Ustawa określa zasady:
1) korzystania przez osoby uprawnione z pomocy osoby przybranej w kontaktach z organami administracji publicznej, jednostkami systemu, podmiotami leczniczymi, jednostkami Policji, Państwowej Straży Pożarnej i straży gminnych oraz jednostkami ochotniczymi działającymi w tych obszarach;
2) obsługi osób uprawnionych w kontaktach z organami administracji publicznej (w tym organy j.s.t.);
3) dofinansowania kosztów kształcenia osób uprawnionych, członków ich rodzin oraz innych osób mających stały lub bezpośredni kontakt z osobami uprawnionymi w zakresie polskiego języka migowego, systemu językowo-migowego i sposobów komunikowania się osób głuchoniewidomych na różnych poziomach;
4) monitorowania rozwiązań wspierających komunikowanie się i dostępu do nich.
Zgodnie z ustawą, osobą uprawnioną jest osoba doświadczająca trwale lub okresowo trudności w komunikowaniu się.
Z kolei osobą przybraną jest osoba, która ukończyła 16 lat i została wybrana przez osobę uprawnioną w celu ułatwienia porozumienia z osobą uprawnioną i udzielenia jej pomocy w załatwieniu spraw w organach administracji publicznej.
Już od 18 października 2011 r. osoba uprawniona będzie mieć prawo do skorzystania z pomocy osoby przybranej w kontaktach m.in. z organami administracji publicznej.
Organ administracji publicznej od 1 kwietnia 2012 r. będzie zobowiązany do udostępnienia usługi pozwalającej na komunikowanie się. Za usługę należy rozumieć w szczególności wykorzystanie środków wspierających komunikowanie się, czyli rozwiązania lub usługi umożliwiające kontakt, w szczególności poprzez:
a) korzystanie z poczty elektronicznej,
b) przesyłanie wiadomości tekstowych, w tym z wykorzystaniem wiadomości SMS, MMS lub komunikatorów internetowych,
c) komunikację audiowizualną, w tym z wykorzystaniem komunikatorów internetowych,
d) przesyłanie faksów,
e) strony internetowe spełniające standardy dostępności dla osób niepełnosprawnych.
Organ administracji publicznej będzie zobowiązany do upowszechnienia informacji o usłudze w szczególności w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronach internetowych organu administracji publicznej i w miejscach publicznie dostępnych w tym organie.
Zapewniona zostanie możliwość korzystania przez osoby uprawnione z pomocy wybranego tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika.
Organ administracji publicznej zapewni dostęp do świadczenia usług tłumacza PJM (polski język migowy), SJM (system językowo-migowy)i SKOGN (sposoby komunikowania się osób głuchoniewidomych). Świadczenie będzie mogło być realizowane również przez pracownika organu administracji publicznej posługującego się PJM lub SJM lub z wykorzystaniem środków wspierających komunikowanie się. Świadczenie będzie bezpłatne dla osoby uprawnionej, będącej osobą niepełnosprawną w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 i Nr 171, poz. 1016).
Osoba uprawniona, będąca osobą niepełnosprawną w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych będzie obowiązana zgłosić chęć skorzystania ze świadczenia ze wskazaniem wybranej metody komunikowania się, do właściwego ze względu na właściwość sprawy organu administracji publicznej, co najmniej na 3 dni robocze przed tym zdarzeniem, z wyłączeniem sytuacji nagłych.
Po dokonaniu zgłoszenia organ administracji publicznej będzie zobowiązany do zapewnienia obsługi osoby uprawnionej, w terminie przez nią wyznaczonym lub z nią uzgodnionym, na zasadach określonych w ustawie.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz. U. Nr 209, poz. 1243)