Nowe propozycje przygotowane przez resort kultury mają dostosować polskie przepisy do zasad unijnego wspólnego rynku i pomocy publicznej wobec mediów publicznych.
W uzasadnieniu projektu opublikowanym przez Rządowe Centrum Legislacji wskazano na wstępną opinię Komisji Europejskiej z 2011 r. dotyczącą finansowania TVP. W dokumencie tym uznano system finansowania polskiej telewizji publicznej z opłat abonamentowych i budżetu państwa za zgodny z zasadami wspólnego rynku, wskazano jednak na potrzebę doprecyzowania niektórych przepisów, w tym definicji misji publicznej i zasad nadzoru nad jakością realizacji misji publicznej.
W projekcie ustawy zaproponowano wprowadzenie instytucji karty powinności, która byłaby ustalana w drodze "porozumienia administracyjnego zawieranego przez jednostkę publicznej radiofonii i telewizji z przewodniczącym KRRiT" na pięć lat.
Karta powinności "określałaby zasady realizacji misji publicznej, a także szczegółowy zakres powinności wynikających z misji" - napisano w uzasadnieniu. Jak wskazano, celem karty byłoby wskazanie zadań i planów działań nadawców publicznych.
Według projektu w karcie powinności miałyby być określane także warunki wykorzystania nadwyżki środków publicznych przekraczających 10 proc. "całkowitego kosztu realizacji misji publicznej".
"W celu wyraźnego odróżnienia działalności misyjnej od innej działalności, do której uprawnieni są nadawcy publiczni karta powinności określi także ogólne zasady prowadzenia działalności niewynikającej z misji publicznej oraz wskaże najważniejsze rodzaje takiej działalności" - podkreślono w projekcie ustawy. W karcie miałyby także zostać określone metody przypisywania przychodów i związanych z nimi kosztów w odniesieniu do misji publicznej oraz do pozostałych rodzajów działalności. Ma to pozwolić - jak wskazano w projekcie - na przeciwdziałanie nadmiernej rekompensacie - przeznaczaniu na misję publiczną większej kwoty środków publicznych niż koszt realizacji tej misji.
W projekcie zaproponowano uściślenie zasad nadzoru nad jakością realizacji misji publicznej poprzez nadanie KRRiT "wyraźnych środków nadzorczych". Nadawca publiczny będzie zobowiązany do składania raz na rok - a nie jak obecnie raz na kwartał - szczegółowego sprawozdania. Krajowa Rada, która będzie dokonywać oceny sprawozdania, będzie mogła je odrzucić.
"Krajowa Rada będzie mogła określić zalecenia dotyczące stosowania karty powinności oraz planu programowo-finansowego w kolejnym roku kalendarzowym oraz będzie mogła polecić podjęcie określonych działań naprawczych" - czytamy w uzasadnieniu. Jednostka publicznej radiofonii lub telewizji, w przypadku otrzymania takich zaleceń, będzie zobowiązana do przekazania informacji o sposobie ich wykonania w sprawozdaniu za kolejny rok.
W sytuacji, gdy nadawca publiczny - jak wskazuje projekt - nie zastosuje się do zaleceń, KRRiT będzie miała możliwość "nałożenia kary pieniężnej na osobę kierującą danym nadawcą".
Jak wskazano w uzasadnieniu projektu noweli, według KE środki pochodzące z pomocy publicznej - w warunkach polskich będą to opłaty abonamentowe i środki z budżetu państwa - mogą być przeznaczane na nowe usługi wynikające z rozwoju technologicznego. Powinny jednak one - jak wskazuje Komisja - służyć "demokratycznym, społecznym i kulturalnym potrzebom społeczeństwa i pluralizmowi mediów".
W związku z tym w projekcie noweli ustawy o radiofonii i telewizji zaproponowano, by pomysły nowych usług były wskazywane przez nadawców w projekcie karty powinności wraz z analizą jej przewidywanej wartości publicznej i wpływu na rynek. Następnie oceny nowej usługi dokonywałaby Krajowa Rada. (PAP)
Autor: Magdalena Cedro
mce/ hgt/