Szef senackiej Komisji Ustawodawczej Krzysztof Kwiatkowski (KO), który przedstawił dotychczasowe prace senackie nad nowelą, przypomniał, że zgodnie z orzeczeniami europejskich trybunałów należy przywrócić niezależność Krajowej Rady Sądownictwa poprzez zapewnienie, że sędziowie-członkowie KRS będą wybierani przez środowiska sędziowskie.

- To jest jeden z niezbędnych elementów doprowadzenia do sytuacji, że w Polsce obywatel będzie miał przekonanie, że jego sprawę sądzi sędzia bezstronny i całkowicie niezależny od jakichkolwiek uwarunkowań politycznych - podkreślił senator Kwiatkowski.

Czytaj również: NRA: Sędziowie nie powinni jako jedyni decydować o sędziowskich kandydatach do KRS

Szczegóły nowelizacji

Jak przypomina PAP, rządowa nowelizacja ustawy o KRS, którą Sejm przyjął 12 kwietnia, zakłada, że 15 sędziów-członków KRS ma być wybieranych w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym przez wszystkich sędziów w Polsce, a nie - jak jest po zmianie przepisów z grudnia 2017 r. - przez Sejm. Po wyborze nowych członków KRS obecni sędziowie-członkowie Rady mieliby stracić mandaty.

W ten sposób KRS - w zamierzeniu Ministerstwa Sprawiedliwości - ma stać się niezależna od władzy ustawodawczej, a ustawa w tej sprawie być jedną z fundamentalnych zmian przywracających w Polsce praworządność.

Zgodnie z nowelą, nad wyborem sędziów-członków KRS ma czuwać PKW, która będzie odpowiedzialna za organizowanie wyborów, m.in. za weryfikację zgłoszeń czy drukowanie kart głosowania. W KRS mają być reprezentowani sędziowie wszystkich szczebli. Wybierane będą osoby w siedmiu kategoriach: jeden sędzia Sądu Najwyższego, dwóch sędziów sądów apelacyjnych, trzech sędziów sądów okręgowych, sześciu sędziów sądów rejonowych, jeden sędzia sądu wojskowego, jeden sędzia NSA oraz jeden sędzia wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Senackie komisje: Ustawodawcza oraz Praw Człowieka i Praworządności, które we wtorek wieczorem poparły nowelę, zaproponowały do niej ok. 30 poprawek, w większości legislacyjno-redakcyjnych, część zgodnych z wnioskami PKW. Wśród merytorycznych poprawek popartych przez komisje jest taka, która ustanawia procedurę obsadzenia zwolnionego przez danego sędziego miejsca w KRS (np. wskutek zrzeczenia się z powodu choroby) przez tego sędziego, który w wyborach otrzymał kolejno największą liczbę głosów.

Zgodnie z nowelizacją, prawo do kandydowania na członka KRS nie będzie przysługiwać sędziom (tzw. neo-sędziom), powołanym po zmianie przepisów dotyczących KRS z 2017 r.

Nowelizacja ustawy o KRS zakłada także utworzenie Rady Społecznej przy KRS, w skład której mają wchodzić przedstawiciele innych zawodów prawniczych oraz organizacji pozarządowych.