Takie wnioski należy wyciągnąć z rozstrzygnięcia sprawy, w której sąd oceniał ważność niektórych zapisów gminnej uchwały w sprawie nadania statutu sołectwa. Uchwała przyznająca szczególne kompetencje w zakresie wyboru sołtysa i rady sołeckiej zebraniu wiejskiemu została zaskarżona do sądu przez prokuratora.
Zadania sołectwa trzeba wskazać wprost
Wojewódzki Sąd Administracyjny zaznaczył, że zadania sołectwa, sposób ich realizacji, w tym również zadania organów sołectwa, powinny zostać uregulowane w statucie w sposób wyczerpujący, w formie zamkniętego katalogu zadań i form działania sołectwa, jego organów i aparatu pomocniczego. W przeciwnym wypadku rada gminy albo organ wykonawczy gminy mogłyby przekazywać im zadania w trybie pozastatutowym. Taki natomiast porządek ustrojowy sołectwa byłby natomiast sprzeczny z upoważnieniem ustawowym zawartym w art. 35 ust. 3 pkt 3 u.s.g. Użycie zatem w uchwale zwrotu "w szczególności" przy określaniu kompetencji zebrania wiejskiego stanowi istotne naruszenie prawa.
Wybierają mieszkańcy, a nie zebranie wiejskie
Odnosząc się do określonych w uchwale kompetencji zebrania wiejskiego, sąd wskazał, że zebranie wiejskie jest organem uchwałodawczym w sołectwie, natomiast sołtys – organem wykonawczym, którego działalność wspomaga rada sołecka. Sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania.
Sprawdź w LEX: Czy statut sołectwa może zawierać postanowienie, że wybór sołtysa będzie odbywał się w głosowaniu jawnym? >
W aktualnym stanie prawnym nie ma zatem przepisu, z którego wynikałoby uprawnienie zebrania wiejskiego do dokonywania wyboru oraz do odwoływania sołtysa czy też rady sołeckiej. Z treści art. 36 ust. 2 u.s.g. wynika, że prawo wybierania tych organów przysługuje osobom fizycznym mającym status stałego mieszkańca sołectwa i uprawnionym do głosowania w wyborach powszechnych. Zebranie wiejskie jest zaś bytem odrębnym od ogółu uprawnionych do głosowania mieszkańców danej jednostki pomocniczej, mimo iż skład obu tych gremiów pokrywa się. Przyznanie zebraniu wiejskiemu charakteru elekcyjnego pozostaje zatem w sprzeczności z regulacją art. 36 ust. 1 u.s.g., w którym ustawodawca nadał zebraniu wiejskiemu wyłącznie uprawnienia uchwałodawcze.
Czytaj też: WSA: Zebranie wiejskie nie ma charakteru elekcyjnego>>
Sąd podkreślił, że gdyby ustawodawca chciał, by wyboru sołtysa i członków rady sołeckiej dokonywało zebranie wiejskie to stosowany zapis znalazłby się w tej regulacji, poszerzając uprawnienia organu uchwałodawczego o kompetencje elekcyjne. Dodał jednocześnie, że ustawa o samorządzie gminy nie zawiera jakichkolwiek przepisów pozwalających na przyjęcie konstrukcji domniemania właściwości zebrania wiejskiego w sprawach nieuregulowanych ustawą.
Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 23.05.2019 r., II SA/Go 166/19.
Cena promocyjna: 79.2 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
