Instytuty badawcze to państwowe jednostki organizacyjne wyodrębnione pod względem prawnym, organizacyjnym i ekonomiczno-finansowym, które prowadzą badania naukowe i prace rozwojowe ukierunkowane na ich wdrożenie i zastosowanie w praktyce. Do zadań instytutów należy w szczególności: prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, przystosowanie wyników badań i prowadzonych prac do potrzeb praktyki oraz wdrażanie wyników badań i prac rozwojowych. Zatem, podstawowym celem tworzenia tych jednostek jest prowadzenie działalności w interesie ogólnospołecznym, co wynika wprost z przepisów ustawy o instytutach badawczych.
Dla kwalifikacji danego podmiotu prawa do kategorii podmiotów prawa publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych), poza wskazaniem, iż jest on tworzony w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, konieczne jest stwierdzenie istnienia zależności pomiędzy takim podmiotem a podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3 p.z.p. Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 3 p.z.p. podmioty tworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, posiadają status zamawiających, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot finansują je w ponad 50 proc. lub posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego. Instytut badawczy tworzy Rada Ministrów, jak również podlega on nadzorowi sprawowanemu przez właściwego ministra. Z ustawy o instytutach badawczych wynika, że minister nadzorujący powołuje oraz odwołuje dyrektora, jak również określa wysokość jego wynagrodzenia. Minister nadzorujący może żądać informacji i wyjaśnień od organów instytutu, a także dokonywać audytu i doraźnej kontroli działalności instytutu. Powyższe pozwala na stwierdzenie, iż w stosunku do instytutów badawczych są spełnione przesłanki, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 p.z.p.
Opinia prawna UZP w sprawie obowiązku stosowania przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych przez instytuty badawcze (dawniej jednostki badawczo – rozwojowe), nr LEX 123037.
 
Opracowanie: Anna Stańczuk, RPE WKP

Źródło: www.uzp.gov.pl
Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line