Pełnomocnik parafii rzymskokatolickiej wniósł przeciwko sekretarce proboszcza powództwo o ustalenie, że powodową parafię oraz pozwaną nie łączył stosunek pracy.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwana zawarła z powodową parafią umowę o pracę na czas nieokreślony, w której jako rodzaj umówionej pracy wskazano "sekretarka", jako miejsce wykonywania pracy plebania w K. – przez internet, w wymiarze ½ etatu, z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości najniższego krajowego. Z okoliczności sprawy wynika, że pozwana pozostawała z proboszczem w stałym związku i 1 lipca 2014 r. była w zaawansowanej ciąży.

 

 

Sąd: nie było stosunku pracy

Sąd Rejonowy ustalił, że powoda - parafię - i pozwaną nie łączy stosunek pracy.

Sytuacja wyglądała następująco: pozwana z dzieckiem, którego ojcem był proboszcz parafii, wprowadziła się do plebanii i wszelkie czynności wykonywała jako domownik, a nie w ramach stosunku pracy. Nie prowadziła też kancelarii parafii, ksiąg parafialnych i nie obsługiwała spotkań rady parafialnej. Po odwołaniu księdza z tej parafii w sierpniu 2017 r., nowy proboszcz przypadkowo odnalazł umowę o pracę z lipca 2014 r. 

Czytaj: Praca kobiet w ciąży za słabo chroniona - to problem systemowy>>

Sprawdź w LEX: Pozorność umowy o pracę zawartej w okresie ciąży. Glosa do wyroku SN z dnia 29 czerwca 2017 r., III UK 172/16 >

Sprawdź w LEX: Kobieta w ciąży mogła być zatrudniona w przedsiębiorstwie swoich rodziców - omówienie orzeczenia >

Ta umowa o pracę stwierdzała nieprawdziwe okoliczności - ocenił pełnomocnik parafii. Pozwana nigdy nie świadczyła na rzecz powódki pracy w warunkach podporządkowania pracowniczego. W ocenie pełnomocnika powodowej parafii, przysługuje jej szeroko rozumiany interes prawny, bowiem brak rozstrzygnięcia w kwestii istnienia stosunku pracy może spowodować, że pozwana nadal będzie kierować wobec powódki szereg bezpodstawnych roszczeń, powołując się na istnienie umowy o pracę.

Pozorne umowy

Pozorność umowy wzajemnej w rozumieniu art. 83 k.c. występuje wówczas, gdy strony umowy składając oświadczenia woli nie zamierzają osiągnąć skutków, jakie prawo wiąże z wykonywaniem tej umowy, przy czym pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, ale na innej podstawie (tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 października 2006r., sygn. akt I UK 120/06).

Dla ustalenia, iż umowa nie jest pozorna nie wystarczy sporządzenie umowy o pracę i stosownej dokumentacji pracowniczej oraz opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za osobę zgłoszoną do ubezpieczenia.

Sprawdź w LEX: Kontrola ważności umowy o pracę, jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych - PROCEDURA krok po kroku >>>

W tej sprawie wiarygodni świadkowie zeznali, że w powodowej parafii pozwana nie była zatrudniona na stanowisku sekretarki, a mieszkając wspólnie z ówczesnym proboszczem udzielała mu zwyczajowej pomocy w domowych zajęciach, przy gościnach i okazjonalnie przy czynnościach kancelaryjnych. Mówili też, że w powodowej parafii nie istniała realna potrzeba zatrudnienia pozwanej na przypisanym jej w umowie stanowisku pracy, o czym świadczy fakt małej ilości obowiązków administracyjnych w tej niewielkiej parafii.

O istnieniu stosunku pracy nie przesądza zwyczajowa pomoc udzielana osobie bliskiej. Sąd nie ustalił, że pomoc powódki w powodowej parafii była codzienną, systematyczną, czterogodzinną pracą podporządkowaną, w rygorach charakterystycznych dla stosunku pracy.

- Nie bez znaczenia jest fakt, że pozwana była wówczas w ciąży, co w ocenie sądu wskazuje na cel zawarcia z pozwaną umowy o pracę, jakim było nabycie świadczeń z ubezpieczenia społecznego związanych z rodzicielstwem - wskazał sąd.

Zdaniem sądu, samo sporządzenie dokumentacji pracowniczej pozwanej nie przesądza o istnieniu stosunku pracy, bez fatycznego świadczenia przez nią pracy podporządkowanej na określonym stanowisku pracy i w umówionym wymiarze czasu pracy.

Sygn. akt IV P-Pm 65/18, wyrok Sądu Rejonowego w Człuchowie IV Wydział Pracy z  11 października 2022 r.