We wtorek 10 listopada Izba Cywilna Sądu Najwyższego podejmie uchwałę w składzie siedmiu sędziów sprawie zabezpieczenia wobec najniebezpieczniejszych sprawców przestępstw. Celem takiego zabezpieczenia w postaci izolacji w ośrodku w Gostyninie jest ochrona ofiar przed kolejnymi przestępstwami ze strony tych osób. Ale skutkiem - długotrwałe przetrzymywanie bez podstawy prawnej i wyroku.

Od blisko roku, na mocy nowelizacji procedury cywilnej, przywrócone jest odrębne postępowanie w sprawach gospodarczych. I choć - m.in. z powodu koronawirusa i ograniczeń w pracy - doświadczenia sądów w tym zakresie nie są duże, wskazują one na szereg wątpliwości w odniesieniu do tych przepisów. Te główne dotyczą samych definicji i kwalifikacji, które sprawy należą do gospodarczych.

6 listopada upłynął termin na składanie zgłoszeń do Ministerstwa Spraw Zagranicznych przez kandydatów i kandydatki na sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z ramienia Polski. Organizacje pozarządowe od pewnego czasu alarmują, że procedura może nie być transparentna, teraz HFPC, ale też adwokaci i radcy, apelują by ci, którzy się zgłosili, poinformowali o tym.

Moim celem jest budowanie nowoczesnego i niezależnego samorządu. Będę zarówno strzegł przyznanych nam praw jak i zabiegał o nowe szanse i nowe obszary aktywności. Praktyczny obszar działalności samorządu zawodowego powinien mieć na celu zapewnienie wsparcia radców, musimy też pamiętać o wzmacnianiu pozycji izb - wskazywał podczas XII Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, nowy prezes KRRP Włodzimierz Chróścik.

Choć wyrok Trybunału Konstytucyjnego zaostrzający prawo aborcyjne w praktyce jeszcze nie obowiązuje, to budzi wiele wątpliwości, bo w tym przypadku strażnik Konstytucji staje się wykonawcą woli rządzących. Tymczasem w kolejce na orzeczenia czekają kolejne kontrowersyjne sprawy choćby bezkarność urzędnicza, czy kwestia odszkodowań dla przedsiębiorców.

82,31 zł brutto – maksymalnie tyle dostaje dziś od państwa za utracony zarobek lub dochód osoba wezwana na świadka przez sąd lub prokuraturę. Rzecznik Praw Obywatelskich w tej sprawie interweniował bo ocenił, że to kwota rażąco niska. Propozycję zmian przygotował właśnie Senat, który proponuje maksymalnie 178 zł 94 gr.

Włodzimierz Chróścik, dotychczasowy wicedziekan, a wcześniej dziekan OIRP w Warszawie, został w sobotę wybrany na prezesa Krajowej Rady Radców Prawnych. Formę krajowego zjazdu narzucił koronawirus - początkowo planowany była stacjonarnie, odbywa się online. W głosowaniu brało udział 318 delegatów, za kandydatem opowiedziała się większość - 253.

Doszliśmy do czasów, gdy polityka wiedzie niespotykany prymat ponad prawem, gdy święte dla nas do niedawna instytucje takie jak Trybunał Konstytucyjny, Krajowa Rada Sądownictwa czy też Sąd Najwyższy stały się niczym innym jak przybudówkami rządzącej partii. Przed moim następcą i przyszłą KRRP staną trudne wyzwania, z którymi nie przyszło nam się dotąd zmierzyć - mówił Maciej Bobrowicz

Nadal niewiele zmienia się w podejściu Polaków do usług prawnych. Większość z pomocy prawników nie korzysta, jeśli rzeczywiście nie musi. Zwiększa się jednak liczba osób, które szukają takiego wsparcia gdy ich sprawa trafia do sądu, jak również tych, którzy przychodzą do kancelarii po profesjonalna poradę - mówi Prawo.pl radca prawny Maciej Bobrowicz, dotychczasowy prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.

Nie będzie zgody na uzależnienie wydatków budżetowych od wyobrażeń Komisji Europejskiej co do tego, jak funkcjonuje państwo polskie - stwierdził w piątek premier Mateusz Morawiecki, odnosząc się do informacji o porozumieniu niemieckiej prezydencji z Parlamentem Europejskim w sprawie mechanizmu warunkującego korzystanie z funduszy unijnych od przestrzegania zasad praworządności.

Po licznych apelach, pismach kierowanych do prezydenta Andrzeja Dudy i petycjach do premiera, szef rządu podpisał rozporządzenie, które ma zrealizować ubiegłoroczne porozumienie dotyczące podwyżek także dla tej grupy zawodowej. Chodzi średnio o 900 zł na etatach. Wzrost wynagrodzeń ma nastąpić z wyrównaniem od 1 stycznia 2020 r.

Z powodu koronawirusa część sądów odwołuje rozprawy jawne. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości sposobem na trudną sytuację jest wyznaczanie i przeprowadzanie rozpraw zdalnych, rozpatrywanie spraw na posiedzeniu niejawnym i korzystanie choćby z możliwości...mediacji. Resort rekomenduje też niezwłoczne wprowadzenie dwóch zmian pracy

Obowiązująca od roku nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego nakłada nowe obowiązki na sądy nadające klauzule wykonalności i organy egzekucyjne. Może to wydłużyć postępowanie i utrudnić wierzycielom ściągnięcie długu. A dużym problemem jest obowiązek sprawdzenia, czy roszczenie nie uległo przedawnieniu.

Dwa razy Sąd Najwyższy rozpoznawał wniosek o wyłączenie sędziego Adama Tomczyńskiego ze sprawy immunitetowej z powodu braku jego bezstronności. Ani sędzia Roch z Izby Dyscyplinarnej, ani sędzia Stępkowski z Izby Kontroli Nadzwyczajnej nie znaleźli podstaw do uwzględnienia tego wniosku. Rozpoznanie problemu nie wstrzymało biegu toczącego się postępowania w Izbie Dyscyplinarnej.

Wprowadzone w ramach ubiegłorocznej nowelizacji procedury cywilnej rozwiązanie dotyczące potrącenia miało służyć dyscyplinowaniu uczestników postępowań. I częściowo realizuje ten cel, ale z wieloma mankamentami. Lepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie znanej w wielu krajach instytucji wyroku z zastrzeżeniem - twierdzi prof. Paweł Grzegorczyk

Co najmniej kilka sądów w całym kraju zdjęło w listopadzie sprawy jawne z wokand. Coraz częściej pojawiają się więc pytania o ewentualne ograniczenie pracy w sądownictwie. Ministerstwo Sprawiedliwości dotąd wskazywało, że ponownego "zamrożenia" nie planuje, Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się jednak do niego z pytaniem, co dalej.

Obowiązująca od roku nowelizacja procedury cywilnej wprowadziła odrębne postępowanie w sprawach własności intelektualnej. Zdaniem zajmujących się tą dziedziną prawników, to dobre rozwiązanie z punktu widzenia sprawności i jakości merytorycznej tych postępowań, ale niebezpieczne dla spójności reguł procesu cywilnego.

Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego wprowadziła rodzaj represji wobec sądu, który nie przeprowadził postępowania dowodowego właściwie. Każe mu rozpoznawać spór do skutku. To środek nieodpowiedni, przydałoby się świeże spojrzenie innego sędziego - uważają prawnicy uczestniczący w konferencji "Praktyka wobec nowelizacji postępowania cywilnego."

Nowy mechanizm warunkowości wzmocni ochronę budżetu UE w przypadku, gdy naruszenie zasad praworządności prowadzi do niewłaściwego wykorzystania funduszy UE - powiedział niemiecki ambasador, informując o wstępnym porozumieniu pomiędzy Parlamentem Europejskim i niemiecką prezydencją w sprawie mechanizmu dotyczącego warunkowości i praworządności w budżecie Unii Europejskiej.

Obowiązujące od roku zmiany w procedurze cywilnej mają przyspieszać postępowanie - stąd nacisk na prekluzję dowodową i planowanie przebiegu procesu, tak przez strony, jak i przez sąd. Powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika ma obowiązek powołać wszystkie twierdzenia i dowody już w pozwie, a pozwany - w odpowiedzi na pozew. Nie wszystko to jednak działa bez problemów.

Wprowadzenie stałej opłaty w wysokości 100 złotych za wniosek o uzasadnienie orzeczenia lub zarządzenia od początku budziło ogromne wątpliwości. Prawnicy podnosili, że to ograniczenie prawa do obrony. Ministerstwo Sprawiedliwości - jak dowiedziało się Prawo.pl - rozważa zmiany w tym zakresie. Opłata "za uzasadnienie" w postanowieniach niekończących sprawy ma wynieść 30 złotych, a przy odmowie zwolnienia z kosztów sądowych, czy nieustanowieniu pełnomocnika z urzędu - w ogóle ma jej nie być.

Wprowadzone rok temu zmiany w postępowaniu cywilnym miały przyspieszyć i usprawnić postępowania cywilne, jednak po roku ich obowiązywania nie można stwierdzić istotnej poprawy w tym zakresie - twierdzi prof. Tadeusz Ereciński, były prezes kierujący Izbą Cywilną Sądu Najwyższego. I dodaje, że ewentualna reakcja na ten stan nie powinna sprowadzić się tylko do kolejnego komplikowania przepisów.

Zmiany procedury cywilnej w zakresie postępowania dowodowego budzą wiele wątpliwości. Powstało pytanie, czy środki porozumiewania się na odległość dotyczą także przesłuchania świadka, w jaki sposób sąd może wypowiedzieć się co do dowodów z dokumentów pochodzących z innego postępowania. Sędziowie uważają, że trzeba wyszczególnić fakty, które mają być wykazane w dokumencie.

Ubiegłoroczna nowela Kodeksu postępowania cywilnego wprowadziła zbyt dużo i zbyt skomplikowane przepisy dotyczące posiedzenia przygotowawczego. To z kolei spowodowało, że rozwiązanie - które co do zasady - miało usprawniać i przyspieszać postępowanie nie jest stosowane - ocenili sędziowie biorący udział w konferencji dotyczącej konsekwencji wprowadzonych zmian.

Brak zgody na badania DNA poważnie utrudnia ustalenie, kto jest ojcem dziecka - stwierdza w wystąpieniu do ministra sprawiedliwości Rzecznik Praw Dziecka. Jego zdaniem potrzebna jest zmiana przepisów, by pozwalały sądom nakazywać przeprowadzanie badań DNA przy wyjaśnianiu pochodzenia dziecka.

Dyskryminacyjne wyłączenie z możliwości pracy zdalnej sądów i prokuratur naraża na poważne i coraz większe niebezpieczeństwo epidemiczne nie tylko pracowników tych instytucji, ale przede wszystkim obywateli masowo wzywanych na rozprawy i posiedzenia - alarmuje Stowarzyszenie Sędziów Polskich, odnosząc się do decyzji rządu o wprowadzeniu zdalnej pracy w administracji.

Zażalenia poziome, posiedzenia przygotowawcze, przepisy przejściowe, kwestia uzasadnień wyroków - lista problemów ze znowelizowaną rok temu procedurą cywilną jest długa. Postępowania miały być szybsze, ale luki i niedoregulowania je spowolniają. Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje więc nad "lekarstwem" - czyli kolejną nowelizacją. Liczy, że wkrótce trafi do uzgodnień międzyresortowych.