Naczelnik urzędu skarbowego skontrolował PIT-36L podatnika prowadzącego biuro rachunkowe w S. Zakwestionował m.in. prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwot netto w łącznej wysokości 155.275,28 zł. Na kwotę zawyżonych kosztów w roku podatkowym 2012 r. złożyły się m.in. faktury z nazwą wystawcy: G. i numerami z faktur od fikcyjnej firmy K., tytułem usług budowlanych oraz kwota z tytułu wydatków związanych z używaniem samochodu w leasingu. Pierwsze faktury zdaniem fiskusa pochodziły od fikcyjnego podmiotu, natomiast drugie dotyczyły samochodu niewykorzystywanego w działalności gospodarczej.
Organ podkreślił, że widoczne w przedłożonym przez podatnika rejestrze zakupu za luty i marzec 2012 r. w poz. 32, 42 i 52, dowody księgowe, gdzie jako kontrahent widnieje G., posiadają numery wynikające wprost z faktur, gdzie jako wystawca widnieje firma K. Fiskus przesłuchał w charakterze świadków pracowników biura rachunkowego. Odwołując się do dowodów w postaci ich zeznań oraz postanowienia sądu rejestrowego stwierdził, że firma K. była podmiotem jedynie formalnie zarejestrowanym, jednak niedokonującym żadnych czynności, tj. podmiotem fikcyjnym.
Czytaj w LEX: Jak przejść z papierowego do nowoczesnego biura rachunkowego - nowe technologie w biurze rachunkowym >
Faktury nie odzwierciedlają rzeczywistych zdarzeń
Zdaniem organu firma G. nie wykonała zatem usług budowlanych na rzecz podatnika, stąd zakwestionowane faktury VAT nie odzwierciedlają rzeczywistych zdarzeń gospodarczych między tymi podmiotami. Faktura, która nie odzwierciedla rzeczywiście dokonanej czynności przez jej wystawcę, nie daje prawa do zaliczenia jej do kosztów podatkowych. Organ nadmienił przy tym, iż nie kwestionuje faktycznego wykonania wskazanych w fakturach usług. Jego zdaniem usługi nie zostały wykonane przez podmiot widniejący na nim jako sprzedawca. Natomiast leasingowany samochód nie służył działalności gospodarczej.
Zobacz również:
Kara za nieterminowe wykonanie usługi nie jest kosztem podatkowym >>
Schematy podatkowe trzeba zgłosić jeszcze raz >>
Zdaniem dyrektora Izby Administracji Skarbowej, wbrew twierdzeniom podatnika, ustalenia poczynione przez organ I instancji wskazują, iż w rzeczywistości leasingowany samochód nie był przedmiotem najmu, a służył celom prywatnym podatnika. Świadczą o tym: brak dowodów na podejmowanie działań związanych z prowadzeniem działalności w zakresie wynajmu, brak przychodów podatkowych z tego tytułu, z wyjątkiem jednej umowy z firmą brata. Wskazał na okoliczności wskazujące na pozorność zawarcia transakcji na najem.
Czytaj w LEX: Rozliczanie podatku VAT w kosztach podatkowych na przykładach >
Zdaniem Dyrektora IAS, nie znajdują potwierdzenia wyjaśnienia podatnika o wyjazdach samochodem za granicę w celu pozyskania klientów z Litwy, Łotwy i Estonii do biura rachunkowego.
Okazane przez podatnika paragony świadczą co najwyżej o tym, że podatnik tankował za granicą. Dołączone kserokopie umów na prowadzenie dokumentacji księgowej podmiotom z Litwy, Łotwy i Estonii, również nie potwierdzają, jak to próbuje dowieść podatnik, licznych wyjazdów. Jak wynika z ich zapisów zawarte zostały w S. W zestawieniu z zeznaniami pracowników o częstych wizytach gości zagranicznych w Biurze Rachunkowym w S., tych którzy już są klientami i potencjalnych klientów, twierdzenia te są w ocenie organu gołosłowne.
Czytaj w LEX: Rozliczanie straty podatkowej wywołanej przez koronawirusa >
W związku z tym, iż nie został wykazany związek bezpośredni ani pośredni poniesionych wydatków związanych z leasingiem z przychodem, organ uznał, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu.
Zeznania świadków biura rachunkowego
Podatnik złożył skargę do WSA w Białymstoku. Jednak sąd uznał, że jest ona niezasadna. Jego zdaniem, dokonane w sprawie ustalenia przez organy wskazują, że firma G. nie wykonała usług na rzecz biura rachunkowego. A zatem zakwestionowane faktury VAT nie odzwierciedlają rzeczywistych zdarzeń gospodarczych między tymi podmiotami. Faktura, która nie odzwierciedla rzeczywiście dokonanej czynności przez jej wystawcę, nie daje prawa do zaliczenia jej do kosztów podatkowych. Przy tym nadmienić należy, iż nie kwestionuje się faktycznego wykonania wskazanych w fakturach usług. Jednakże nie zostały one wykonane przez podmiot widniejący na nim jako sprzedawca.
Czytaj w LEX: Świadomość uczestnictwa w transakcji stanowiącej oszustwo podatkowe a prawo do odliczenia VAT >
Odnośnie zeznań świadków pracowników biura rachunkowego WSA stwierdził, że osoby te potwierdziły jedynie fakt wykonania elewacji budynku. Z zeznań tych jednak nie wynika, kto wykonał te czynności.
Sąd nie podzielił również zarzutu skargi w zakresie nieuzasadnionego wyłączenia z kosztów podatkowych kwoty z tytułu wydatków związanych z używaniem samochodu w leasingu. Materiał dowodowy w tej kwestii w sposób jednoznaczny przesądza zasadność działania organów.
Wyjaśnienia skarżącego o wyjazdach samochodem za granicę w celu pozyskania klientów nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Ustalono, że skarżący nie przedstawił dowodów, które potwierdziłyby prowadzone rozmowy handlowe za granicą. Analiza zapisów podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zmiana wyjaśnień skarżącego w zakresie wskazywanych kontrahentów z którymi prowadzone były rozmowy, brak konkretnego wskazania miejsc gdzie się odbywały, nieprzedłożenie żadnej korespondencji prowadzonej z potencjalnymi kontrahentami, brak przedstawionych ofert, notatek i jakichkolwiek innych dowodów które mogłyby świadczyć o tym, że takie rozmowy były prowadzone za granicą, świadczą o niewiarygodności tych wyjaśnień i braku związku poniesionych wydatków z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Czytaj w LEX: Dowody zgromadzone w trakcie kontroli i postępowania podatkowego w sposób sprzeczny z prawem >
Za taki dowód nie można z całą pewnością uznać trzech kserokopii paragonów, które świadczą co najwyżej o tym, że skarżący tankował za granicą. Dołączone kserokopie umów na prowadzenie dokumentacji księgowej podmiotom z zagranicy również nie potwierdzają, jak twierdzi skarżący, licznych wyjazdów. Jak wynika z ich zapisów zawarte zostały w S. W zestawieniu z zeznaniami pracowników o częstych wizytach gości zagranicznych w biurze rachunkowym w S., twierdzenia te są gołosłowne.
Sąd nie może wyręczać organów skarbowych
Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez organ wydający rozstrzygnięcie nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej tylko polemiki z ustaleniami poczynionymi w uzasadnieniu rozstrzygnięcia organu, do odmiennej oceny materiału dowodowego, lecz powinien polegać na wykazaniu, jakich uchybień w świetle norm prawnych, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego dopuściły się organy podatkowe.
Czytaj w LEX: Dowód z przesłuchania strony w postępowaniu podatkowym >
Odnosząc się do wniosku skarżącego zawartego w skardze o przesłuchanie świadków, WSA wskazał, że powyższe nie może stać się przedmiotem mogącym mieć wpływ na rozstrzygnięcie w sprawie. Przypomniał, że sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. Na tle tej regulacji wskazuje się w orzecznictwie, że celem postępowania dowodowego prowadzonego ewentualnie przez sąd w trybie art. 106 par. 3 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie jest ustalenie stanu faktycznego sprawy administracyjnej, lecz ocena czy organy ustaliły ten stan zgodnie z regułami obowiązującymi w procedurze administracyjnej. Ze względu na kontrolne funkcje sądu administracyjnego sąd może dokonywać tylko takich ustaleń faktycznych, które są niezbędne dla oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu. Sąd nie może dokonywać ustaleń, służących merytorycznemu załatwieniu sprawy rozstrzygniętej zaskarżonym aktem. Nie może w tym zakresie wyręczać organu administracyjnego.
NSA oddalił skargę kasacyjną podatnika i w całości podzielił poglądy WSA w Białymstoku. Stwierdził, że organy skarbowe nie dopuściły się uchybień w ustalaniu stanu faktycznego i ocenie prawnej.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 lipca 2020 r., sygn. akt II FSK 3662/17
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
