Mieszkanka gminy Anna H. zwróciła się do burmistrza z wnioskiem o udostępnienie jej informacji publicznej skanu aktu notarialnego potwierdzającego sprzedaż działki. W odpowiedzi burmistrz poinformował ją, iż akty notarialne wyłączone są spod reżimu ustawy o dostępie do informacji publicznej, a organem uprawnionym do wydawania wypisów aktu jest notariusz.
W skardze do sądu administracyjnego na bezczynność burmistrza Anna H. wyjaśniła, że żądała udostępnienia skanu aktu, a nie jego wypisu. Chodziło jej bowiem o informacje zawarte w umowie, a nie sam dokument. Jej zdaniem materiały dokumentujące fakt lub sposób zadysponowania majątkiem publicznym, w tym treść i postać umów cywilnoprawnych dotyczących takiego majątku, podlegają udostępnieniu. Nie ma żadnych podstaw, aby z katalogu umów (dokumentów) podlegających udostępnieniu wyłączyć te, które zostały zawarte w formie aktu notarialnego. Burmistrz wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.
Dostęp do aktów notarialnych ograniczony
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. na wstępie wyjaśnił, że przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej nie stosuje się, gdy obowiązują w tym zakresie odmienne regulacje. Tak jest właśnie w przypadku udostępniania aktu notarialnego, jako dokumentu urzędowego. Z przepisów ustawy Prawo o notariacie wynika, że akty notarialne wydaje się bowiem wyłącznie stronom aktu lub osobom, dla których zastrzeżono w akcie prawo otrzymania wypisu, a także ich następcom prawnym. Wypis aktu notarialnego może być również wydany także innym osobom, ale tylko za zgodą stron lub na podstawie prawomocnego postanowienia sądu okręgowego. Przy akceptacji stanowiska skarżącej, istnienie takich ograniczeń byłoby iluzoryczne, a sytuacja osób mających interes prawny w zakresie dostępu do aktu notarialnego byłaby gorsza niż każdej z osób ubiegających się o udostępnienie w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ograniczony jest także dostęp do aktu notarialnego złożonego do akt księgi wieczystej oraz w starostowie powiatowym do ewidencji gruntów i budynków. W każdym przypadku trzeba wykazać interes prawny, aby zapoznać się z jego treścią.
Zdaniem sądu, również argumenty skarżącej opierające się na rozróżnieniu między "informacją" i "nośnikiem informacji" nie mogły doprowadzić do oczekiwanego przez nią rezultatu. W tej konkretnej sytuacji, treść umowy jest chroniona przepisami szczególnymi, które zgodnie z art. 1 ust. 2 u.d.i.p. mają pierwszeństwo przed przepisami tej ustawy. Nie może być zatem mowy o przekazaniu kopii, odpisu czy skanu tego aktu. Takie powielenie, które stanowi jego wierne odwzorowanie, byłoby tożsame z udostępnieniem samego aktu notarialnego. A temu wprost sprzeciwia się zasada wynikająca z art. 110 par 1 Prawa o notariacie. Przewidziane tam ograniczenia w wydawaniu wypisów z aktów notarialnych, zgodnie z art. 1 ust. 2 u.d.i.p., wyłączają możliwość udostępnienia aktu notarialnego w trybie wniosku o udostępnienie informacji publicznej.
Zasadniczej treści umowy gmina nie ukryje
Powyższe nie oznacza jednak, że informacje publiczne zawarte w umowie notarialnej nie ujrzą światła dziennego. Zdaniem sądu, wnioskodawca musi wskazać konkretne informacje zawarte w akcie, których dotyczy żądanie. Dopiero takie wskazanie pozwoli organowi udostępnić żądaną informację lub wydać decyzję odmowną na podstawie art. 16 u.d.i.p. W tej sprawie z wniosku złożonego przez skarżącą nie wynikało, by umowa dotyczyła gospodarowania mieniem podmiotu publicznoprawnego. Brak takiego wskazania powodował, że wniosek nie stanowił wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Jednocześnie organ nie miał podstawy prawnej, by wezwać ją do uzupełnienia wniosku w tym zakresie. To jednoznacznie przesądzało, zdaniem sądu, iż w dacie wniesienia skargi burmistrz nie pozostawał w bezczynności, skoro poinformował Annę H. o swoim stanowisku odnośnie niedopuszczalności udostępnienia kopii aktu.
W zgodzie z celem ustawy o dostępie do informacji publicznej, a jednocześnie z przepisami ustawy Prawo o notariacie będzie zatem wyłącznie takie wniosek, którego żądanie będzie precyzowało o jaką informację dotyczącą mienia gminy chodzi. Tylko wówczas gmina, która nie udostępni osnowy takiej umowy będzie pozostawała w bezczynności.
Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 9 listopada 2023 r., sygn. akt II SAB/Go 120/23
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
