  16.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.

Art.  17.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1947.5.19

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Rejestracja i umarzanie listów hipotecznych, listów długów gruntowych i rentowych, wydanych przed dniem 1 września 1939 r.
Data aktu: 10/12/1946
Data ogłoszenia: 25/01/1947
Data wejścia w życie: 25/01/1947