Prokuratora Krajowa 1 kwietnia wydała zalecenia dla prokuratur w całym kraju dotyczące ochrony śledczych przed koronawirusem. - To w części pobożne i nieprzemyślane życzenia - alarmują prokuratorzy i wskazują na konkretne przykłady. Choćby brak wytycznych dotyczących postępowania z korespondencją i zużytymi środkami ochrony osobistej.

W Sądzie Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie odbyła się pierwsza rozprawa online – z wideokonferencją zamiast tradycyjnego posiedzenia. Wszystkie czynności prawne wykonano w sposób bezpieczny, przy użyciu komunikacji elektronicznej. Sąd jest przygotowany technicznie do przeprowadzania rozpraw zarówno w formie audio, jak i audiowideo.

Sąd pierwszej instancji musi jeszcze raz nachylić się nad sprawą pedofila, który nieudolnie usiłował uwodzić dziecko w internecie - orzekł Sąd Najwyższy. Okazało się bowiem, że miał do czynienia z dorosłym. Powstał problem, czy można za taką próbę mężczyznę skazać, zwłaszcza, gdy sąd rejonowy go uniewinnił.

Specustawa nie zawiesza terminów, które kończyły się pomiędzy 14 a 30 marca, czyli w czasie stanu zagrożenia epidemicznego i pierwszych 10 dni epidemii. Wynika to wprost z interpretacji Ministerstwa Sprawiedliwości, a sprawę podobnie oceniają sędziowie i prawnicy, wskazując że nowela weszła w życie 31 marca.

Sejm wybrał w poniedziałek adwokata Bartłomieja Sochańskiego na sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Zajmie on miejsce zmarłego w końcu stycznia sędziego Grzegorza Jędrejka. Za wyborem Sochańskiego głosowało 234 posłów, 223 było przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.

Może się okazać, że terminy procesowe i sądowe nadal biegną, bo w artykule, które miał je wstrzymać lub zawiesić jest błąd. Artykuł w tzw. specustawie odnosi się do COVID, a nie do COVID-19. Tymczasem zgodnie z nią przepisy mają być stosowane do zakażeń i choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2, czyli COVID-19.

W warunkach pandemii każda czynność postępowania karnego, która może wiązać się z osobistym kontaktem z osobą potencjalnie zarażoną lub z materiałem biologicznym, staje się zagrożeniem dla prowadzącego oraz uczestników. Bo oględziny i otwarcie zwłok muszą być w zasadzie wykonywane osobiście - pisze prof. dr hab. Piotr Girdwoyń

Celowe koszty windykacji przewyższające równowartość kwoty 40 euro wchodzą w skład kosztów odzyskania należności, które przysługują wierzycielowi, w tym koszty postępowania sądowego - taki jest sens uchwały Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, zgodnie z ustawą o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Ograniczenia związane z epidemią koronawirusa wymuszają nowe, bardziej funkcjonalne spojrzenie na praktykę notarialną, która gwarantowałaby dostęp do notariatu w stanach kryzysowych. Dobrym kierunkiem poszukiwań jest dopuszczenie elektronicznych aktów notarialnych - piszą Ewa Rott-Pietrzyk, Fryderyk Zoll, Dariusz Szostek i Mateusz Grochowski.

Projekt Tarczy2 przewiduje możliwość doręczania m.in. wezwań, zawiadomień, pism z postępowań egzekucyjnych, karnych i karno-skarbowych za pomocą przesyłki hybrydowej. Warunek - zgodę na to musi wydać sąd, bądź organ prowadzący. To zamach na tajemnicę adwokacką, radcowską, obrończą i wprowadzenie fikcji doręczeń na niebywałą skalę - alarmują prawnicy.

Osoby pozbawione wolności i funkcjonariusze Służby Więziennej obawiają się rozprzestrzenienia się koronawirusa w więzieniach. Zalecenia w tym zakresie wydały ostatnio światowe i europejskie organizacje. Wątpliwości RPO budzi to, że od adwokatów wymaga się zaświadczeń o ich stanie zdrowia, by mogli spotkać się z osadzonymi klientami.

Prawo do kontaktu rodzica z dzieckiem jest wyrazem realizacji prawa do życia rodzinnego, służy utrzymywaniu więzi. Jeśli z powodu COVID-19 konieczne jest powstrzymanie się od bezpośrednich spotkań, to należy zmienić formę – np. na telefoniczną czy przez komunikatory internetowe - mówi Prawo.pl adwokat Monika Sokołowska.

Kobieta od dłuższego czasu zachowuje się agresywnie wobec męża i ich trójki małoletnich dzieci. Przyznaje, że nie radzi sobie z emocjami. Jej agresja ma negatywny wpływ na rozwój dzieci. Koniecznym stało się więc zobowiązanie matki małoletnich do opuszczenia mieszkania – orzekł Sąd Rejonowy w Jaśle.

Gdyby TSUE podzielił poglądy Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli, oznaczałoby to wielki sukces banków. Przekreśliłoby nadzieje na unieważnianie lub „odfrankowienie” umów kredytowych. Prowadziłoby do rozliczania ich po „kursach rynkowych” lub średnich NBP. Aby tak się stało, TSUE musiałby zaprzeczyć całemu swemu dotychczasowemu orzecznictwu.

Choć Krajowa Rada Notarialna uspakaja, że czynności można dalej prowadzić, część kancelarii już je ograniczyła. Jeśli epidemia potrwa dłużej, może to utrudnić działalność spółek, wyhamować obrót nieruchomościami czy sprawy spadkowe. Naukowcy przekonują, że jak najszybciej powinniśmy wdrożyć elektroniczny akt notarialny, który nie wymagałby dużych zmian w przepisach.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku uznał, iż jakkolwiek organy penitencjarne miały obowiązek zapobieżenia samobójstwu osadzonego z problemami psychiatrycznymi, to brak odpowiedniej opieki psychiatrycznej w więzieniu naraził skarżącego na nieludzkie i poniżające traktowanie.

Eksperci nie mają wątpliwości, że kancelarie prawne znalazły się w trudnej sytuacji. Wpływa na to ograniczona praca sądów oraz niepewna sytuacja klientów - zarówno indywidualnych, jak i biznesowych. Podobnie - wyzwania związane z koniecznością pracy zdalnej. Mimo postulatów, nie ma też nadal ustawowych rozwiązań regulujących choćby doręczenia pism procesowych online.

Zdumiewająca jest autopoprawka rządu wycofująca przepisy dopuszczające kontakt z sądami online. W chwili obecnej niektóre z nich samodzielnie to regulują - a można było całościowo i odgórnie. Mamy wiele narzędzi prawnych istniejących, albo jako gotowe do przyjęcia projekty, które umożliwiłby wszystkim funkcjonowanie - ocenia profesor Dariusz Szostek

Od 2017 roku, kiedy weszła w życie ustawa zwiększająca zakres zadań Prokuratorii Generalnej, rośnie liczba prowadzonych przez nią spraw sądowych. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła system obsługi prawnej zorganizowany przez ten organ. Prokuratoria zmaga się jednak z niedofinansowaniem, a istniejące bariery prawne uniemożliwiają wykorzystanie pełnego jej potencjału i zniechęcają państwowe osoby prawne do korzystania z jej usług.

Przesłuchania osób zakażonych lub mogących mieć kontakt z z SARS CoV-2 w trybie wideokonferencji, ogłaszanie w ten sposób postanowienia o przedstawieniu zarzutów, w końcu zabezpieczenie śledczych wykonujących czynności w terenie, związane z nagłymi zgonami, zgodnie z wytycznymi służb sanitarnych - to zalecenia Prokuratory Krajowej dla wszystkich jednostek w kraju.

Na etapie prac w Sejmie doszło do bardzo istotnej modyfikacji specustawy dotyczącej COVID-19, poprzez wyeliminowanie z dyspozycji przepisu terminów przewidzianych w prawie cywilnym. Brak szczególnych regulacji w tym zakresie oznacza brak realnej pomocy dla uczestników obrotu prywatnego - pisze sędzia Zbigniew Miczek z Sądu Okręgowego w Krakowie.

Z jednej strony prokuratorzy alarmują, że nie mają wystarczającej ilości środków ochrony osobistej by w czasie epidemii koronowirusa, bezpiecznie wykonywać czynności. Z drugiej - specustawa, która przed COVID-19 ma chronić - daje im kolejne uprawnienia i wzmacnia pozycję. - Trend nie jest nowy, prokurator staje się nadsędzią - mówią prawnicy.

Sumy depozytowe oraz zabezpieczenia majątkowe uzyskane w związku z postępowaniami prowadzonymi w prokuraturze mają trafiać na konta depozytowe ministra finansów - taka zmiana ma być wprowadzona do ustawy Prawo o prokuraturze. Dotychczas umieszczane one były na rachunkach bankowych prowadzonych dla poszczególnych prokuratur lub sądów.

Podczas nadzwyczajnej sytuacji związanej z epidemią - będą przedawniać się roszczenia majątkowe, odszkodowawcze, dotyczące pożyczek czy zaległego czynszu. Firmy mogą mieć problemy z terminami wynikającymi z umów. Przepis o zawieszeniu ich biegu nie dotyczy obrotu cywilnoprawnego. Ratunkiem mogą być przepisy o "sile wyższej", ale spowodują lawinę spraw w sądach.

O zapewnienie - mimo epidemii koronawirusa - dostępu do nieodpłatnych usług pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego i mediacji - zaapelowały samorządy prawnicze. Ministerstwo Sprawiedliwości przyznaje, że obecnie wiele osób doświadcza trudności i problemów, których rozwiązanie wymaga pomocy prawnej. Zaleca takie wsparcie m.in. online.

Pakiet antykryzysowy dopuszcza zdalne odbywanie zgromadzeń wspólników, a także podejmowanie uchwał przez zarządy blisko 500 tysięcy spółek, w tym banków, ubezpieczycieli, itp. Co ważne zostanie też przesunięty termin na sporządzenie i złożenie sprawozdania finansowego. Mimo to zgromadzenia trzeba zwołać w terminie, ale można przerwać. Eksperci chwalą zmiany, choć wskazują też potencjalne zagrożenia i dodatkowe możliwości.

Wynikający z ograniczeń związanych z epidemią koronawirusa brak możliwości „normalnego” funkcjonowania sądów w oparciu „tradycyjne” papierowe pisma, tradycyjną pocztę oraz bezpośredniość w znaczeniu fizycznej obecności na rozprawie, może przynieść pozytywny skutek w postaci przyspieszenia procesu informatyzacji sądów - piszą profesorowie Jacek Gołaczyński i Dariusz Szostek.

Wszyscy chcący organizować w maju wybory prezydenckie mogą odpowiadać za popełnienie przestępstwa - stwierdzają w przyjętym w poniedziałek stanowisku sędziowie ze Stowarzyszenia "Themis". I wzywają innych sędziów, którzy są członkami komisji wyborczych, do wycofania się z tych organów. A Forum Współpracy Sędziów domaga ogłoszenia stanu nadzwyczajnego.