Chodzi o Dyrektywę Rady 2008/8/WE z dnia 12 lutego 2008 r. zmieniającą Dyrektywę VAT w odniesieniu do miejsca świadczenia usług oraz Dyrektywę Rady 2008/9/WE z dnia 12 lutego 2008 r. określającą szczegółowe zasady zwrotu podatku od wartości dodanej przewidzianego w Dyrektywie VAT podatnikom niemającym siedziby w państwie członkowskim zwrotu, lecz mającym siedzibę w innym państwie członkowskim. Obie dyrektywy wejdą w życie w 2010 r. i spowodują fundamentalne zmiany w systemie podatku VAT.
Wychodząc naprzeciw potrzebom rynku zjednoczonej Europy kraje członkowskie postanowiły zerwać z dotychczasową podstawową zasadą opodatkowania VAT świadczenia usług transgranicznych w kraju siedziby usługodawcy – podkreślają doradcy podatkowi KPMG.
Głównym założeniem nowych regulacji jest to, aby zdecydowana większość usług świadczonych pomiędzy podmiotami gospodarczymi w różnych państwach opodatkowana była VAT w państwie, w którym siedzibę ma usługobiorca (a nie usługodawca jak dotychczas). Dyrektywa 2008/8/EC wprowadza również szereg wyjątków od powyższej reguły i szczegółowych uregulowań.
W praktyce wejście w życie nowych regulacji Dyrektywy 2008/8/EC 1 stycznia 2010 roku oznaczać będzie w szczególności:
• Zmianę państwa opodatkowania usług międzynarodowego leasingu samochodów osobowych
Dotychczas leasing (wynajem) środków transportu opodatkowany jest w państwie siedziby leasingodawcy. W konsekwencji możliwe jest uniknięcie nieodliczalnego VAT z tytułu leasingu samochodów osobowych w Polsce poprzez taki leasing od firmy leasingowej mającej siedzibę w państwie zezwalającym na odliczenie (zwrot) VAT z tytułu leasingu samochodów osobowych (np. Niemcy). Po 1 stycznia 2010 taka korzystna podatkowo struktura nie będzie już możliwa (długoterminowy leasing samochodów osobowych przez polski podmiot będzie podlegał VAT w Polsce).
• Zmianę państwa opodatkowania usług organizowanie targów i wystaw
Obecnie określenie państwa opodatkowania usług organizacji targów i wystaw budzi poważne wątpliwości – uważają eksperci KMPG. W praktyce w Polsce można spotkać się z trojakim podejściem do kwestii identyfikacji państwa opodatkowania VAT takich usług: 1) państwo miejsca położenia nieruchomości, na której odbywają się targi, 2) państwo siedziby usługobiorcy (nabywcy usługi organizowania targów i wystaw), bądź też 3) państwo siedziby organizatora targów i wystaw (usługodawcy). Stosownie do nowych uregulowań po 1 stycznia 2010 podobne wątpliwości nie powinny już się pojawiać, a wskazane wyżej usługi podlegać będą VAT w państwie, w którym zorganizowane zostaną targi i wystawy – podkreślają eksperci KPMG.
• Konieczność raportowania usług w kwartalnej informacji podsumowującej
Dotychczas kwartalne informacje podsumowujące dotyczyły wyłącznie dostaw i nabyć towarów w ramach Unii Europejskiej. Po 1 stycznia 2010 roku obowiązkowi raportowania w ramach informacji podsumowujących podlegać będą również, co do zasady, usługi świadczone przez polskie podmioty na rzecz podmiotów zagranicznych. Zmiana ta oznaczać będzie zwiększenie ciężaru biurokratycznego po stronie unijnych, w tym polskich, przedsiębiorców. W wielu wypadkach niezbędne mogą okazać się odpowiednie modyfikacje systemów księgowych.
Od początku 2010 roku wejdzie również w życie wskazana już powyżej nowa Dyrektywa Rady nr 2008/9/WE określająca nowe zasady zwrotu podatku VAT podatnikom z UE, którzy nie mają siedziby i nie są zarejestrowani dla celów VAT w państwie, w którym dokonali zakupów obciążonych lokalnym podatkiem VAT. Nowe przepisy wprowadzają (obowiązujące w stosunku do wniosków o zwrot VAT począwszy od wniosków za rok 2009 składanych w roku 2010), między innymi, następujące zmiany w stosunku do stanu obecnego:
• Obowiązek składania wniosków o zwrot w formie elektronicznej.
• Wnioski trzeba będzie kierować bezpośrednio do kraju zwrotu.
• W odróżnieniu od dzisiejszych regulacji do wniosku nie będzie trzeba załączać oryginałów otrzymanych faktur VAT.
• Termin do składania wniosków ulegnie wydłużeniu o trzy miesiące (od początku 2010 roku wnioski składać będzie można do końca września roku następującego po okresie zwrotu).
• Wnioski będą musiały zostać rozpatrzone w ciągu 4 miesięcy od daty otrzymania, a pieniądze wypłacone nie później niż w ciągu 10 dni roboczych po upływie tego czteromiesięcznego okresu. Powyższy termin będzie mógł zostać przedłużony, natomiast, zwrot pieniędzy będzie musiał nastąpić nie później niż w ciągu 10 dni roboczych po upływie 8 miesięcy od otrzymania wniosku.
• Jeżeli natomiast zwrot zostałby dokonany z naruszeniem powyższych terminów, kraj zwrotu będzie musiał wypłacić odsetki według stopy obowiązującej w kraju zwrotu.
Na koniec warto wspomnieć, że w Polsce już powinny się rozpocząć prace nad odpowiednimi zmianami w naszej ustawie o VAT, które będą zgodne z przepisami wskazanych wyżej dyrektyw. Do ich wejścia w życie zostało bowiem niewiele czasu. Już w 2010 roku przepisy dotyczące VAT w państwach członkowskich Unii Europejskiej muszą być zgodne z przepisami nowych dyrektyw, które wówczas wejdą w życie.
Wychodząc naprzeciw potrzebom rynku zjednoczonej Europy kraje członkowskie postanowiły zerwać z dotychczasową podstawową zasadą opodatkowania VAT świadczenia usług transgranicznych w kraju siedziby usługodawcy – podkreślają doradcy podatkowi KPMG.
Głównym założeniem nowych regulacji jest to, aby zdecydowana większość usług świadczonych pomiędzy podmiotami gospodarczymi w różnych państwach opodatkowana była VAT w państwie, w którym siedzibę ma usługobiorca (a nie usługodawca jak dotychczas). Dyrektywa 2008/8/EC wprowadza również szereg wyjątków od powyższej reguły i szczegółowych uregulowań.
W praktyce wejście w życie nowych regulacji Dyrektywy 2008/8/EC 1 stycznia 2010 roku oznaczać będzie w szczególności:
• Zmianę państwa opodatkowania usług międzynarodowego leasingu samochodów osobowych
Dotychczas leasing (wynajem) środków transportu opodatkowany jest w państwie siedziby leasingodawcy. W konsekwencji możliwe jest uniknięcie nieodliczalnego VAT z tytułu leasingu samochodów osobowych w Polsce poprzez taki leasing od firmy leasingowej mającej siedzibę w państwie zezwalającym na odliczenie (zwrot) VAT z tytułu leasingu samochodów osobowych (np. Niemcy). Po 1 stycznia 2010 taka korzystna podatkowo struktura nie będzie już możliwa (długoterminowy leasing samochodów osobowych przez polski podmiot będzie podlegał VAT w Polsce).
• Zmianę państwa opodatkowania usług organizowanie targów i wystaw
Obecnie określenie państwa opodatkowania usług organizacji targów i wystaw budzi poważne wątpliwości – uważają eksperci KMPG. W praktyce w Polsce można spotkać się z trojakim podejściem do kwestii identyfikacji państwa opodatkowania VAT takich usług: 1) państwo miejsca położenia nieruchomości, na której odbywają się targi, 2) państwo siedziby usługobiorcy (nabywcy usługi organizowania targów i wystaw), bądź też 3) państwo siedziby organizatora targów i wystaw (usługodawcy). Stosownie do nowych uregulowań po 1 stycznia 2010 podobne wątpliwości nie powinny już się pojawiać, a wskazane wyżej usługi podlegać będą VAT w państwie, w którym zorganizowane zostaną targi i wystawy – podkreślają eksperci KPMG.
• Konieczność raportowania usług w kwartalnej informacji podsumowującej
Dotychczas kwartalne informacje podsumowujące dotyczyły wyłącznie dostaw i nabyć towarów w ramach Unii Europejskiej. Po 1 stycznia 2010 roku obowiązkowi raportowania w ramach informacji podsumowujących podlegać będą również, co do zasady, usługi świadczone przez polskie podmioty na rzecz podmiotów zagranicznych. Zmiana ta oznaczać będzie zwiększenie ciężaru biurokratycznego po stronie unijnych, w tym polskich, przedsiębiorców. W wielu wypadkach niezbędne mogą okazać się odpowiednie modyfikacje systemów księgowych.
Od początku 2010 roku wejdzie również w życie wskazana już powyżej nowa Dyrektywa Rady nr 2008/9/WE określająca nowe zasady zwrotu podatku VAT podatnikom z UE, którzy nie mają siedziby i nie są zarejestrowani dla celów VAT w państwie, w którym dokonali zakupów obciążonych lokalnym podatkiem VAT. Nowe przepisy wprowadzają (obowiązujące w stosunku do wniosków o zwrot VAT począwszy od wniosków za rok 2009 składanych w roku 2010), między innymi, następujące zmiany w stosunku do stanu obecnego:
• Obowiązek składania wniosków o zwrot w formie elektronicznej.
• Wnioski trzeba będzie kierować bezpośrednio do kraju zwrotu.
• W odróżnieniu od dzisiejszych regulacji do wniosku nie będzie trzeba załączać oryginałów otrzymanych faktur VAT.
• Termin do składania wniosków ulegnie wydłużeniu o trzy miesiące (od początku 2010 roku wnioski składać będzie można do końca września roku następującego po okresie zwrotu).
• Wnioski będą musiały zostać rozpatrzone w ciągu 4 miesięcy od daty otrzymania, a pieniądze wypłacone nie później niż w ciągu 10 dni roboczych po upływie tego czteromiesięcznego okresu. Powyższy termin będzie mógł zostać przedłużony, natomiast, zwrot pieniędzy będzie musiał nastąpić nie później niż w ciągu 10 dni roboczych po upływie 8 miesięcy od otrzymania wniosku.
• Jeżeli natomiast zwrot zostałby dokonany z naruszeniem powyższych terminów, kraj zwrotu będzie musiał wypłacić odsetki według stopy obowiązującej w kraju zwrotu.
Na koniec warto wspomnieć, że w Polsce już powinny się rozpocząć prace nad odpowiednimi zmianami w naszej ustawie o VAT, które będą zgodne z przepisami wskazanych wyżej dyrektyw. Do ich wejścia w życie zostało bowiem niewiele czasu. Już w 2010 roku przepisy dotyczące VAT w państwach członkowskich Unii Europejskiej muszą być zgodne z przepisami nowych dyrektyw, które wówczas wejdą w życie.