Minister Pracy i Polityki Socjalnej w dniu 8 lutego 2011 r. przedłożył Radzie Ministrów projekty nowelizacji ustaw: z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006, Nr 139, poz. 992 ze zm ., dalej jako ustawa o świadczeniach ) oraz z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009, Nr 1 poz. 7 ze zm ., dalej jako ustawa o pomocy ).

Zmiany w ustawie o świadczeniach przewidują, iż w przypadku, gdy członek rodziny utraci dochód – od dochodu rodziny zostanie odjęta przeciętna miesięczna kwota utraconego dochodu. Natomiast w przypadku uzyskania dochodu w roku, z którego dochody stanowią podstawę do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, uzyskany dochód dzielony będzie przez liczbę miesięcy, w których ten dochód osiągnięto. Samo prawo do świadczeń rodzinnych ustalane będzie od pierwszego pełnego miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata dochodu, nie wcześniej jednak niż od miesiąca złożenia wniosku.

Zmiany obejmą również wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku pielęgnacyjnego. Wykluczona ma być możliwość pobierania świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna osoby niezdolnej do samodzielnej egzystencji, który sam nie jest w stanie samodzielnie żyć. Natomiast osobom, którym ustalono prawo do renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, nie będzie wolno pobierać świadczenia pielęgnacyjnego. Możliwe ma być również otrzymywanie więcej niż jednego świadczenia pielęgnacyjnego w rodzinie. Wprowadzony ma być przepis, na podstawie którego możliwe będzie przeprowadzanie wywiadów (lub korzystanie z wywiadów środowiskowych przeprowadzonych przez ośrodek pomocy społecznej) u osób już pobierających świadczenie pielęgnacyjne.

Nowelizacja ustawy o pomocy wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 września 2009 r., (sygn. P 46/07), który za niekonstytucyjny uznał przepis umożliwiający odbieranie prawa jazdy dłużnikom alimentacyjnym. Zmiana nie usuwa jednak możliwości zatrzymywania prawa jazdy, wprowadza natomiast możliwość wniesienia odwołania przez dłużnika od decyzji administracyjnej wydanej przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta do samorządowego kolegium odwoławczego. Rozpatrzy ono zasadność wydanej decyzji na podstawie materiału dowodowego zebranego przez urząd gminy. W przypadku, gdy decyzja administracyjna stanie się prawomocna to wójt, burmistrz lub prezydent miasta skieruje do starosty wniosek o zatrzymanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu oraz wniosek do prokuratora o ściganie przestępstwa niealimentacji. Samo prawo jazdy zatrzymywane będzie jedynie w sytuacjach nadzwyczajnych, w przypadku powstania zaległości alimentacyjnych za okres dłuższy niż 6 miesięcy. Nie będzie uzasadniało takiego działania choćby częściowe wywiązywanie się dłużnika ze swoich zobowiązań. Za częściowe wywiązywanie się z obowiązku alimentacyjnego zostanie uznane miesięczne zaspokajanie wierzytelności z tytułu alimentów (bieżących lub zaległych) w wysokości odpowiadającej minimum 30 proc kwoty zasądzonych miesięcznie alimentów przez okres minimum 6 miesięcy.

Ponadto przewiduje się wygaszenie należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń alimentacyjnych w sytuacji śmierci osoby zobowiązanej do ich zwrotu.

Na podstawie: www.kprm.gov.pl

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006, Nr 139, poz. 992 ze zm)
Ustawa dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009, Nr 1 poz. 7 ze zm)

Zobacz orzeczenie:
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 września 2009 r., sygn. akt P 46/07