Pytanie:
Żadna z samorządowych ustaw ustrojowych nie wymienia zamkniętego katalogu regulacji, które powinien zawierać statut JST. Czy powinien zawierać zapisy dotyczące wnoszenia petycji?
Odpowiedź:
Wprowadzenie do statutu jednostki samorządu terytorialnego uregulowań dotyczących petycji ma charakter fakultatywny. Brak jakichkolwiek regulacji powoduje jednak, że wszelkie czynności w ramach ustawowo ustalonej procedury powinien podejmować organ stanowiący.
Uzasadnienie:
Statut jednostki samorządu terytorialnego powinien – zgodnie z Konstytucją RP – regulować "ustrój wewnętrzny jednostek samorządu terytorialnego" (art. 169 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.; Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.), co znajduje swój normatywny odpowiednik w ustawach ustrojowych. W tym znaczeniu materia, która może być w nim regulowana jest ograniczona, choć katalog spraw należących do "ustroju wewnętrznego" jest szeroki i expressis verbis niedookreślony. Istnieją jednak prawne wymogi zamieszczenia określonych regulacji w statucie jednostki samorządu terytorialnego (por. np. art. 5 ust. 3, art. 11b ust. 3, art. 18a ust. 5, art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 2, art. 37a, art. 51 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; Dz. U. z 2016 r. poz. 446).
Do regulacji wprowadzających obligatoryjną materię statutową nie zalicza się jednak art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach, który stanowi, że petycja złożona do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego jest rozpatrywana przez ten organ, chyba że w statucie tej jednostki zostanie wskazany organ wewnętrzny tego organu stanowiącego właściwy w tym zakresie. Wprowadzenie do statutu jednostki samorządu terytorialnego uregulowań dotyczących petycji ma zatem charakter fakultatywny. Brak jakichkolwiek regulacji powoduje jednak, że wszelkie czynności w ramach ustawowo ustalonej procedury powinien podejmować organ stanowiący.
O ile zatem statut jednostki samorządu terytorialnego może – zgodnie z prawem – obowiązywać bez zamieszczenia w nim regulacji dotyczących wnoszenia petycji, o tyle zasadność wprowadzenia takich regulacji powinna być rozważona przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, który – w braku jakichkolwiek regulacji statutowych dotyczących petycji – zobowiązany będzie do podejmowania wszelkich czynności związanych z rozpatrywaniem każdej wniesionej petycji.
