Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał decyzję, którą określił podatnikowi wysokość zobowiązania w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych w kwocie niemal 8.000 zł z tytułu odpłatnego zbycia mieszkania w czerwcu 2008 r. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez Dyrektora Izby Skarbowej. Organy zgodnie uznały, że przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości nie został w całości wydatkowany na cele mieszkaniowe, o których mowa w przepisach ustawy o PIT. W szczególności wszystkie wpłaty na nowy lokal mieszkalny zostały dokonane przed uzyskaniem przychodu ze sprzedaży poprzedniego mieszkania. Organy dokonując wymiar podatku, uwzględniły jedynie koszty umowy pośrednictwa sprzedaży nieruchomości i koszty sporządzenia aktu notarialnego. Przyjęły, że przychód ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nie został przeznaczony w całości na cele mieszkaniowe w terminie dwóch lat od dnia sprzedaży nieruchomości.
Niezasadne skargi podatnika
Z decyzją tą nie zgodził się podatnik, który wniósł skargę do WSA w Gdańsku. Sąd administracyjny skargę oddalił. Orzeczenie to kontrolował również NSA, który również przyjął, że podatnik nie miał racji. NSA oddalił wniesioną skargę kasacyjną.
Zwolnienie podatkowe
WSA wskazał, że zwolnieniu podatkowemu podlegają wyłącznie przychody uzyskane z konkretnego źródła przychodów, tj. sprzedaży nieruchomości, jeżeli zostały następnie wydatkowane na cele mieszkaniowe. Wydatkowanie jednak na te cele innych środków pieniężnych niż pochodzących ze wskazanego źródła, nie rodzi skutku podatkowego w postaci zwolnienia z opodatkowania. Zwolnienie od podatku dochodowego przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości mieszkalnej w zamierzeniu ustawodawcy realizować miała cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych obywateli. Chodzi o preferowanie przeznaczenia przez podatników środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
"Przedwczesna" spłata kredytu
W realiach omawianego przypadku podatnik wydatki na cel zakupu nowego mieszkania poniósł jeszcze przed sprzedażą lokalu. Skoro źródłem finansowania wydatków mieszkaniowych (spłaty kredytu) nie były środki pochodzące ze sprzedaży nieruchomości, to tym samym strona nie mogła korzystać ze zwolnienia podatkowego. Wydatkowanie musi bowiem nastąpić dopiero po wcześniejszej sprzedaży nieruchomości
Pogląd NSA
Rozpoznający skargę kasacyjną NSA uznał ją za bezzasadną. NSA podkreślił, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży nieruchomości w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży, na nabycie budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego, a także na budowę, remont lub modernizację budynku lub lokalu mieszkalnego. W zwolnieniu podatkowym chodzi o przychody wydatkowane bezpośrednio na cele mieszkaniowe. Ustawodawca wiąże więc przychód uzyskany ze sprzedaży z jego wydatkowaniem. Warunkiem zwolnienia podatkowego jest wydatkowanie na określony prawnie cel, uzyskanych przychodów, nie zaś równowartości tych przychodów pochodzącej z innego źródła. Wprawdzie środki pieniężne co do zasady mają charakter zamienny, jednakże na cel mieszkaniowy nie można przeznaczyć jakichkolwiek środków pieniężnych niezależnie od źródła ich pochodzenia. W celu uzyskania zwolnienia konieczne jest bowiem przeznaczenie na cel mieszkaniowy środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania. Wydatkowanie środków finansowych na wykończenie nowego lokalu mieszkalnego przed datą sprzedaży nie jest tożsame z wydatkowaniem przychodu ze sprzedaży nieruchomości.
Wyrok NSA w Warszawie z 25 maja 2017 r. w sprawie II FSK 1024/15, LEX nr 2293138.
