Sprawa dotyczyła zawieszenia postępowania podatkowego po nieżyjącym podatniku. Chodziło o sprawę ustalenia przez wójta wysokości zobowiązania podatkowego w podatku rolnym i od nieruchomości za rok 2016 do czasu prawomocnego orzeczenia przez sąd powszechny o prawie własności części zabudowanej nieruchomości. Sęk w tym jednak, że podatnik zmarł przed wszczęciem postępowania wymiarowego.
SKO, jako organ odwoławczy, badając w trybie zażaleniowym sprawę wskazał, że śmierć strony jest przesłanką zawieszenia postepowania tylko wówczas, gdy nastąpiła już w trakcie wszczętego postepowania. Natomiast śmierć strony "potencjalnej" przed wszczęciem postępowania podatkowego (np. przed skutecznym doręczeniem postanowienia o wszczęciu postępowania) powoduje, że nie może być w ogóle mowy o wszczęciu postępowania, gdyż nie ma centralnego podmiotu postępowania - strony. Podatnik nie żyje od roku 2015, zatem organ wydając postanowienie nie mógłby doręczyć go osobie nieżyjącej, a zatem postępowanie podatkowe wobec niej za rok 2016 nie zostałoby wszczęte.
SKO stwierdziła więc brak podstaw w przepisach prawa do zawieszenia postępowania w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości na rok 2016, skoro strona tego postępowania zmarła w roku 2015, a więc przed wszczęciem postępowania dotyczącego wymiaru podatku od nieruchomości za rok 2016. Ponadto Kolegium ustaliło, że wymiar podatku w przedmiotowej sprawie wynosi 17,00 zł. Natomiast koszt doręczenia decyzji podatkowych to 25,00 zł. SKO uznało, że podatnik winien umorzyć postępowanie w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości będącej przedmiotem sprawy na rok 2016. W jego opinii nie ma także potrzeby prowadzenia przez organ postępowania w sprawie ustalenia spadkobierców, w sytuacji, gdy postępowanie podatkowe w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości na rok 2016 podlega umorzeniu.
Spadkobierca nie zgodził się z SKO. Jego zdaniem organ podatkowy winien zainicjować przeprowadzenie postępowania spadkowego po zmarłej.
Sprawa trafiła do WSA w Kielcach. Zdaniem sądu rację ma tu SKO. Sąd podkreślił, że podatnikiem podatku od nieruchomości może być wyłącznie żyjąca osoba fizyczna, a nie osoba, która zmarła. Zdolność prawna osoby fizycznej ustaje z chwilą jej śmierci. Konsekwencją utraty zdolności prawnej jest to, że w stosunku do osoby zmarłej nie można wszcząć i prowadzić postępowania administracyjnego i wydać decyzji. A to oznacza, iż brak jest podstaw do zawieszenia postępowania w sprawie wymiaru podatku za 2016 r., skoro strona tego postepowania zmarła w 2015 r., a więc przed wszczęciem postępowania dotyczącego wymiaru podatku za 2016 rok.
Według sądu SKO zasadnie uchyliło więc postanowienie organu pierwszej instancji o zawieszeniu postępowania. Niezależnie od powyższego w sprawie zaistniała także potrzeba umorzenia postępowania w przedmiocie postępowania w sprawie wymiaru podatku. Spełniona została bowiem hipoteza wynikająca z art. 6 ust. 8a u.p.o.l, co obligowało organ stosownie do art. 208 § 1 Ordynacji podatkowej do podjęcia rozstrzygnięcia w zakresie umorzenia postępowania.
Wyrok WSA w Kielcach z 12 kwietnia 2017 r., sygn. akt I SA/Ke 173/17
