Zbrodnie wojenne - jak słuchać i usłyszeć świadków, ofiary i ocalałych

Wymiar sprawiedliwości

Jak słuchać świadków, osoby poszkodowane zbrodniami w czasie wojny w Ukrainie? Jak chronić je przed powtórną traumą - tym kwestiom poświęcona będzie III część Webinarium Sprawiedliwość naprawcza, które odbędzie się w najbliższy poniedziałek, 12 lutego 2024 r. Organizuje je m.in. Fundacja Sunflowers, która uruchomiła także aplikację do zbierania informacji o dowodach zbrodni prawa międzynarodowego popełnionych w Ukrainie i szkodach poniesionych w związku z trwającą tam wojną.

06.02.2024

RPO: Propozycja przerwania kadencji sędziów członków KRS budzi wątpliwości

Wymiar sprawiedliwości

Propozycja zawarta w projekcie nowelizacji ustawy o KRS dotycząca wygaszenia mandatów sędziowskich obecnych sędziów/członków Rady wiąże się z przerwaniem ich czteroletniej kadencji zagwarantowanej w art. 187 ust. 3 Konstytucji, co może budzić wątpliwości - wskazuje RPO, zaznaczając, że tym razem jest to uzasadnione, bo Rada, w obecnym składzie, nie jest zdolna do sprawnego wywiązywania się z roli strażnika niezawisłości sędziów i niezależności sądów.

06.02.2024

Sędziowie i neo-sędziowie – ten dualizm niszczy godność prawa oraz sądownictwa

Wymiar sprawiedliwości

Konieczność reformy wymiaru sprawiedliwości jest bezdyskusyjna – jeden zakres dotyczy usprawnienia i uproszczenia procedur, zaś druga - pilniejsza i znacznie ważniejsza kwestia, to uregulowanie statusu sędziów – tzw. neo-sędziów oraz wydanych przez nich orzeczeń. Trzeba do tego podejść pragmatycznie, inaczej czeka nas paraliż sądownictwa - pisze Ewa Pawłowska, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie z tzw. wydziału frankowego, adwokat w latach 2010-2022.

06.02.2024

Formularze uzasadnień przejdą do lamusa? Adwokatura chce uchylenia przepisu

Wymiar sprawiedliwości

Ponad 80 proc. ankietowanych adwokatów uważa, że sporządzanie uzasadnień wyroków w sprawach karnych na formularzu utrudnia przygotowanie m.in. apelacji, a blisko 85 proc., że taka forma może naruszać rzetelność procesu. Podobne wątpliwości mają sędziowie, którzy przyznają, że trudniej im uzasadnić wyrok, a formularze zamiast ułatwić - utrudniają. NRA, bazując na wynikach badań, wystąpiła właśnie z petycją o uchylenie przepisu.

06.02.2024

Prawomocny wyrok ustalający nieważność umowy kredytu wystarczy do wykreślenia hipoteki

Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe Nieruchomości

Odpis prawomocnego wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu daje pełne prawo kredytobiorcy do złożenia wniosku o wykreślenie hipoteki. Sąd wieczystoksięgowy nie powinien go oddalić, powołując się na brak podstawy prawnej do jej wykreślenia a tym samym zmuszać wnioskodawcę do korzystania z dłuższego i bardziej złożonego postępowania - pisze Elżbieta Jóźwiak, radca prawny w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.

05.02.2024

SN: Nieumyślny wypadek spowodowany przez pieszego – dozór wykluczony

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Pieszy pod wpływem alkoholu spowodował wypadek drogowy, który skończył się poważnymi uszkodzeniami ciała motocyklisty. Sprawca został skazany na trzy lata w zawieszeniu i dano mu dozór kuratora. Sąd Najwyższy orzekł, że niesłusznie. Wyrok został uchylony. Dozór jest obowiązkowy wobec młodocianego sprawcy tylko przestępstwa umyślnego, a nie jak w tym wypadku – nieumyślnego.

05.02.2024

Postępowania przygotowawcze – kiedy pośpiech tylko przedłuża sprawę

Wymiar sprawiedliwości

Ota Pavel zauważył, że sztuką jest iść powoli i rozglądać się wokół siebie, a nie gnać szybko i niczego nie rozumieć. Prostsza wersja tego przesłania głosi, że pośpiech jest wskazany przy łapaniu pcheł. Często piszę, że zmorą postępowań w Polsce jest długotrwałość, ale cóż po szybkości, która jest kosztem jakości - pisze Mikołaj Kozak, adwokat w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

05.02.2024

Rusza radcowski "Niebieski kompas" - ma wesprzeć młodzież, dzieci i rodziny

Wymiar sprawiedliwości

Konferencje, szkolenia dla prawników, edukacja prawna dzieci i młodzieży, rozpoczęcie publicznej debaty nad zmianami potrzebnymi w zakresie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - to plany związane z zainaugurowaną właśnie akcją "Niebieski kompas - radcowie rodzinom", organizowaną przez radczynie z warszawskiej Izby. W jej centrum ma znaleźć się dziecko i jego potrzeby.

05.02.2024

Sędzia Ryszard Sadlik p.o. dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Sędzia Kamil Zaradkiewicz został odwołany w piątek z funkcji Dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Pełnienie obowiązków dyrektora KSSiP minister sprawiedliwości powierzył sędziemu Ryszardowi Sadlikowi. W przyszłym tygodniu ma zostać ogłoszony konkurs na nowego dyrektora szkoły.

02.02.2024

Uchwał w sprawie TK jeszcze nie ma, ale trwa szukanie rozwiązania

Wymiar sprawiedliwości

Na stole nie ma dziś żadnej uchwały ws. Trybunału Konstytucyjnego, ale jesteśmy zdeterminowani, by naprawić sytuację w TK i będziemy używać różnych narzędzi. Mogą to być uchwały, potrzebna będzie też ustawa - to słowa Krzysztofa Śmiszka, wiceministra w resorcie sprawiedliwości. Z nieoficjalnych informacji Prawo.pl wynika, że analizowane jest też czy możliwe jest usunięcie z TK sędziów: Krystyny Pawłowicz i Stanisława Piotrowicza oraz kto mógłby się znaleźć w prawidłowym składzie.

02.02.2024

Czy TSUE dostrzega różnicę między rekompensatą a waloryzacją?

Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe

Aktualnie w przestrzeni medialnej pojawiają się głosy, jakoby TSUE postanowieniem z dnia 12 stycznia 2024 roku w sprawie o sygn. akt C-488/23 pozbawił banki możliwości domagania się żądania zwrotu kapitału w zwaloryzowanej wysokości. Taka teza wydaje się jednak zbyt daleko idąca - pisze Robert Wechaman, radca prawny, counsel, Dyrektor Departamentu Sporów Sądowych w Lawspective.

02.02.2024

Prof. Łętowska: Trzeba "zestroić zegarki" z czasem Konstytucji

Wymiar sprawiedliwości

Gdy ustawowa droga do przywracania praworządności jest chwilowo niedostępna, uprawnienie do niezbędnych działań można wywodzić wprost z Konstytucji - twierdzi prof. Ewa Łętowska. I wskazuje, że np. ład medialny czy zakaz piastowania mandatu przez osoby skazane, to wartości konstytucyjne. Minister Sienkiewicz nie mógł wprowadzić zmian w mediach ustawowo, bo takiej ustawy nie podpisałby prezydent.

01.02.2024

SN: Kariera sportowa może być dobrem chronionym

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

W sprawie chodziło o dobór kadry reprezentującej Polskę na zawodach sportowych. Sąd Apelacyjny niesłusznie pominął charakter dobra oraz poczucie krzywdy i poniżenia wywołanej u sportowca, a także negatywne reakcje innych organizacji sportowych za niezakwalifikowanie studenckiego judoki do zawodów rangi międzynarodowej. Może więc okazać się, że prawo do rozwoju kariery sportowej jest dobrem osobistym, chronionym przez prawo – orzekł Sąd Najwyższy.

01.02.2024

Mimo wyroków TSUE, z odsetkami w sprawach frankowych nadal bywa różnie

Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe

Sądy nie zawsze zasądzają odsetki od momentu wezwania banku przez kredytobiorcę o zapłatę. Zdarzają się składy sędziowskie, które nie stosują orzecznictwa trybunału i wciąż dają prawo do odsetek dopiero od chwili wydania wyroku. W opinii prawników taka praktyka nie powinna mieć miejsca.

01.02.2024

Przepisy o składach jednoosobowych w apelacji - do zmiany

Wymiar sprawiedliwości

Ponad cztery miesiące obowiązuje przepis, zgodnie z którym orzekanie przez jednego sędziego w apelacjach stało się normą. Wyjątkiem są np. sprawy, które w I instancji rozpatrywał skład trzech sędziów lub te, w których wartość przedmiotu zaskarżenia przekracza milion złotych. Pełnomocnicy podkreślają, że powoduje to w praktyce spore trudności - np. gdy zmienia się wartość przedmiotu sporu, a i sędziowie wskazują na konieczność zmian.

01.02.2024

Kolejni prezesi sądów do odwołania - procedura wszczęta w SA w Krakowie

Wymiar sprawiedliwości

Minister Sprawiedliwość Adam Bodnar wszczął procedurę odwołania prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie Zygmunta Drożdżejki i wiceprezes tego sądu Katarzyny Wysokińskiej-Walenciak. Sędziowie zostali zawieszeni w pełnieniu czynności - poinformowało o tym Ministerstwo Sprawiedliwości.

31.01.2024

Fundusz Sprawiedliwości już pod lupą zespołu prokuratorów

Wymiar sprawiedliwości

Zespół śledczych w sprawie zbadania prawidłowości zarządzania i wydatkowania środków z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej (Funduszu Sprawiedliwości) już formalnie działa. Na jego czele stanęła prokurator Marzena Kowalska. Prokuratorzy zajmą się m.in. zawiadomieniem Najwyższej Izby Kontroli dotyczącym fundacji Ex Bono oraz zawiadomieniami dotyczącymi gospodarowania środkami funduszu, w tym zakupu systemu PEGASUS. Zarządzenie w tej sprawie datowane jest na 30 stycznia.

31.01.2024

SN: Radca prawny może skorzystać z pomocy prawnej z urzędu

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Nie można z góry założyć, że osoby wykształcone prawniczo nigdy nie mają potrzeby korzystania z pomocy prawnej świadczonej z urzędu – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej. Wykładnia zawężająca regulacji, mających wymiar gwarancyjny, stanowiłaby ograniczenie prawa do sądu, będąc przy tym przykładem niedopuszczalnej wykładni zmierzającej do ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności.

31.01.2024

Referendarzowi i asystentowi łatwiej będzie zostać sędzią? MS nie wyklucza

Wymiar sprawiedliwości

31 grudnia br. domknęła się furtka dla części asystentów i referendarzy, umożliwiająca przystąpienie bez aplikacji do egzaminu sędziowskiego. Taka możliwość istniała przed 2017 r., ale zmieniła to ówczesna nowelizacja Prawa o ustroju sądów powszechnych. Szansę, która właśnie minęła, mieli ci spośród nich, którzy byli zatrudnieni w dniu wejścia w życie tamtej regulacji. MS poinformowało właśnie Prawo.pl, że choć obecnie nie pracuje nad przywróceniem wcześniejszych przepisów, to tego nie wyklucza.

31.01.2024

Prokurator Generalny wycofał z SN pytanie o krąg osób pozywanych przy uzgodnieniu płci

Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne

Osoba transpłciowa w sprawie o uzgodnienie płci powinna pozywać nie tylko rodziców, ale także nierozwiedzionego małżonka i dzieci, jeżeli takie ma - uważał Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro, który wniósł w zeszłym roku takie pytanie prawne do Sądu Najwyższego. We wtorek o jego wycofaniu poinformował Adam Bodnar, który obecnie pełni tę funkcję. Wskazał, że złożony wniosek miał na celu pośrednie utrudnianie procedury.

30.01.2024