W tym tygodniu resort finansów opublikował informacje o kwotach przekazanych organizacjom pożytku publicznego (opp) w ramach 1 proc. podatku. W rozliczeniu za 2011 r. 11 mln 165 tys. 578 podatników (czyli 43 proc. uprawnionych) skorzystało z tej możliwości i przekazało w sumie 457,3 mln zł - o ponad 50 mln zł więcej niż rok wcześniej.

Najwięcej pieniędzy - ponad 108 mln 708 tys. zł - otrzymała Fundacja Dzieciom "Zdążyć z pomocą". Ponad 13 mln 365 tys. trafiło do Fundacji Pomocy Osobom Niepełnosprawnym "Słoneczko", a ponad 7 mln 522 tys. zł - do Fundacji Anny Dymnej "Mimo Wszystko".

Aleksandra Kiełczewska i Paweł Bronikowski z Fundacji Anioły Filantropii zwracają uwagę, że od kilku lat najwięcej pieniędzy z 1 proc. podatku zbierają te organizacje, które prowadzą subkonta dla podopiecznych. "Liczba subkont ma bezpośrednie przełożenie na wynik kampanii" - podkreślają.

Eksperci dodają, że najwięcej z 1 proc. podatku zbierają te organizacje, którym udało się zbudować wokół siebie silnie zaangażowaną społeczność. Może ona składać się z regularnych darczyńców, beneficjentów lub ich rodzin, osób związanych z misją organizacji. "Kampania 1 proc., choćby z najpiękniejszą kreacją, nie udaje się tym organizacjom, które podejmują dialog z opinią publiczną tylko raz w roku, apelując o 1 proc. Warto pamiętać, że w Polsce są już organizacje, które mają więcej niż 50 tys. regularnych darczyńców, czyli osób, które systematycznie, zazwyczaj co miesiąc, wspierają organizację darowizną i uważnie śledzą jej działania i sukcesy" - podkreślają.

Z badań przeprowadzonych przez Fundację Anioły Filantropii wspólnie z Grupą o2 i portalem podatki.biz wynika, że tylko 40 proc. podatników jest przekonanych do przekazania 1 proc. podatku tej samej organizacji, co ostatnim razem. 19 proc. chce co roku wspierać inną organizację, a 41 proc. podejmuje decyzję w ostatniej chwili i nie jest pewne, czy będzie pomagać opp, którą wsparło w roku ubiegłym.

Zdaniem Kiełczewskiej i Bronikowskiego sukces organizacji zbierających 1 proc. podatku za pomocą subkont wskazuje, że wielu podatników podejmuje decyzję w oparciu o rekomendację osób z najbliższego otoczenia. "Zaskakującym jest fakt, że podatnicy nie zawsze dokonują wyboru świadomie i nie zawsze poświęcają tak wiele uwagi kwestii 1 proc., jak oczekiwałyby organizacje pożytku publicznego" - dodają. Z badań przeprowadzonych przez MAISON dla Krajowego Centrum Kompetencji wynika, że tylko 42 proc. badanych pamiętało nazwę organizacji, którą wsparło.

Z badań Fundacji Anioły Filantropii wynika, że podatnicy najchętniej wybierają opp, które działają w jednym z następujących obszarów: pomoc nieuleczalnie chorym, pomoc niepełnosprawnym lub pomoc zwierzętom. Wiek beneficjentów nie ma znaczenia dla co trzeciego podatnika. "Analizując listę Ministerstwa Finansów można dojść do wniosku, że organizacje działające na rzecz dzieci są chętniej wspierane. Warto jednak pamiętać, że wiele z nich prowadzi subkonta i to jest czynnikiem, który rozstrzyga o przewadze" - podkreślają eksperci.

Badania pokazują, że preferencje dotyczące przekazywania 1 proc. wśród kobiet i mężczyzn różnią się. Kobiety chętniej wspierają dzieci, mężczyźni są wrażliwsi na potrzeby osób starszych i chętniej pomogą tym, którzy znaleźli się nagle w trudnej sytuacji.

Można spotkać się z opinią, że 1 proc. „zabija dobroczynność”, ponieważ daje nam poczucie że pomogliśmy i do przyszłorocznego rozliczenia PIT nie zajmujemy się filantropią. Zdaniem Kiełczewskiej i Bronikowskiego takiej opinii nie da się obronić w świetle wyników badań i praktyki fundraiserów, czyli osób, które zawodowo zajmują się pozyskiwaniem funduszy na cele dobroczynne. "39 proc. Polaków wspiera finansowo organizacje pozarządowe. W ostatnim roku Polska awansowała w rankingu The World Giving Index z miejsca 81 na 74" - podkreślają.(PAP)

akw/ pz/