Jesteśmy samorządową jednostką budżetową. Pracownik zatrudniony na stanowisku urzędniczym chorował od maja 2009 r. (przebywał na zwolnieniu lekarskim). Następnie od października 2009 r. do 26 maja 2010 r. był na zasiłku rehabilitacyjnym. Z dniem 26 otrzymał całkowitą niezdolność do pracy na okres jednego roku, tj. do 31 maja 2011 r.

Czy możemy nie rozwiązywać stosunku pracy z tym pracownikiem?

Pracownik złożyłby do nas wniosek o urlop bezpłatny (przebywałby na urlopie do 31 maja 2011 r.) a w sytuacji gdyby zdrowie pozwoliło wróciłby później do pracy.

Odpowiedź




Można pozostawić w zatrudnieniu pracownika po wyczerpaniu okresu zasiłkowego i prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

Udzielenie urlopu bezpłatnego w tym wypadku należy uznać za niedopuszczalne, z uwagi na niezdolność do pracy.

Pracownik może przebywać na zwolnieniu do końca maja 2011 r., z tym że będzie to okres nieobecności usprawiedliwionej, ale niepłatnej.

W stosunku do pracowników samorządowych w sprawach inaczej nieuregulowanych ma zastosowanie bezpośrednio Kodeks pracy, zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawie o pracownikach samorządowych . Art. 6 ustawie o pracownikach samorządowych wśród podstawowych wymagań kwalifikacyjnych dla pracowników samorządowych nie wskazuje stanu zdrowia, pozwalającego wykonywać dane obowiązki. W tej kwestii obowiązują więc ogólne reguły k.p., w myśl których pracodawca nie ma prawa dopuścić do pracy zatrudnionego, który nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do zajmowania danego stanowiska (art. 229 § 4 k.p.). Tym bardziej nie ma więc mowy o dopuszczeniu do pracy osoby niezdolnej do niej.

Pracodawca samorządowy nie ma też obowiązku zwolnienia z pracy pracownika, który jest niezdolny do niej, po upływie danego okresu. Przepisy ustawie o pracownikach samorządowych nie przewidują tego.

Natomiast należy zwrócić uwagę na brzmienie art. 53 § 1 pkt 1 k.p. Stanowi on, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
- dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.

Podkreślić trzeba fakt użycia w przepisie słowa "może". Oznacza on, że pracodawca dysponuje prawem do zwolnienia chorego pracownika bez wypowiedzenia, po upływie wskazanych okresów niezdolności do pracy. Nie jest to jednak obowiązek pracodawcy. Nie musi on z niego korzystać.
W związku z tym można pozostawić w zatrudnieniu wskazanego pracownika. Pamiętać przy tym należy, że po upływie okresu zasiłkowego i po wygaśnięciu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, pracodawca nie ma prawa wypłacania żadnych świadczeń – czy to ubezpieczeniowych, czy też wynagrodzenia. Pracownik jest bowiem niezdolny do pracy i pracy nie wykonuje. Nie można mu więc płacić za ten okres pensji. Nie ma też już prawa do zasiłku – a więc pracodawca przestaje pełnić wobec pracownika funkcję płatnika ZUS.

Udzielenie pracownikowi niezdolnemu do pracy urlopu bezpłatnego należy uznać za niedopuszczalne. Przepis art. 165 pkt 1 k.p. wprost wyklucza udzielenie urlopu wypoczynkowego w sytuacji choroby pracownika. Należy uznać, że przepis ten powinien być odpowiednio zastosowany także w przypadku urlopu bezpłatnego. Jeżeli więc pracownik jest chory, to nie można mu udzielić urlopu bezpłatnego.

Zarazem jednak pracownik – jak wynika z pytania – dysponuje stosownym zaświadczeniem lekarskim dotyczącym choroby.

W tej sytuacji można po prostu przyjąć zaświadczenie i usprawiedliwić nieobecność w pracy zatrudnionego – nawet po upływie okresu zasiłkowego i pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Okres usprawiedliwionej nieobecności może być wyznaczony do końca obecnego zwolnienia lekarskiego (tj. do maja 2011 r.). Będzie to jednak – wobec braku uprawnień do zasiłków i wynagrodzeń – nieobecność usprawiedliwiona, ale niepłatna.


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458)