Główny Urząd Statystyczny opublikował w piątek analizę roczną pt.: „Trwanie życia w 2022 roku”. Jak podkreślił urząd, przeciętne dalsze trwanie życia jest znane przede wszystkim jako miernik używany do określenia wysokości emerytur. Tymczasem wykorzystanie tego wskaźnika w naukach społecznych jest znacznie szersze. - Coroczne prowadzenie analiz dalszego trwania życia umożliwia śledzenie zmian, jakie zachodzą w ogólnym stanie zdrowia populacji. Ponadto pozwala zobrazować warunki życia ludności panujące na danym obszarze. Przykładowo, w krajach słabiej rozwiniętych oczekiwana długość życia jest wyraźnie niższa, w porównaniu do tych bardziej rozwiniętych – podkreślił GUS na wstępie. I podał, że w 2022 r. przeciętne trwanie życia mężczyzn w Polsce wyniosło 73,4 roku, natomiast kobiet 81,1 roku. W porównaniu z 2021 r., trwanie życia wydłużyło się odpowiednio o 1,7 i 1,4 roku. Biorąc pod uwagę rok 1990 trwanie życia było wyższe o odpowiednio 7,2 i 5,9 roku.

Czytaj również: GUS opublikował tablice dalszego średniego trwania życia kobiet i mężczyzn - nowe emerytury będą niższe

Trwanie życia w Polsce

W Polsce, podobnie jak w innych krajach, umieralność wśród mężczyzn jest wyższa w porównaniu do kobiet. - Skala tego zjawiska jest natomiast znacznie większa niż w większości krajów europejskich. Mimo iż w latach 90. różnica między przeciętnym trwaniem życia kobiet i mężczyzn malała (w 1991 r. – 9,2 roku; w 2001 – 8,2 roku), pierwsza dekada XXI wieku przyniosła wzrost tej wartości do 8,7 (w latach 2006-2008). Do 2014 r. spadła nieznacznie poniżej 8 i od tego czasu utrzymuje się na zbliżonym poziomie. W 2022 r. wyniosła ona 7,6 roku – czytamy w informacji.

Wyższa umieralność wśród mężczyzn w porównaniu do kobiet występuje w niemal wszystkich grupach wieku. Gdyby warunki umieralności utrzymywały się na poziomie obserwowanym w 2022 r., to 18 lat nie dożyłoby 0,7 proc. mężczyzn urodzonych w tym roku (w 1990 r. – 3 proc.) i 0,6 proc. kobiet (w 1990 r. – 2,2 proc.). Wraz z wiekiem zwiększa się różnica między mężczyznami i kobietami. Wieku pełnej aktywności zawodowej, tj. 45 lat nie dożyłoby 5,2 proc. mężczyzn i 2,1 proc. kobiet (w 1990 r. odpowiednio 10,7 proc. i 4,7 proc.), natomiast wieku 75 lat 47,1 proc. mężczyzn i 24,4 proc. kobiet (w 1990 r. - 63,9 proc. i 37,5 proc.).

Czytaj w LEX: Zasady równości i sprawiedliwości społecznej w prawie emerytalnym >>>

W 2022 r. przeciętne dalsze trwanie życia 15-latków wynosiło dla chłopca 58,9 roku, natomiast dla dziewczynki 66,5 roku. W porównaniu z 1990 r. jest to o 5,8 roku więcej w przypadku chłopców i o 4,7 roku więcej w przypadku dziewcząt. Z kolei średnie dalsze trwanie życia 45-latków wynosiło 30,7 roku dla mężczyzn i 37,2 roku dla kobiet, co w stosunku do 1990 r. oznacza wydłużenie przeciętnego trwania życia odpowiednio o 4,6 oraz 4,2 roku.

W 2022 r. przeciętne trwanie życia mężczyzn zamieszkałych w miastach wynosiło 73,7 roku i było o 0,7 roku dłuższe niż dla mężczyzn na wsi. W przypadku kobiet zamieszkałych w miastach trwanie życia wynosiło 81 lat i było o 0,1 roku krótsze niż dla kobiet na wsi. Różnica między kobietami a mężczyznami mieszkającymi w miastach wynosiła 7,3 roku (w 1991 r. – prawie 9; w 2001 – 7,8), natomiast na wsi – 8,1 roku (w 1991 r. – 9,7, w 2001 – 8,8).

Czytaj w LEX: Zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń pracującym emerytom i rencistom >>>

Na skutek pandemii COVID-19 i związanej z nią zwiększonej liczby zgonów, trwanie życia w latach 2020 i 2021 r., uległo znacznemu skróceniu w porównaniu do 2019 r. o 2,3 roku w przypadku mężczyzn oraz o 2,1 roku w przypadku kobiet. Ta niekorzystna tendencja uległa odwróceniu w 2022 r. i trwanie życia ponownie wzrosło (w porównaniu do 2021 r. o 1,7 roku dla mężczyzn i 1,4 dla kobiet). Należy jednak podkreślić, iż dla obu płci jest ciągle niższe o 0,7 r. niż było w 2019 r.

 

Sprawdź również książkę: Ubezpieczenia społeczne. Repetytorium >>


Porównanie międzynarodowe

Pod względem przeciętnego trwania życia mężczyzn Polska (71,6 roku) zajmowała dopiero 25 miejsce spośród 34 krajów europejskich uwzględnionych w analizie, wyprzedzając: kraje bałkańskie (Bułgarię, Serbię, Czarnogórę, Macedonię Północną), kraje karpackie (Węgry, Rumunię, Słowację) oraz kraje bałtyckie (Łotwę i Litwę). W przypadku kobiet, Polska (79,6 roku) była o jedną pozycję wyżej w tym zestawieniu, gdyż oprócz wymienionych już krajów dodatkowo przeciętne trwanie życia było dłuższe niż w Albanii. W Europie występowało duże zróżnicowanie przeciętnego trwania życia. Najdłuższe trwanie życia mężczyzn odnotowano w Szwajcarii (81,8 roku), Islandii (81,8 roku) oraz Norwegii (81,7 roku), najkrótsze zaś w Bułgarii (68 lat) oraz na Łotwie (68,2 roku). Wśród kobiet najdłuższe przeciętne trwanie życia odnotowano w Hiszpanii (86,2 roku), a najkrótsze w Bułgarii (75,1 roku) i Macedonii Północnej (75,5 roku). W krajach, w których oczekiwana długość trwania życia była stosunkowo krótka, różnica między trwaniem życia mężczyzn i kobiet – poza nielicznymi wyjątkami – była bardzo duża. Kraje, w których rozpiętość ta była największa to: Łotwa (9,8 roku), Litwa (9,3 roku), Estonia (8,7 roku) oraz Polska (8 lat), a najmniejsza to: Islandia (2,8 roku), Norwegia (3 lat) oraz Holandia (3,3 roku).

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.